Μάχη της Δοϊράνης (1917)
| Μάχη της Δοϊράνης (1917) | |||
|---|---|---|---|
| Μακεδονικό Μέτωπο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου | |||
 Βουλγαρικός τηλεφωνικός σταθμός που παρακολουθεί τις συμμαχικές θέσεις | |||
| Χρονολογία | 22 Απριλίου-8 Μαΐου 1917 | ||
| Τόπος | Δοϊράνη | ||
| Έκβαση | Νίκη των Βουλγάρων | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
| Δυνάμεις | |||
| Απολογισμός | |||
| |||
.svg){kind=small}
Η Μάχη της Δοϊράνης είναι πολεμικό επεισόδιο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου που διεξήχθη το 1917 μεταξύ δυνάμεων της Βρετανίας και της Βουλγαρίας με επιτυχή έκβαση για τις βουλγαρικές δυνάμεις.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης συνέλευσης του Στρατιωτικού Συμβουλίου της Αντάντ αποφασίστηκε συμμαχική επίθεση στο Μακεδονικό Μέτωπο με σκοπό την ήττα του βουλγαρικού στρατού σε μικρό χρονικό διάστημα. Η συμμαχική διοίκηση που ανέμενε ενισχύσεις σχεδίαζε μια μεγάλη επίθεση στην κατεύθυνση Βαρδάρης-Δοϊράνη. Το 1917, η 2η Θρακική Μεραρχία Πεζικού των Βουλγάρων αντικαταστάθηκε στη Δοϊράνη από την 9η Μεραρχία Πεζικού Πλέβεν υπό τις διαταγές του Συνταγματάρχη Βλαντίμιρ Βάζοβ.
Αρχικές επιθέσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 9 και στις 10 Φεβρουαρίου, οι Σύμμαχοι επιτέθηκαν στο 33ο Σύνταγμα Σίστοβ και στο 34ο Τρωικό Σύνταγμα, αλλά αναχαιτίστηκαν από την αντεπίθεση του Τρωικού Συντάγματος. Η βρετανική προώθηση στις 21 Φεβρουαρίου αναχαιτίστηκε από το βουλγαρικό πυροβολικό μετά από διήμερη μάχη.[3]
Η συμμαχική διοίκηση έμαθε πως οι βουλγαρικές θέσεις ήταν καλύτερα οχυρωμένες σε σχέση με το προηγούμενο έτος, γι' αυτό και διέταξε ένα συστηματικό κανονιοβολισμό αυτών των θέσεων. Εν τω μεταξύ, η συμμαχική διοίκηση προχώρησε στη βελτίωση των θέσεων της 800-1.500 μέτρα από τις θέσεις της Μεραρχίας Πλέβεν. Για να πετύχουν ρήγμα στη βουλγαρική άμυνα, οι Βρετανοί συγκέντρωσαν 3 μεραρχίες (22η, 26η και 60η) με πυροβολικό - περισσότερους από 43.000 άνδρες, 160 πυροβόλα, 110 ολμοβόλα και 440 πολυβόλα. Ο στόχος δεν διέφερε πολύ απ' αυτόν της προηγούμενης μάχης στη Δοϊράνη και οι Βρετανοί θα επιχειρούσαν την κύρια επίθεση τους σε ένα μέτωπο 5-6 χιλιομέτρων προς το Καλατέπε.[4]
Η πρόγνωση της βουλγαρικής διοίκησης για μια σημαντική συμμαχική επίθεση επιβεβαιώθηκε από μια υπηρεσία πληροφορίων (κατάσκοποι). Η 9η Μεραρχία Πεζικού Πλέβεν ενισχύθηκε και αποτελείτο από 30.000 άνδρες, 147 πυροβόλα, 35 ολμοβόλα και 130 πολυβόλα.
Σύμφωνα με τις διαταγές του Γενικού Επιτελείου, το μέτωπο χωρίστηκε σε 3 ζώνες με διαφορετικά πλάτη: η δεξιά από τον ποταμό Βαρδάρη μέχρι τα υψώματα Βαροβίτα με πλάτος 13 χιλιόμετρα, την οποία υπερασπιζόταν η 1η ταξιαρχία (6 μονάδες με 48 πυροβόλα, 12 ολμοβόλα και 56 πολυβόλα), η κεντρική από τα υψώματα Βαροβίτα μέχρι τα υψώματα Καρακόντζο με πλάτος 4 χιλιόμετρα, την οποία υπερασπιζόταν το 57ο Σύνταγμα (3 μονάδες) και η αριστερή από τα υψώματα Καρακόντζο μέχρι τη λίμνη Δοϊράνη με πλάτος 9 χιλιόμετρα, την οποία υπερασπιζόταν η 2η ταξιαρχία (6 μονάδες, 76 πυροβόλα, 19 ολμοβόλα και 52 πολυβόλα).[4]
Αμυντικές θέσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1917, οι βουλγαρικές αμυντικές θέσεις και οι οχυρώσεις τους είχαν βελτιωθεί. Περιλάμβαναν 2 κύριες θέσεις με 2 σειρές χαρακωμάτων βάθους 1.5-2 μέτρων και μήκους 200-1000 μέτρων που συνδέονταν με διόδους επικοινωνίας. Μπροστά απ' αυτές τις θέσεις υπήρχε ένα δίγραμμο σύρμα εμπλοκής. Μεταξύ των χαρακωμάτων είχαν κατασκευαστεί σημεία παρακολούθησης, καταφύγια, φωλιές πολυβόλων και βυθισμένες μπαταρίες. Πίσω από τις αμυντικές θέσεις είχαν κατασκευαστεί 5 θέσεις για το πυροβολικό και πλατφόρμες για πυρομαχικά. Μπροστά από την κύρια θέση υπήρχαν μικρότερες οχυρώσεις, με μια εν μέρει δευτερεύουσα θέση 2-5 χιλιόμετρα από πίσω.
