Τζένη Μαστοράκη
Τζένη Μαστοράκη | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Τζένη Μαστοράκη (Ελληνικά) |
Γέννηση | 21 Φεβρουαρίου 1949 Ζωγράφου |
Θάνατος | 30 Ιουλίου 2024 (75 ετών) Αθήνα |
Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Ζωγράφου |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Σπουδές | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών |
Ιδιότητα | μεταφραστής, ποιητής και συγγραφέας |
Τέκνα | 1 |
Αδέλφια | Νίκος Μαστοράκης |
Συγγενείς | Ισαβέλλα Μαστοράκη (ανιψιά) |
Είδος τέχνης | ποίηση και μετάφραση |
Βραβεύσεις | Πανεπιστήμιο Κολούμπια και Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα |
Η Τζένη (Ιφιγένεια) Μαστοράκη (Ζωγράφου, 21 Φεβρουαρίου 1949 - Αθήνα, 30 Ιουλίου 2024) ήταν Ελληνίδα ποιήτρια και μεταφράστρια.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1949 στου Ζωγράφου και ήταν η μικρότερη αδελφή του δημοσιογράφου και σκηνοθέτη Νίκου Μαστοράκη.[1] Σπούδασε βυζαντινή και μεσαιωνική Φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ανήκει στην Γενιά του '70, ομάδα Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών που άρχισαν να δημοσιεύουν τα έργα τους κατά τη δεκαετία του 1970, και ειδικότερα προς το τέλος της Χούντας των Συνταγματαρχών και τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Η πρώτη εμφάνιση ποιήματος της έγινε το 1971. Το ποίημα αυτό συμπεριλήφθηκε στην «Αντι-ανθολογία» του Δημήτρη Ιατρόπουλου. Το πρώτο της βιβλίο, με τίτλο «Διόδια», εκδόθηκε το 1972.
Τα ποιητικά έργα της κίνησαν το ενδιαφέρον του Γιάννη Ρίτσου και της Νανάς Καλλιανέση, ενώ τα ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες και δημοσιεύθηκαν σε ανθολογίες και περιοδικά ανά τον κόσμο.
Το 1989 βραβεύθηκε από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια με το βραβείο Thornton Niven Wilder για το μεταφραστικό της έργο. Επίσης, το 1992 έλαβε βράβευση από τη Διεθνή Επιτροπή Παιδικού Βιβλίου (ΙΒΒΥ, International Board on Books for Young People) για τη μετάφραση του παιδικού βιβλίου «Ο ταξιδιώτης της αυγής».
Απεβίωσε από καρκίνο στις 30 Ιουλίου 2024, σε ηλικία 75 ετών.[2] Η κηδεία της τελέστηκε την 1η Αυγούστου στον Ιερό Ναό Αγίας Ζώνης στη Κυψέλη, και η ταφή της έγινε στο Κοιμητήριο Ζωγράφου.[3]
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Διόδια, 1972
- Το σόι, 1978
- Ιστορίες για τα βαθιά, 1983
- Μ' ένα στεφάνι φως, 1989
Επιλεγμένες μεταφράσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Έκβους (Equus) του Peter Shaffer (μετάφραση για την παράσταση του 1975 στο Θέατρο Έρευνας)
- Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας, τόμος α' (H. Bates, «Αποχαιρετισμός στον αφέντη» / Farewell to the master, D. A. Stuart, «Λησμονιά» / Forgetfulness) (Εξάντας, 1976)
- Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας, τόμος β' (Alfred Bester, «Ο άνθρωπος Πι» / The Pi man, Anthony Boucher, «Αναζητώντας τον Άγιο Ακίνο» / The quest for St. Aquin, Philip K. Dick, «Δεύτερη ποικιλία» / Second variety, Wyman Guin, «Πέρα από την τρέλα» / Beyond bedlam, Daniel Keyes, «Λουλούδια για τον Άλγκερνον» / Flowers For Algernon, Frederick Pohl, «Η συμφορά του Μίδα» / The Midas plague, Cordwainer Smith, «Το μεθυσμένο καράβι» / Drunkboat, Theodore Sturgeon, «Ο τέλειος οικοδεσπότης» / The perfect host) (Εξάντας, 1976)
