Χρήστης:Vcharmandaris/πρόχειρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Αυτή η σελίδα είναι το κύριο «πρόχειρο χρήστη» του Vcharmandaris. Ένα «πρόχειρο χρήστη» είναι υποσελίδα της προσωπικής σελίδας του χρήστη στη Βικιπαίδεια. Εξυπηρετεί ως χώρος πειραματισμών και ανάπτυξης σελίδων και δεν είναι εγκυκλοπαιδικό λήμμα.
Επεξεργαστείτε ή δημιουργήστε το δικό σας πρόχειρο εδώ ή κάνετε δοκιμές στο κοινόχρηστο Πρόχειρο Βικιπαίδειας.

Ινστιτούτο Αστροφυσικής - Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

To Ινστιτούτο Αστροφυσικής (ΙΑ)[1] ξεκίνησε τη λειτουργία του στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) το 2019. Είναι το μοναδικό ερευνητικό ινστιτούτο στην Ελλάδα αφοσιωμένο αποκλειστικά στον επιστημονικό τομέα της αστροφυσικής,  Αποτελεί εξέλιξη των μακροχρόνιων και ιδιαίτερα επιτυχημένων ερευνητικών δραστηριοτήτων της ομάδας αστροφυσικής του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέϊζερ (ΙΗΔΛ)[2] του ΙΤΕ και του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Σκοπός του Ινστιτούτου είναι αφενός να προωθήσει την έρευνα σε επιλεγμένους τομείς θεωρητικής και παρατηρησιακής αστροφυσικής δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αριστεία και καινοτομία, αφετέρου να εκπαιδεύσει τη νέα γενιά σε θέματα αστροφυσικής και τεχνολογίας ώστε να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις προκλήσεις των καιρών. Επιπλέον, χρησιμοποιώντας τη μοναδική τεχνογνωσία και αριστεία σε πλήθος επιστημονικών περιοχών καθώς και το εύρυθμο περιβάλλον του ΙΤΕ, το ΙΑ φιλοδοξεί να δράσει καταλυτικά αναπτύσσοντας στρατηγικές συνεργασίες ώστε να μπορέσει η χώρα μας να συνεισφέρει ουσιαστικά και να επωφεληθεί από την ταχύρρυθμη ανάπτυξη του κλάδου διεθνώς.

Ιστορικό Ίδρυσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ινστιτούτο Αστροφυσικής (IA))[1] ιδρύθηκε επίσημα στις 2 Μαρτίου 2018 (ΦΕΚ 4521/2018 Τεύχος Α’[3]) και άρχισε να λειτουργεί μετά την εκλογής του πρώτου Διευθυντή του στις 8 Μαρτίου 2019. Η ίδρυση του ΙΑ-ΙΤΕ αποτελεί την αναγνώριση από την πολιτεία της ιδιαίτερα επιτυχημένης ερευνητικής πορείας της Ομάδας Αστροφυσικής που είχε λειτουργήσει εδώ και σχεδόν 30 χρόνια στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) - ΙΤΕ[2] και το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια της δημιουργίας ενός Ινστιτούτου Διαστημικής και Επίγειας Αστροφυσικής (ΙΔΕΑ) ξεκίνησε το 2007. Το ITE  υπέβαλε σχετική πρόταση στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) το οποίο στις 29 Νοεμβρίου 2007 την ενέκρινε ομόφωνα[4] και προώθησε προς το Υπουργείο Ανάπτυξης ώστε να ετοιμαστεί το απαραίτητο Προεδρικό διάταγμα για την ίδρυσή του. Η όλη διαδικασία προετοιμασίας και υπογραφής από τους συναρμόδιους υπουργούς πήρε περισσότερο από ένα έτος, με τελευταία εκκρεμότητα για υπογραφή του κ. Γεώργιου Αλογοσκούφη, τότε Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών. Ο ανασχηματισμός όμως της κυβέρνησης την Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2009[5], είχε ως αποτέλεσμα την εκ’νέου καθυστέρηση μια που ήταν υποχρεωτική υπογραφή του προεδρικού διατάγματος από τους νέους υπουργούς. Παράλληλα είχε αρχίσει να γίνεται εμφανές ότι η Ελλάδα έμπαινε σε περίοδο οικονομικής κρίσης, και η αιτούμενη ετήσια χρηματοδότηση ύψους 380,000 Ευρώ δεν ήταν προφανής. Επομένως η κυβέρνηση δεν προχώρησε στην ολοκλήρωση της δημιουργίας του ΙΔΕΑ.

