Πόλεμος στο Ντονμπάς

Πόλεμος στο Ντονμπάς
Μέρος της Ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης
Η τρέχουσα κατάσταση στην περιοχή
Χρονολογία	6 Απριλίου 2014 – σήμερα
Τόπος	Ντονμπάς
Κατάσταση	Σε εξέλιξη
Αντιμαχόμενοι
Λ.Δ. Ντονέτσκ Λ.Δ. Λουγκάνσκ Ρωσία (διαψεύδεται από Ρωσία)  Ουκρανία
Ηγετικά πρόσωπα
Α. Ζαχαρτσένκο Ιγκόρ Πλοτνίτσκι Πέτρο Ποροσένκο Αρσένι Γιάτσενιουκ
Εμπλεκόμενες μονάδες
Λαϊκή Πολιτοφυλακή Πολιτ. Ντονμπάς Στρατός των Ν.Α. РНЕ Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις (διαψεύδεται από Ρωσία) Υπουργειο Άμυνας Ένοπλες Δυνάμεις Υπ. Εσωτερικών Εθνική Φρουρά
Δυνάμεις
50.000 άντρες

Ο Πόλεμος στο Ντονμπάς (ονομάζεται επίσης Πόλεμος στην Ανατολική Ουκρανία) είναι μια συνεχιζόμενη ένοπλη σύγκρουση στην περιοχή Ντονμπάς της Ουκρανίας που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2014 και τον Φεβρουάριο του 2022 εξελίχθηκε σε ένα από τα κύρια μέτωπα του Ρωσο-ουκρανικού πολέμου.

Από τον Μάρτιο του 2014 και ως απάντηση στο κίνημα Γιουρομαϊντάν και στη λεγόμενη Επανάσταση της Αξιοπρέπειας, φιλορωσικές και αντικυβερνητικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στις περιφέρειες (όμπλαστ) του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ της Ουκρανίας. Η απάντηση της Ρωσίας σε αυτό το πραξικόπημα κατά του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, όπως το θεώρησε, ήταν η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία. Η κίνηση αυτή τροφοδότησε μια σειρά φιλορωσικών διαδηλώσεων σε ολόκληρη τη νότια και ανατολική Ουκρανία, οι οποίες κλιμακώθηκαν σε ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των αποσχιστικών δυνάμεων των περιοχών αυτών που εν τω μεταξύ προχώρησαν στην ανεξαρτητοποίηση τους από την Ουκρανία και στη δημιουργία της Λαϊκής Δημοκρατίας Ντονέτσκ και της Λαϊκής Δημοκρατίας Λουγκάνσκ Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρέσβη στην Ουκρανία, πριν την αλλαγή της ανώτατης ηγεσίας του Αυγούστου, οι αυτονομιστές σε μεγάλο βαθμό καθοδηγούνταν από ντόπιους ηγέτες.

Μεταξύ 22 και 25 Αυγούστου 2014 το ρωσικό πυροβολικό, προσωπικό, και αυτό που Ρωσία ονόμασε «ανθρωπιστική νηοπομπή», φέρεται να διέσχισαν τα σύνορα της ουκρανικής επικράτειας χωρίς την άδεια της ουκρανικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, κινήθηκαν τόσο σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των φιλορωσικών δυνάμεων, όσο και σε περιοχές που δεν ήταν υπό τον έλεγχό τους, όπως το νοτιοανατολικό τμήμα της περιφέρειας Ντονέτσκ, κοντά στο Νοβοαζόφσκ. Αυτά τα γεγονότα, όπως αναφέρεται, ακολούθησαν τον βομβαρδισμό ουκρανικών θέσεων από τη ρωσική πλευρά των συνόρων κατά τη διάρκεια του προηγούμενου μήνα. Ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας Βαλεντίν Ναλιβαϊτσένκο είπε ότι τα γεγονότα της 22ας Αυγούστου ήταν μια «άμεση εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία». Δυτικοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν αυτά τα γεγονότα ως «λαθραία εισβολή» της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Ως εκ τούτου, οι φιλορώσοι αντάρτες ανέκτησαν μεγάλο μέρος του εδάφους που είχαν χάσει κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής επίθεσης της προηγούμενης κυβέρνησης.

Η πρώτη συμφωνία για τη διευθέτηση της διένεξης και την κατάπαυση πυρός, πραγματοποιήθηκε στο Μινσκ της Λευκορωσίας (Μινσκ Ι), και υπεγράφη στις 5 Σεπτεμβρίου του 2014. Τα όσα συμφωνήθηκαν όμως στο Μινσκ ανάμεσα στους ηγέτες της Ρωσίας, της Ουκρανίας και τον ΟΑΣΕ, δεν έγιναν αποδεκτά από τους ηγέτες των δυο περιοχών και οι μάχες αναζωπυρώθηκαν με σφοδρότητα σε όλη την εμπόλεμη ζώνη, συμπεριλαμβανομένων και των αεροδρομίων του Ντονέτσκ και του Ντεμπάλτσεβο. Η δεύτερη προσπάθεια εξεύρεσης λύσης στη διένεξη (Μινσκ ΙΙ) πραγματοποιήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015. Παρά τη νέα συμφωνία κατάπαυσης του πυρός όμως, οι δυνάμεις των αυτονομιστών εξαπέλυσαν επίθεση στο Ντεμπάλτσεβο και ανάγκασαν τις ουκρανικές δυνάμεις να αποσυρθούν από αυτό. Τους μήνες που ακολούθησαν την πτώση του Ντεμπάλτσεβο, οι αψιμαχίες συνεχίστηκαν κατά μήκος της γραμμής επαφής, αλλά δεν σημειώθηκαν εδαφικές αλλαγές. Αυτή η κατάσταση αδιεξόδου οδήγησε στο να χαρακτηριστεί ο πόλεμος ως «παγωμένη σύγκρουση» με την περιοχή να παραμένει εμπόλεμη ζώνη, και με δεκάδες στρατιώτες και πολίτες να σκοτώνονται κάθε μήνα.

Το 2017, κατά μέσο όρο ένας Ουκρανός στρατιώτης πέθαινε στη μάχη κάθε τρεις ημέρες, με τον αριθμό των ρωσικών και αυτονομιστικών στρατευμάτων, που παρέμεναν στην περιοχή να υπολογίζεται σε 6.000 και 40.000 αντίστοιχα.
Μέχρι το τέλος του 2017, η αποστολή του παρατηρητηρίου του ΟΑΣΕ είχε στείλει περίπου 30.000 άτομα με στρατιωτική ενδυμασία ανάμεσα στα δύο συνοριακά σημεία ελέγχου, με σκοπό την παρακολούθηση και καταγραφή των εχθροπραξιών.

Από την έναρξη της σύγκρουσης υπήρξαν 29 εκεχειρίες, καθεμία από τις οποίες είχε σκοπό να παραμείνει σε ισχύ επ' αόριστον, αλλά καμία από αυτές δεν σταμάτησε τη βία. Η πιο επιτυχημένη προσπάθεια διακοπής των μαχών ήταν το 2016, όταν επιτεύχθηκε εκεχειρία για έξι συνεχόμενες εβδομάδες.
Η Ουκρανία, η Ρωσία, η ΛΔΝ, η ΛΔΛ και ο ΟΑΣΕ συμφώνησαν σε ένα σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης την 1η Οκτωβρίου 2019. Ωστόσο, η σύγκρουση δεν σταμάτησε από τότε και, μέχρι τα τέλη του καλοκαιριού του 2020, παρέμενε ακόμη ανεπίλυτη σε πολλά επίπεδα. Η τελευταία εκεχειρία (29η) συμφωνήθηκε στις 27 Ιουλίου 2020 και για ένα διάστημα τριών μηνών οι θάνατοι στρατιωτών περιορίστηκαν.
Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, από τις 27 Ιουλίου 2020 έως τις 7 Νοεμβρίου 2020 οι θανατηφόρες απώλειες της Ουκρανίας υποδεκαπλασιάστηκαν (τρεις Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν) και ο αριθμός των επιθέσεων μειώθηκε 5,5 φορές. Το πρώτο τρίμηνο του 2021 σημειώθηκε μεγάλη αύξηση των θανάτων από την Ουκρανία (25, σε σύγκριση με 50 θανάτους ολόκληρο το 2020) και συσσώρευση μεγάλης ρωσικής στρατιωτικής δύναμης στα σύνορα Ντονμπάς-Ρωσίας στα τέλη Μαρτίου έως τις αρχές Απριλίου 2021 και από τα τέλη Οκτωβρίου και τον Νοέμβριο του 2021 και μετά. Στις 21 Φεβρουαρίου 2022 ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν με τηλεοπτικό διάγγελμα ανακοίνωσε την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Παράλληλα διέταξε το υπουργείο Άμυνας να αναπτύξει στρατεύματα σε αυτές τις περιοχές, για να αναλάβουν «ειρηνευτικό» ρόλο, χωρίς να διευκρινίζεται η διάρκεια και η έκταση της εισβολής των ρωσικών στρατευμάτων. Οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις από τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Φεβρουαρίου 2022 άρχισαν να πλήττουν στρατιωτικές υποδομές σε διάφορες περιοχές της Ουκρανίας, ξεκινώντας την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες

Περιφέρεια Ντόνετσκ

Φιλορωσικές διαδηλώσεις στο Ντόνετσκ, 9 Μαρτίου 2014.

Οι προσπάθειες κατάληψης του κτηρίου της περιφερειακής κρατικής διοίκησης του Ντόνετσκ (RSA) ξεκίνησαν από τότε που ξέσπασαν φιλορωσικές διαδηλώσεις στις ανατολικές και νότιες περιοχές της Ουκρανίας, στον απόηχο της ουκρανικής επανάστασης του 2014. Οι φιλορώσοι διαδηλωτές κατέλαβαν την RSA του Ντόνετσκ από την 1η έως τις 6 Μαρτίου 2014, προτού απομακρυνθούν από την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU). Στις 6 Απριλίου, 1.000–2.000 άτομα συγκεντρώθηκαν σε μια συγκέντρωση στο Ντόνετσκ, για να απαιτήσουν δημοψήφισμα για το καθεστώς παρόμοιο με αυτό, που έγινε στην Κριμαία τον Μάρτιο. Οι διαδηλωτές εισέβαλαν στο κτήριο της RSA και πήραν υπό τον έλεγχό τους τους δύο πρώτους ορόφους του. Είπαν ότι εάν δεν πραγματοποιούνταν έκτακτη νομοθετική σύνοδος από περιφερειακούς αξιωματούχους για την εφαρμογή δημοψηφίσματος για το καθεστώς, θα έπαιρναν τον έλεγχο της περιφερειακής κυβέρνησης με «λαϊκή εντολή» και θα απέλυαν όλους τους εκλεγμένους περιφερειακούς συμβούλους και μέλη του κοινοβουλίου. Καθώς αυτά τα αιτήματα δεν ικανοποιήθηκαν, οι ακτιβιστές πραγματοποίησαν συνάντηση στο κτήριο της RSA και ψήφισαν υπέρ της ανεξαρτησίας από την Ουκρανία. Ανακήρυξαν τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ (DPR) (ΛΔΝ) στις 7 Απριλίου 2014.

