Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Afonso de Albuquerque (Πορτογαλικά)
Γέννηση1453[1][2][3]
Alhandra[2]
Θάνατος16  Δεκεμβρίου 1515[1][2][4]
Old Goa[2]
Τόπος ταφήςΛισαβόνα
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Πορτογαλίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠορτογαλικά[5][2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεξερευνητής[2]
Περίοδος ακμής1476
Οικογένεια
ΓονείςGonçalo de Albuquerque, Lord of Vilaverde dos Francos[6] και Dona Leonor de Menezes[6]
ΣυγγενείςAntónio de Ataíde (πρωτοξάδερφος)
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςναύαρχος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαGovernor of Portuguese India (1509–1515)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε, δούκας της Γκόα (περί το 1453 - 16 Δεκεμβρίου 1515) ήταν κορυφαίος Πορτογάλος ναύαρχος, κατακτητής, εξερευνητής, πολιτικός και ιδρυτής αυτοκρατορίας.[7][8][9][10] Ο τριπλός του στόχος ήταν να υποτάξει το Ισλάμ, να διαδοθεί ο Χριστιανισμός και να κυριαρχήσει το εμπόριο της Πορτογαλικής Αυτοκρατορίας στην Ασία.[11] Τα σπουδαιότερα κατορθώματα του ήταν η κατάκτηση της Γκόα στην Ινδία, ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος στην Αναγέννηση που ξεκίνησε επιδρομές στον Περσικό και οδήγησε τον πρώτο Ευρωπαϊκό στόλο στην Ερυθρά Θάλασσα.[12] Τα τεράστια πολιτικά και στρατιωτικά κατορθώματα του επέτρεψαν να ιδρύσει την Αυτοκρατορία της Πορτογαλίας και να αποκτήσει τον έλεγχο των εμπορικών δρόμων στην Ωκεανία.[13] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε θεωρείται κορυφαίος στρατιωτικός αρχηγός και ο "μέγιστος ναύαρχος της εποχής του".[14][15][16] Πέτυχε επιτυχώς να κλείσει όλα τα ναυτικά περάσματα στους Οθωμανούς, Μουσουλμάνους και Ινδουιστές συμμάχους τους από τον Ινδικό Ωκεανό, τον Ατλαντικό Ωκεανό, την Ερυθρά Θάλασσα, τον Περσικό Κόλπο και τον Ειρηνικό Ωκεανό.[17] Με τη μεγάλη επέκταση της Πορτογαλικής αυτοκρατορίας ακολούθησαν σκληρές συγκρούσεις με την Οθωμανική Αυτοκρατορία που διατηρήθηκαν πολλά χρόνια, οι "Οθωμανό-Πορτογαλικοί πόλεμοι". Οι συγκρούσεις έγιναν στον Ινδικό Ωκεανό και τον Περσικό κόλπο με στόχο τον έλεγχο των εμπορικών δρόμων με τις Ινδικές ακτές.

Οι μεγάλες νίκες απέναντι στους πολύ ισχυρότερους και πολυπληθέστερους Οθωμανούς του επέτρεψαν να δημιουργήσει την πιο δοξασμένη αυτοκρατορία στην ιστορία.[18] Έχουν καταγραφεί σημαντικές επιτυχίες του απέναντι σε πολύ ισχυρότερους στρατούς και στόλους, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα όταν κατέλαβε τα Στενά του Ορμούζ από τους Πέρσες με 7 πλοία (1507).[19] Η κατάκτηση της Γκόα (1507) και της Μαλάκας (1511) είναι εξίσου μεγάλες επιτυχίες, έγινε διοικητής του Ινδικού Ωκεανού και "αρχηγός του στόλου της Αραβικής και της Περσικής θάλασσας" (1506).[20] Τα πέντε τελευταία χρόνια της ζωής του αναδιοργάνωσε τη διοίκηση της Πορτογαλικής αυτοκρατορίας σαν δεύτερος κυβερνήτης της Πορτογαλικής Ινδίας.[21] Απέκτησε ολόκληρο το Ευρωπαϊκό εμπόριο με την Κίνα την εποχή που διοικούσε η Δυναστεία Μινγκ, με την Ταϊλάνδη με απεσταλμένο τον Ντουάρτε Φερνάντες και με την Τιμόρ περνώντας από τη Μαλαισία και την Ινδονησία με απεσταλμένο τον Αντόνιο ντι Αμπρέου. Είχε επίσης διπλωματικές σχέσεις με την Αιθιοπία με απεσταλμένους τους Ζοάο Γκόμες και Ζοάο Σάντσες και με τους Σαφαβίδες στην Περσία.[22][23][24][25][26][27] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε έμεινε γνωστός στην ιστορία με τα προσωνυμία "Ο Μέγας", "Ο Τρομερός", ο "Καίσαρας της Ανατολής", το "Λιοντάρι της Θάλασσας" και ο "Πορτογάλος Άρης".[28][29][30][31][32]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ως αντιβασιλιάς της Ινδίας (1509)

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε γεννήθηκε στην Αλάντρα κοντά στη Λισαβώνα, ήταν δεύτερος γιος του Γκονσάλο ντε Αλμπουκέρκε και της Ντόνα Ελεονώρας ντε Μενέζες.[33] Ο πατέρας του είχε υψηλή θέση στην Πορτογαλική αυλή, ήταν νόθος γόνος του Πορτογαλικού Οίκου της Βουργουνδίας. Εκπαιδεύτηκε στα μαθηματικά και τα Λατινικά στην αυλή του βασιλιά της Πορτογαλίας Αλφόνσου του Αφρικανού, στενός του φίλος ήταν ο διάδοχος Ιωάννης, ο μελλοντικός Ιωάννης Β΄ της Πορτογαλίας.[34] Ο Ντιόγκο Μπαρμπόσα Μασάντο (1682-1772) περιγράφει την εκπαίδευση του Αφόνσο ως εξής :

"Ο ευγενής Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε γνωστός σαν Μέγας για τα ηρωικά του κατορθώματα που δόξασε την Ευρώπη σε ολόκληρη την Ασία γεννήθηκε το έτος 1453 στον Παράδεισο του κήπου της Αλάντρας περίπου έξι στάδια από τη Λισαβώνα. Ήταν δεύτερος γιος του Γκονσάλο ντε Αλμπουκέρκε και της Ντόνα Ελεονώρας ντε Μενέζες κόρης του Άλβαρο Γκονσάλβες de Ατάυντε. Η ευγενής καταγωγή του επέτρεψε να ανέβει σημαντικά σε αρετές τόσο ηθικές όσο και πολιτικές. Η εκπαίδευση του έγινε στα ανάκτορα του βασιλέως Αλφόνσου Ε΄, στην παλαίστρα του έβαλε στόχο να ξεπεράσει τον Αφρικανό Άρη".[35]

Πρώτες στρατιωτικές υπηρεσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε υπηρέτησε στη νεότητα του 10 χρόνια στη βόρεια Αφρική, απέκτησε μεγάλη στρατιωτική εμπειρία στους πολέμους απέναντι στους Μαυριτανούς και τους Οθωμανούς.[36] Την εποχή που ο Αλφόνσος ο Αφρικανός κατέκτησε την Ταγγέρη και την Αρζίλα στο Μαρόκο (1471) ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε βρέθηκε στο πλευρό του, υπηρέτησε πολλά χρόνια ως αξιωματούχος.[37] Συνόδευσε τον διάδοχο Ιωάννη στην εκστρατεία του στο Βασίλειο της Καστίλης (1476), συμμετείχε στη "μάχη του Τόρο". Ακολούθησε εκστρατεία στην Ιταλική χερσόνησο (1480) με στόχο να βοηθήσουν τον βασιλιά Φερδινάνδο τον Καθολικό (1480) που είχε δεχτεί επίθεση από τους Οθωμανούς στο Οτράντο, ήταν νικητές.[38] Με την επιστροφή (1481) ο πρίγκιπας Ιωάννης τον έστεψε "Κύριο των Ίππων", ήταν μια εξαιρετική διάκριση που ο Αφόνσο διατήρησε ολόκληρη την περίοδο της βασιλείας του Ιωάννη Β΄ (1481-1495).[39][40] Επέστρεψε από εκστρατεία στη βόρεια Αφρική (1489) σαν αρχηγός φρουράς που υπεράσπισε το κάστρο του Γκρασιόσα. Συνόδευσε τον Ιωάννη Β΄ σε εκστρατεία στην Αρζίλα (1490), επέστρεψαν σε πέντε χρόνια (1495), ο νεώτερος αδελφός του Μαρτίμ είχε πέσει στη μάχη. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε συνόδευσε τον βασιλιά σε όλες τις εκστρατείες στην Αφρική και τη Μεσόγειο αλλά πάντοτε το μεγάλο του όνειρο ήταν η Ασία.[41][42]

Εκστρατείες στην Ινδία (1503, 1506)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα σύμβολα του Οίκου του Αλμπουκέρκε

Ο νέος βασιλιάς Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας (1495) έδειξε στην αρχή δυσπιστία απέναντι στον Αφόνσο επειδή ήταν για πολλά χρόνια στενός φίλος του ξαδέλφου και προκατόχου του. Σε οκτώ χρόνια και ενώ ο Αφόνσο είχε φτάσει σε αρκετά ώριμη ηλικία (6 Απριλίου 1503) ανέλαβε την πρώτη αποστολή για την Ινδία μαζί με τον ξάδελφο του Φραντσέσκο ντε Αλμπουκέρκε, συμμετείχαν επίσης ο συγγραφέας Ντουάρτε Πατσέκο Περέιρα (1460-1533) και ο πλοηγός Νικολάου Κοέλιο (1460-1502). Πολέμησαν σε πολλές μάχες εναντίον του βασιλιά του Κοζικόντε στη νότια Ινδία και βοήθησαν τον βασιλιά του Κοτσί να παραμείνει στον θρόνο του. Ο βασιλιάς του Κοτσί τους επέτρεψε σαν ανταμοιβή να κτίσουν το "κάστρο Εμμανουήλ" από το οποίο ξεκίνησαν τις εμπορικές σχέσεις με το Κολλάμ, ήταν η δημιουργία της ανατολικής Πορτογαλικής αυτοκρατορίας.[43] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε επέστρεψε στην Πορτογαλία τον Ιούλιο του 1504 και έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τον βασιλιά Εμμανουήλ Α΄.