Η δεύτερη και τελικά επιτυχής προσπάθεια ίδρυσης του Ινστιτούτο ξεκίνησε το 2017 και στηρίχθηκε από τον Αναπληρωτή Υπουργό  Έρευνας και Τεχνολογίας κ. Κώστα Φωτάκη, ο οποίος γνώριζε λεπτομερώς το θέμα μια που είχε διατελέσει Διευθυντής του ΙΗΔΛ- ΙΤΕ την περίοδο της πρώτης προσπάθειας. Η πρόταση για τη δημιουργία του ΙΔΕΑ υποβάλλεται εκ νέου από το ΙΤΕ στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤ)[6] το οποίο και πάλι την εγκρίνει. Η διαφορά σε σχέση με την αρχική πρόταση ήταν η νέα πρόταση δε ζητούσε ρητά κρατική χρηματοδότηση, μια που αυτό θα ήταν αδύνατο λόγω του ότι κατά την περίοδο εκείνη η Ελλάδα λειτουργούσε υπό καθεστώς οικονομικής επιτροπείας.  Η πρόταση δημιουργίας του ΙΔΕΑ κατατίθεται ως τροπολογία την Τρίτη 1 Αυγούστου 2017 κατά τη συζήτηση στην ολομέλεια της βουλής του νόμου «Γαβρόγλου» για την Παιδεία (Ν. 4485/2017[7]). Αν και ο νόμος ψηφίζεται το μεσημέρι της Τετάρτης 2 Αυγούστου 2017, η τροπολογία αποσύρεται λίγο πριν την ψηφοφορία ύστερα από αντίδραση του κ. Νίκου Παππά, τότε Υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής. Ο λόγος της αντίδρασης ήταν η χρήση του όρου «Διαστημικής» το οποίο θεωρήθηκε από τον κ. Παππά ως περιοχή αρμοδιότητας του υπουργείου του. Σύμφωνα με πληροφορίες σε συνάντηση που έγινε το Μέγαρο Μαξίμου το πρωί της 2 Αυγούστου 2017, υπήρξε δέσμευση από την πολιτική ηγεσία παρουσία των βουλευτών Κρήτης για τη δημιουργία του Ινστιτούτου με άλλο όνομα. Το ΙΤΕ επανέρχεται και υποβάλει νέα πρόταση, αυτή τη φορά με το όνομα του ινστιτούτου ως «Ινστιτούτο Αστροφυσικής - ΙΑ» το οποίο εγκρίνεται και πάλι από το ΕΣΕΚ στις 19 Σεπτεμβρίου 2017. Το ΙΑ ιδρύεται τελικά στο Ν.4521/2018[3] με τη φράση «7. Στην παρ. 10 της περίπτωσης Α’ του άρθρου 13Α του Ν. 4310/2014 [8]προστίθεται περίπτωση ζ’ ως εξής: “ζ. Ινστιτούτο Αστροφυσικής (Ι.Α.)».

Η θέση του Διευθυντή του ΙΑ προκηρύσσεται με καταληκτική ημερομηνία την 20 Ιουνίου 2018. Μοναδικός υποψήφιος για τη θέση ήταν ο καθηγητής Βασίλης Χαρμανδάρης[9], ο οποίος εκλέγεται[10] την Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2019 και αναλαμβάνει υπηρεσία με τη δημοσίευση του ΦΕΚ στις 6 Μαρτίου 2019[11].

