Όλφερτ Ντάπερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Όλφερτ Ντάπερ
Γενικές πληροφορίες
ΓέννησηΙανουάριος 1636[1][2]
Άμστερνταμ
Θάνατος29  Δεκεμβρίου 1689[3][2][4]
Άμστερνταμ
Χώρα πολιτογράφησηςΟλλανδία
Βασίλειο των Κάτω Χωρών[5]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΟλλανδικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΟλλανδικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[7]
ιατρός[7]
ιστορικός
γεωγράφος[8]
φυσικός[7]
Αξιοσημείωτο έργοDescription of Africa
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Όλφερτ Ντάπερ (ολλανδικά: Olfert Dapper, Άμστερνταμ περίπου το 1635 – Άμστερνταμ, 29 Δεκεμβρίου 1689)[9] ήταν Ολλανδός ιατρός και συγγραφέας ιστορικών και γεωγραφικών βιβλίων. Αν και ποτέ δεν ταξίδεψε έξω από την Ολλανδία, η κύρια θεματολογία του ήταν η παγκόσμια ιστορία και γεωγραφία, με έφεση στους εξωτικούς προορισμούς. Ως πηγές για τα έργα του συνέλεξε και οργάνωσε τις αναφορές και περιγραφές εγκυκλοπαιδειών της εποχής του, καθώς και αναφορές λογίων, Ιησουιτών ιεραποστόλων, της Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, και άλλων εξερευνητών.[10]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναπαράσταση αναβατών σε ελέφαντα, στη γερμανική έκδοση του έργου Περιγραφή της Ασίας, 1680

Γεννήθηκε το 1635 ή πιθανώς στις αρχές του 1636 στο Άμστερνταμ, καθώς υπάρχουν στοιχεία για τη βάπτιση του στη Λουθηρανική εκκλησία της πόλης τον Ιανουάριο του 1636.[11]

Το 1658 ξεκίνησε τις ιατρικές σπουδές του στο πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. Με την ολοκλήρωση των σπουδών του, επέστρεψε στο Άμστερνταμ όπου και ξεκίνησε το συγγραφικό του έργο τo 1663, με το πρώτο του έργο (σε πέντε τόμους) να έχει θέμα την ιστορία του Άμστερνταμ.

Το 1665 μετάφρασε τις Ιστορίες του Ηροδότου, για την πρώτη μετάφραση του έργου στα ολλανδικά.

Κατόπιν, από το 1668 επεκτάθηκε σε ιστοριογεωγραφικές περιγραφές για μακρινά μέρη όπως:

Δεν επισκέφτηκε αυτά τα μέρη ο ίδιος, καθώς και ποτέ δεν ταξίδεψε εκτός Ολλανδίας. Στα βιβλία του μπορεί κανείς να βρει λιθογραφίες με παραστάσεις από τα Αλγέρι, Μπενίν, Κάιρο, Ακτή του Ελεφαντοστού, Βαλέτα, Μαρακές, Αγία Ελένη (νησί στον νότιο Ατλαντικό ωκεανό), Ταγγέρη, Τρίπολη της Λιβύης, Τυνησία, καθώς και περιγραφές και παραστάσεις ζώων και φυτών στα μέρη αυτά. Τα βιβλία του έγιναν αρκετά γνωστά κατά την εποχή του.

Κύριες πηγές πληροφοριών για τα έργα του υπήρξαν έργα όπως αυτά του Ισαάκ Βόσσιου (Isaac Vossius) και Σάμουελ Μπλόμαερτ (Samuel Blommaert), αναφορές της Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, καθώς και περιγραφές Ιησουιτών ιεραποστόλων και άλλων ταξιδευτών.

Πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1689 στο Άμστερνταμ.[11]

Περιγραφή της Αφρικής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναπαράσταση του ηγεμόνα του Λοάνγκο (Loango), Περιγραφή της Αφρικής, 1668

Το βιβλίο του σχετικά με την περιγραφή της Αφρικής (Naukeurige Beschrijvinge van Africa gewesten), θεωρείται σημαντικό για τη μελέτη της ιστορίας της ηπείρου.[11][12] Εκδόθηκε στα ολλανδικά το 1668 και το 1676 (Jacob van Meurs), και υπήρξαν μεταφράσεις του στα αγγλικά (Ogilby), γαλλικά, και γερμανικά.[11]

Πριν ξεκινήσει τη συγγραφή του μελέτησε για περίπου τρία χρόνια έναν μεγάλο αριθμό από βιβλία ιστορίας, γεωγραφίας, και ταξιδιωτικών περιγραφών. Το έργο του διακρίνεται για τη σύνθεση των πληροφοριών του οι οποίες προέρχονται από πολλές επιστήμες (ιατρική, γεωγραφία, ιστορία, πολιτική, οικονομικά), και για την αντικειμενική ανάλυση των τοπικών κοινωνιών που περιγράφει χωρίς κοινωνικές προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες, αλλά με έμφαση στα κοινωνιολογική ανάλυση. Έτσι σε σύγκριση με τα περισσότερα βιβλία αντίστοιχης θεματολογίας της εποχής του, το δικό του υπερτερεί ως προς την επιστημονική αντιμετώπιση του θέματος.

Η ήπειρος περιγράφεται με τα ονόματα, την κοινωνικοπολιτική κατάσταση, τα σύνορα των διαφόρων μερών της, τους ποταμούς, τις πόλεις, καθώς και τα ζώα και φυτά των περιοχών αυτών. Σε ότι αφορά τις τοπικές κοινωνίες, αναφέρονται τα ήθη και έθιμα, οι γλώσσες, βιοτικό επίπεδο, τελετουργίες, και τοπικές ενδυμασίες.