Περιφέρεια Λουχάνσκ

Οι αναταραχές στην Περιφέρεια Λουχάνσκ ξεκίνησαν στις 6 Απριλίου, όταν περίπου 1.000 ακτιβιστές κατέλαβαν το κτήριο της SBU στην πόλη Λουχάνσκ, μετά από παρόμοιες καταλήψεις στις πόλεις Ντόνετσκ και Χάρκοβο. Οι διαδηλωτές έκλεισαν το κτήριο και απαίτησαν να απελευθερωθούν όλοι οι συλληφθέντες αυτονομιστές ηγέτες. Η αστυνομία μπόρεσε να ανακτήσει τον έλεγχο του κτηρίου, αλλά οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν για μια «λαϊκή συνέλευση» έξω από το κτήριο και κάλεσαν για μια «λαϊκή κυβέρνηση», απαιτώντας είτε ομοσπονδιοποίηση είτε ενσωμάτωση στη Ρωσική Ομοσπονδία. Στη συνέλευση αυτή εξέλεξαν τον Βαλέρι Μπολότοφ στη θέση του «Λαϊκού Κυβερνήτη».

Ανακοινώθηκαν δύο δημοψηφίσματα, ένα στις 11 Μαΐου, για να καθοριστεί, εάν η περιοχή πρέπει να επιδιώξει κάποια μορφή αυτονομίας και ένα δεύτερο προγραμματισμένο για τις 18 Μαΐου, για να καθοριστεί, εάν η περιοχή θα ενταχθεί στη Ρωσική Ομοσπονδία ή αν θα κηρύξει ανεξαρτησία. Η Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ (LPR) ανακηρύχθηκε στις 27 Απριλίου. Οι εκπρόσωποι της Δημοκρατίας ζήτησαν από την ουκρανική κυβέρνηση να παράσχει αμνηστία για όλους τους διαδηλωτές, να κατοχυρώσει τα ρωσικά ως επίσημη γλώσσα και να διεξαγάγει δημοψήφισμα για το καθεστώς της περιοχής. Εξέδωσαν τελεσίγραφο, που έλεγε ότι εάν το Κίεβο δεν ικανοποιούσε τα αιτήματά τους μέχρι τις 14:00 της 29ης Απριλίου, θα ξεκινούσαν μια εξέγερση παράλληλα με αυτή της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ.

Ιστορία

Απρίλιος 2014: Έναρξη της διαμάχης

Στις 12 Απριλίου, φιλορώσοι μαχητές χωρίς διακριτικά κατέλαβαν το γραφείο της πόλης του Υπουργείου Εσωτερικών του Ντόνετσκ και δύο άλλα αστυνομικά γραφεία στην περιφέρεια, αν και απωθήθηκαν μετά από επίθεση στο γραφείο του γενικού εισαγγελέα και δεν κατάφεραν να καταλάβουν το αστυνομικό γραφείο στο πόλη Σαχτάρσκ. Μετά από διαπραγματεύσεις μεταξύ των μαχητών και εκείνων, που βρίσκονταν στο κτήριο, ο αρχηγός του γραφείου παραιτήθηκε από τη θέση του. Αξιωματικοί της ειδικής αστυνομικής δύναμης Μπερκούτ, η οποία είχε διαλυθεί από την κυβέρνηση μετά την επανάσταση του Φλεβάρη, συμμετείχαν στην κατάληψη από την πλευρά των αυτονομιστών. Αφού απέκτησαν τον έλεγχο της RSA του Ντόνετσκ και ανακήρυξαν τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ, οι φιλορωσικές ομάδες ορκίστηκαν να υποστηρίξουν και να πάρουν τον έλεγχο της στρατηγικής υποδομής σε όλη την Περιφέρεια του Ντόνετσκ και απαίτησαν από τους δημόσιους αξιωματούχους, που επιθυμούσαν να συνεχίσουν το έργο τους να ορκιστούν πίστη στη Δημοκρατία.

Δημοψήφισμα, που διοργανώθηκε από φιλορώσους αποσχιστές (Ντόνετσκ 11-05-2014)

Μέχρι τις 14 Απριλίου, φιλορώσοι μαχητές με επικεφαλής τους πρώην πράκτορες της GRU Ιγκόρ Γκίρκιν και Ιγκόρ Μπέζλερ είχαν πάρει τον έλεγχο των κυβερνητικών κτηρίων σε πολλές άλλες πόλεις εντός της περιφέρειας, συμπεριλαμβανομένων των Σλοβιάνσκ, Μαριούπολης, Χόρλιβκα, Κραματόρσκ, Γιενακίεβε, Μακίιβκα, Ντρουζχίβκα και Ζντανίβκα. Μετά την κατάληψη της RSA του Ντόνετσκ, οι μαχητές άρχισαν να επεκτείνουν τον έλεγχό τους σε όλη την πόλη. Το κτήριο της δημοτικής διοίκησης καταλήφθηκε από τους αντάρτες στις 16 Απριλίου. Περαιτέρω ενέργειες των αυτονομιστών κατέληξαν στην κατάληψη των γραφείων του περιφερειακού κρατικού τηλεοπτικού δικτύου στις 27 Απριλίου. Αφού κατέλαβαν το κέντρο εκπομπής, οι μαχητές άρχισαν να μεταδίδουν ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια. Στις 4 Μαΐου, η σημαία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ υψώθηκε πάνω από το αρχηγείο της αστυνομίας στην ίδια την πόλη του Ντόνετσκ.

Σε απάντηση στη διευρυνόμενη αναταραχή, ο ενεργών πρόεδρος της Ουκρανίας, Αλεξάντερ Τουρτσίνοφ, υποσχέθηκε να ξεκινήσει μια «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση» (ATO) κατά των αυτονομιστικών κινημάτων στην Περιφέρεια του Ντόνετσκ. Ο υπουργός Εσωτερικών, Αρσέν Αβάκοφ, δήλωσε στις 9 Απριλίου ότι η αναταραχή στην περιφέρεια του Ντόνετσκ θα επιλυθεί εντός 48 ωρών, είτε μέσω διαπραγματεύσεων είτε με χρήση βίας. Ο Πρόεδρος Αλεξάντερ Τουρτσίνοφ υπέγραψε ένα διάταγμα για την ανακατάληψη του κτηρίου RSA του Ντονέτσκ, και για να τεθεί "υπό κρατική προστασία", και πρόσφερε αμνηστία στους διαδηλωτές, εάν κατέθεταν τα όπλα.

Επέκταση του εδαφικού ελέγχου των αυτονομιστών

Σλοβιάνσκ

Φιλορώσοι αντάρτες καταλαμβάνουν το κτήριο διοίκησης της πόλης Σλοβιάνσκ, 14 Απριλίου 2014

Μια ομάδα μασκοφόρων φιλορώσων μαχητών υπό τη διοίκηση ενός συνταξιούχου αξιωματικού της FSB Ιγκόρ Γκίρκιν ανέλαβε τον έλεγχο του κτηρίου της διοίκησης της πόλης, των αστυνομικών γραφείων και του κτηρίου SBU στο Σλοβιάνσκ, μια πόλη στο βόρειο τμήμα της περιφέρειας Ντόνετσκ, στις 12 Απριλίου. Αφού οι μαχητές κατέλαβαν την πόλη, η δήμαρχος του Σλοβιάνσκ Νέλια Στέπα εμφανίστηκε για λίγο σε ένα κατεχόμενο αστυνομικό τμήμα και εξέφρασε την υποστήριξή της στους μαχητές. Άλλοι συγκεντρώθηκαν έξω από το κτήριο και εξέφρασαν ομοίως την υποστήριξή τους στους μαχητές. Είπαν στους Ουκρανούς δημοσιογράφους, που έκαναν ρεπορτάζ για την κατάσταση να «πάνε πίσω στο Κίεβο». Η Νέλια Στέπα συνελήφθη αργότερα από τους εξεγερμένους και αντικαταστάθηκε από τον αυτοαποκαλούμενο «λαϊκό δήμαρχο» Βιάτσεσλαβ Πονομάρεφ.

Οι μαχητές απέκτησαν τον έλεγχο της αποθήκης όπλων της αστυνομίας της πόλης και κατέσχεσαν εκατοντάδες πυροβόλα όπλα, γεγονός που ώθησε την ουκρανική κυβέρνηση να ξεκινήσει μια «αντιτρομοκρατική» επιχείρηση, για να ανακαταλάβει την πόλη. Αυτή η κυβερνητική αντεπίθεση ξεκίνησε το πρωί της 13ης Απριλίου. Ως αποτέλεσμα, ακολούθησε μια παγιωμένη αντιπαράθεση μεταξύ των φιλορωσικών δυνάμεων και των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, σηματοδοτώντας την έναρξη της μάχης στο Ντονμπάς. Η πόλη παρέμεινε υπό πολιορκία μέχρι τις 5 Ιουλίου, όταν οι ουκρανικές δυνάμεις την ανακατέλαβαν, με περίπου 15.000–20.000 ανθρώπους να εκτοπίστηκαν λόγω των μαχών. Η δήμαρχος Στέπα συνελήφθη στις 11 Ιουλίου 2014 για φερόμενη συνεννόηση με φιλορωσικές δυνάμεις.

Λίγο μετά τον έλεγχο του Σλοβιάνσκ, η ομάδα του Γκίρκιν εκτέλεσε ένα μέλος του δημοτικού συμβουλίου Βολόντιμιρ Ιβάνοβιτς Ρίμπακ καθώς και τέσσερις άλλους πολίτες της Ουκρανίας, μεταξύ των οποίων ο 25χρονος Γιούρι Ντιακόφσκι και ένας 19χρονος άνδρας, που δεν κατονομάζεται. Ο Γκίρκιν ανέλαβε την ευθύνη για αυτές τις εκτελέσεις το 2020, παρόλο που τα προηγούμενα χρόνια ο ίδιος και άλλοι φιλορώσοι μαχητές ισχυρίστηκαν ότι ο Ρίμπακ είχε απελευθερωθεί από την κράτηση.

Κραματόρσκ

Στο Κραματόρσκ, μια πόλη στη βόρεια περιφέρεια του Ντόνετσκ, αυτονομιστές επιτέθηκαν σε αστυνομικό τμήμα στις 13 Απριλίου, με αποτέλεσμα ανταλλαγή πυροβολισμών. Οι μαχητές, μέλη της πολιτοφυλακής του Ντονμπάς, κατέλαβαν αργότερα το αστυνομικό τμήμα. Αφαίρεσαν την πινακίδα του αστυνομικού τμήματος και ύψωσαν τη σημαία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ πάνω από το κτήριο. Στη συνέχεια, εξέδωσαν τελεσίγραφο, που έλεγε ότι εάν ο δήμαρχος και η διοίκηση της πόλης δεν ορκιστούν πίστη στη Δημοκρατία μέχρι την επόμενη Δευτέρα, θα τους απομάκρυναν από τα καθήκοντά τους. Ταυτόχρονα, ένα πλήθος διαδηλωτών περικύκλωσε το κτήριο της διοίκησης της πόλης, το κατέλαβε και ύψωσε τη σημαία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ πάνω του. Ένας εκπρόσωπος της Δημοκρατίας απευθύνθηκε σε ντόπιους έξω από το κατεχόμενο αστυνομικό τμήμα, αλλά έγινε δεκτός αρνητικά και αποδοκιμάστηκε.

Μετά από μια κυβερνητική αντεπίθεση στο πλαίσιο της «Αντιτρομοκρατικής Επιχείρησης» στην Περιφέρεια του Ντόνετσκ στις 2–3 Μαΐου, οι αντάρτες εκτοπίστηκαν από το κατεχόμενο κτίριο SBU του Κραματόρσκ. Παρόλα αυτά, τα ουκρανικά στρατεύματα αποσύρθηκαν γρήγορα από την πόλη για άγνωστους λόγους και οι αυτονομιστές ανέκτησαν γρήγορα τον έλεγχο. Οι σποραδικές μάχες συνεχίστηκαν μέχρι τις 5 Ιουλίου, όταν οι αντάρτες αποχώρησαν από το Κραματόρσκ.