Ο Πορτογάλος βασιλιάς του έδωσε τη διοίκηση μιας ομάδας πέντε πλοίων από έναν στόλο 16 πλοίων που εξέπλευσε στις αρχές του 1506 για την Ινδία υπό την ηγεσία του Τριστάν ντα Κούνια.[44] Ο στόλος κατέκτησε τα νησιά Σοκότρα στην Υεμένη και έκτισε ένα ισχυρό φρούριο από το οποίο ξεκίνησε το εμπόριο με την Ερυθρά Θάλασσα. Ο Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε πήρε τον τίτλο "αρχικαπετάνιος της Αραβικής ακτής", υπό τις διαταγές του Τριστάν ντα Κούνια έφτασαν στη Μοζαμβίκη.[45] Ο Εμμανουήλ Α΄ σε μυστική αποστολή του έδωσε επιστολή με την οποία του τόνιζε ότι του επιτρέπει να γίνει ο δεύτερος αντιβασιλιάς των Ινδιών όταν λήξει η θητεία του πρώτου αντιβασιλιά Φρανσίσκο ντι Αλμέιντα σε δύο χρόνια.[46] Πριν την αναχώρηση του νομιμοποίησε τον γιο του που είχε γεννηθεί το 1500 και έκανε τη διαθήκη του. Ο στόλος έφυγε από τη Λισαβώνα (6 Απριλίου 1506), ο Αφόνσο μπήκε ο ίδιος στη θέση του οδηγού επειδή ο οδηγός χάθηκε στην αναχώρηση.

Πρώτη κατάκτηση της Ορμούζ (1507)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ως αντιβασιλιάς της Ινδίας, έργο της εποχής του

Στο Κανάλι της Μοζαμβίκης απελευθέρωσαν τον Καπετάνιο Ζοάο ντα Νόβα που είχε συναντήσει δυσκολίες στον δρόμο επιστροφής από την Ινδία, το πλοίο του "Φρολ ντε λα Μαρ" ενώθηκε με τον στόλο του Κούνια.[47] Από το Μαλίντι στην Κένυα ο Τριστάν ντα Κούνια έστειλε απεσταλμένους στην Αιθιοπία τον Ζοάο Γκόμες και τον Ζοάο Σάντσες αλλά απέτυχαν να διασχίσουν την περιοχή.[48] Μετά από πολλές πετυχημένες επιθέσεις σε Αραβικές πόλεις της ανατολικής ακτής στην Αφρική κατέκτησαν το νησί Σοκότρα και έκτισαν ένα κάστρο στο Σουκ με στόχο να ιδρύσουν μια εμπορική βάση ανάμεσα στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό. Τη Σοκότρα την εγκατέλειψαν σε μερικά χρόνια καθώς είδαν ότι δεν ήταν κατάλληλο μέρος για εμπορική βάση.[49] Ο στόλος χωρίστηκε στη Σοκότρα σε τρία τμήματα, ο Τριστάν ντα Κούνια απέπλευσε για την Ινδία με στόχο να βοηθήσει την Πορτογαλική δύναμη που πολιορκούσε την Κανούρ, ο ίδιος ο Αφόνσο με 7 πλοία και 500 άντρες απέπλευσε για το Ορμούζ ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα. Στη διαδρομή κατέκτησε τον Ιούλιο του 1507 τη Μουσκάτ και δέχτηκε την υποταγή των πόλεων Καλχάτ και Σαχάρ. Έφτασε στην Ορμούζ (25 Σεπτεμβρίου 1507), κατέλαβε την πόλη που δήλωσε την υποτέλεια της στον βασιλιά της Πορτογαλίας.

Το Ορμούζ ήταν ένα υποτελές κρατίδιο στον Σάχη της Περσίας Ισμαήλ Α΄, οι Πέρσες απεσταλμένοι ζήτησαν από τον Αφόνσο να τους δώσει τον ανάλογο φόρο υποτέλειας που έπαιρναν από το κρατίδιο. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε τους παρουσίασε μια σειρά από κανόνια, βέλη, τόξα και όπλα με την απάντηση "αυτό είναι το νόμισμα με το οποίο ο βασιλιάς Εμμανουήλ παίρνει τον φόρο από τις αποικίες του".[50] Ο ιστορικός Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε (1500-1581) γράφει ότι ο Σάχης της Περσίας Ισμαήλ Α΄ έδωσε στον Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε τον τίτλο "Λιοντάρι της Θάλασσας". Ο Αφόνσο αμέσως έδωσε εντολή για την κατασκευή του περίφημου "Κάστρου της Κυρίας της Νίκης", στην εργασία συμμετείχαν όλοι οι άντρες του.[51] Οι άντρες που ήταν στην υπηρεσία του άρχισαν να διαμαρτύρονται έντονα για τη σκληρή δουλειά και τις ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας, τον εγκατέλειψαν και έμεινε μονάχα με δύο πλοία. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε αποφάσισε τον Ιανουάριο του 1508 να εγκαταλείψει την Ορμούζ, πήγε προσωρινά στη Σοκότρα για εφοδιασμό και έφυγε για την Ινδία.

Αιχμαλωσία στην Κανούρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο έφτασε τον Δεκέμβριο του 1508 στο Κανούρ και άνοιξε μπροστά στον αντιβασιλιά Φρανσίσκο ντι Αλμέιντα τη σφραγισμένη επιστολή με την εντολή του βασιλιά να τον διαδεχθεί στην αντιβασιλεία.[52][53] Ο αντιβασιλιάς που είχε γύρω του τους δραπέτες του Αφόνσο είπε ότι έχει και ο ίδιος την ίδια επιστολή αλλά ο όρος έληξε τον Ιανουάριο και το αρνήθηκε, του τόνισε επίσης ότι αρνήθηκε να πολεμήσει μαζί του τους Μαμελούκους για να εκδικηθεί τον θάνατο του γιου του.[54] Ο Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε προτίμησε να μην συγκρουστεί μαζί του, μετακινήθηκε στον Κοτσί με στόχο να δεχτεί νέες εντολές από τον βασιλιά, διατήρησε τη συνοδεία του, ο Φερνάο Λόπεζ ντε Καστανιέδα τον περιγράφει σαν εξαιρετικά ήρεμο και υπομονετικό. Την ίδια εποχή έφτασε στην Ινδία ο Ντιόγκο Λόπες ντι Σεκέιρα με νέο στόλο, ο Αφόνσο ζήτησε τη βοήθεια του αλλά ο ντι Σεκέιρα αμέσως προσέγγισε τον Αλμέιντα και του αρνήθηκε οποιαδήποτε βοήθεια. Ο Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε δέχτηκε πολλές προτροπές από τους οπαδούς του να αναλάβει την αντιβασιλεία με τη βία αλλά εκείνος αρνήθηκε.[55] Ο Φρανσίσκο ντι Αλμέιντα πολέμησε στη "μάχη του Ντιού" (3 Φεβρουαρίου 1509) με τους Μαμελούκους, τους Οθωμανούς, τον Ζαμορίν του Κοχικόδε και τον Σουλτάνο του Γκουτζαράτ, ο στόχος του ήταν να εκδικηθεί τον θάνατο του γιου του. Η νίκη του ήταν αποφασιστική, οι Μαμελούκοι και οι Οθωμανοί εγκατέλειψαν τον Ινδικό Ωκεανό καθορίζοντας την Πορτογαλική κυριαρχία στην Ινδία τον επόμενο αιώνα. Τον Αύγουστο μετά από αίτημα των αξιωματούχων που είχαν δραπετεύσει και του Ντιόγκο Λόπες ντι Σεκέιρα ο Αφόνσο κρίθηκε ακατάλληλος για διακυβέρνηση, φυλακίστηκε στο "κάστρο του Σαν Άντζελο" στην Κανούρ.[56][57] Τον Σεπτέμβριο του 1509 ο ντι Σεκέιρα προσπάθησε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τον Σουλτάνο της Μαλάκα αλλά απέτυχε, άφησε πίσω του 19 Πορτογάλους αιχμαλώτους.

Διορισμός στην αντιβασιλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε παρέμεινε υπό κράτηση τρεις μήνες, ελευθερώθηκε όταν έφτασε στην Κανούρ ο Στρατάρχης της Πορτογαλίας με έναν μεγάλο στόλο.[58][59] Ο Στρατάρχης της Πορτογαλίας έφτασε στην Ινδία με έναν στόλο από 15 πλοία και 3.000 άντρες, είχε εντολή από τον βασιλιά να υπερασπιστεί τα δικαιώματα του Αφόνσο στην αντιβασιλεία και να καταλάβει την Κοχικόδε.[60] Ο Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε ορκίστηκε δεύτερος αντιβασιλιάς της Ινδίας (4 Νοεμβρίου 1509), διατήρησε τη θέση μέχρι τον θάνατο του.[61] Ο Αφόνσο έδειξε αμέσως τη δυναμικότητα του χαρακτήρα του, οι στόχοι του ήταν να υποτάξει το Ισλάμ και να ελέγξει το παγκόσμιο εμπόριο.[62] Ο Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας προσπάθησε να καθορίσει τις ζώνες διακυβέρνησης της Πορτογαλικής Αυτοκρατορίας στον Ινδικό Ωκεανό.[63] Ο Ντιόγκο Λόπες ντι Σεκέιρα απεστάλη με στόλο στη νοτιοανατολική Ασία (1509) με στόχο να κλείσει συμφωνία με τον Σουλτάνο της Μαλάκας Μαχμούντ Σαχ, απέτυχε και επέστρεψε στην Πορτογαλία. Ο Χόρχε ντε Αγκιάρ ανέλαβε να κυβερνήσει την περιοχή ανάμεσα στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος και την Γκουτζαράτ, τον διαδέχθηκε ο Ντουάρτε ντε Λέμος που έφυγε για το Κόχι και στη συνέχεια για την Πορτογαλία, άφησε τον στόλο του στον Αφόνσο.

