Σλαβομακεδονική γλώσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ Ο MacedońskaKrewetka μετακίνησε τη σελίδα Σλαβομακεδονική γλώσσα στην Μακεδονική γλώσσα (σλαβική): Prespa Agreement. |
(Καμία διαφορά)
| |
Έκδοση από την 15:11, 16 Φεβρουαρίου 2019
| Σλαβομακεδονικά | |
|---|---|
| македонски јазик και македонски | |
| Ταξινόμηση | Ινδοευρωπαϊκές
|
| Σύστημα γραφής | σλαβομακεδονικό αλφάβητο και κυριλλικό αλφάβητο |
| Κατάσταση | |
| Επίσημη γλώσσα | Βόρεια Μακεδονία Αλβανία[1] Σερβία[2] Κόσοβο[3] Ρουμανία[4] |
| Ρυθμιστής | Ινστιτούτο για τη μακεδονική γλώσσα «Kρίστε Μισίρκοφ» |
| ISO 639-1 | mk |
| ISO 639-2 | mkd και mac |
| ISO 639-3 | mkd |
| SIL | MKJ |
Η σλαβομακεδονική, που αποκαλείται από τους ομιλητές της και σχεδόν όλους τους γλωσσολόγους[5] απλώς μακεδονική (σλαβομακεδονικά: македонски јазик, προφέρεται: [maˈkɛdɔnski ˈjazik] (
ακούστε)), είναι ινδοευρωπαϊκή[6] γλώσσα της ομάδας των νότιων σλαβικών γλωσσών. Σήμερα είναι η επίσημη γλώσσα της Βόρειας Μακεδονίας. Αν και κατά την πλειοψηφία των γλωσσολόγων θεωρείται διακριτή γλώσσα, υφίσταται επίσης η βουλγαρική άποψη πως πρόκειται για διάλεκτο της βουλγαρικής[7].
Από το 2019 και με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, μετά από μία πολύχρονη διαμάχη η Ελληνική Δημοκρατία αναγνωρίζει ως επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας τη μακεδονική, με τις δύο χώρες να σημειώνουν ότι η γλώσσα ανήκει στην ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών.[8]
Ταξινόμηση
Η σλαβομακεδονική ανήκει στον βαλκανικό γλωσσικό δεσμό και τις νότιες σλαβικές γλώσσες, μαζί με τη βουλγαρική, τη σερβική, την κροατική, τη βοσνιακή, τη μαυροβουνιακή και τη σλοβενική. Πλησιέστερη σε αυτή θεωρείται η βουλγαρική[9] με την οποία η σλαβομακεδονική είναι αμοιβαία κατανοητή[10].
Η μεγάλη πλειοψηφία των γλωσσολόγων, μεταξύ των οποίων οι Βίκτορ Φρίντμαν (Victor Friedman) και Όλγα Τόμιτς (Olga Mišeska Tomić) θεωρούν τη σλαβομακεδονική διακριτή γλώσσα, στενό συγγενή της βουλγαρικής.[11] Σε δημοσίευση της, η γλωσσολόγος Σλαβικής Α. Ιωαννίδου αναφέρει ότι στην Ελλάδα συνήθως εκφράζονται και από επίσημα πρόσωπα παράλογες απόψεις για το ζήτημα της ύπαρξης της σλαβομακεδονικής ως χωριστής γλώσσας λόγω της σχετικά πρόσφατης γλωσσικής κανονικοποίησης της (δεκαετία 1950), μεταξύ των οποίων ο διαδεδομένος μύθος ότι πρόκειται απλώς για μια διάλεκτο και όχι για πρότυπη γλώσσα, θέση που είχαν εκφράσει παλαιότερα Έλληνες γλωσσολόγοι, όπως ο Νικόλαος Ανδριώτης, και εξακολουθεί να αναπαράγεται κυρίως από πολιτικούς. Με ανάλογο τρόπο χαρακτηρίζουν και τη θέση της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών πως η σλαβομακεδονική αποτελεί απλώς γραπτή κανονικοποίηση μιας τοπικής βουλγαρικής διαλέκτου.[12]
Άλλοι διακεκριμένοι γλωσσολόγοι όπως οι Ότο Κρονστάινερ (Otto Kronsteiner), Βιτόρε Πιζάνι, Μάικλ Κλάιν (Michael Clyne), πιστεύουν ότι η σλαβομακεδονική αποτελεί διάλεκτο της βουλγαρικής η οποία αναδείχθηκε ως γλώσσα κυρίως για να εξυπηρετηθούν πολιτικές σκοπιμότητες [13][14][15], με την εισαγωγή σερβικών στοιχείων και την κωδικοποίησή της μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στα πλαίσια της κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας. Άλλοι, όπως οι Πίτερ Τράτζιλ (Peter Trudgil), Ρίτσαρντ Χάντσον (Richard A. Hudson), Έρικ Χόμπσμπαουμ, διατείνονται πως γενικά το πρόβλημα της διάκρισης μεταξύ εθνικών γλωσσών και διαλέκτων δεν μπορεί να λυθεί με γλωσσολογικά κριτήρια[16]. Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης έχει χαρακτηρίσει τη σλαβομακεδονική ως ψευδώνυμη γλώσσα.[17]
Ιστορία
Οι πρώτες μελέτες επιστημόνων που διέκριναν τη σλαβομακεδονική γλώσσα από τη βουλγαρική ανάγονται στα μέσα του 19ου αιώνα, όμως ο γλωσσολόγος που εργάστηκε περισσότερο προς αυτήν την κατεύθυνση ήταν ο Κρίστε Μισίρκοφ (Krste Misirkov) στις αρχές του 20ού αιώνα.
