Σαμπάς Ηρακλείου

Σαμπάς
Σαμπάς Σαμπάς
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Μινώα Πεδιάδας
Γεωγραφία
Νομός	Ηρακλείου
Υψόμετρο	330
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Θεναί ή Σύλος

Ο Σαμπάς (127 κάτοικοι το 2011) είναι χωριό και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Θραψανού του νομού Ηρακλείου στην επαρχία Πεδιάδας σε υψόμετρο 330 μ. στο τριακοστό χιλιόμετρο της οδικής αρτηρίας προς Καστέλι Πεδιάδας. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την ελαιοκομία. Κύρια προϊόντα είναι η σουλτανίνα , τα σταφύλια και το λάδι. Υδρεύεται από τις πηγές του Αγίου Μάμα . Ιεροί ναοί είναι του Προφήτη Ηλία μέσα στο χωριό και εξωκλήσια αυτά του Αγίου Νικολάου και των Εισοδίων της Θεοτόκου, αμφότερα με ασβεστωμένες τοιχογραφίες.

Δ.δ. Σαμπά

Το ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα έχει 146 κατοίκους και περιλαμβάνει τους εξής οικισμούς:

• ο Σαμπάς [ 127 ]
• η Μονή Αγκαράθου [ 19 ]

Ιστορικά στοιχεία

Πιστεύεται ότι το χωριό κατοικείται από τα πολύ παλιά χρόνια και είχε την ονομασία Θεναί ή Σύλος.

Στον Καστροφύλακα (Κ 95) αναφέρεται με το όνομα Saba, με 80 κατ. το 1583. Οι Τούρκοι κατέλαβαν το Σαμπά το 1657 και το χωριό ερημώθηκε, με αποτέλεσμα να απομείνουν μόλις 5 οικογένειες Χριστιανών. Διοικήθηκε ως το 1840 με δεσποτικό τρόπο από τους γενίτσαρους του Θραψανού. Έπειτα έγινε μικρή κωμόπολη, με την εγκατάσταση σε αυτήν κατοίκων από το Οροπέδιο του Λασιθίου. Υπάχθηκε στο δήμο Καστελίου και παρέμεινε σε αυτόν ως το 1898, για να προσαρτηθεί στην Κοινότητα Ζωφόρων.

Ως προς την προέλευση της ονομασίας του χωριού, υπάρχει μια εκδοχή, η οποία θεωρεί ότι το όνομα Σαμπάς είναι τούρκικης προέλευσης και σημαίνει "πολύ πρωί".

Βιβλιογραφία

• Το Ηράκλειον και ο Νομός του, Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο Σαμπάς στην ιστοσελίδα το Θραψανό με λόγια και εικόνες.