Αντιβασιλεύς των Ινδιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατάκτηση της Γκόα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μνημείο με τον ανδριάντα του Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε στη Λισαβώνα

Τον Ιανουάριο του 1510 ο Αφόνσο βάδισε για την Κοχικόδε με εντολή του Πορτογάλου βασιλιά. Η επίθεση ήταν αποτυχημένη αφού ο Στρατηγός Φερνάντο Κουτίνιο δεν υπάκουσε στις εντολές, γοητεύτηκε από τον πλούτο της πόλης, βάδισε επιπόλαια στο κέντρο της και έπεσε στην παγίδα των Μουσουλμάνων που τον συνέλαβαν αιχμάλωτο. Στην επιχείρηση για τη διάσωση του ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε πυροβολήθηκε στο στήθος και σώθηκε η ζωή του μετά βίας, ο ίδιος ο Φερνάντο Κουτίνιο σκοτώθηκε στην προσπάθεια να δραπετεύσει.[64] Αμέσως μετά την αποτυχημένη επιχείρηση ο Αφόνσο συγκέντρωσε έναν στόλο με 23 πλοία και 1200 άντρες, ήθελε σύμφωνα με τις πηγές της εποχής να πολεμήσει τον Μαμελούκο Σουλτάνο στην Ερυθρά Θάλασσα και να επιστρέψει στην Ορμούζ. Ο Τιμοτζί ένας απεσταλμένος του Ινδουιστή αυτοκράτορα του είπε ότι θα ήταν καλύτερο να πολεμήσει στην Γκόα που είχε καταφύγει μετά τη "μάχη του Ντιού", τον πληροφόρησε επίσης ότι ο Σουλτάνος Γιουσούφ Αντίλ Σαχ ήταν άρρωστος και για τον εμφύλιο ανάμεσα στα Σουλτανάτα του Ντέκκαν.[65] Ο Αφόνσο είδε με μεγάλη έκπληξη ότι το Σουλτανάτο του Μπίτζαμπουρ κατέλαβε την Γκόα. Μια πρώτη επίθεση την περίοδο 4 Μαρτίου 1510 - 20 Μαρτίου 1510 ήταν επιτυχής, απέτυχε να κρατήσει την πόλη λόγω της έλλειψης των οχυρώσεων και της ψυχρότητας που αντιμετώπισε από τους Ινδουιστές κατοίκους.

Ο Σουλτάνος Γιουσούφ Αντίλ Σαχ επιτέθηκε αλλά ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε αρνήθηκε να προχωρήσει σε συνθήκη μαζί του και εγκατέλειψε την πόλη τον Αύγουστο. Ο στρατός του διασκορπίστηκε και ακολούθησε μια εξέγερση στα ανάκτορα του στην Κόχι, τα γεγονότα αυτά τον εμπόδισαν να ανακαταλάβουν την Γκόα και αποσύρθηκε. Την ίδια εποχή έφτασε στη Μαλάκα νέος ισχυρός στόλος από την Πορτογαλία υπό την ηγεσία του Ντιόγκο Μέντες ντι Βασκονσέλος, ήταν αντίπαλος διεκδικητής της περιοχής. Τρεις μήνες αργότερα (25 Νοεμβρίου 1510) ο Αφόνσο επιτέθηκε ξανά με νέο στόλο στην Γκόα. Ο Ντιόγκο Μέντες ντι Βασκονσέλος κλήθηκε να τον υπερασπιστεί με ενισχύσεις από τη Μαλάκα και άλλους 300 άντρες από την Κανούρ, την επόμενη μέρα κατέλαβε την Γκόα, ο Γιουσούφ Αντίλ Σαχ και οι Οθωμανοί σύμμαχοι του παραδόθηκαν (10 Δεκεμβρίου 1510).[66] Η εκτίμηση είναι ότι σκοτώθηκαν 6.000 - 9.000 Μουσουλμάνοι, άλλοι σε οδομαχίες στα στενά της πόλης και άλλοι πνίγηκαν σε προσπάθεια να δραπετεύσουν.[67] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε κέρδισε αυτή τη φορά την υποστήριξη του Ινδουιστικού πληθυσμού της Γκόα αλλά απογοητεύτηκε με τις απαιτήσεις του Τιμοτζί που απαιτούσε να διοριστεί κυβερνήτης. Ο Τιμοτζί αποζημιώθηκε με τη θέση του κυβερνήτη του μουσουλμανικού και Ινδουιστικού πληθυσμού της πόλης επειδή γνώριζε τα τοπικά έθιμα, συμφώνησε επιπλέον να μειώσει την ετήσια φορολογία.[68]

Διοίκηση της Γκόα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κοπή νομισμάτων στην Γκόα (1510)

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ίδρυσε στην Γκόα το πρώτο νομισματοκοπείο αφού οι τοπικοί έμποροι διαμαρτυρήθηκαν για την έλλειψη του νομίσματος, βρήκε με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να εδραιώσει την κυριαρχία του.[69] Το νέο νόμισμα κόπηκε με πρότυπο τα τοπικά νομίσματα που κυκλοφορούσαν, είχε έναν σταυρό στη μια όψη και τη σφαίρα του βασιλιά Εμμανουήλ Α΄ στην άλλη.[70][71] Αργότερα ιδρύθηκε και δεύτερο νομισματοκοπείο στη Μαλάκα (1511). Ο Αλμπουκέρκε ίδρυσε κατόπιν το "Βασιλικό νοσοκομείο της Γκόα" και την "εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης". Όταν άκουσε ότι οι γιατροί του νοσοκομείου παίρνουν τεράστιες αμοιβές από τους ασθενείς τους κάλεσε και τους είπε : "Ζητάτε μεγάλες αμοιβές από τους υπηρέτες του βασιλιά χωρίς να γνωρίζετε από τι πάσχουν, θα σας μάθω σύντομα εγώ".[72] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε συγκέντρωσε όλους τους εργάτες και τους διέταξε να δουλεύουν νυχθημερόν στην οικοδόμηση των τειχών της πόλης μέχρι την ολοκλήρωση τους.[73] Η Γκόα έγινε η πρωτεύουσα της Πορτογαλικής Ινδικής Αυτοκρατορίας, πολλά ισχυρά γειτονικά κράτη όπως ο Σουλτάνος του Γκουτζαράτ και ο Ζαμορίν του Κοχικόδε του έστειλαν απεσταλμένους για την αναζήτηση συμμαχίας. Ο Αλμπουκέρκε έβαλε κατόπιν στόχο να ενισχύσει το Πορτογαλικό εμπόριο, πούλησε Περσικά άλογα σε Ινδουιστές πρίγκιπες με αντάλλαγμα την υποστήριξη τους.[74]

Εκστρατεία στη Μαλάκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε εξηγεί στον στρατό του τον λόγο για τον οποίο πρέπει να καταλάβουν τη Μαλάκα:

"Ο βασιλιάς της Πορτογαλίας μου έχει δώσει πολλές φορές εντολή να καταλάβω τα Στενά επειδή είναι ο μοναδικός τρόπος να διακόψουμε το εμπόριο των Μουσουλμάνων. Είμαστε υποχρεωμένοι απέναντι στον αφέντη μας που υπηρετούμε να καταλάβουμε τη Μαλάκα επειδή είναι ο μοναδικός τρόπος να αποκλείσουμε το εμπόριο των Μουσουλμάνων στα Στενά, αν τους την πάρουμε θα χάσουν στη συνέχεια τη Μέκκα και το Κάϊρο." (Οι Σημειώσεις του Αφόνσο του Μέγα του Αλμπουκέρκε)

Ο Ρούι Αραούζο ένας Πορτογάλος που ζούσε από το 1509 φυλακισμένος στη Μαλάκα έστειλε τον Φεβρουάριο του 1511 επιστολή στον Αλόνσο, του έδινε οδηγίες για τις οχυρώσεις της πόλης και ζητούσε την απελευθέρωση τους. Ο Αλόνσο ντι Αλμπουκέρκε έδειξε την επιστολή στον Ντιόγκο Μέντες ντι Βασκονσέλος και αποφάσισαν να επιτεθούν με ενωμένο στόλο. Τον Απρίλιο του 1511 συγκεντρώθηκαν στην Γκόα 900 Πορτογάλοι και 200 Ινδουιστές έμποροι με 18 πλοία.[75] Απέπλευσαν για την κατάληψη της Μαλάκας, στη διαδρομή ξέσπασαν μεγάλες διαφωνίες αφού ο Ντιόγκο Μέντες ντι Βασκονσέλος απαιτούσε την αρχηγία για τον εαυτό του. Μετά την κατάκτηση της Μαλάκας ο Αφόνσο έστειλε επιστολή στον Πορτογάλο βασιλιά με την οποία διαμαρτυρήθηκε για τη συμπεριφορά του ντι Βασκονσέλος, του εξήγησε επίσης ότι οι διαφωνίες θα κάνουν κακό στους Πορτογάλους της Ινδίας.[76] Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος συμμετείχε την ίδια εποχή στην αποτυχημένη αποστολή του Ντιόγκο Λόπες ντι Σεκέιρα (1509). Οι Πορτογάλοι απέπλευσαν για τα Στενά της Μαλάκας, ήταν η πλουσιότερη από όλες τις πόλεις που ήθελαν να καταλάβουν μέχρι τότε. Ο φαρμακοποιός Τομέ Πίρες (1465 - 1540) την περιγράφει σαν εξαιρετικά πλούσια και σημείο συγκέντρωσης των εμπόρων από όλα τα μέρη του κόσμου. Η Μαλάκα ήταν ωστόσο πόλη με ξύλινα σπίτια, ελάχιστα ήταν κατασκευασμένα από πέτρα, την υπερασπιζόταν μία δύναμη 20.000 ανδρών με 2.000 μηχανήματα πυροβολικού. Η μεγαλύτερη αδυναμία της πόλης ήταν η μεγάλη δυσφορία των εμπόρων της απέναντι στον Σουλτάνο Μαχμούτ Σαχ που ευνοούσε σημαντικά τους Μουσουλμάνους.