Χόρλιβκα

Μαχητές προσπάθησαν να καταλάβουν το αρχηγείο της αστυνομίας στη Χόρλιβκα στις 12 Απριλίου, αλλά εμποδίστηκαν. Η Ukrayinska Pravda ανέφερε ότι η αστυνομία είπε ότι ο σκοπός της απόπειρας κατάσχεσης ήταν να αποκτήσουν πρόσβαση σε μια κρύπτη όπλων. Είπαν ότι θα χρησιμοποιούσαν βία, εάν χρειαζόταν, για να υπερασπιστούν το κτήριο από «εγκληματίες και τρομοκράτες». Μέχρι τις 14 Απριλίου, ωστόσο, οι μαχητές είχαν καταλάβει το κτήριο μετά από τεταμένη αντιπαράθεση με την αστυνομία. Μερικά μέλη της τοπικής αστυνομικής μονάδας είχαν αυτομολήσει στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ νωρίτερα την ημέρα, ενώ οι υπόλοιποι αξιωματικοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, επιτρέποντας στους αντάρτες να πάρουν τον έλεγχο του κτηρίου. Ο τοπικός αρχηγός της αστυνομίας συνελήφθη και ξυλοκοπήθηκε άγρια από τους αντάρτες. Ένας βουλευτής του δημοτικού συμβουλίου της Χόρλιβκα, ο Βολόντιμιρ Ρίμπακ, απήχθη από μασκοφόρους, που πιστεύεται ότι ήταν φιλορώσοι μαχητές στις 17 Απριλίου. Το σώμα του βρέθηκε αργότερα σε ένα ποτάμι στις 22 Απριλίου. Το κτήριο της διοίκησης της πόλης καταλήφθηκε στις 30 Απριλίου, ενισχύοντας τον έλεγχο των αυτονομιστών στη Χόρλιβκα. Ο αυτοαποκαλούμενος δήμαρχος της Χόρλιβκα Βολόντιμιρ Κολόσνιουκ συνελήφθη από την SBU ως ύποπτος για συμμετοχή σε "τρομοκρατικές δραστηριότητες" στις 2 Ιουλίου.

Μαριούπολη

Ακτιβιστές της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ ανέλαβαν τον έλεγχο του κτηρίου της διοίκησης της πόλης στη Μαριούπολη στις 13 Απριλίου. Η ουκρανική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι «απελευθέρωσε» το κτήριο στις 24 Απριλίου, αλλά αυτό διαψεύστηκε από ντόπιους, που έδωσαν συνέντευξη στο BBC κοντά στο κτήριο.

Οι συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των φιλορωσικών ομάδων κλιμακώθηκαν στις αρχές Μαΐου, όταν το κτήριο της διοίκησης της πόλης ανακαταλήφθηκε για λίγο από την ουκρανική Εθνοφρουρά. Οι φιλορωσικές δυνάμεις πήραν γρήγορα το κτήριο πίσω. Στη συνέχεια, οι μαχητές εξαπέλυσαν επίθεση σε τοπικό αστυνομικό τμήμα, οδηγώντας την ουκρανική κυβέρνηση να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις. Οι αψιμαχίες μεταξύ των στρατευμάτων και των ντόπιων διαδηλωτών προκάλεσαν την πυρπόληση του κτηρίου της διοίκησης της πόλης. Οι κυβερνητικές δυνάμεις, ωστόσο, δεν κατόρθωσαν να διώξουν τους φιλορώσους, και το μόνο που προκάλεσαν ήταν περαιτέρω εντάσεις στη Μαριούπολη. Στις 16 Μαΐου, ωστόσο, οι χαλυβουργοί της Metinvest, μαζί με τις τοπικές αστυνομικές δυνάμεις και τις δυνάμεις ασφαλείας, έδιωξαν τους αντάρτες από τη διοίκηση της πόλης και άλλα κατεχόμενα κυβερνητικά κτήρια στην πόλη. Οι περισσότεροι αντάρτες έφυγαν από την πόλη, και όσοι είχαν απομείνει λέγεται ότι ήταν άοπλοι. Παρόλα αυτά, η έδρα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ στην πόλη παρέμεινε ανέγγιχτη και οι φιλορώσοι διαδηλωτές εξακολουθούσαν να φαίνονται έξω από την καμένη διοίκηση της πόλης.

Τα ουκρανικά στρατεύματα απέκτησαν τον έλεγχο της πόλης στις 13 Ιουνίου, με τη βοήθεια της Εθνικής Φρουράς. Το αρχηγείο του DPR καταλήφθηκε. Στη συνέχεια, η Μαριούπολη ανακηρύχθηκε προσωρινή πρωτεύουσα της Περιφέρειας του Ντόνετσκ, στη θέση της πόλης του Ντόνετσκ, η οποία καταλήφθηκε από αυτονομιστές.

Άλλες πόλεις

Πολλές μικρότερες πόλεις εκτός ​​από το Ντονμπάς έπεσαν στα χέρια των αυτονομιστών.

Στο Αρτεμίβσκ στις 12 Απριλίου, οι αυτονομιστές δεν κατάφεραν να καταλάβουν το τοπικό γραφείο του Υπουργείου Εσωτερικών, αλλά κατέλαβαν το κτήριο της διοίκησης της πόλης και ύψωσαν τη σημαία της ΛΔΝ από πάνω του. Τα κτήρια της διοίκησης της πόλης στο Γιενακίεβε και στο Ντρουζκόβκα καταλήφθηκαν επίσης. Η αστυνομία απέκρουσε μια επίθεση από φιλορώσους μαχητές στο γραφείο του Υπουργείου Εσωτερικών στο Κράσνι Λίμαν στις 12 Απριλίου, αλλά το κτήριο κατελήφθη αργότερα από τους αυτονομιστές μετά από συμπλοκή. Αντάρτες που συνδέονται με τη Λαϊκή Πολιτοφυλακή του Ντονμπάς κατέλαβαν ένα κτήριο περιφερειακής διοίκησης στο Καρτσίζκ στις 13 Απριλίου, ακολουθούμενο από ένα κτήριο τοπικής διοίκησης στην Ζντανίβκα στις 14 Απριλίου.

Κατεστραμμένο σπίτι στο Ντονμπάς (Ιούλιος 2014)

Οι διαδηλωτές ύψωσαν τη σημαία του DPR πάνω από τα κτήρια διοίκησης της πόλης στο Κρασνοαρμέισκ και στο Νοβοαζόφσκ στις 16 Απριλίου. Το κτήριο της τοπικής διοίκησης στο Σίβερσκ καταλήφθηκε με παρόμοιο τρόπο στις 18 Απριλίου. Μετά την κατάληψη, η τοπική αστυνομία ανακοίνωσε ότι θα συνεργαστεί με τους ακτιβιστές. Στις 20 Απριλίου, οι αυτονομιστές στο Γιενακίεβε εγκατέλειψαν το κτήριο της διοίκησης της πόλης εκεί, το οποίο είχαν καταλάβει από τις 13 Απριλίου. Παρόλα αυτά, στις 27 Μαΐου η πόλη δεν ήταν ακόμα υπό τον έλεγχο της ουκρανικής κυβέρνησης. Οι φιλορώσοι διαδηλωτές στην Κοστιαντινίβκα έκαψαν τα γραφεία μιας εφημερίδας, που ασκούσε κριτική στο DPR στις 22 Απριλίου.

70 έως 100 αντάρτες οπλισμένοι με τουφέκια και εκτοξευτές ρουκετών επιτέθηκαν σε ένα οπλοστάσιο στο Αρτεμίβσκ στις 24 Απριλίου. Η αποθήκη φιλοξενούσε περίπου 30 τανκς. Τα ουκρανικά στρατεύματα προσπάθησαν να πολεμήσουν τους αντάρτες, αλλά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφού ένας σημαντικός αριθμός ανδρών τραυματίστηκε από πυρά ανταρτών. Ο υπουργός Εσωτερικών, Αρσέν Αβάκοφ, είπε ότι οι εξεγερμένοι οδηγούνταν από έναν άνδρα με «εκτεταμένη γενειάδα», αναφερόμενος στον Ρώσο αγωνιστή Αλεξάντερ Μοζάεφ. Περίπου 30 μαχητές κατέλαβαν το αρχηγείο της αστυνομίας στην Κονσταντινόβκα στις 28 Απριλίου. Την επόμενη μέρα, ένα κτήριο διοίκησης της πόλης στο Περβομάισκ καταλήφθηκε από αντάρτες της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ, οι οποίοι στη συνέχεια ύψωσαν τη σημαία τους πάνω του. Την ίδια μέρα, μαχητές κατέλαβαν τον έλεγχο του κτηρίου της διοίκησης της πόλης στο Αλτσέφσκ. Στο Κράσνιι Λουτς, η διοίκηση της πόλης αποδέχθηκε τα αιτήματα των αυτονομιστών ακτιβιστών να υποστηρίξει τα δημοψηφίσματα για το καθεστώς του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, που θα διεξαχθούν στις 11 Μαΐου, και ακολούθησε ύψωση της ρωσικής σημαίας πάνω από το κτήριο της διοίκησης της πόλης.

Οι αντάρτες κατέλαβαν το κτήριο της διοίκησης της πόλης στο Σταχάνοφ την 1η Μαΐου. Αργότερα μέσα στην εβδομάδα, κατέλαβαν το τοπικό αστυνομικό τμήμα, το επιχειρηματικό κέντρο και το κτίριο SBU. Ακτιβιστές στο Ρόβενκυ κατέλαβαν ένα κτήριο της αστυνομίας στις 5 Μαΐου, αλλά το εγκατέλειψαν γρήγορα. Την ίδια μέρα, το αρχηγείο της αστυνομίας στο Σλοβιανοσέρμπσκ καταλήφθηκε από μέλη του Στρατού της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που συνδέεται με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ. Η πόλη Αντρατσίτ καταλήφθηκε από αρκετούς αποστάτες Κοζάκους του Ντον. Οι αντάρτες συνέχισαν και κατέλαβαν το γραφείο του εισαγγελέα στο Σεβεροντονέτσκ στις 7 Μαΐου. Την επόμενη μέρα, υποστηρικτές της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ κατέλαβαν κυβερνητικά κτήρια στο Σταρομπίλσκ.

Κυβερνητική αντεπίθεση κα ανακήρυξη των περιοχών ως Ζώνης Αντιτρομοκρατικών Επιχειρήσεων

Ο Αρσέν Αβάκοφ, υπουργός Εσωτερικών, δήλωσε στις 9 Απριλίου ότι το αυτονομιστικό πρόβλημα θα επιλυόταν εντός 48 ωρών είτε μέσω διαπραγματεύσεων είτε με χρήση βίας. Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ukrinform, είπε: «Υπάρχουν δύο αντίθετοι τρόποι για την επίλυση αυτής της σύγκρουσης – ένας πολιτικός διάλογος και η βαριά προσέγγιση. Είμαστε έτοιμοι και για τα δύο». Εκείνη την εποχή, ο Πρόεδρος Αλεξάντερ Τουρτσίνοφ είχε ήδη υπογράψει ένα διάταγμα, που ζητούσε το κτήριο της περιφερειακής κρατικής διοίκησης του Ντόνετσκ, το οποίο είχε καταληφθεί από αυτονομιστές, να τεθεί «υπό κρατική προστασία». Πρόσφερε αμνηστία σε όσους αυτονομιστές κατέθεσαν τα όπλα και παραδόθηκαν. Μέχρι τις 11 Απριλίου, ο Πρωθυπουργός, Αρσένι Γιάτσενιουκ, είπε ότι ήταν κατά της χρήσης της "επιβολής του νόμου" εκείνη την εποχή, αλλά ότι "υπήρχε ένα όριο" στο πόσα θα ανεχόταν η ουκρανική κυβέρνηση.