Η μάχη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μάχη ξεκίνησε στις 22 Απριλίου και συνεχίστηκε μέχρι τις 9 Μαΐου 1917. Η επίθεση ξεκίνησε με ένα τετραήμερο κανονιοβολισμό των βουλγαρικών θέσεων, κατά τη διάρκεια του οποίου οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν 100.000 οβίδες. Ως αποτέλεσμα, κάποιες ξύλινες κατασκευές στις εμπρόσθιες θέσεις των Βουλγάρων καταστράφηκαν. Οι Βούλγαροι επίσης άνοιξαν πυρ από τις πυροβολαρχίες μεταξύ των ποταμών Βαρδάρη και Δοϊράνη. Ο Βλαντίμιρ Βάζοβ διέταξε ημερίσιο και νυχτερινό κανονιοβολισμό των συμμαχικών θέσεων.[5] Η αρχική σύγκρουση του βρετανικού και του βουλγαρικού πυροβολικού συνεχίστηκε με ένα μονόωρο αντικανονιοβολισμό των Βουλγάρων, κατά τη διάρκεια του οποίου χρησιμοποίησαν 10.000 οβίδες.
Το βρετανικό πεζικό ξεκίνησε την επίθεση τη νύχτα της 24ης προς 25η Απριλίου - 12 μονάδες επιτέθηκαν στη 2η ταξιαρχία των Βουλγάρων και μετά από αιματηρή μάχη προσπάθησαν να καταλάβουν τις θέσεις «Νερέζοβ», «Κνιάζ Μπόρις» και «Παζάρντζικ». Μετά από μια βουλγαρική αντεπίθεση, οι Βρετανοί αναχαιτίστηκαν με βαριές απώλειες και μέχρι τις 8 μ.μ είχαν υποχωρήσει.[5] Οι βρετανικές επιθέσεις στο δεξί και στο κεντρικό μέτωπο αναχαιτίστηκαν επίσης χάρη στη δράση του βουλγαρικού πυροβολικού.
Οι βρετανικές επιθέσεις που σημειώθηκαν κατά τις επόμενες 2 μέρες αναχαιτίστηκαν από τα συνεχόμενα βουλγαρικά πυρά και τις βουλγαρικές αντεπιθέσεις. Αφού ανάγκασαν τους Βρετανούς να υποχωρήσουν στις αρχικές τους θέσεις, στις 27 Απριλίου, οι Βούλγαροι ξεκίνησαν αμέσως την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων οχυρώσεων.
Στις 8 Μαΐου, μετά από μακρύ κανονιοβολισμό, οι Βρετανοί προχώρησαν σε νέα επίθεση. Η κύρια επίθεση ξεκίνησε στις 9 μ.μ με 5 κύματα των βρετανικών δυνάμεων να επιτίθενται στις βουλγαρικές θέσεις. Μετά από 4 επιθέσεις, κατά τη διάρκεια της νύχτας της 8ης προς 9η Μαΐου, οι Βρετανοί ηττήθηκαν και υπέστησαν τεράστιες απώλειες.[6] Ένας ανταποκριτής της Times έγραψε πως οι Βρετανοί ονόμασαν τη θέση «Κνιάζ Μπόρις» «κοιλάδα του θανάτου».[7]
Η σύγκρουση των πυροβολικών συνεχίστηκε μέχρι τις 9 Μαΐου, αλλά οι Βρετανοί σταμάτησαν όλες τις επιθέσεις τους λόγω των σοβαρών απώλειων που υπέστησαν. Οι Βρετανοί έχασαν 12.000 άνδρες που είχαν σκοτωθεί ή είχαν τραυματιστεί και 2.250 απ' αυτούς είχαν ταφεί από τους Βούλγαρους υπερασπιστές. Από την πλευρά της, η 9η Μεραρχία Πεζικού Πλέβεν έχασε 2.000 άνδρες, από τους οποίους οι 900 σκοτώθηκαν λόγω ασθένειας ή τραυματισμού.[8]
Μετά τη μάχη, ο Βλαντίμιρ Βάζοβ έλαβε τον βαθμό του Υποστράτηγου.
Επακόλουθα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τους επόμενους 16 μήνες, το μέτωπο ήταν σχετικά ήσυχο παρά τις τοπικές αψιμαχίες. Οι δύο πλευρές εκμεταλλεύτηκαν αυτό το διάστημα για να αυξήσουν τη δύναμη τους στην περιοχή. Το 1918, μαζική επίθεση των αγγλικών και των ελληνικών δυνάμεων αναχαιτίστηκε από την Μεραρχία Πλέβεν κατά τη διάρκεια της τρίτης μάχης της Δοϊράνης.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Илиев, И. Пос. съч., σελ. 165
- ↑ ЦВА, ф. 48, оп. 5, а.е. 73, л. 82 (Оперативна заповед по 1-а Отделна армия № 48/21.4.1917.)
- ↑ Недев, Н. Пос. съч., σελ. 72
- ↑ 4,0 4,1 Дейга, Ф. Пос. съч., σελ. 17
- ↑ 5,0 5,1 Вазов, Вл. Пос. съч., σελ.25
- ↑ Вазов, Вл. Пос. съч., с.26
- ↑ Богданов, Л. Дойранската епопея. – В: Българска бойна слава. С.,1943, № 3-4, σελ. 7
- ↑ Вазов, В. Пос. съч, σελ. 122
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- The Times history of the war (part 20), σελ. 3-6
- Macedonia 1917 (The 11th Battalion Worcestershire)
- Doiran Epopee
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