Ήδη στα 1908 o Βάτροσλαβ Γιάγκιτς (Vatroslav Jagić), καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης (1886-1908), μιλώντας για τις πρώτες δοκιμές να καλλιεργηθεί ως γραπτή γλώσσα το σλαβικό ιδίωμα της περιοχής αυτής, είχε χαρακτηρίσει την προσπάθεια ως «περιττή σπατάλη πνευματικών δυνάμεων».[18] Η διασύνδεση μεταξύ της επιστημονικής θεώρησης και των πολιτικών επιταγών έγινε το 1944 από τη Συνέλευση για την Εθνική Απελευθέρωση της Μακεδονίας. Τότε καθιερώθηκε ως επίσημη γλώσσα το προφορικό ιδίωμα που ομιλείτο στα Σκόπια και το 1945, μετά από επεξεργασία, έγινε η 6η επίσημη γλώσσα της τότε Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας.
Κοινές Εκφράσεις
- Здраво! (ζντράβο) — γεια
- Добро утро! (ντομπρό ούτρο) — καλημέρα (το πρωί)
- Добар ден! (ντόμπαρ ντέν) — καλημέρα
- Добровечер! (ντομπρόβετσερ) — καλησπέρα
- Добра ноќ! (ντόμπρα νόκ) — καληνύχτα
- Довидување! (ντοβιντούβανιε) — αντίο
- Како си? (κάκο σι;) — πώς είσαι;
- Што правиш? (στο πράβις;) - τι κάνεις;
- Добро сум. (ντόμπρο σουμ) — είμαι καλά
- Поздрав! (πόζντραβ) — χαιρετισμοί
- Благодарам! (μπλαγκόνταραμ) — ευχαριστώ
- Молам! (μόλαμ) - παρακαλώ
Παραπομπές
- ↑ Hill, P. (1999) Macedonians in Greece and Albania: A comparative study of recent developments. Nationalities Papers. σελ. 27(1)
- ↑ Macedonian language, official in Dužine and Jabuka
- ↑ Focus News (4 јули, 2003) Kosovo Government Acquires Macedonian language and grammar books for Gorani Minority Schools
- ↑ European Charter for Regional or Minority Languages
- ↑ Danforth, Loring M. (2010). «Ancient Macedonia, Alexander the Great and the Star or Sun of Vergina: National Symbols and the Conflict between Greece and the Republic of Macedonia». Στο: Joseph Roisman, Ian Worthington. A Companion to Ancient Macedonia. Blackwell Companions to the Ancient World. Οξφόρδη: Wiley-Blackwell. σελ. 581.
- ↑ Αναφορά του Ethnologue για την σλαβομακεδονική γλώσσα
- ↑ Shea J. (1997). Macedonia and Greece: The Struggle to Define a New Balkan Nation. Jefferson: McFarland. σελ. 192. ISBN 978-0786437672.
- ↑ «Συμφωνία των Πρεσπών» (PDF).
- ↑ Levinson, David; O'Leary, Timothy (1992), Encyclopedia of World Cultures, G.K. Hall, σελ. 239, ISBN 0-8161-1808-6
- ↑ Language profile Macedonian, Language Materials Project, International Institute, University of California.
- ↑ Chris Kostov, Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto, 1900-1996, Peter Lang, 2010, ISBN 3-034-30196-0, σελ. 9
- ↑ Ioannidou, Alexandra (2015). «Blaže Koneski, his successors and the peculiar narrative of a "late standardization" in the Balkans». Στο: Thede Kahl, Johannes Kramer, Elton Prifti. Romanica et Balcanica: Wolfgang Dahmen zum 65. Geburtstag. Jenaer Beitraege zur Romanistik. 7. Μόναχο: Akademische Verlagsgemeinschaft Muenchen. σελ. 368.
- ↑ Kronsteiner, Otto, Der Zerfall Jugoslawiens und die Zukunft der makedonischen Literatursprache: Der späte Fall von Glottotomie? Herausgeber Schriftenreihe Die slawischen Sprachen, Erscheinungsjahr 1992, σσελ. 142-171
- ↑ Αναφέρονται στο Chris Kostov, Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto, 1900-1996, Peter Lang, 2010, ISBN 3-034-30196-0, σελ. 9:
α) Vittore Pisani, Il Macedonico, Paideia, Rivista Letteraria di informazione bibliografica, τόμ. 12, 1957, σελ. 250
β) Michael Clyne (ed.), Pluricentric languages: Differing Norms in Different Nations, Berli-New york 1992, σελ. 438 - ↑ Κωνσταντίνος Δ. Ντίνας, Επίκουρος Καθηγητής Γλωσσολογίας, Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας, Γλώσσα ή διάλεκτος; Ιδού το ερώτημα
- ↑ Kamusella T. The Politics of Language and Nationalism in Modern Central Europe, Springer, 2008, ISBN 0-230-58347-4, σελ. 149
- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος. «tovima.gr - Γλωσσικές παραχαράξεις». tovima.gr. Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2018.
- ↑ Vatroslav Jagić, Die slavischen Sprachen, σελ. 21
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Ägaist-Macedonien ist eine historiche Region Griechenlnds... του πανεπιστημίου του Klagenfurt. (Γερμανικά)
| ||||||||||||||||||||
|