Σε απάντηση στην εξάπλωση του αυτονομιστικού ελέγχου σε όλη την περιφέρεια του Ντόνετσκ και στην άρνηση των αυτονομιστών να καταθέσουν τα όπλα, ο Τουρτσίνοφ υποσχέθηκε να ξεκινήσει μια στρατιωτική αντεπίθεση, που ονομάζεται «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση», κατά των ανταρτών στην περιοχή 15 Απριλίου. Στο πλαίσιο της αντεπίθεσης, τα ουκρανικά στρατεύματα κατέλαβαν εκ νέου το αεροδρόμιο στο Κραματόρσκ μετά από αψιμαχία με μέλη της πολιτοφυλακής του Ντονμπάς. Σύμφωνα με ρωσικά μέσα ενημέρωσης, ως αποτέλεσμα τουλάχιστον τέσσερις άνθρωποι πέθαναν.

Αφού οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας κατέλαβαν εκ νέου το αεροδρόμιο, ο διοικητής στρατηγός της μονάδας, που το είχε ανακαταλάβει, Βασίλ Κρούτοφ, περικυκλώθηκε από εχθρικούς διαδηλωτές, που ζήτησαν να μάθουν, γιατί τα ουκρανικά στρατεύματα είχαν πυροβολήσει κατά των κατοίκων της περιοχής. Στη συνέχεια, ο Κρούτοφ πήγε πίσω στην αεροπορική βάση μαζί με τη μονάδα του. Στη συνέχεια εμποδίστηκαν από τους διαδηλωτές, οι οποίοι ορκίστηκαν να μην αφήσουν τα στρατεύματα να φύγουν από τη βάση. Ο Κρούτοφ είπε αργότερα στους δημοσιογράφους ότι «αν [οι αυτονομιστές] δεν καταθέσουν τα όπλα, θα καταστραφούν». Οι αντάρτες της λαϊκής πολιτοφυλακής του Ντονμπάς εισήλθαν στο Σλοβιάνσκ στις 16 Απριλίου, μαζί με έξι τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, που ισχυρίστηκαν ότι είχαν αποκτήσει από την 25η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία, η οποία είχε παραδοθεί στην πόλη Κραματόρσκ.

Οι αναφορές λένε ότι μέλη της ταξιαρχίας αφοπλίστηκαν, αφού τα οχήματα εμποδίστηκαν να περάσουν από εξαγριωμένους ντόπιους. Σε άλλο περιστατικό, αρκετές εκατοντάδες κάτοικοι του χωριού Πτσιόλκινο, νότια του Σλοβιάνσκ, περικύκλωσαν μια άλλη φάλαγγα 14 ουκρανικών τεθωρακισμένων οχημάτων. Μετά από διαπραγματεύσεις, επετράπη στα στρατεύματα να απομακρύνουν τα οχήματά τους, αλλά μόνο αφού συμφώνησαν να παραδώσουν τους γεμιστήρες από τα τουφέκια εφόδου τους. Αυτά τα περιστατικά οδήγησαν τον Πρόεδρο Τουρτσίνοφ να διαλύσει την 25η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία. Τρία μέλη της λαϊκής πολιτοφυλακής του Ντονμπάς σκοτώθηκαν, 11 τραυματίστηκαν και 63 συνελήφθησαν, αφού προσπάθησαν και απέτυχαν να εισβάλουν σε μια βάση της Εθνικής Φρουράς στη Μαριούπολη.

Ο Τουρτσίνοφ ξεκίνησε εκ νέου την αδιέξοδη αντεπίθεση κατά των φιλορώσων ανταρτών στις 22 Απριλίου, αφού δύο άνδρες, ο ένας τοπικός πολιτικός, βρέθηκαν «βασανισμένοι μέχρι θανάτου». Ο πολιτικός, Βολόντιμιρ Ρίμπακ, βρέθηκε νεκρός κοντά στο Σλοβιάνσκ μετά την απαγωγή του από φιλορώσους αντάρτες. Ο Τουρτσίνοφ είπε ότι «οι τρομοκράτες που ουσιαστικά έπιασαν όμηρο ολόκληρη την Περιφέρεια του Ντόνετσκ έχουν πλέον υπερβεί τα όρια». Το Υπουργείο Εσωτερικών ανέφερε ότι η πόλη Σβιατογκόρσκ, κοντά στο Σλοβιάνσκ, ανακαταλήφθηκε από τα ουκρανικά στρατεύματα στις 23 Απριλίου. Επιπλέον, το Υπουργείο Άμυνας είπε ότι είχε αναλάβει τον έλεγχο όλων των σημείων στρατηγικής σημασίας στην περιοχή γύρω από το Κραματόρσκ.

Ο υπουργός Εσωτερικών, Αρσέν Αβάκοφ, είπε στις 24 Απριλίου ότι τα ουκρανικά στρατεύματα κατέλαβαν τη διοίκηση της πόλης στη Μαριούπολη, μετά από μια σύγκρουση με φιλορώσους διαδηλωτές εκεί. Παρά το γεγονός αυτό, μια αναφορά του BBC ανέφερε ότι ενώ φαινόταν ότι ουκρανικά στρατεύματα και ο δήμαρχος της Μαριούπολης μπήκαν στο κτήριο νωρίς το πρωί, τα ουκρανικά στρατεύματα το είχαν εγκαταλείψει μέχρι το απόγευμα. Τοπικοί φιλορώσοι ακτιβιστές κατηγόρησαν τους Ουκρανούς εθνικιστές για την επίθεση στο κτήριο, αλλά δήλωσαν ότι η ΛΔΝ (DPR) έχει ανακτήσει τον έλεγχο. Μια εκπρόσωπος της Δημοκρατίας, η Ιρίνα Βοροπόγιεβα, είπε, "Εμείς, η Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ, εξακολουθούμε να ελέγχουμε το κτήριο. Υπήρξε μια απόπειρα πρόκλησης, αλλά τώρα έχει τελειώσει."

Την ίδια ημέρα, αξιωματούχοι της ουκρανικής κυβέρνησης είπαν ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις είχαν σκοπό να ανακαταλάβουν την πόλη Σλοβιάνσκ, αλλά ότι μια αυξημένη απειλή «ρωσικής εισβολής» σταμάτησε αυτές τις επιχειρήσεις. Οι ρωσικές δυνάμεις είχαν κινητοποιηθεί σε απόσταση 10 χιλιομέτρων (6+1⁄4 μίλι) από τα ουκρανικά σύνορα. Οι αξιωματούχοι είπαν ότι επτά στρατιώτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της ημέρας. Ο Πρόεδρος Τουρτσίνοφ εξέδωσε δήλωση αργότερα μέσα στην ημέρα και είπε ότι η «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση» θα ξαναρχίσει, αναφέροντας ως λόγο τη συνεχιζόμενη κρίση ομήρων στο Σλοβιάνσκ. Στις 6 Μαΐου 14, ουκρανικά στρατεύματα είχαν πεθάνει και 66 είχαν τραυματιστεί στις μάχες. Νωρίς το πρωί στις 7 Μαΐου, η Εθνική Φρουρά ανακατέλαβε τη διοίκηση της πόλης στη Μαριούπολη μετά από σφοδρές μάχες με τους αντάρτες τη νύχτα. Αντικυβερνητικοί διαδηλωτές είπαν ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις είχαν χρησιμοποιήσει δακρυγόνα στη διάρκεια των επιχειρήσεων με αποτέλεσμα να προκληθούν τραυματισμοί, όταν οι διαδηλωτές προσπάθησαν να καταλάβουν ξανά το κτήριο μετά την αποχώρηση της Εθνικής Φρουράς. Το πρωί της 7ης Μαΐου, η σημαία της ΛΔΝ κυμάτιζε ξανά πάνω από το κτήριο.

Σλοβιάνσκ (9-05-2014)

Τα ουκρανικά στρατεύματα εξαπέλυσαν άλλη μια επίθεση κατά των ανταρτών στη Μαριούπολη στις 9 Μαΐου. Κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης σε ένα κατειλημμένο αστυνομικό κτήριο, αυτό το κτήριο πυρπολήθηκε από τις κυβερνητικές δυνάμεις, με αποτέλεσμα οι αντάρτες να τραπούν σε φυγή. Ο Αρσέν Αβάκοφ είπε ότι 60 αντάρτες επιτέθηκαν στο κτήριο της αστυνομίας, όχι σε ουκρανικά στρατεύματα και ότι η αστυνομία και άλλες κυβερνητικές δυνάμεις κατάφεραν να απωθήσουν τους αντάρτες. Μεταξύ έξι και είκοσι αγωνιστών σκοτώθηκαν, μαζί με έναν αστυνομικό. Τέσσερις αγωνιστές συνελήφθησαν και πέντε αστυνομικοί τραυματίστηκαν.

Ένα τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού συνελήφθη από φιλορώσους διαδηλωτές κατά τη διάρκεια των μαχών. Μετά τις συγκρούσεις, οι φιλορωσικές δυνάμεις έχτισαν οδοφράγματα σε όλο το κέντρο της πόλης. Ταυτόχρονα, οι Ουκρανικές Εθνικές Ειδήσεις ανέφεραν ότι οι αυτονομιστές προσπάθησαν να αφοπλίσουν τα ουκρανικά στρατεύματα κοντά στο Ντόνετσκ. Τα στρατεύματα αντιστάθηκαν εξαπολύοντας προειδοποιητικές βολές και συλλαμβάνοντας 100 από τους αυτονομιστές. Επίσης, ένας ανώνυμος ιερέας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (Πατριαρχείο Μόσχας) προσπάθησε να διαπραγματευτεί με αυτονομιστές κοντά στο Ντρουζκίβκα, αλλά αργότερα σκοτώθηκε αφού πυροβολήθηκε οκτώ φορές. Αυτό επιβεβαιώθηκε από την Εκκλησία και την Εισαγγελία.

Μάιος 2014: μάχες μετά το δημοψήφισμα

Αναφέρθηκε στις 12 Μαΐου ότι, μετά το δημοψήφισμα για την τοπική αυτονομία, ο ηγέτης της Λαϊκής Πολιτοφυλακής του Ντονμπάς, Ιγκόρ Γκίρκιν, αυτοανακηρύχθηκε «Ανώτατος Διοικητής» της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ. Στο διάταγμά του, ζήτησε από όλους τους στρατιώτες, που βρίσκονται στην περιοχή να ορκιστούν πίστη σε αυτόν εντός 48 ωρών και είπε ότι όλοι οι εναπομείναντες ουκρανοί στρατιωτικοί στην περιοχή θα «καταστραφούν επί τόπου». Στη συνέχεια, ζήτησε από τη Ρωσική Ομοσπονδία για στρατιωτική υποστήριξη για την προστασία από «την απειλή επέμβασης από το ΝΑΤΟ» και τη «γενοκτονία». Ο Πάβελ Γκουμπάρεφ, πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ, θέσπισε στρατιωτικό νόμο στις 15 Μαΐου και δεσμεύτηκε για «ολική εξόντωση» των ουκρανικών δυνάμεων, εάν δεν αποσυρθούν από το Ντονμπάς μέχρι τις 21:00. Ομοίως, ο πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ, Βαλέρι Μπολότοφ, κήρυξε στρατιωτικό νόμο στις 22 Μαΐου.