Ερευνητικές Υποδομές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κύρια ερευνητική υποδομή του ΙΑ-ΙΤΕ είναι το Αστεροσκοπείο Σκίνακα. Το Αστεροσκοπείο βρίσκεται σε απόσταση 50 χιλιομέτρων από το Ηράκλειο, στην περιοχή του Δήμου Ανωγείων στο όρος Ίδη (Ψηλορείτης), σε υψόμετρο 1750 μέτρων και σήμερα υποστηρίζεται από κοινού από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής και το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά την εγγύτητά του με το Ηράκλειο, η ποιότητα των ατμοσφαιρικών συνθηκών στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα είναι εξαιρετική, καθιστώντας το ιδανική τοποθεσία για αστρονομικές παρατηρήσεις υψηλού επιπέδου. Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα είναι το πλέον παραγωγικό σε ερευνητικά αποτελέσματα στην Ελλάδα μια που δεδομένα από τα τηλεσκόπιά του έχουν συνεισφέρει μέχρι το τέλος του 2019 σε 235 δημοσιεύσεις[12] οι οποίες δημοσιεύτηκαν σε ερευνητικά περιοδικά με κριτές

Οι θεωρητικοί αστροφυσικοί του Ινστιτούτου χρησιμοποιούν επίσης συστηματικά τις σύγχρονες υπολογιστικές υποδομές μεγάλης κλίμακας του ΙΤΕ και του ΕΔΥΤΕ, καθώς και το cluster Metropolis[13], επίδοσης ~25Tflops,  του Τμήματος Φυσικής.

Ερευνητικές Περιοχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ερευνητικές κατευθύνσεις του ΙΑ είναι θεωρητικές και παρατηρησιακές στα ακόλουθα θέματα:

Ερευνητικοί Δείκτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα τελευταία 15 χρόνια, τα μέλη του ΙΑ έχουν δημοσιεύσει ~ 600 εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές[14], που τους καθιστούν την πιο παραγωγική και με τις περισσότερες αναφορές ομάδες αστροφυσικής στην Ελλάδα. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας έλαβαν ~ 9,1 εκατ. Ευρώ από ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα[15], συμπεριλαμβανομένων 2 European Research Council[16] Consolidator Grants, ενώ παράλληλα εκπαίδευσαν 16 διδακτορικούς φοιτητές και 24 μεταδιδακτορικούς ερευνητές, από τους οποίους 17 βρίσκονται ήδη σε μόνιμες ακαδημαϊκές θέσεις στην Ελλάδα (6) και στο εξωτερικό (11).

Θεσμοθετημένα Βραβεία – Αναγνώριση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

"Ξενώνας Ιωάννης Παπαμαστοράκης".

Ύστερα ομόφωνη πρόταση όλων των μελών του ΙΑ και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, στις 29 Σεπτεμβρίου 2019, έγινε από τον  Πρύτανη του Παν. Κρήτης καθ. Π. Τσακαλίδη, η επίσημη ονοματοδοσία του ξενώνα στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα σε "Ξενώνα Ιωάννη Παπαμαστοράκη". H τελετή αυτή[17], η οποία συνέπεσε με τα 35 χρόνια από την ίδρυση του Αστεροσκοπείου και με τα 10 χρόνια από την συνταξιοδότηση κ. Ιωάννη Παπαμαστοράκη, Ομότιμου Καθηγητή του Τμήματος Φυσικής και Διευθυντή του Αστεροσκοπείου από το 1984 μέχρι το 2009, αναγνώρισε την καταλυτική συνεισφορά του τιμώμενου στη δημιουργία και συνεχή βελτίωση του Αστεροσκοπείου Σκίνακα[18].

Διακεκριμένη Διάλεξη «Νικόλαος Κυλάφης»

Η "Διάλεξη Νικόλαος Κυλάφης"[19] ("Nick Kylafis Lectureship") ιδρύθηκε το 2019 προς τιμή του Νικόλαου Κυλάφη[20], Ομότιμου Καθηγητή στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, με την ευκαιρία των εβδομηκοστών γενεθλίων του, ως η ελάχιστη αναγνώριση για τα 35 χρόνια επιστημονικής και διοικητικής συμβολής του στην ίδρυση και συνεχή ανάπτυξη της ομάδας αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και στο ΙΤΕ[21]. Αυτή η προσφορά ζωής συνέβαλε καθοριστικά στη διεθνή αναγνώριση του επιστημονικού έργου τη ςομάδας αστροφυσικής, καθώς και στη δημιουργία του Ινστιτούτου Αστροφυσικής στο ΙΤΕ το 2018. Στα πλαίσια της Διάλεξης "Νικόλαος Κυλάφης", ένας/μία διακεκριμένος/η θεωρητικός/ή αστροφυσικός προσκαλείται κάθε έτος στο ΙΤΕ για μία σύντομη επίσκεψη.