Κατάκτηση της Μαλάκας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ρινόκερος του Ντύρερ (1515)

Ο Αφόνσο πλησίασε την πόλη, τα πλοία του ήταν διακοσμημένα με τα Πορτογαλικά σύμβολα και άρχισαν να πυροβολούν με τα κανόνια. Ανακήρυξε τον εαυτό του άρχοντα των ωκεανών, ζήτησε από τον Σουλτάνο να του ανοίξει τις πύλες, να ελευθερώσει όλους τους αιχμαλώτους και να του πληρώσει τις αποζημιώσεις. Ο Σουλτάνος απελευθέρωσε τους αιχμαλώτους αλλά αυτό δεν τον ηρέμησε, ο Αφόνσο κατέστρεψε με τα όπλα του τα πλοία στο λιμάνι και δύο παράκτια κτίρια. Η πόλη ήταν χωρισμένη στα δύο με τον ποταμό της Μαλάκας, το στρατηγικό σημείο ήταν η γέφυρα πάνω από τον ποταμό, οι Πορτογάλοι συγκεντρώθηκαν και άρχισαν να πολεμούν σκληρά ενώ οι αντίπαλοι τους έριχναν δηλητηριώδη βέλη (25 Ιουλίου 1511), το απόγευμα κατέλαβαν τη γέφυρα. Μετά από πολύ αναμονή περιμένοντας τον Σουλτάνο να παραδοθεί εξόπλισαν μια Τζόγκα που τους παρέδωσαν οι Κινέζοι έμποροι, τη γέμισαν με άντρες, όπλα και προμήθειες. Υπό τη διοίκηση του πλοηγού Αντόνιο ντι Αμπρέου (1480-1514) ο Πορτογαλικός στόλος έφτασε στο ψηλότερο σημείο της γέφυρας, ο Σουλτάνος εμφανίστηκε με έναν στρατό από ελέφαντες, μετά από μια σκληρή μάχη οι Μουσουλμάνοι διασκορπίστηκαν και ο Σουλτάνος δραπέτευσε.[77]

Οι έμποροι πλησίασαν τους Πορτογάλους και ζήτησαν την προστασία τους, τους έδωσαν Πορτογαλικά σύμβολα να τα τοποθετήσουν σε κατάλληλα σημεία ώστε να μην τους ενοχλήσουν. Οι Πορτογάλοι έκαναν την τελική επίθεση (15 Αυγούστου 1511) αλλά ο Σουλτάνος είχε δραπετεύσει, ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε κατέστρεψε την πόλη αλλά δεν πείραξε τους εμπόρους αναγνωρίζοντας τα σύμβολα.[78] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε οργάνωσε αμέσως την άμυνα της Μαλάκας, οικοδομώντας ένα ισχυρό φρούριο χρησιμοποιώντας λίθους από το μουσουλμανικό τζαμί και τα γειτονικά κοιμητήρια.[79] Οι εργασίες προχώρησαν σκληρά παρά την ανυπόφορη ζέστη και την Ελονοσία, ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1511, η πύλη του που υπάρχει μέχρι και σήμερα έμεινε γνωστή σαν "η διάσημη". Ο Αφόνσο κατασκεύασε μια μεγάλη αναμνηστική λίθο στην οποία χάραξε τα ονόματα των επιφανέστερων Πορτογάλων που συμμετείχαν στην κατάκτηση της Μαλάκας. Για να αποφύγει τη σύγκρουση σχετικά με τη σειρά την οποία θα έγραφε τα ονόματα τοποθέτησε την πλευρά με τα ονόματα στραμμένη στον τοίχο για να μην είναι ορατή. Στην μπροστινή πλευρά έγραψε τη φράση "ο λίθος που οι οικοδόμοι απέρριψαν" (Προφητεία του Δαυίδ, Ψαλμοί 118:22-23).[80] O Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε οργάνωσε αμέσως την πόλη με Πορτογαλική διοίκηση τοποθετώντας ξανά τον Ρούι ντι Αραούζο ως μεσάζων, έκοψε νομίσματα και οργάνωσε τις Τζόγκες ώστε να ήταν κατάλληλες κάθε στιγμή για αποστολές.[81] Ένας διάσημος Γιαπωνέζος έμπορος που κατηγορήθηκε για επαφές με τον εξόριστο Σουλτάνο στην Κίνα εκτελέστηκε από τον Αφόνσο. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε οργάνωσε κατόπιν την αποστολή ορφανών Πορτογαλίδων κορασίδων στην Πορτογαλική Μαλάκα.[82][83]

Αποστολές σε Ινδονησία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Πορτογαλικές εξερευνήσεις

Ο Αφόνσο έφυγε κατόπιν από τη Μαλάκα με το παλιό διάσημο πλοίο "Φλορ ντε λα Μαρ" (20 Νοεμβρίου 1511) το οποίο τον είχε βοηθήσει να κατακτήσει την πόλη. Το πλοίο ήταν σε άσχημη κατάσταση αλλά ο Αφόνσο εκμεταλλεύτηκε τη μεγάλη του χωρητικότητα για να το γεμίσει με πολλά λάφυρα που είχε κερδίσει από τις κατακτήσεις.[84] Ο στόχος του ήταν να κάνει επίδειξη των λαφύρων στον Πορτογάλο βασιλιά και να του παραδώσει τις προσφορές που του είχε κάνει η Ταϊλάνδη. Στο ταξίδι το πλοίο έπεσε σε μεγάλη τρικυμία και βυθίστηκε, ο Αφόνσο γλύτωσε τη ζωή του την τελευταία στιγμή.[85] Οι Μουσουλμάνοι και οι Γκουτζαράτι έμποροι δραπέτευσαν από την πόλη, ο Αφόνσο εξουσιοδότησε πολλούς εμπόρους από τη νοτιοανατολική Ασία ειδικά Κινέζους σε διπλωματικές αποστολές, ο στόχος του ήταν το εμπόριο. Ο Ρουί Νούνες ντα Κούνια απεστάλη στη Μιανμάρ, ο βασιλιάς της Μιανμάρ ανταπέδωσε με μία φιλική αποστολή στο Κόχι (1514).[86][87] Ακολούθησε άλλη αποστολή στη Σουμάτρα, οι βασιλείς του νησιού αναγνώρισαν την ανωτερότητα του Αφόνσο και του δήλωσαν υποτέλεια. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε γνώριζε τις φιλοδοξίες της Ταϊλάνδης στη Μαλάκα και έστειλε διπλωματική αποστολή με τον Ντουάρτε Φερνάντες, επέστρεψε με μία Κινέζικη Τζόγκα. Ο Ντουάρτε Φερνάντες ήταν ένας από τους πρώτους Πορτογάλους που είχαν συλληφθεί από τους Μουσουλμάνους στη Μαλάκα, ο βασιλιάς της Ταϊλάνδης του έδωσε πολλά δώρα για τον Αφόνσο και τον βασιλιά της Πορτογαλίας.[88]

Τον Νοέμβριο του 1511 ενώ είχε εδραιώσει την εξουσία του στη Μαλάκα ο Αφόνσο έμαθε σχετικά με την τοποθεσία των μυστικών "νησιών μπαχαρικών" και έστειλε τρία πλοία, αρχηγός ο έμπιστος Αντόνιο ντι Αμπρέου με αναπληρωτή τον Φρανκίσκο Σερράο.[89] Οι έμπειροι Ινδονήσιοι ναυτικοί τους βοήθησαν να περάσουν από την Ιάβα, τις Μικρές Σούνδες και τη νήσο Αμπόν, έφτασαν στις νήσους Μπάντα στις αρχές του 1512.[90] Παρέμειναν έναν μήνα και γέμισαν τις αποσκευές τους με μπαχαρικά και γαρύφαλλα. Ο Αντόνιο ντι Αμπρέου εξέπλευσε προς το Άμπον, ο Σερράο στις Μολούκες αλλά ναυάγησε κοντά στη Σεράμ. Ο Σουλτάνος του Τερνάτε Αμπού Λάις είδε μια μεγάλη ευκαιρία να εξασφαλίσει συμμαχία με έναν πανίσχυρο ξένο ηγεμόμα, τους μετέφερε στην Τερνάτε (1512) όπου τους επέτρεψε να οικοδομήσουν το "κάστρο του Ιωάννη του Βαπτιστή της Τερνάτε" (1522).

Αποστολές σε Κίνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απομίμηση του πλοίου "Φλορ ντε λα Μαρ" στο ναυτικό Μουσείο της Μαλάκας

Ο Χόρχε Άλβαρες εξέπλευσε για την Κίνα στις αρχές του 1513 υπό τις διαταγές του Αφόνσο, αποβιβάστηκε στον νησί Λίντιν. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε έστειλε αμέσως μετά τον Ραφαήλ Περεστρέλο για εμπορικές σχέσεις με τη Δυναστεία των Μινγκ, ο Περεστρέλο πήγε τρεις φορές στην Κουανγκτσόου (1513, 1515, 1516) και έκλεισε εμπορικές συνθήκες με Κινέζους εμπόρους. Οι αποστολές αυτές μαζί με εκείνες του Τομέ Πίρες και του Φερνάο Πίρες ντε Αντράντε αποτελούν τις πρώτες διπλωματικές επαφές ανάμεσα στους Ευρωπαίους και τους Κινέζους. Οι καλές σχέσεις κατέρρευσαν με τον θάνατο του Κινέζου αυτοκράτορα (19 Απριλίου 1521), οι αυλικοί κατόπιν απέρριψαν την αποστολή της Πορτογαλίας και την κακομεταχειρίστηκαν, έστειλαν επιστολές στους Πορτογάλους της Μαλάκας ζητώντας τη βοήθεια τους. Οι Πορτογάλοι αναγκάστηκαν τελικά να εγκαταλείψουν τη Μαλάκα, επέστρεψε ο πρώην Σουλτάνος που στην εξορία του ήταν υποτελής της δυναστείας των Μινγκ στην Κίνα.[91] Οι σχέσεις των Πορτογάλων με τους Κινέζους βελτιώθηκαν ξανά τη δεκαετία του 1540, μια αντιπροσωπεία Πορτογάλων εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Μακάου στη νότια Κίνα (1557) με τη σύμφωνη γνώμη της αυλής των Μινγκ. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε έφυγε για το Κοχί, δεν μπορούσε να πάει στην Γκόα επειδή αντιμετώπισε μια σειρά από εξεγέρσεις υπό την ηγεσία του Σουλτάνου του Μπίτζαμπουρ Ισμαίλ Αντίλ Σαχ με τον Ρασούλ Χαν και τους υπόλοιπους αυλικούς του. Την εποχή που ο Αφόνσο απουσίαζε από τη Μαλάκα πολλοί Πορτογάλοι που δεν επιθυμούσαν την κατάκτηση της Γκόα έστειλαν επιστολή στον βασιλιά Εμμανουήλ Α΄ με την οποία του τόνιζαν ότι καλύτερη επιλογή θα ήταν να φύγουν.