Ο μεγιστάνας του χάλυβα με έδρα το Ντόνετσκ, Ρινάτ Αχμέτοφ, κάλεσε τους 300.000 υπαλλήλους του στην περιοχή του Ντόνετσκ να «συγκεντρωθούν ενάντια στους αυτονομιστές» στις 20 Μαΐου. Οι σειρήνες ήχησαν το μεσημέρι στα εργοστάσιά του, για να σηματοδοτήσουν την έναρξη του συλλαλητηρίου. Μια λεγόμενη «Πορεία Ειρήνης» πραγματοποιήθηκε στο Donbas Arena στην πόλη του Ντόνετσκ, συνοδευόμενη από αυτοκίνητα, που χτυπούσαν τις κόρνες τους το μεσημέρι. Το BBC News και η Ukrayinska Pravda ανέφεραν ότι ορισμένα οχήματα δέχθηκαν επίθεση από αυτονομιστές και ότι ένοπλοι είχαν προειδοποιήσει τα γραφεία αρκετών υπηρεσιών ταξί της πόλης να μην λάβουν μέρος. Σε απάντηση στην άρνηση του Αχμέτοφ να πληρώσει φόρους στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ, στις 20 Μαΐου ο πρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου της ΛΔΝ, Ντενίς Πουσίλιν, ανακοίνωσε ότι η Δημοκρατία θα επιχειρούσε να εθνικοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία του Αχμέτοφ. Στις 25 Μαΐου, μεταξύ 2.000 και 5.000 διαδηλωτών παρέλασαν προς την έπαυλη του Αχμέτοφ στην πόλη του Ντονέτσκ και απαίτησαν την εθνικοποίηση της περιουσίας του Αχμέτοφ, ενώ φώναζαν «Ο Αχμέτοφ είναι εχθρός του λαού!».

18 στρατιώτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια επίθεσης ανταρτών σε σημείο ελέγχου του στρατού κοντά στην πόλη Βολνοβάκα, στις 22 Μαΐου. Τρία τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και πολλά φορτηγά καταστράφηκαν στην επίθεση, ενώ ένας αντάρτης σκοτώθηκε. Την ίδια μέρα, μια συνοδεία αποτελούμενη από 100 στρατιώτες προσπάθησε να διασχίσει μια γέφυρα στο Ρουμπεζνόγιε, στην περιφέρεια Λουχάνσκ, και να προχωρήσει σε εδάφη, που κατείχαν οι αντάρτες. Τους είχαν στήσει ενέδρα μια ομάδα μεταξύ 300 και 500 ανταρτών. Μετά από μάχες, που κράτησαν όλη την ημέρα, οι στρατιώτες αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Από δύο έως δεκατέσσερις στρατιώτες και από επτά έως είκοσι αντάρτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των μαχών. Τρία οχήματα μάχης πεζικού του στρατού και ένα φορτηγό καταστράφηκαν και άλλα τρία τεθωρακισμένα οχήματα κατελήφθησαν από τους αντάρτες. Το Υπουργείο Εσωτερικών δήλωσε ότι ορισμένοι αντάρτες προσπάθησαν να εισέλθουν στην Περιφέρεια Λουχάνσκ από τη Ρωσία, αλλά απωθήθηκαν από τους συνοριοφύλακες.

Μετά από δήλωση του Πάβελ Γκουμπάρεφ για την ίδρυση του «Κόμματος της Νέας Ρωσίας» στις 22 Μαΐου, εκπρόσωποι των δημοκρατιών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ υπέγραψαν συμφωνία για τη δημιουργία του συνομοσπονδιακού κράτους της Νέας Ρωσίας. Οι αυτονομιστές σχεδίαζαν να ενσωματώσουν τις περισσότερες από τις νότιες και ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας στη νέα συνομοσπονδία, συμπεριλαμβανομένων των βασικών πόλεων Χάρκοβο, Χερσώνα, Ντνιπροπετρόφσκ, Μικολάιβ, Ζαπορίζια και Οδησσό. Η υπογραφείσα δήλωση καθιέρωσε τη θέση της Ρωσικής Ορθοδοξίας ως κρατικής θρησκείας και πρόθεση να εθνικοποιήσει βασικές βιομηχανίες. Μια μονάδα του φιλοκυβερνητικού Τάγματος Ντονμπάς εθελοντών παραστρατιωτικών προσπάθησε να προχωρήσει σε ένα σημείο ελέγχου αυτονομιστών κοντά στο χωριό Κάρλιβκα, βορειοδυτικά της πόλης του Ντόνετσκ, στις 23 Μαΐου. Δέχθηκαν ενέδρα από μια ομάδα μεταξύ 150 και 200 αυτονομιστών, με την υποστήριξη ενός από τα αιχμαλωτισμένα τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού. Η φιλοκυβερνητική παραστρατιωτική οργάνωση περικυκλώθηκε από τους αυτονομιστές και ξεπερνούσε τον αριθμό των έξι προς ένα μέχρι που οι μαχητές, που συνδέονται με τον εθνικιστικό Δεξιό Τομέα έσπασαν τις γραμμές των αυτονομιστών, για να επιτρέψουν σε ορισμένα μέλη της ομάδας να διαφύγουν.

Πέντε μέλη του τάγματος Ντονμπάς σκοτώθηκαν, μαζί με τέσσερις αυτονομιστές. Είκοσι μέλη των φιλοκυβερνητικών παραστρατιωτικών τραυματίστηκαν και τουλάχιστον τέσσερις συνελήφθησαν. Η εμπλοκή του Δεξιού Τομέα αμφισβητήθηκε από την ηγεσία του τάγματος Ντονμπάς. Ο φιλορώσος ηγέτης Ιγκόρ Μπέζλερ είπε ότι εκτέλεσε όλους τους αιχμαλωτισμένους παραστρατιωτικούς. Ένας άλλος ηγέτης των αυτονομιστών επιβεβαίωσε ότι τέσσερις από τους μαχητές τους σκοτώθηκαν και είπε επίσης ότι δέκα φιλοκυβερνητικοί παραστρατιωτικοί και δύο πολίτες σκοτώθηκαν. Την ίδια μέρα, δύο φιλορώσοι αυτονομιστές σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια επίθεσης από τον φιλοκυβερνητικό παραστρατιωτικό «Τάγμα της Ουκρανίας» σε ένα κατεχόμενο κτήριο τοπικής αυτοδιοίκησης στο Τορέζ.

Μάχη του αεροδρομίου και πολεμικές συγκρούσεις στο Λουχάνσκ

Το πρωί της 26ης Μαΐου 200 φιλορώσοι αντάρτες, συμπεριλαμβανομένων μελών του τάγματος Βοστόκ, κατέλαβαν τον κύριο τερματικό σταθμό του διεθνούς αεροδρομίου του Ντόνετσκ, έστησαν οδοφράγματα γύρω του και ζήτησαν από τις κυβερνητικές δυνάμεις να αποσυρθούν. Αμέσως μετά την έκδοση αυτών των αιτημάτων, η ουκρανική Εθνοφρουρά εξέδωσε τελεσίγραφο στους αυτονομιστές, ζητώντας τους να παραδοθούν. Αυτό στη συνέχεια απορρίφθηκε. Στη συνέχεια, οι κυβερνητικές δυνάμεις εξαπέλυσαν επίθεση σε θέσεις αυτονομιστών στο αεροδρόμιο με αλεξιπτωτιστές και αεροπορικές επιδρομές. Επιθετικά ελικόπτερα χρησιμοποιήθηκαν επίσης από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Στόχευσαν ένα αντιαεροπορικό πυροβόλο, που χειρίζονταν οι αυτονομιστές. Υπολογίζεται ότι 40 αντάρτες έχασαν τη ζωή τους στις μάχες, με μερικούς πολίτες να πιάνονται στα διασταυρούμενα πυρά. Μεταξύ 15 και 35 ανταρτών σκοτώθηκαν σε ένα μόνο περιστατικό, όταν δύο φορτηγά, που μετέφεραν τραυματισμένους μαχητές μακριά από το αεροδρόμιο καταστράφηκαν σε ενέδρα από τις κυβερνητικές δυνάμεις.

Κατά τη διάρκεια των μαχών στο αεροδρόμιο, το Druzhba Arena στην πόλη του Ντόνετσκ λεηλατήθηκε από φιλορώσους αντάρτες, οι οποίοι λεηλάτησαν το κτήριο και κατέστρεψαν τον εξοπλισμό παρακολούθησης και το τύλιξαν στις φλόγες. Ταυτόχρονα, η αστυνομία του Ντόνετσκ είπε ότι οι αντάρτες σκότωσαν δύο αστυνομικούς στην κοντινή πόλη Χορλίβκα. Οι Moscow Times ανέφεραν ότι οι δύο άντρες εκτελέστηκαν, επειδή «παραβίασαν τον όρκο τους στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ».

Αντάρτες που συνδέονται με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ επιτέθηκαν σε μονάδα της Ουκρανικής Εθνικής Φρουράς τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Μαΐου.

Κλιμάκωση των εχθροπραξιών τον Μάιο και Ιούνιο 2014

Ο Μιχάιλο Κόβαλ, ο υπουργός Άμυνας, είπε στις 30 Μαΐου ότι οι ουκρανικές κυβερνητικές δυνάμεις είχαν «εκκαθαρίσει πλήρως» τους αντάρτες από το νότιο και δυτικό τμήμα της περιφέρειας Ντόνετσκ και το βόρειο τμήμα της περιφέρειας Λουχάνσκ. Εν τω μεταξύ, ένα εσωτερικό πραξικόπημα αντικατέστησε την ηγεσία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ και ορισμένα σώματα Ρώσων μαχητών, που σκοτώθηκαν στη μάχη του αεροδρομίου επαναπατρίστηκαν στη Ρωσία.

Πολιορκία του συνοριακού σταθμού του Λουχάνσκ

Δύο αυτονομιστές σκοτώθηκαν σε συμπλοκή με Ουκρανούς συνοριοφύλακες στις 31 Μαΐου. Δύο μέρες αργότερα, πέντε αυτονομιστές σκοτώθηκαν, όταν 500 αυτονομιστές επιτέθηκαν σε συνοριακό σταθμό στην περιφέρεια Λουχάνσκ. Έντεκα συνοριοφύλακες και οκτώ αυτονομιστές τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των μαχών, και επίσης ένας άμαχος σκοτώθηκε.

Αεροπορική επιδρομή στο Λουχάνσκ (2 Ιουνίου 2014)

Στις 2 Ιουνίου, οκτώ άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 20 τραυματίστηκαν από μια σειρά εκρήξεων, που έπληξαν το κατεχόμενο κτήριο της RSA στην πόλη Λουχάνσκ. Οι αυτονομιστές απέδωσαν το περιστατικό σε κυβερνητική αεροπορική επιδρομή, ενώ Ουκρανοί αξιωματούχοι το αρνήθηκαν και ισχυρίστηκαν ότι οι εκρήξεις προκλήθηκαν από έναν αδέσποτο πύραυλο εδάφους-αέρος, που εκτοξεύτηκε από αντάρτες. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) δημοσίευσε μια έκθεση την επόμενη μέρα, δηλώνοντας ότι βάσει «περιορισμένης παρατήρησης», πίστευαν ότι η έκρηξη προκλήθηκε από αεροπορική επιδρομή, υποστηρίζοντας τους αυτονομιστικούς ισχυρισμούς.