Η εναρκτήρια "Διάλεξη Νικόλαος Κυλάφης" για το 2019 δόθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2019 από τον καθηγητή Rashid Sunyaev[22], Ομότιμο Διευθυντή, του Max Planck Institute for Astrophysics (Γερμανία) και είχε τίτλο «Detecting very hot plasma in the clusters of galaxies»[23].

  1. ↑ 1,0 1,1 «Ινστιτούτο Αστροφυσικής - ΙΤΕ, Επίσημη Ιστοσελίδα». 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) - ΙΤΕ». 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Εθνικό Τυπογραφείο - Ν.4521/2018». 
  4. ↑ «Newsletter Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας - Έγκριση ίδρυσης Ινστιτούτου Διαστημικής και Επίγειας Αστροφυσικής από το ΕΣΕΤ». 
  5. ↑ «Προαναγγελθείς ανασχηματισμός με παρασκήνιο, Των Ελλης Τριανταφυλλου – Γ. Π. Τερζη | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020.  C1 control character in |title= at position 70 (βοήθεια)
  6. ↑ «Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΣΕΚ)». 
  7. ↑ «Εθνικό Τυπογραφείο - Ν. 4485/2017». 
  8. ↑ «Εθνικό Τυπογραφείο - Ν. 4310/2014» (PDF). 
  9. ↑ «Χαρμανδάρης Bασίλης | Τμήμα Φυσικής». www.physics.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  10. ↑ «Ο Β. ΧΑΡΜΑΝΔΑΡΗΣ ΣΤΗΝ "Π": Ο επιστήμων που θα... εκτοξεύσει την Αστροφυσική στην Κρήτη!». ΠΑΤΡΙΣ. 23 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  11. ↑ «Εθνικό Τυπογραφείο - ΦΕΚ 110 / 6 Μαρ. 2019, Τεύχος Υ.Ο.Ο.Δ». 
  12. ↑ «Αστεροσκοπείο Σκίνακα - Ερευνητικές Δημοσιεύσεις». 
  13. ↑ «HPC Metropolis - Τμήμα Φυσικής, Παν. Κρήτης». 
  14. ↑ «IA-ITE, Ερευνητικό Έργο». 
  15. ↑ «ΙΑ-ΙΤΕ, Ερευνητικά Προγράμματα». 
  16. ↑ «European Research Council» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2020-04-15. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=European_Research_Council&oldid=951105144. 
  17. ↑ «Τελετή ονοματοδοσίας Ξενώνα "Ιωάννης Παπαμαστοράκης¨ - 29 Σεπ. 2019». 
  18. ↑ «Η ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΠΑΠΑΜΑΣΤΟΡΑΚΗ: Ένα όραμα που κατέκτησε την πιο ψηλή κορυφή». ΠΑΤΡΙΣ. 28 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  19. ↑ «Διάλεξη Νικόλαος Κυλάφης | Ινστιτούτο Αστροφυσικής». www.ia.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  20. ↑ «Κυλάφης Νίκος | Τμήμα Φυσικής». www.physics.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  21. ↑ «Ένας διάσημος αστροφυσικός στο Ηράκλειο». ΠΑΤΡΙΣ. 24 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2020. 
  22. ↑ «Rashid Sunyaev» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2020-03-28. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Rashid_Sunyaev&oldid=947798690. 
  23. ↑ «The inaugural 2019 "Nick Kylafis Lectureship" Prof. Dr. Rashid Sunyaev, Director Emeritus, Max Planck Institute for Astrophysics (25 October 2019)». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χρήστης:Vcharmandaris/πρόχειρο&oldid=8192675"