Επιστροφή σε Κοχί και Γκόα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο περίμενε μέχρι την εποχή που έφτασαν νέες ενισχύσεις από την Πορτογαλία υπό την ηγεσία του ανεψιού του Γκαρσία ντι Νορένια και του Χόρχε ντι Μέλο. Την εποχή που βρισκόταν στην Κοχί ο ντι Αλμπουκέρκε ίδρυσε σχολείο, έστειλε επιστολή στον βασιλιά Εμμανουήλ Α΄ και του είπε ότι βρήκε μια μεγάλη συλλογή βιβλίων με τα οποία θα μπορούσε να διδάξει κατανοητά τα παιδιά των Πορτογάλων και όσων προσηλυτίστηκαν στον χριστιανισμό.[92] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ετοιμάστηκε να κάνει την τελική επίθεση για την ανακατάληψη της Γκόα (10 Σεπτεμβρίου 1512) με 14 πλοία και 1700 στρατιώτες, διέταξε να σκάψουν χαντάκια γύρω από την πόλη ώστε να την κατακτήσουν εύκολα. Τη νύχτα πριν από την τελική επίθεση ο Ρασούλ Χαν παραδόθηκε, ο Αφόνσο ζήτησε να του παραδώσει όλα τα όπλα του, τα άλογα του και οι λιποτάκτες να φύγουν. Πολλοί λιποτάκτες είχαν ενωθεί με τον Ρασούλ Χαν τον Μάιο του 1510 που δραπέτευσε από την Γκόα, οι υπόλοιποι στην τελευταία πολιορκία. Ο Ρασούλ Χαν του ζήτησε να τους χαρίσει τη ζωή, ο Αφόνσο συμφώνησε και εγκατέλειψε την Γκόα, η ζωή χαρίστηκε στους λιποτάκτες αλλά ο Αφόνσο τους ακρωτηρίασε με φρίκη. Ο πιο διάσημος από αυτούς Φερνάο Λόπες μεταφέρθηκε στην Πορτογαλία, από εκεί δραπέτευσε στην Αγία Ελένη όπου έζησε πολλά χρόνια σαν Ροβινσώνας Κρούσος, η Γκόα έγινε από τότε η πιο πλούσια πόλη στην Πορτογαλική Ινδία.

Εκστρατεία στην Ερυθρά Θάλασσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης του Ινδικού Κόλπου (1502)

Τον Δεκέμβριο του 1512 έφτασε στην Γκόα ο Ματέους ως απεσταλμένος της αντιβασίλισσας Ελένης της Αιθιοπίας στον Πορτογάλο βασιλιά Εμμανουήλ Α΄ με στόχο τη συνεργασία τους εναντίον των μουσουλμάνων. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε τον δέχτηκε με μεγάλες τιμές σαν απεσταλμένο του Ιωάννη του Πρεσβύτερου. Ο Εμμανουήλ Α΄ ανήγγειλε την άφιξη του στον πάπα Λέων Ι΄. Ο Ματέους αντιμετωπίστηκε με μίσος από τους αντιπάλους του Αφόνσο, ο ίδιος τον έστειλε για προστασία στην Πορτογαλία όπου έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τον βασιλιά.[93] Τον Φεβρουάριο του 1512 ενώ ο Ματέους βρισκόταν στην Πορτογαλία ο Αφόνσο εξέπλευσε στην Ερυθρά Θάλασσα με 1000 Πορτογάλους και 400 Ινδούς ώστε να εξασφαλίσει τον Πορτογαλικό έλεγχο. Η Σοκότρα αποδείχτηκε εκείνη την εποχή ανεπαρκής για τον έλεγχο του κόλπου, όπως τον είχε διαβεβαιώσει ο Ματέους η καλύτερη Πορτογαλική βάση θα μπορούσε να ήταν η Μασάουα, γι΄αυτό έβαλε στόχο να την κατακτήσει.[94] Ο Αφόνσο γνώριζε ότι οι Μαμελούκοι ετοιμάζουν τον στόλο τους στο Σουέζ και αποφάσισε να προχωρήσει πριν φτάσουν ενισχύσεις στο Άντεν, ξεκίνησε την πολιορκία της πόλης.[95]

Η Άντεν ήταν μια πόλη καλά οχυρωμένη αλλά με τη σκληρή επίθεση έσπασαν τα τείχη, μετά από μισή μέρα σκληρής μάχης ο Αφόνσο οπισθοχώρησε. Διέσχισε την Ερυθρά θάλασσα μέσω της Μπαμπ ελ Μαντέμπ, ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που ακολούθησε αυτή τη διαδρομή, επιχείρησε να πάει στην Τζέντα αλλά οι άνεμοι τον ανάγκασαν να καταφύγει στην Καμαράν, οι άντρες του υπέφεραν από ασθένειες και έλλειψη νερού και οπισθοχώρησε. Τον Αύγουστο του 1513 μετά από μία δεύτερη αποτυχημένη εκστρατεία στην Άντεν επέστρεψε στην Ινδία απογοητευμένος. Ο στόχος του ήταν να καταστρέψει ολοκληρωτικά την Αίγυπτο, έστειλε επιστολή στον βασιλιά Εμμανουήλ Α΄ και του πρότεινε να εκτρέψουν τον Νείλο ώστε να γίνει η χώρα άγονη. Μία άλλη πρόταση του στον βασιλιά ήταν να κλέψουν τα κόκαλα του προφήτη Μωάμεθ και να τα χρησιμοποιήσουν σαν απειλή μέχρι να εγκαταλείψουν οι Μουσουλμάνοι τους Άγιους Τόπους.[96][97] Η επιχείρηση στο Σουέζ απέτυχε αλλά ο στόλος του Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ήταν ο χριστιανικός στόλος που τρομοκράτησε τους μουσουλμάνους στο Κάϊρο όσο κανένας άλλος.[98] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε διέκοψε τις εχθρότητες ανάμεσα στους Πορτογάλους και τον Ζαμορίν της Κοχικόδε που είχαν διατηρηθεί από την εποχή της σφαγής των Πορτογάλων στην Κοχικόδε (1502). Στην αυλή της Κοχικόδε ξέσπασαν συγκρούσεις και ο Ζαμορίν δολοφονήθηκε, ο νέος Σουλτάνος τοποθετήθηκε υπό τις οδηγίες του ντι Αλμπουκέρκε. Στις συνομιλίες που ακολούθησαν οι Πορτογάλοι έχτισαν ένα κάστρο στην Κοχικόδε, απέκτησαν το δικαίωμα να εμπορεύονται πιπέρι και τζίντζερ σε χαμηλές τιμές και να έχουν στη διάθεση τους πολλά προϊόντα σαν ετήσιο φόρο.[99] Η κατασκευή του κάστρου ξεκίνησε αμέσως μετά υπό τις εντολές του διάσημου αρχιτέκτονα Τομάς Φερνάντες.

Τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διοίκηση της Γκόα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη σύναψη ειρήνης ο Αφόνσο αφοσιώθηκε στη διακυβέρνηση της Γκόα (1514), έστειλε αποστολές στους Ινδούς κυβερνήτες και παρότρυνε τους Πορτογάλους να παντρευτούν Ινδές. Την εποχή εκείνη απαγορευόταν στις Πορτογάλες γυναίκες να κάνουν υπερατλαντικά ταξίδια, γι΄αυτό ο Αφόνσο αναγνώρισε ότι η Πορτογαλική παρουσία στην Ινδία θα μπορούσε να διατηρηθεί μόνο με μεικτούς γάμους. Ο βασιλιάς Εμμανουήλ Α΄ εξέδωσε διάταγμα με το οποίο όχι μόνο ζητούσε τους μεικτούς γάμους αλλά καθόριζε και την απαλλαγή τους από τους φόρους του Στέμματος. Οι μεικτοί γάμοι ξεκίνησαν εκτεταμένα, ο ίδιος ο Αφόνσο εμπιστεύτηκε τη διοίκηση στον τοπικό πληθυσμό και διατήρησε τα τοπικά έθιμα. Ο Εμμανουήλ Α΄ έστειλε τον Μάρτιο του 1514 μια μεγαλοπρεπή και εξωτική αποστολή στον πάπα Λέων Ι΄, έκανε παρέλαση στους δρόμους της Ρώμης επιδεικνύοντας τα απίστευτα πλούτη και τα εξωτικά ζώα που υπήρχαν στις Ινδίες. Η φήμη του Πορτογάλου βασιλιά έφτασε στο αποκορύφωμα της θέτοντας τα θεμέλια για την ίδρυση της Πορτογαλικής Αυτοκρατορίας. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε έστειλε στις αρχές του 1514 αποστολή στον Σουλτάνο του Γκουτζαράτ Μουζάφαρ Σαχ Β΄, του ζήτησε την άδεια να οικοδομήσει ένα κάστρο στο Ινδικό Ντιού. Η αποστολή επέστρεψε χωρίς αποτέλεσμα αλλά αντάλλαξαν με τον Σουλτάνο δώρα, ανάμεσα τους και έναν ρινόκερο.[100] Ο Αφόνσο έστειλε το ζώο μαζί με τον φύλακα του στον Πορτογάλο βασιλιά.[101] Ο Εμμανουήλ Α΄ έστειλε τον διάσημο ρινόκερο που πήρε το όνομα "Ρινόκερος του Ντύρερ" χάρη στον ζωγράφο Άλμπρεχτ Ντύρερ που τον αποθανάτισε στον πάπα Λέων Ι΄. Ο "Ρινόκερος του Ντύρερ" ήταν ο πρώτος ρινόκερος που είδαν οι Ευρωπαίοι από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Δεύτερη κατάκτηση της Ορμούζ (1515)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πορτογαλικό κάστρο στην Κοχικόδε