- Το πράσινο σύννεφο (The last man alive) του Α. Σ. Νηλ (Μπουκουμάνης, 1976)
- Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας, τόμος γ' (J. G. Ballard, «Οι φωνές του χρόνου» / The voices of time, James Blish, «Η Διαθήκη του Άνδρου» / The testament of Andros, Daniel F. Galouye, «Απόψε πέφτει ο ουρανός» / Tonight the sky will fall, James E. Gunn, «Σημείο θραύσης» / Breaking point, Damon Knight, «Ποιο άγριο κτήνος;» / What rough beast?, Larry Niven, «Νετρονικό αστέρι» / Neutron star, Jack Vance, «Οι άνθρωποι επιστρέφουν» / The men return) (Εξάντας, 1977)
- Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας, τόμος δ' (Brian W. Aldiss, «Ο Ιούδας χόρεψε» / Judas danced, J. G. Ballard, «Εσύ: Κώμα: Μαίριλυν Μονρόε» / Υou: Coma: Marilyn Monroe, Philip K. Dick, «Η πίστη των πατέρων μας» / Faith of our fathers, Thomas M. Disch, «Αγκουλέμ» / Angouleme, Harlan Ellison, «Μετάνιωσε, Αρλεκίνε, είπε ο Τικιτάκας», / "Repent, Harlequin!", said the Ticktockman, Norman Kagan, «Το τρομερό έγινε πια» / The dreadful has already happened) (Εξάντας, 1977)
- Ο σύγχρονος καπιταλισμός και άλλα δοκίμια (Modern capitalism and other essays), Πώλ Σουήζυ (Μπουκουμάνης, 1977)
- Η ανατομία της ανθρώπινης καταστροφικότητας (The anatomy of human destructiveness), του Έριχ Φρομ (Μπουκουμάνης, 1977)
- Εισαγωγή στην κοινωνιολογία (Knaurs Buch der modernen Soziologie) της Imogen Seger (Μπουκουμάνης, 1977)
- Η γλώσσα της σύγχρονης μουσικής (The language of modern music), του Donald Mitchell (Επίκουρος, 1977)
- Το παρόν σαν ιστορία (The present as history) του Πώλ Σουήζυ (Μπουκουμάνης, 1978)
- Εισαγωγή στην κοινωνική ψυχολογία (Sozialpsychologie) του Peter R. Hofstätter (Νέα Σύνορα, 1978)
- Πάνω από το ανθρώπινο (More than human), του Theodore Sturgeon (Εξάντας, 1978)
- Ο μεγάλος χρόνος (The big time), του Fritz Leiber (Εξάντας, 1978)
- Ο φύλακας στη σίκαλη (The catcher in the rye), του Τζερόμ Ντέιβιντ Σάλινγκερ (Επίκουρος, 1978[4])
- Η καβαφική Αλεξάνδρεια: εξέλιξη ενός μύθου (Cavafy's Alexandria: study of a myth in progress), του Edmund Keeley (Ίκαρος, 1979)
- Πρόσκληση σε γάμο (The member of the wedding), της Κάρσον ΜακΚάλλερς, (Γράμματα, 1981)
- Ατελεύτητο (Sconclusione), του Τζόρτζιο Μανγκανέλλι (Γράμματα, 1981)
- Το λιοντάρι, η μάγισσα και η ντουλάπα (The Lion, the Witch and the Wardrobe) του Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (Κέδρος, 1981)
- Γράμματα στα κοριτσάκια και φωτογραφίες, του Λιούις Κάρολ (Άγρα, 1982)
- Εγκώμιο του εγκλήματος (Abschweifung), του Καρλ Μαρξ (Άγρα, 1982)
- Η σπασμένη στάμνα (Der zerbrochne Krug), του Χάινριχ Φον Κλάιστ (Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 1982)
- Οι μαριονέτες (Über das Marionettentheater), του Χάινριχ Φον Κλάιστ (Άγρα, 1982)
- Νεύρωση και πάλη των τάξεων (Neurose und Klassenkampf), του Michael Schneider (Ράππας, 1982)
- Κωνσταντίνος Καβάφης (Constantine Cavafy) του Peter Bien (Κέδρος, 1983)
- Η ζούγκλα (The jungle), του Άπτον Σίνκλερ (Γράμματα, 1983)