Ανατολική Μεσόγειος και Πελοπόννησος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν αρκετές περιγραφές για τα νησιά της Κύπρου, Ρόδου, Χάνδακα (Ηράκλειο), Σάμου, Χίου, Κέρκυρας και άλλων νησιών του Αιγαίου και Ιονίου πελάγους.

Αφιερώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Άμστερνταμ υπάρχει δρόμος ονομασμένος προς τιμή του (Dapperstraat), καθώς και στις πόλεις Ντέβεντερ (Deventer) και Τίλμπουρχ (Tilburg).

Στο Παρίσι, το Μουσείο Ντάπερ (Musée Dapper) ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1986.[13]

Ο Ολλανδός συγγραφέας Βίλχελμ Φρέντερικ Χέρμανς (Willem Frederik Hermans) έγραψε ένα βιβλίο για αυτόν με τον τίτλο Het Evangelie van O. Dapper Dapper (Το ευαγγέλιο του Ο. Ντάπερ Ντάπερ) το οποίο εκδόθηκε το 1973.[14]

Ο Αμερικανός συγγραφέας φαντασίας Πήτερ Σ. Μπιγκλ (Peter S. Beagle), αφιέρωσε το μυθιστόρημα του με τίτλο Ο Τελευταίος Μονόκερως (The last unicorn) στον Όλφερτ Ντάπερ, για τις αναφορές που ο τελευταίος έκανε για παρουσία ζώων που εμφάνιζαν τα χαρακτηριστικά μονόκερων στο Μέιν των σημερινών Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.[15] Ο ίδιος συγγραφέας συνέχισε το 2012 γράφοντας νέο βιβλίο, αυτή τη φορά με θέμα τα ταξίδια που -κατά το μυθιστόρημα- έκανε ο Ντάπερ ανά τον κόσμο και τι συνάντησε εκεί.[16]

Προτεινόμενη βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • (Αγγλικά) Phyllis Martin, Olfert Dapper and the history of Loango: Some comments on the 300th anniversary of the French translation of the "Naukeurige beschrijvinge der Afrikaensche gewesten", 1986
  • (Γερμανικά) Historische beschryving der Stadt Amsterdam (1663)[17]
  • (Ολλανδικά) Naukeurige Beschrijvingen der Afrikaensche gewesten. 1668 – μέσω Internet Archive.  + Index[18]
  • (Ολλανδικά) Naukeurige beschrijvinge der Afrikaensche Eylanden (1668)[19]
  • (Ολλανδικά) Gedenkwaerdig bedryf der Nederlandsche Oost-Indische Maetschappye (1670)[20]
  • (Ολλανδικά) Asia, of naukeurige beschryving (1672)[21]
  • (Ολλανδικά) Naukeurige beschrijving (1677)[22]
  • (Ολλανδικά) Naukeurige beschryving van Asie : (1680)[23]
  • (Ολλανδικά) Naukeurige beschrijving van Morea, eertijts Peloponnesus (1688)[24]
  • (Ολλανδικά) Naukeurige beschryving der Eilanden, in de Archipel der Middelantsche Zee (1688)[25]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 119068788. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 NMVW-collection website. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2020.
  3. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/434484. Ανακτήθηκε στις 27  Αυγούστου 2017.
  4. The Fine Art Archive. 148833.
  5. NMVW-collection website. 60679. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2020.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb118985941. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. 7,0 7,1 7,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/148833. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  9. (Ολλανδικά) «Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)». 
  10. (Αγγλικά) «DAPPER, Olfert (1636-89). Umbständliche und Eigentliche Beschreibung von Africa. Translated into German by F. von Zesen. Amsterdam: Jacob van Meurs, 1670-1671 - christies.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2015. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 (Αγγλικά) «Olfert Dapper». Musée Dapper. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2008. 
  12. (Αγγλικά) «Africa, or Greater Libya». World Digital Library. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2013. 
  13. (Αγγλικά) «The Foundation». Musée Dapper. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2008. 
  14. (Ολλανδικά) «Het evangelie van O. Dapper Dapper - bol.com». 
  15. (Αγγλικά) «The Last Unicorn Dedication Page». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2009. 
  16. (Αγγλικά) Beagle, Peter S. (March 2012). Olfert Dapper's Day. The Magazine of Fantasy & Science Fiction. http://www.sfsite.com/fsf/toc1203.htm. Ανακτήθηκε στις 2012-05-17. 
  17. (Γερμανικά) Rijksmuseum Research Library[νεκρός σύνδεσμος]
  18. (Ολλανδικά) Literature (1600-1800): Naukeurige Beschrijvingen der Afrikaensche gewesten Αρχειοθετήθηκε 2007-06-16 at Archive.is
  19. (Ολλανδικά) "Literature (1600-1800): Naukeurige beschrijvinge der Afrikaensche Eylanden[νεκρός σύνδεσμος] (Description of African)
  20. (Ολλανδικά) item 10054810 Αρχειοθετήθηκε 2012-05-30 at Archive.is, Rijksmuseum Research Library
  21. (Ολλανδικά) item 10012664 Αρχειοθετήθηκε 2012-05-30 at Archive.is, Rijksmuseum Research Library
  22. (Ολλανδικά) item 10102268[νεκρός σύνδεσμος], Rijksmuseum Research Library
  23. (Ολλανδικά) item 10102272[νεκρός σύνδεσμος], Rijksmuseum Research Library
  24. (Ολλανδικά) item 10102269[νεκρός σύνδεσμος], Rijksmuseum Research Library.
  25. (Ολλανδικά) item 10102270 Αρχειοθετήθηκε 2012-05-30 at Archive.is, Rijksmuseum Research Library.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]