Μια έρευνα του CNN βρήκε σαφείς αποδείξεις ότι η επίθεση προήλθε από τον αέρα και το σχήμα των κρατήρων παρέπεμπε σε χρήση τυπικού εξοπλισμού στο Su-25, ένα μαχητικό επίθεσης εδάφους και στο Su-27 - και τα δύο μαχητικά αεροσκάφη, που διαθέτει η Ουκρανία. Η ανάλυση του Radio Liberty κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι "Παρά τις αρνήσεις, όλα τα στοιχεία για τη θανατηφόρα έκρηξη οδηγούν στο Κίεβο". Το CNN πίστευε ότι ήταν η πρώτη φορά, που άμαχοι σκοτώθηκαν σε επίθεση της ουκρανικής αεροπορίας κατά τη διάρκεια των φιλορωσικών αναταραχών του 2014 στο Ντονμπάς. Την επόμενη μέρα, η Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ κήρυξε τριήμερο πένθος στην πόλη.

Συνέχιση των εχθροπραξιών

Οι κυβερνητικές δυνάμεις κατέστρεψαν ένα προπύργιο των αυτονομιστών στη Σεμενίβκα και ανέκτησαν τον έλεγχο του Κράσνι Λίμαν στις 3 Ιουνίου. Στη μάχη σκοτώθηκαν δύο στρατιώτες και τραυματίστηκαν σαράντα πέντε. Εκπρόσωπος των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας είπε ότι 300 αντάρτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης και ότι 500 τραυματίστηκαν. Οι αντάρτες είπαν ότι έχασαν από 10 έως 50 άνδρες. Είπαν ότι τουλάχιστον 25 σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν στο νοσοκομείο στο Κράσνι Λίμαν. Καμία από αυτές τις αναφορές δεν επιβεβαιώθηκε ανεξάρτητα, και οι δύο πλευρές διέψευσαν τις αναφορές του άλλου για τη μάχη.

Την επόμενη μέρα, οι αντάρτες κατέλαβαν το πολιορκημένο συνοριακό φυλάκιο του Λουχάνσκ, καθώς και μια βάση της Εθνικής Φρουράς κοντά στην πόλη Λουχάνσκ. Οι μάχες σε αυτές τις περιοχές προκάλεσαν το θάνατο έξι ανταρτών και τραυματίστηκαν τρεις κυβερνητικοί στρατιώτες. Ένας άλλος συνοριακός σταθμός κατελήφθη από τους αντάρτες στο Σβερντλόφσκ. Η βάση της Εθνοφρουράς έπεσε, αφού τελείωσαν τα πυρομαχικά. Οι αυτονομιστές είχαν νωρίτερα κατασχέσει τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών από το κατεχόμενο συνοριακό φυλάκιο.

Ένα άλλο συνοριακό φυλάκιο δέχθηκε επίθεση στις 5 Ιουνίου, στο χωριό Μαρινίβκα. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι είπαν ότι μεταξύ 15 και 16 αντάρτες σκοτώθηκαν και ότι 5 στρατιώτες τραυματίστηκαν επίσης. Πυροβολισμός μεταξύ αντίπαλων αυτονομιστικών ομάδων στην πόλη του Ντονέτσκ έλαβε χώρα στις 7 Ιουνίου, κοντά στην RSA του Ντόνετσκ. Ο αντιπρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ, Μαξίμ Πετρούχιν, σκοτώθηκε στις μάχες και ο πρόεδρος Ντένις Πουσίλιν τραυματίστηκε.

Ρωσική εισβολή αρμάτων μάχης

Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Ρωσία επέτρεψε σε τανκς να περάσουν τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα στην περιφέρεια του Ντονέτσκ στις 11 Ιουνίου. Ο υπουργός Εσωτερικών Αρσέν Αβάκοφ είπε ότι "παρατηρήσαμε φάλαγγα οχημάτων να περνούν με τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, άλλα τεθωρακισμένα οχήματα και πυροβολικό, και τανκς που, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, πέρασαν τα σύνορα και σήμερα το πρωί βρίσκονταν στο Σνίζνε". Συνέχισε λέγοντας ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν καταστρέψει μέρος της φάλαγγας και ότι οι μάχες ήταν ακόμη σε εξέλιξη. Οι ανταποκριτές του Reuters επιβεβαίωσαν την παρουσία τριών τανκς στην πόλη του Ντόνετσκ και το Γραφείο Πληροφοριών και Έρευνας του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ είπε επίσης ότι η Ρωσία είχε πράγματι στείλει τανκς, μαζί με άλλα βαριά όπλα, στους αυτονομιστές στην Ουκρανία.

Τα όπλα, που αποστέλλονται, λέγεται ότι περιλαμβάνουν: τρία άρματα μάχης T-64, πολλούς εκτοξευτές πολλαπλών ρουκετών BM-21 Grad και άλλα στρατιωτικά οχήματα. «Η Ρωσία θα ισχυριστεί ότι αυτά τα τανκς παρελήφθησαν από τις ουκρανικές δυνάμεις, αλλά καμία ουκρανική μονάδα άρματος μάχης δεν επιχειρεί στην περιοχή αυτή», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. «Είμαστε βέβαιοι ότι αυτά τα τανκς προήλθαν από τη Ρωσία». Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, είπε ότι ήταν «απαράδεκτο» να περνούν τανκς στην Ουκρανία. Η Ρωσία αποκάλεσε τις αναφορές "άλλη μια ψεύτικη πληροφορία." Ωστόσο, τα τρία τανκς εντοπίστηκαν αργότερα να κινούνται μέσω του Μακίιβκα και του Τορέζ, φέροντας τη σημαία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Οι αντάρτες επιβεβαίωσαν ότι είχαν αποκτήσει τρία τανκς, αλλά οι ηγέτες αρνήθηκαν να διευκρινίσουν πώς τα απέκτησαν. Ένας μαχητής είπε στους δημοσιογράφους ότι προέρχονταν "από μια στρατιωτική αποθήκη".

Ο πρόεδρος του DPR, Ντενίς Πουσίλιν, δήλωσε ότι τα τρία τανκς θα στάθμευαν στην πόλη του Ντόνετσκ και ότι έδωσαν στις δυνάμεις του «τουλάχιστον κάποιες ελπίδες να υπερασπιστούν [το Ντόνετσκ], επειδή χρησιμοποιούνται ήδη βαριά όπλα εναντίον μας». Ο Κόνσταντιν Μασόβετς, πρώην αξιωματούχος του ουκρανικού υπουργείου Άμυνας, είπε ότι τα τανκς πιθανότατα καταλήφθηκαν από τις ρωσικές δυνάμεις στην Κριμαία, προτού φτάσουν στην ηπειρωτική Ουκρανία. Ο Άντον Χερασένκο, σύμβουλος του Αρσέν Αβάκοφ, επιβεβαίωσε σε μια ενημέρωση στο Κίεβο ότι τα τανκς ήταν κάποτε στην κατοχή των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας στην Κριμαία και ότι είχαν μεταφερθεί δια θαλάσσης στη Ρωσία πριν περάσουν τα σύνορα με την Ουκρανία.

Την επομένη της εισβολής του τανκ, τρεις στρατιώτες σκοτώθηκαν, όταν έπεσαν σε ενέδρα ανταρτών στη Στεπανίβκα. Οι σφοδρές μάχες ξεκίνησαν ξανά το πρωί της 13ης Ιουνίου, όταν η κυβέρνηση εξαπέλυσε νέα επίθεση κατά των ανταρτών στη Μαριούπολη. Τα ουκρανικά στρατεύματα κατάφεραν να ανακαταλάβουν την πόλη και την ανακήρυξαν «προσωρινή πρωτεύουσα» της Περιφέρειας του Ντόνετσκ μέχρι η κυβέρνηση να ανακτήσει τον έλεγχο της πόλης του Ντόνετσκ. Εν τω μεταξύ, μια συμφωνία μεταξύ του υπουργού Εσωτερικών, Αρσέν Αβάκοφ, και του προέδρου της DPR, Ντενίς Πουσίλιν, αποσκοπούσε στη δημιουργία εκεχειρίας και να επιτρέψει στους αμάχους να ξεφύγουν από τη βία στο Σλοβιάνσκ, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για νέες επιθέσεις. Το επόμενο πρωί, μια συνοδεία συνοριοφυλάκων δέχθηκε επίθεση από αντάρτες ενώ περνούσε τη Μαριούπολη, σκοτώνοντας τουλάχιστον πέντε από τους φρουρούς.

Κατάρριψη Ilyushin Il-76

Ένα Ilyushin Il-76MD της Ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας καταρρίφθηκε από δυνάμεις, που είχαν συμμαχήσει με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ στις 14 Ιουνίου. Το αεροσκάφος ετοιμαζόταν να προσγειωθεί στο διεθνές αεροδρόμιο του Λουχάνσκ και μετέφερε στρατεύματα και εξοπλισμό από άγνωστη τοποθεσία. Και οι 49 επιβαίνοντες πέθαναν. Εν τω μεταξύ, δύο άρματα μάχης T-72 μπήκαν στο Ντόνετσκ και ξέσπασε συμπλοκή σε στρατιωτικό σημείο ελέγχου στο Λουχάνσκ, που διήρκεσε δύο ημέρες.

Μάχη του Γιαμπίλ

Αργά στις 19 Ιουνίου, ξέσπασε μάχη με τανκς και τεθωρακισμένα οχήματα στην πόλη Γιαμπίλ, κοντά στο Κράσνι Λίμαν, που ελέγχεται από την κυβέρνηση. Έως και 4.000 αντάρτες ήταν παρόντες για τις μάχες, οι οποίες ξεκίνησαν, σύμφωνα με τους αντάρτες, αφού οι Ένοπλες Δυνάμεις προσπάθησαν να καταλάβουν το Γιαμπίλ, που ελέγχεται από τους αντάρτες, με στόχο να καταλάβουν το Σίβερσκ. Σύμφωνα με τις Ένοπλες Δυνάμεις, ξεκίνησε αφού οι αντάρτες προσπάθησαν να διασπάσουν έναν κλοιό κυβερνητικών στρατευμάτων γύρω από τον κρατούμενο από την κυβέρνηση Κράσνι Λίμαν. Η μάχη περιγράφηκε ως υπέρτατη "από άποψη δύναμης και κλίμακας οτιδήποτε υπήρξε" κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στο Ντονμπάς.

Κατεστραμμένη γέφυρα σε αυτοκινητόδρομο στο Ντονμπάς (Ιούλιος 2014)

Οι Ένοπλες Δυνάμεις ανέπτυξαν αεροπορικές και πυροβολικές επιδρομές στις προσπάθειές τους να εξοντώσουν τους αντάρτες. Η μάχη συνεχίστηκε και την επόμενη μέρα. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, σκοτώθηκαν 7 έως 12 στρατιώτες και τραυματίστηκαν 25 έως 30. Οι Ένοπλες Δυνάμεις είπαν ότι σκότωσαν 300 αντάρτες, αλλά αυτό δεν επαληθεύτηκε από ανεξάρτητο τρόπο, οι αυτονομιστές επιβεβαίωσαν μόνο δύο θανάτους και επτά τραυματίες από την πλευρά τους. Οι αντάρτες είπαν επίσης ότι κατέστρεψαν ένα άρμα μάχης, πολλά BMD-1 και κατέρριψαν επίσης ένα βομβαρδιστικό Su-25.