- Το λιοντάρι του Γιαχίν-Μποάζ και του Μποάζ-Γιαχίν (The lion of Boaz-Jachin and Jachin-Boaz), του Ράσελ Χόμπαν (Γράμματα, 1983)
- Ο ανεψιός του μάγου (The magician's nephew), του Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (Κέδρος, 1984)
- Η τύφλωση (Die Blendung), του Ελίας Κανέττι (Γράμματα, 1985)
- Ο ταξιδιώτης της αυγής (The voyage of the dawn treader) του Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (Κέδρος, 1986)
- Το άλογο και το αγόρι του (The horse and his boy), του Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (Κέδρος, 1986)
- Οι απόψεις ενός κλόουν (Ansichten eines Clowns), του Χάινριχ Μπελ, (Γράμματα, 1986)
- Το καινούριο σπίτι (La casa nova) του Κάρλο Γκολντόνι (μετάφραση για την παράσταση του 1986 από τον Θεατρικό Οργανισμό «Εποχή»)
- Η κλασική παράδοση (The classical tradition), του Γκίλμπερτ Χίγκετ (MIET, 1988)
- Ο πρίγκιπας Κασπιανός (Prince Caspian), του Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (Κέδρος, 1988)
- Λιγεία (Ligeia), του Έντγκαρ Άλλαν Πόε (Στιγμή, 1991)
- Το αρχαίο μυθιστόρημα (Den antika romanen), του Tomas Hägg (ΜΙΕΤ, 1992)
- Τέφρα και σκιά (Ashes to ashes), του Χάρολντ Πίντερ (Καστανιώτης, 2000)
- Καθαροί, πια (Cleansed), της Σάρα Κέιν (Η Νέα Σκηνή, 2001)
- Λαχταρώ (Crave), της Σάρα Κέιν (Η Νέα Σκηνή, 2003)
- Πριν από το στερνό ταξίδι, του Μιγκέλ ντε Θερβάντες (ΜΙΕΤ, 2005)
- Ο μανδραγόρας (Mandragola), του Νικολό Μακιαβέλι (Θέατρο του Νέου Κόσμου, 2008)
- Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ (Der Prinz von Homburg) του Χάινριχ Φον Κλάιστ (Γράμματα, 2008)
- Το ύστατο σήμερα (The dying of today) του Χάουαρντ Μπάρκερ (Η Νέα Σκηνή, 2009)
- Πενθεσίλεια (Penthesilea) του Χάινριχ Φον Κλάιστ (Γράμματα, 2016) (μετάφραση για παράσταση του 1986-1987 στο ΚΘΒΕ)
- Γέρμα (Yerma) του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (Γράμματα, 2017) (μετάφραση για παράσταση του 1992-1993 στο Θέατρο Τέχνης)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Μπλάτσου, Ιωάννα (5 Μαΐου 2014). «Από το Α έως το Ω: Τζένη Μαστοράκη». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/765553/article/proswpa/synentey3eis/apo-to-a-ews-to-w-tzenh-mastorakh. Ανακτήθηκε στις 25-09-2016.
- ↑ Newsroom (30 Ιουλίου 2024). «Πέθανε η σπουδαία ποιήτρια Τζένη Μαστοράκη». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2024.
- ↑ «Τζένη Μαστοράκη: Πού και πότε θα γίνει η κηδεία». ethnos.gr. 31 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2024.
- ↑ Ημερομηνίες έκδοσης των μεταφράσεων
Πηγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Μαστοράκη Τζένη - Βιβλιονέτ». www.biblionet.gr. Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2016.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το προσωπικό ιστολόγιο της Τζένης Μαστοράκη
- Εταιρεία Συγγραφέων
- «Από το Α έως το Ω: Τζένη Μαστοράκη», Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπλάτσου, εφημερίδα Η Καθημερινή, 05/05/2014
- Τζένη Μαστοράκη: «Τους ξένους τους φοβάμαι όταν ψάχνουν τα σκουπίδια μας», συνέντευξη στον Γρηγόρη Μπέκο, εφημερίδα Το Βήμα, 15/05/2011
- «Οι Αθηναίοι: Τζένη Μαστοράκη», συνέντευξη στη Μερόπη Κοκκίνη, ιστοσελίδα lifo.gr, 24/02/2010