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε δέχτηκε απεσταλμένους του Σάχη Ισμαήλ Α΄ στην Κανούρ (1513), ο Σάχης έστειλε επίσης απεσταλμένους στην Γκουτζαράτ, την Ορμούζ και την Μπίτζαμπουρ. Οι απεσταλμένοι του πάπα στον Μπίτζαμπουρ κάλεσαν τον Αφόνσο να στείλει αποστολή στην αυλή του Σάχη στην Περσία. Ο Μιγκέλ Φερέιρα πήγε μέσω της Ορμούζ στην Ταμπρίζ για να διαπραγματευτεί με τον Σάχη, συζήτησε μαζί του σχετικά με την οργάνωση μιας συμμαχικής εκστρατείας απέναντι στους Μαμελούκους. Την ίδια εποχή ο ντι Αλμπουκέρκε αποφάσισε να κατακτήσει την Ορμούζ στην οποία οι Πορτογάλοι είχαν οπισθοχωρήσει (1507), έμαθε ότι ο νέος βασιλιάς ήταν φοβισμένος, ανίσχυρος και υποτελής του Πέρση βεζίρη. Τον Μάρτιο του 1515 ο Αφόνσο ζήτησε να συναντηθεί με τον νέο βασιλιά παρουσία του βεζίρη, εκεί τον θανάτωσε με ολόκληρη τη συνοδεία του, το νησί Ορμούζ έγινε υποτελές στην Πορτογαλική αυτοκρατορία. Η Ορμούζ παρέμεινε στους Πορτογάλους μέχρι την εποχή που τους έδιωξαν οι Πέρσες σε συνεργασία με τους Βρετανούς (1622).[102] Στην Ορμούζ συνάντησε τον Μιγκέλ Φερέιρα που επέστρεψε από τον Σάχη της Περσίας με πολλά δώρα, όρισε τον Αφόνσο επικυρίαρχο στην Περσία.[103]

Ο Αφόνσο ντι Αλμποτκέρκε παρέμεινε στην Ορμούζ, δέχτηκε πολλούς απεσταλμένους και έκτισε νέο κάστρο μέχρι την εποχή που αρρώστησε στις αρχές του 1515.[104] Τον Νοέμβριο του 1515 αποφάσισε να επιστρέψει στην Γκόα αλλά πέθανε στο ταξίδι. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε πέθανε με μεγάλη πικρία για τους αντιπάλους του στην Πορτογαλική αυλή που εκείνη την εποχή επιχειρούσαν να τον ανατρέψουν, δεν δίσταζαν να τον συκοφαντήσουν στον βασιλιά Εμμανουήλ Α΄ ότι ήθελε να σφετεριστεί την εξουσία στην Πορτογαλική Ινδία.[105] Στο ταξίδι ενώ βρισκόταν στον Περσικό Κόλπο έμαθε ότι φτάνει μια ναυτική αποστολή από την Πορτογαλία με στόχο να τον αντικαταστήσει με τον μεγάλο του αντίπαλο Λόπο Σοάρες ντι Αλμπεργκαρία. Η συνωμοσία των εχθρών του αποκαλύφτηκε, ο ίδιος έντονα θλιμμένος από τη συμπεριφορά τους δήλωσε "ο τάφος μου είναι οι αμαρτίες μου απέναντι στον βασιλιά, τον αγάπησα σε βαθμό ασθένειας τόσο τον ίδιο όσο και όλους τους ανθρώπους που τον αγάπησαν".[106] Αισθανόμενος ότι πλησιάζει ο θάνατος του αποφάσισε να παραδώσει τον βαθμό του Τάγματος του Σαντιάγκο στο οποίο ήταν μέλος και να οργανώσει τη διοίκηση του Ορμούζ, όρισε το Συμβούλιο που θα τον διαδεχτεί.[107] Ο Αφόνσο έγραψε κατόπιν επιστολή στον Εμμανουήλ Α΄ στον οποίο του τόνισε την πίστη του μέχρι την τελευταία στιγμή, τον παρακάλεσε να προσέχει τον γιο του και να του "αποδόσει όλες τις πρέπουσες τιμές".[108][109]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε πέθανε πριν το πλοίο του αντικρίσει την Γκόα (16 Δεκεμβρίου 1515), στην πόλη "έπεσε έντονη θλίψη" όταν έμαθαν τον θάνατο του, ξεχύθηκε όλος ο κόσμος με δάδες για να αντικρίσουν τη σορό του.[110][111] Η σορός του Αφόνσο τάφηκε όπως είχε ορίσει σύμφωνα με τη διαθήκη του στην εκκλησία της "Κυρίας μας του Λόφου" στην Γκόα που είχε οικοδομήσει ο ίδιος (1513) για να ευχαριστήσει την Παναγία που του επέτρεψε να δραπετεύσει από τα νησιά Καμαράν.[112] Οι Ινδοί της Γκόα συγκεντρώθηκαν να τον θρηνήσουν μαζί με τους Πορτογάλους επειδή "ήταν αγαπητός από όλους" και "ο θεός τον χρειαζόταν για τον πόλεμο γι΄αυτό τον πήρε κοντά του".[113][114][115] Ο βασιλιάς Εμμανουήλ Α΄ συνέχισε την ίδια πολιτική στην Πορτογαλία αγνοώντας ότι ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε είχε πεθάνει. Όταν έμαθε ότι ο Μαμελούκος σουλτάνος της Αιγύπτου ετοιμάζει έναν εντυπωσιακό στρατό στη Σουέζ για να κατακτήσει την Ορμούζ έστειλε επιστολή τον Μάρτιο του 1516 να προετοιμάσουν την άμυνα τους με αρχηγό τον Αφόνσο ώστε να αντιμετωπίσουν τους Μαμελούκους. Οργάνωσε νέο Πορτογαλικό στόλο με στόχο την αποστολή στην Ασία και με εντολή να είναι αρχηγός του ο Αφόνσο. Λίγο αργότερα έμαθε ότι ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε είχε πεθάνει μερικούς μήνες πριν, ήταν πλέον αργά να ανακαλέσει την εντολή του.[116][117] Τα οστά του μεταφέρθηκαν στη Λισαβώνα 51 χρόνια αργότερα (1566), ο τάφος του καταστράφηκε από μεγάλο σεισμό (1755) και ξανακτίστηκε.[118]

Θρύλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε, έργο του 19ου αιώνα

Ο βασιλιάς Εμμανουήλ Α΄ έντονα πεπεισμένος για την πίστη του Αφόνσο στον ίδιο και τις υπηρεσίες που του είχε προσφέρει έδωσε στον γιο του όλες τις "πρέπουσες τιμές", τον μετονόμασε σε "Αφόνσο" για να τιμήσει τον πατέρα του.[119] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ήταν φανατικός συγγραφέας, έγραψε πολλές επιστολές στο βασιλιά με τις οποίες του εξηγούσε αναλυτικά την κατάσταση που επικρατούσε στην Ινδία. Ο γιος του συγκέντρωσε όλες τις επιστολές του πατέρα του σε ένα μεγάλο τόμο με τον τίτλο "Σημειώσεις του Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε" (1557), επανεκδόθηκε 17 χρόνια αργότερα (1776), σε αυτές περιγράφεται ως εξής :[120]

"Ο Αφόνσος ήταν ένας άντρας με μέτριο ύψος, μακρύ πρόσωπο και μεγάλη μύτη, πολύ συνετός άντρας, κομψός στη συμπεριφορά του και με μεγάλη μόρφωση. Στάθηκε πολύ ικανός στις διπλωματικές του σχέσεις με τους Μουσουλμάνους, τον αγάπησαν όλοι ακόμα και οι εχθροί του κάτι πολύ σπάνιο για τους καπετάνιους στην εποχή του, ήταν τέλος πολύ γενναίος και τον ευνόησε σημαντικά η τύχη".[121]

Τα κατορθώματα του Αφόνσο περιγράφονται στο περίφημο επικό ποίημα του Λουίς δε Καμόες, "Οι Λουσιάδες", πέρα από τους ύμνους ο ποιητής τονίζει τη σκληρή κυριαρχία των ανδρών στην εποχή του. Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε περιγράφεται από τον σύγχρονο ποιητή Φερνάντο Πεσσόα στο έργο του "Μήνυμα". Ο Πεσσόα σχετίζει τα τμήματα του Πορτογαλικού οικοσήμου με μεγάλους άντρες της Πορτογαλικής ιστορίας, ο Αφόνσο βρίσκεται στη μία πλευρά του γρύπα που στη κορυφή του βρίσκεται ο Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος, στην άλλη πλευρά του γρύπα βρίσκεται στην κορυφή ο Ιωάννης Β΄ της Πορτογαλίας. Μια ποικιλία από Μάνγκο που μετέφερε από την Ινδία πήρε το όνομα του προς τιμήν του.[122]

Κατακτήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα "Νησιά των Μπαχαρικών" ήταν το όνειρο των Ευρωπαίων από την αρχαιότητα. Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος αναφέρεται από τον 2ο αιώνα π.χ. για τη Μαλαϊκή Χερσόνησο σαν "Χερσόνησο της Αύρας" για την οποία πίστευαν ότι υπάρχει Χρυσός σε αφθονία. Οι Ινδοί έμποροι αναφερόντουσαν στον ανατολικό Ειρηνικό με τον τίτλο "Γή χρυσού", υπήρχαν όλα τα πολύτιμα μέταλλα, Κασσίτερος και αρωματικά βότανα από τα πλούσια δάση.[123] Δεν κατάφερε ποτέ κανένας μεγάλος άντρας να φτάσει εκεί ούτε από τη Ρώμη αλλά ούτε και ο Αλέξανδρος ο Μέγας, το κατόρθωσε ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε. Όταν ανακάλυψε το Μαλαϊκό Αρχιπέλαγος (1511) αποφάσισε να κατακτήσει τη Μαλάκα, έστειλε μια αποστολή με τον Αντόνιο ντι Αμπρέου και τον Φρανκίσκο Σερράο να εξερευνήσουν περισσότερο την Ινδονησία.[124] Η Πορτογαλική αποστολή ήταν η πρώτη που ανακάλυψε τα "νησιά των Μπαχαρικών", μαζί με αυτά όλους τους εμπορικούς δρόμους γύρω από την Ινδία. Ο Αλφόνσο ντι Αλμπουκέρκε κάλυψε επάξια το κενό που άφησε ο Χριστόφορος Κολόμβος στην Ανατολή. Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος σε λίγα χρόνια ακολουθώντας τους δρόμους του Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ανακάλυψε τις Φιλιππίνες για λογαριασμό της Ισπανίας, το αποτέλεσμα ήταν να ακολουθήσει η παπική Συνθήκη της Σαραγόσα.

Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε έστειλε άλλη μια αποστολή στα νότια που ανακάλυψε το νησί Τιμόρ νότια από την Ωκεανία και την Παπούα Νέα Γουινέα (1512). Ακολούθησε νέα Πορτογαλική αποστολή υπό τον Χόρχε ντι Μενέζες (1526) που έδωσε στο νησί το όνομα "Νησί των Παπούα".[125][126][127][128] Με τις επιτυχείς διπλωματικές του δραστηριότητες ο Αφόνσο άνοιξε όλους τους εμπορικούς δρόμους ανάμεσα στην Ευρώπη και την Κίνα. Ο Χόρχε ντι Αλμπουκέρκε ένας Πορτογάλος αξιωματούχος από τη Μαλάκα έστειλε στην Κίνα τον υπάλληλο του Χόρχε Άλβαρες με ένα πλοίο γεμάτο με Πιπέρι από τη Σουμάτρα. Ο Χόρχε Άλβαρες έφτασε στο Ταμάο ένα νησάκι κάτω από τον ποταμό Πηρλ, ήταν ο πρώτος Πορτογάλος που έφτασε στην Κίνα και ο πρώτος Ευρωπαίος που μπήκε στο Χονγκ Κονγκ.[129][130][131][132][133][134][135] Ο Αφόνσο ντι Αλμπουκέρκε έστειλε σαν αντιβασιλιάς στην Κίνα τον Ραφαέλ Περεστρέλο προκειμένου να δημιουργήσει εμπορικές σχέσεις με τη δυναστεία των Μινγκ που κυβερνούσε την Κίνα.[136] Στην αναφορά του ο Ραφαέλ Περεστρέλο έγραψε "είναι πολύ καλός και φιλικός λαός, οι Πορτογάλοι θα μπορέσουν να έχουν άριστες σχέσεις μαζί τους".[137] Σε αντίθεση με τις αρχικές φιλικές σχέσεις ανάμεσα στους δύο λαούς θα δημιουργηθούν αργότερα μεγάλες δυσκολίες.[138] Οι προσπάθειες των Πορτογάλων να δημιουργήσουν δεσμούς με την Κίνα θα φέρουν σύντομα αποτελέσματα με τον εποικισμό του Μακάου, θα είναι η βάση από την οποία οι Κινέζοι και οι Πορτογάλοι θα έχουν στενούς εμπορικούς δεσμούς περισσότερο από 500 χρόνια.[139][140] Η μακρόχρονη αυτοκρατορία στην ιστορία που διατηρήθηκε 500 χρόνια έληξε με την παραχώρηση του Μακάου στην Κίνα.[141][142][143] Ο Αλφόνσο ντι Αλμπουκέρκε ήταν τέλος ο πρώτος Ευρωπαίος που πήγε στην Ταϊλάνδη και ξεκίνησε εμπορικές σχέσεις με τους κατοίκους της.[144]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb122180943. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 46. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
  3. 3,0 3,1 «Afonso de Albuquerque». αναμνηστική πλακέτα. 9624.
  4. (Αγγλικά) SNAC. w6cv5sns. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb122180943. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  7. Stephens 1897, σ. 1
  8. http://www.iranicaonline.org/articles/albuquerque-alfonso-de-ca
  9. The Greenwood Dictionary of World History By John J. Butt, σ. 10
  10. Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor. Τόμος. 1, by Keat Gin Ooi; σ. 137
  11. Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East ..., Τόμος 1 επεξεργασμένο από τον Keat Gin Ooi. σ. 17
  12. A new collection of voyages and travels. (1711) [ed. by J. Stevens]. 2 Τόμοι. Oxford University σ. 113
  13. https://web.archive.org/web/20150722095923/http://algarvedailynews.com/features/history/4377-doubling-the-world-the-portuguese-explorations
  14. Afonso De Albuquerque; John Villiers; Thomas Foster Earle (1990). Albuquerque, Caesar of the East: Selected Texts by Afonso de Albuquerque and His Son. Aris & Phillips. σ. 7
  15. Bailey Wallys Diffie; George Davison Winius (1977). Foundations of the Portuguese Empire: 1415–1580. Minneapolis: University of Minnesota Press.
  16. Merle Calvin Ricklefs (2002). A History of Modern Indonesia Since ca. 1200. σ. 26
  17. Chisholm 1911
  18. China Goes to Sea: Maritime Transformation in Comparative Historical Perspective edited by Andrew Erickson, Lyle J. Goldstein Naval Institute Press, 2012. σ. 403
  19. Sykes, Sir Percy Molesworth (1 January 1921). A History of Persia. Macmillan and Company, limited. σ. 186
  20. http://www.iranicaonline.org/articles/albuquerque-alfonso-de-ca
  21. Bandelier 1907.
  22. http://hdl.handle.net/10400.3/357
  23. John Jeremy Hespeler-Boultbee (2011). A Story in Stones: Portugal's Influence on Culture and Architecture in the Highlands of Ethiopia 1493–1634. σ. 186
  24. Cecil H. Clough (1994). The European Outthrust and Encounter – The First Phase, 1400–1700: Essays in Tribute to David Beers Quinn on His 85th Birthday. σ. 85
  25. (Damiao de Gois, Chronica do Felicissimo rei dom Manuel [1566], Coimbra: Imprensa da Universidade, 1954, Part III, chapter lix) and (Armando Cortesao, Esparsos, Coimbra: Imprensa de Coimbra, 1974, σσ. 25, 77–81.)
  26. http://afonsodealbuquerqueblog.blogspot.com.au/2010/11/my-second-expedition-to-india-first.html
  27. Couto, Dejanirah; Loureiro, Rui (2008). Revisiting Hormuz: Portuguese Interactions in the Persian Gulf Region in the Early Modern Period. Otto Harrassowitz Verlag. σ. 219
  28. Stephens 1897, σ. 1
  29. Chisholm 1911
  30. Bandelier 1907.
  31. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/13157/Afonso-de-Albuquerque-the-Great
  32. The Career and Legend of Vasco Da Gama, by Sanjay Subrahmanyam, σ. 365
  33. Robert Crowley; Geoffrey Parker (1 December 1996). Albuquerque, Afonso de. The Reader's Companion to Military History. Houghton Mifflin.
  34. Stephens 1897
  35. Vasco Da Gama, By Kingsley Garland Jayne; σσ. 78–79, Taylor & Francis (1970)
  36. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/13157/Afonso-de-Albuquerque-the-Great
  37. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/13157/Afonso-de-Albuquerque-the-Great
  38. Bandelier 1907
  39. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/13157/Afonso-de-Albuquerque-the-Great
  40. Vasco Da Gama, By Kingsley Garland Jayne; σσ. 78–79, Taylor & Francis (1970)
  41. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/13157/Afonso-de-Albuquerque-the-Great
  42. Vasco Da Gama, By Kingsley Garland Jayne; σσ. 78–79, Taylor & Francis (1970)
  43. Chisholm 1911
  44. Chisholm 1911
  45. Diogo do Couto, Decadas da Asia, decada X, livro I
  46. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  47. Afonso de Albuquerque; Walter de Gray Birch (2000). Commentaries of the Great Afonso – 4 Τόμοι
  48. J. J. Hespeler-Boultbee (2006). A Story in Stones: Portugal's Influence on Culture and Architecture in the Highlands of Ethiopia, 1493–1634. CCB Publishing. σ. 178
  49. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  50. https://archive.org/stream/historiadodescob01castuoft#page/210/mode/2up
  51. Carter, Laraine Newhouse (1 January 1991). Persian Gulf States: Chapter 1B. The Gulf During the Medieval Period. Countries of the World. Bureau Development, Inc
  52. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  53. Όταν διορίστηκε αντιβασιλιάς ο Φρανσίσκο ντι Αλμέιντα ο βασιλιάς του υποσχέθηκε να μην διορίσει άλλο όσο ζούσε αν και η επίσημη θητεία ήταν τρία χρόνια.
  54. Τους πρώτους μήνες του 1508 ο γιος του Λουρένσο ντι Αλμέιντα πέθανε υπό δραματικές συνθήκες στη "μάχη του Χολ", μέχρι τότε ο Φρανσίσκο ντι Αλμέιντα ήταν καλός και φωτισμένος ηγέτης αλλά μετατράπηκε σε εκδικητικό και σκληρό
  55. https://archive.org/details/historiadodesco08castgoog
  56. Stephens 1897, σσ. 61–62
  57. R. S. Whitewayy (1995). The Rise of Portuguese Power in India (1497–1550). σ. 126
  58. Chisholm 1911
  59. Neto, Ricardo Bonalume (1 April 2002). "Lightning rod of Portuguese India". MHQ: The Quarterly Journal of Military History. Cowles Enthusiast Media Spring. σ. 68
  60. Neto, Ricardo Bonalume. MHQ: The Quarterly Journal of Military History p. 68. Cowles Enthusiast Media Spring. 1 April 2002 (Page news on 20 October 2006)
  61. Ο Αλμέιντα επέστρεψε στην Πορτογαλία πέντε μέρες αργότερα (1510) αλλά πέθανε σε μία σύγκρουση στο Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας
  62. Barbara Watson Andaya; Leonard Y. Andaya (1984). A History of Malaysia. Palgrave MacMillan
  63. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  64. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  65. Bhagamandala Seetharama Shastry, Charles J. Borges, "Goa-Kanara Portuguese relations, 1498–1763" σσ. 34–36
  66. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  67. Kerr, Robert (1824)
  68. Bhagamandala Seetharama Shastry, Charles J. Borges, "Goa-Kanara Portuguese relations, 1498–1763" σσ. 34–36
  69. Goa Through the Ages: An economic history. 1990. σσ. 220–221
  70. "Commentarios do grande Afonso Dalboquerque", σ. 157
  71. Sebastião Rodolfo Dalgado (1982). Glossário Luso-Asiático. Buske Verlag. σ. 382
  72. Gaspar Correia Lendas da Índia, book II tome II, part I σσ.440–441, 1923 Edition
  73. Germano de Sousa (2013) História da Medicina Portuguesa Durante a Expansão
  74. http://www.britannica.com/biography/Afonso-de-Albuquerque-the-Great
  75. Ricklefs, M.C. (1991). A History of Modern Indonesia Since c. 1300 (2nd Ed.). London: MacMillan. σ. 23
  76. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  77. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  78. Bosworth, Clifford Edmund (2007). Historic cities of the Islamic world. BRILL. σ. 317
  79. Ricklefs, M.C. (1991). A History of Modern Indonesia Since c. 1300 (2nd Ed.). London: MacMillan. σ. 23
  80. Afonso de Albuquerque (1774). Commentarios do grande Afonso Dalboquerque: capitão geral que foi das Indias Orientaes em tempo do muito poderoso rey D. Manuel, o primeiro deste nome
  81. Teotónio R. de Souza (1985). Indo-Portuguese History: Old Issues, New Questions. Concept Publishing Company. σ. 60
  82. Orfas del Rei, literally translated as "Orphans of the King", were Portuguese orphan girls sent to overseas colonies to populate them McDonogh, Gary (2009). Iberian Worlds (illustrated ed.). Taylor & Francis. σ. 167
  83. Sarkissian, Margaret (2000). D'Albuquerque's Children: Performing Tradition in Malaysia's Portuguese Settlement (illustrated ed.). University of Chicago Press. σ. 21
  84. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  85. Ricklefs, M.C. (1991). A History of Modern Indonesia Since c. 1300 (2nd Ed.). London: MacMillan. σ. 23
  86. Manuel Teixeira, "The Portuguese missions in Malacca and Singapore (1511–1958)", Agência Geral do Ultramar 1963
  87. https://books.google.gr/?id=h82D-Y0E3TwC&redir_esc=y[νεκρός σύνδεσμος]
  88. Donald F. Lach (1994). Asia in the Making of Europe. I: The Century of Discovery. University of Chicago Press. σσ. 520–521, 571
  89. A History of Modern Indonesia Since c.1300
  90. Hannard (1991), page 7;Milton, Giles (1999). Nathaniel's Nutmeg. London: Sceptre. σσ. 5, 7
  91. Mote, Frederick W. and Denis Twitchett. (1998). The Cambridge History of China; Volume 7–8. Cambridge: Cambridge University Press. (Hardback edition). σ. 340
  92. Afonso de Albuquerque Cartas para El-Rei D. Manuel I edited by António Baião (1942). Letter of 1 April 1512
  93. Francis Millet Rogers (1962). The Quest for Eastern Christians. University of Minnesota Press. σ. 1
  94. Foundations of the Portuguese empire, 1415–1580, σσ. 239–260, Bailey Wallys Diffie, Boyd C. Shafer, George Davison Winius
  95. M. D. D. Newitt (2005). A History of Portuguese Overseas Expansion, 1400–1668. Routledge. σ. 87
  96. Andrew James McGregor (2006). A Military History of Modern Egypt: From the Ottoman Conquest to the Ramadan War. Praeger Publishers. σ. 20
  97. Afonso de Albuquerque (1999). The Commentaries of the Great Afonso Dalboquerque, Second Viceroy of India. Elibron Classics
  98. Roger Crowley (2016): Conquerors: How Portugal Seized the Indian Ocean and Forges the First Global Empire, σ. 335
  99. Elaine Sanceau (1936). Indies Adventure: The Amazing Career of Afonso de Albuquerque, Captain-general and Governor of India (1509–1515) σ.227
  100. Bedini, σ. 112
  101. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2020. 
  102. http://intlhistory.blogspot.com.au/2012/07/alfonso-de-albuquerque-history-figure.html
  103. John Holland Rose; Ernest Alfred Benians; Arthur Percival Newton (1928). The Cambridge History of the British Empire. CUP Archive. σ. 12
  104. Muchembled, Robert; Monter, William (2007). Cultural Exchange in Early Modern Europe. Cambridge University Press. σ. 238
  105. Albuquerque, Bras de (1774). Commentarios do grande Afonso Dalboquerque, parte IV, σσ. 200–206
  106. Gaspar Correia (1860) Lendas da India, volume II, σ. 458
  107. Muchembled, Robert; Monter, William (2007). Cultural Exchange in Early Modern Europe. Cambridge University Press. σ. 238
  108. http://intlhistory.blogspot.com.au/2012/07/alfonso-de-albuquerque-history-figure.html
  109. Rinehart, Robert (1 January 1991). Portugal: Chapter 2B. The Expansion of Portugal. Countries of the World. Bureau Development, Inc
  110. Gaspar Correia, Lendas da India 1860 edition, Typographia da Academia Real das Sciencias, σ. 459
  111. Manoel Jose Gabriel Saldanha, "Historia de Goa:(politica e arqueologica)", σ. 145
  112. Manoel Jose Gabriel Saldanha, "Historia de Goa:(politica e arqueologica)", σ. 145
  113. Muchembled, Robert; Monter, William (2007). Cultural Exchange in Early Modern Europe. Cambridge University Press. σ. 238
  114. Gaspar Correia, Lendas da India 1860 edition, Typographia da Academia Real das Sciencias, σ. 459
  115. Gaspar Correia, Lendas da India 1860 edition, Typographia da Academia Real das Sciencias, σ. 459
  116. Muchembled, Robert; Monter, William (2007). Cultural Exchange in Early Modern Europe. Cambridge University Press. σ. 238
  117. Albuquerque, Bras de (1774). Commentarios do grande Afonso Dalboquerque, parte IV, σσ. 200–206
  118. Bibliotheca Lusitana, Diogo Barbosa Machado, Tomo I, σ. 23
  119. Stier, Hans Erich (1942) Die Welt als Geschichte: Zeitschrift für Universalgeschichte. Kohlhammer Verlag, Stuttgart
  120. Forbes, Jack D. (1993) Africans and Native Americans "University of Illinois Press". 344
  121. Albuquerque, Brás, Commentaries, Τόμος 6, σ. 198
  122. http://www.savanifarms.com/
  123. Lonely Planet Malaysia, Singapore & Brunei by Simon Richmond, Lonely Planet (2010), σ. 30
  124. https://web.archive.org/web/20150402134844/https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/12311/;jsessionid=1AEA90AE76CCD0D4E0F4A3BB3F7D1F3C?sequence=6
  125. https://web.archive.org/web/20100620023029/http://sio.ucsd.edu/png/expedition/timeline.cfm
  126. Gordon L. Rottman (2002). World War Two Pacific Island Guide. Greenwood Press. σ. 152
  127. McKinnon, Rowan; Carillet, Jean-Bernard; Starnes, Dean (2008). Papua New Guinea & Solomon Islands. σ. 23
  128. Historical Dictionary of the Discovery and Exploration of the Pacific Islands, Max Quanchi, John Robson, Scarecrow Press (2005)
  129. NEWSLETTER JULY – DECEMBER 2012. Nº11 MACAU SCIENTIFIC AND CULTURAL CENTRE P.I. MINISTRY OF EDUCATION AND SCIENCE, THE MING PORCELAIN BOTTLE OF JORGE ÁLVARES INTERNATIONAL SYMPOSIUM – MACAU: PAST AND PRESENT. σ. 10
  130. Denis Crispin Twitchett; John King Fairbank (1978). The Cambridge History of China. σ. 336
  131. China and Europe Since 1978: A European Perspective Cambridge University Press (2002) σ. 1
  132. The Grove Encyclopedia of Materials and Techniques in Art edited by Gerald W. R. Ward. Oxford University Press (2008) σ. 37
  133. The Biography of Tea by Carrie Gleason, Crabtree Publishing Company (2007) σ. 12
  134. Hong Kong & Macau, Andrew Stone, Piera Chen, Chung Wah Chow, Lonely Planet (2010) σσ. 20, 21
  135. Hong Kong & Macau by Jules Brown Rough Guides (2002) σ. 195
  136. https://web.archive.org/web/20130130144843/http://algarvedailynews.com/features/history/4372-tne-portuguese-in-the-far-east
  137. http://www.china.org.cn/english/culture/119676.htm
  138. https://web.archive.org/web/20121225010332/http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/portugal_exhibit.html
  139. http://www.china.org.cn/english/culture/119676.htm
  140. Watercraft on World Coins: America and Asia, 1800–2008, Yossi Dotan, Sussex Academic Press (2010) σ. 303
  141. http://www.golisbon.com/culture/age-of-scovery.html[νεκρός σύνδεσμος]
  142. https://archive.today/20130410164349/http://au.businessinsider.com/the-10-greatest-empires-in-history-2011-9?op=1%239-the-portuguese-empire-outlasted-everyone-2
  143. The Bricks of an Empire IMS-1999 585 Years of Portuguese Emigration, Stanley L. Engennan, Joâo César das Neves (December 1996) σ. 2
  144. Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania, Barbara A. West. Infobase Publishing (2009) σ. 800