Ο ουκρανικός στρατός είπε ότι είχε αποκτήσει τον έλεγχο του Γιαμπίλ και του Σίβερσκ στις 20 Ιουνίου 20 ώρες πριν από τη μονομερή κατάπαυση του πυρός από τις ουκρανικές δυνάμεις, ως μέρος του ειρηνευτικού σχεδίου 15 σημείων του Ουκρανού προέδρου Πέτρο Ποροσένκο. Αναγνώρισαν επίσης ότι υπήρχαν ακόμη σφοδρές μάχες στην περιοχή γύρω από το Γιαμπίλ και το χωριό Ζακίτνε. Μέχρι αυτό το σημείο, ο αριθμός των στρατιωτών, που σκοτώθηκαν στη μάχη είχε φτάσει τους 13. Κατά τη διάρκεια των συνεχιζόμενων μαχών, μαχητές ανατίναξαν μια γέφυρα πάνω από ένα ποτάμι στο χωριό Ζακίτνε.

Ιούλιος 2014: κυβερνητική επίθεση μετά την κατάπαυση του πυρός

Μετά τη λήξη μιας εβδομαδιαίας εκεχειρίας, που κήρυξε μονομερώς ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο, οι Ένοπλες Δυνάμεις ανανέωσαν τις επιχειρήσεις τους εναντίον των ανταρτών την 1η Ιουλίου. Βομβαρδισμοί σημειώθηκαν στο Κραματόρσκ και στο Σλοβιάνσκ και οι κυβερνητικές δυνάμεις ανακατέλαβαν ένα συνοριακό πέρασμα στο Ντολζχάνσκ, ένα από τα τρία μεγάλα συνοριακά περάσματα, που κατέλαβαν οι αυτονομιστές. Οι κυβερνητικές δυνάμεις ανακατέλαβαν επίσης τα χωριά Μπρουσίβκα και Στάρι Καραβάν. Την ίδια μέρα, αντάρτες στο Λουχάνσκ είπαν ότι είχαν πάρει τον έλεγχο του διεθνούς αεροδρομίου του Λουχάνσκ. Την 1η Ιουλίου 2014 στο Ντόνετσκ ξέσπασε μια συμπλοκή δρόμου μεταξύ αντίπαλων φατριών φιλορώσων μαχητών, που είχε ως αποτέλεσμα ένα άτομο να τραυματιστεί θανάσιμα και δύο άλλοι να βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση.

Καταστροφή πολυκατοικίας στο Σαχτέρσκ (Αύγουστος 2014)

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών, Ζόριαν Σκίριακ, είπε ότι πάνω από 1.000 φιλορώσοι αντάρτες σκοτώθηκαν την πρώτη ημέρα μετά την επανέναρξη των εχθροπραξιών. Το Liga.net, επικαλούμενο μια πηγή που εμπλέκεται στην κυβερνητική στρατιωτική επιχείρηση, ανέφερε ότι πάνω από 400 αντάρτες σκοτώθηκαν στη δράση, αλλά ότι τα υψηλότερα στοιχεία, που αναφέρθηκαν νωρίτερα δεν μπορούσαν να επιβεβαιωθούν. Οι ίδιοι οι αυτονομιστές ανέφεραν μόνο δύο θανάτους στις μάχες στη Μικολάιβκα.

Αντάρτες επιτέθηκαν σε συνοριακό φυλάκιο στο Νοβοαζόφσκ στις 2 Ιουλίου. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης εκτοξεύτηκαν όλμοι κατά του φυλάκιου και ξέσπασαν συμπλοκές. Ένας συνοριοφύλακας σκοτώθηκε στις μάχες και άλλοι οκτώ φρουροί τραυματίστηκαν. Οι κυβερνητικές δυνάμεις ανακατέλαβαν την πόλη Μικολάιβκα, κοντά στο Σλοβιάνσκ, στις 4 Ιουλίου. Ως αποτέλεσμα, μια ομάδα μαχητών, που συνδέονται με τη ΛΔΝ αυτομόλησαν και εντάχθηκαν στον ουκρανικό στρατό.

Σε ένα περαιτέρω πλήγμα στους αντάρτες, οι κυβερνητικές δυνάμεις ανακατέλαβαν το προπύργιο του Σλοβιάνσκ στις 5 Ιουλίου. Ο διοικητής των ανταρτών της ΛΔΝ, Ιγκόρ Γκίρκιν, πήρε την απόφαση «λόγω της συντριπτικής αριθμητικής υπεροχής του εχθρού», σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της ΛΔΝ Αλεξάντερ Μποροντάι. Είπε ότι οι δυνάμεις του DPR είχαν υποχωρήσει στο Κραματόρσκ, αλλά το BBC News ανέφερε ότι τους είδαν να εγκαταλείπουν τα σημεία ελέγχου τους στο Κραματόρσκ. Αργότερα εκείνη την ημέρα, ο Μποροντάι επιβεβαίωσε ότι οι αντάρτες είχαν εγκαταλείψει "όλο τον βόρειο τομέα", συμπεριλαμβανομένου του Κραματόρσκ, και είχαν υποχωρήσει στην πόλη του Ντόνετσκ. Μετά την υποχώρηση των δυνάμεων του Γκίρκιν στο Ντόνετσκ, ανέλαβε τον έλεγχο του DPR, αντικαθιστώντας τις προηγούμενες αρχές εκεί σε αυτό, που περιγράφηκε ως «πραξικόπημα».

Κατεστραμμένο κτήριο στο Ντόνετσκ (Αύγουστος 2014)

Στη συνέχεια, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας ανακατέλαβαν την Ντρουζκίβκα, την Κοστιαντινίβκα και το Αρτεμίβσκ. Εν μέσω της υποχώρησης των ανταρτών, ο δήμαρχος της πόλης του Ντόνετσκ, Ολεκσάντρ Λουκιαντσένκο, είπε ότι τουλάχιστον 30.000 άνθρωποι είχαν εγκαταλείψει την πόλη από τον Απρίλιο. Σε μια ξεχωριστή εξέλιξη, οι ουκρανικές δυνάμεις είπαν ότι εντόπισαν δύο εναέρια μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Μαριούπολη και κατέρριψαν ένα από αυτά.

Πριν από μια προγραμματισμένη κυβερνητική επίθεση στην κατεχόμενη από τους αντάρτες πόλη Ντόνετσκ, οι βασικοί δρόμοι, που οδηγούσαν στην πόλη, αποκλείστηκαν στις 7 Ιουλίου. Οι αντάρτες κατέστρεψαν σιδηροδρομικές γέφυρες πάνω από τους δρόμους, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν και να φράξουν τους δρόμους. Ο υπουργός Άμυνας Βαλέριι Χελετέι δήλωσε στις 8 Ιουλίου ότι «δεν θα υπάρξουν άλλες μονομερείς εκεχειρίες» και είπε ότι ο διάλογος ήταν δυνατός μόνο εάν οι αντάρτες αφήσουν τα όπλα. Περισσότερες μάχες ξέσπασαν στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Λουχάνσκ στις 9 Ιουλίου. Αντάρτες που συνδέονται με το LPR είπαν ότι κατέλαβαν το αεροδρόμιο την 1η Ιουλίου, αλλά ο ουκρανικός στρατός κατάφερε να διατηρήσει τον έλεγχό του. Περισσότερα από 10.000 νοικοκυριά στην περιφέρεια Λουχάνσκ είναι χωρίς υπηρεσία φυσικού αερίου λόγω ζημιών στις γραμμές φυσικού αερίου, σύμφωνα με δήλωση την ίδια ημέρα από τον περιφερειακό προμηθευτή φυσικού αερίου.

Αυτός είναι ένας χάρτης του πολέμου στο Ντονμπάς. Δείχνει την επέκταση και τη συρρίκνωση των περιοχών που ελέγχονται από τους φιλορώσους αντάρτες κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, ξεκινώντας από τις 18 Ιουνίου 2014, μετά από τις 28 Ιουλίου και, τέλος, από τις 31 Αυγούστου. Απεικονίζει επίσης τη διαδρομή πτήσης και το σημείο συντριβής της πτήσης 17 της Malaysia Airlines.

Οι συγκρούσεις στο διεθνές αεροδρόμιο του Ντόνετσκ συνεχίστηκαν στις 10 Ιουλίου. Οι αντάρτες έριξαν όλμους στο αεροδρόμιο, και προσπάθησαν να το ανακαταλάβουν, αλλά απωθήθηκαν από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Οι ουκρανικές δυνάμεις ανακατέλαβαν επίσης την πόλη Σίβερσκ, κάτι που επιβεβαιώθηκε από τους αντάρτες. Την ίδια μέρα, η διοίκηση της πόλης Λουχάνσκ ανέφερε ότι έξι άμαχοι τραυματίστηκαν λόγω των συνεχιζόμενων εχθροπραξιών σε όλη την πόλη. Υπήρχαν επίσης αναφορές για φραξιονισμό μεταξύ των αυτονομιστών, με ορισμένες λιποταξίες. Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, το τάγμα Βοστόκ είχε απορρίψει την εξουσία του Ιγκόρ Γκίρκιν. Ωστόσο, ο Αλεξάντερ Μποροντάι, πρωθυπουργός της ΛΔΝ, αρνήθηκε αυτές τις αναφορές και είπε ότι ήταν ψέματα.

Σφοδρές μάχες συνεχίστηκαν στην περιφέρεια Λουχάνσκ στις 11 Ιουλίου. Εκείνη την ημέρα, μια φάλαγγα των Ενόπλων Δυνάμεων, που ταξίδευε κοντά στο Ροβένκι δέχτηκε επίθεση από ένα φορτηγό πυραύλων Grad, που το λειτουργούσαν αντάρτες. Μια αεροπορική επιδρομή, που εξαπέλυσαν οι Ένοπλες Δυνάμεις κατάφερε τελικά να καταστρέψει τον εκτοξευτή πυραύλων, αλλά μόνο αφού σκοτώθηκαν 23 στρατιώτες. Σε απάντηση στην επίθεση, ο Ουκρανός πρόεδρος Ποροσένκο είπε ότι «Για κάθε ζωή των στρατιωτών μας, οι μαχητές θα πληρώσουν με δεκάδες και εκατοντάδες δικούς τους». Την επόμενη μέρα, η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές με στόχο θέσεις ανταρτών στις περιφέρειες του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ. Η ουκρανική κυβέρνηση είπε ότι 500 αντάρτες σκοτώθηκαν σε αυτά τα χτυπήματα, τα οποία είπε ότι ήταν αντίποινα για την επίθεση με ρουκέτες των αυτονομιστών την προηγούμενη ημέρα. Τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν στη Μαρίνκα, ένα δυτικό προάστιο της πόλης του Ντόνετσκ, όταν ρουκέτες έπληξαν περιοχή της πόλης, που ελέγχεται από αντάρτες. Η ουκρανική κυβέρνηση και οι αυτονομιστές κατηγόρησαν ο ένας τον άλλον για την επίθεση.

Επιδείνωση των μαχών στην ανατολική περιφέρεια του Ντόνετσκ

Μετά από μια σύντομη ηρεμία μετά την αποχώρηση των ανταρτών από το βόρειο τμήμα της περιφέρειας του Ντόνετσκ, οι μάχες συνέχισαν να κλιμακώνονται απότομα στα ανατολικά τμήματα της περιφέρειας του Ντόνετσκ. Οβίδες έπεσαν στη συνοριακή πόλη Ντόνετσκ στην περιφέρεια Ροστόφ, τμήμα της Ρωσίας, στις 13 Ιουλίου. Ένας πολίτης σκοτώθηκε από τους βομβαρδισμούς. Οι Ρώσοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας για τον βομβαρδισμό, ενώ η Ουκρανία αρνήθηκε την ευθύνη και κατηγόρησε τους αντάρτες στο Ντονμπάς ότι οργάνωσαν επίθεση με ψευδή σημαία. Η Ρωσία είπε ότι εξέταζε το ενδεχόμενο να εξαπολύσει αεροπορικές επιδρομές εναντίον κυβερνητικών στόχων στην Ουκρανία ως αντίποινα για τους βομβαρδισμούς.