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bandelier, Adolph Francis Alphonse (1907). "Afonzo de Albuquerque". In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. 1. New York: Robert Appleton Company
  • Crowley, Roger. Conquerors: How Portugal Forged the First Global Empire (2015) online review
  • Diffie, Bailey Wallys; Winius, George Davison (1977). Foundations of the Portuguese Empire: 1415–1580. University of Minnesota Press.
  • Marques, António Henrique R. de Oliveira (1976). A History of Portugal. New York: Columbia University Press.
  • Newitt, M. D. D. (2005). A History of Portuguese Overseas Expansion, 1400–1668. Routledge.
  • Stephens, Henry Morse (1897). Albuquerque. Rulers of India series. Asian Educational Services.
  • Afonso de Albuquerque (1774). Commentarios do grande Afonso Dalboquerque: capitão geral que foi das Indias Orientaes em tempo do muito poderoso rey D. Manuel, o primeiro deste nome. Na Regia Officina Typografica.
  • Albuquerque, Afonso de, D. Manuel I, António Baião, "Cartas para el-rei d". Manuel I", Editora Livraria Sá de Costa (1957)
  • Kerr, Robert (1824). A General History and Collection of Voyages and Travels, Arranged in Systematic Order. Edinburgh: William Blackwood. (Τόμος 6, Κεφάλαιο 1)