Οι ουκρανικές δυνάμεις συνέχισαν να κερδίζουν γύρω από το Λουχάνσκ, τερματίζοντας τον αποκλεισμό των ανταρτών στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Λουχάνσκ. Οι αξιωματούχοι του LPR παραδέχθηκαν ότι έχασαν 30 άνδρες κατά τη διάρκεια μαχών στο χωριό Ολεκσαντρίβκα. Η κατεχόμενη από τους αντάρτες πόλη Σνίζνε χτυπήθηκε από ρουκέτες, που εκτοξεύτηκαν από αεροπλάνο στις 15 Ιουλίου, σκοτώνοντας τουλάχιστον 11 ανθρώπους και καταστρέφοντας πολλά σπίτια. Οι αντάρτες κατηγόρησαν την Πολεμική Αεροπορία της Ουκρανίας, αλλά η ουκρανική κυβέρνηση αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση.

Συγκρούσεις ξέσπασαν μεταξύ ανταρτών και των Ενόπλων Δυνάμεων κατά μήκος των συνόρων με τη Ρωσία στο Σαχτάρσκ Ράιον στις 16 Ιουλίου. Οι αντάρτες, που είχαν εγκλωβιστεί στην πόλη Στεπανίβκα, προσπάθησαν να ξεφύγουν από την περικύκλωση από τις κυβερνητικές δυνάμεις στις 05:00. Σύμφωνα με έκθεση της Εθνικής Φρουράς, ένα οδόφραγμα κοντά στο συνοριακό χωριό Μαρινίβκα δέχτηκε επίθεση από τους αντάρτες με άρματα μάχης, όλμους και αντιαρματικούς πυραύλους. Το σημείο ελέγχου βομβαρδίστηκε για πάνω από μία ώρα, προκαλώντας σημαντικές ζημιές σε υποδομές στη Μαρινίβκα. Οι φρουροί κατάφεραν να αποκρούσουν την επίθεση και ανάγκασαν τους αντάρτες να επιστρέψουν στη Στεπανίβκα, όπου οι μάχες συνεχίστηκαν. Στη συνέχεια, η μάχη μεταφέρθηκε στο κοντινό χωριό Ταράνι. Τουλάχιστον 11 Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στις μάχες. Οι προσπάθειες να σχηματιστεί μια «ομάδα επαφής» μεταξύ των ανταρτών και της ουκρανικής κυβέρνησης, μέρος του «ειρηνευτικού σχεδίου 15 σημείων» του Προέδρου Ποροσένκο, απέτυχαν, αφήνοντας ελάχιστες ελπίδες για μια ανανέωση της εκεχειρίας. Οι αντάρτες είπαν αργότερα ότι ανέκτησαν επιτυχώς το Μαρινίβκα από τις Ένοπλες Δυνάμεις.

Κατάρριψη της πτήσης 17 της Malaysia Airlines

Ένα επιβατικό αεροσκάφος, η πτήση 17 της Malaysia Airlines, καταρρίφθηκε πάνω από το Χράμποβε στις 17 Ιουλίου 2014, σκοτώνοντας και τους 298 επιβαίνοντες. Οι αντάρτες, που συνδέονται με τη ΛΔΝ κατηγόρησαν την ουκρανική κυβέρνηση για την καταστροφή, ενώ η κυβέρνηση, οι Κάτω Χώρες και η Αυστραλία κατηγόρησαν τη Ρωσία και τους αντάρτες. Η ευθύνη για την έρευνα ανατέθηκε στο Ολλανδικό Συμβούλιο Ασφάλειας (DSB) και στην κοινή ομάδα έρευνας (JIT) υπό την ηγεσία των Ολλανδών, οι οποίες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το αεροσκάφος καταρρίφθηκε από πύραυλο εδάφους-αέρος Buk, που εκτοξεύτηκε από φιλορώσους αυτονομιστές στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με το JIT, το Buk που χρησιμοποιήθηκε προερχόταν από την 53η Αντιαεροπορική Ταξιαρχία Πυραύλων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και είχε μεταφερθεί από τη Ρωσία την ημέρα της συντριβής, εκτοξεύτηκε από χωράφι σε μία περιοχή ελεγχόμενη από αυτονομιστές και ο εκτοξευτής επέστρεψε στη Ρωσία, αφού χρησιμοποιήθηκε για την κατάρριψη του MH17.

Με βάση τα συμπεράσματα της ΚΟΕ, οι κυβερνήσεις της Ολλανδίας και της Αυστραλίας θεωρούν τη Ρωσία υπεύθυνη για την ανάπτυξη της εγκατάστασης Buk και λαμβάνουν μέτρα για να θέσουν τη Ρωσία επίσημα υπόλογη. Αυτή η καταστροφή ακολούθησε δύο παρόμοια περιστατικά νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, όταν καταρρίφθηκαν δύο αεροσκάφη της Ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Εν τω μεταξύ, οι μάχες στο Λουχάνσκ είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια της ηλεκτρικής ενέργειας και των υπηρεσιών νερού σε όλη την πόλη. Ο βομβαρδισμός κατέστρεψε έναν ηλεκτρικό υποσταθμό στην περιοχή Καμεννομπρόντσκι, προκαλώντας απώλεια ρεύματος. Ένα διυλιστήριο πετρελαίου στο Λισικάνσκ πυρπολήθηκε επίσης.

Τουλάχιστον 20 άμαχοι σκοτώθηκαν στον βομβαρδισμό του Λουχάνσκ, σύμφωνα με δήλωση της διοίκησης της πόλης. Η δήλωση ανέφερε ότι ένα μπαράζ ρουκετών έπληξε "σχεδόν κάθε περιοχή". Ο βομβαρδισμός ανάγκασε τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ να φύγουν από το γραφείο τους στο Λουχάνσκ και να μετακομίσουν στο Σταρομπίλσκ. Οι κυβερνητικές δυνάμεις κατέλαβαν το νοτιοανατολικό τμήμα της πόλης. Άλλοι 16 άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια της νύχτας και τουλάχιστον 60 τραυματίστηκαν. Σύμφωνα με μια κυβερνητική έκθεση, το αεροδρόμιο του Λουχάνσκ κατέστη ασφαλές από τις κυβερνητικές δυνάμεις εν μέσω της μάχης.

Η κυβέρνηση ασκεί πιέσεις στις πόλεις Ντόνετσκ και Λουχάνσκ

Σφοδρές μάχες ξεκίνησαν και πάλι γύρω από το αεροδρόμιο του Ντόνετσκ κατά τη διάρκεια της νύχτας και εκρήξεις ακούστηκαν σε όλες τις συνοικίες της πόλης. Η πόλη σιώπησε στις 09:00 της 19ης Ιουλίου. Στις 21 Ιουλίου, οι σφοδρές μάχες στο Ντόνετσκ είχαν αρχίσει ξανά. Το Ντόνετσκ ταρακουνήθηκε από εκρήξεις και τα πυρά βαρέων όπλων προκάλεσαν την ανύψωση καπνού πάνω από την πόλη. Οι μάχες επικεντρώθηκαν στις βορειοδυτικές συνοικίες Κιίβσκιι και Κουιμπισέβσκι, καθώς και κοντά στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό και το αεροδρόμιο, οδηγώντας τους ντόπιους να αναζητήσουν καταφύγιο σε καταφύγια βομβών ή να εγκαταλείψουν την πόλη. Η παροχή νερού της πόλης διακόπηκε κατά τη διάρκεια των μαχών και όλα τα δρομολόγια των σιδηροδρόμων και των λεωφορείων σταμάτησαν. Οι δρόμοι άδειασαν και οι αντάρτες έστησαν οδοφράγματα σε όλη την πόλη, για να ελέγξουν την κυκλοφορία. Οι πόλεις Τζέρζινσκ, Σολεντάρ και Ρουμπεζνόγιε ανακαταλήφθηκαν επίσης από τις κυβερνητικές δυνάμεις.

Κηδεία Ουκρανού στρατιώτη (11 Σεπτεμβρίου 2014)

Το προάστιο Μαγιόρσκ, λίγο έξω από το Χορλίβκα, και η πόλη Σιεβιεροντονέτσκ, στην περιφέρεια Λουχάνσκ, ανακαταλήφθηκαν από τις Ένοπλες Δυνάμεις στις 22 Ιουλίου. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ, που επισκέφθηκαν το Ντόνετσκ μετά τις μάχες της προηγούμενης ημέρας είπαν ότι η πόλη ήταν «πρακτικά ερημωμένη» και ότι οι μάχες είχαν σταματήσει. Την ίδια μέρα, ο πρωθυπουργός της ΛΔΝ, Αλεξάντερ Μποροντάι, δήλωσε ότι ήθελε να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός. Ο διοικητής της ΛΔΝ, Ιγκόρ Γκίρκιν, είπε επίσης ότι «Έφτασε η ώρα που η Ρωσία πρέπει να λάβει μια τελική απόφαση – να υποστηρίξει πραγματικά τους Ρώσους του Ντονμπάς ή να τους εγκαταλείψει για πάντα». Επίσης, το φιλοουκρανικό παραστρατιωτικό τάγμα Donbas κατέλαβε την Ποπάσνα.

Αφού ανακατέλαβαν το Σιεβιεροντονέτσκ, οι κυβερνητικές δυνάμεις πολέμησαν τους αντάρτες γύρω από τη γειτονική πόλη Λισικάνσκ. Ένα παγιδευμένο αυτοκίνητο των ανταρτών σκότωσε τρεις στρατιώτες κατά τη διάρκεια των μαχών εκεί. Οι επιθέσεις με ρουκέτες Grad έγιναν εναντίον κυβερνητικών δυνάμεων, που βρίσκονται σε φρουρά στο Βεσέλα Χόρα, στο Καμίσεβε, καθώς και στο αεροδρόμιο του Λουχάνσκ. Το κέντρο Τύπου για την κυβερνητική στρατιωτική επιχείρηση είπε ότι η κατάσταση παραμένει «πιο περίπλοκη» στις περιοχές γύρω από την «πόλη του Ντόνετσκ, την πόλη Λουχάνσκ, το Κρασνοντόν και την Ποπάσνα». Οι κυβερνητικές δυνάμεις διέλυσαν τον αποκλεισμό των ανταρτών γύρω από το αεροδρόμιο του Ντόνετσκ στις 23 Ιουλίου και στη συνέχεια προχώρησαν στη βορειοδυτική γωνία της πόλης του Ντόνετσκ.

Στη συνέχεια, οι αντάρτες αποχώρησαν από πολλές περιοχές στα περίχωρα της πόλης, συμπεριλαμβανομένων των Καρλίβκα, Νετάιλοβε, Περβομάισκε και της περιοχής γύρω από το αεροδρόμιο του Ντόνετσκ. Ο διοικητής των ανταρτών Ιγκόρ Γκίρκιν είπε ότι αυτό έγινε, για να οχυρωθεί το κέντρο της πόλης του Ντόνετσκ και επίσης για να αποφευχθεί η περικύκλωσή του από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Είπε επίσης ότι δεν περίμενε μια κυβερνητική εισβολή στο κέντρο της πόλης του Ντόνετσκ. Εν τω μεταξύ, οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν στη Σαχτάρσκ Ράιον, κατά μήκος των συνόρων με τη Ρωσία. Εν μέσω των μαχών, δύο ουκρανικά μαχητικά αεροσκάφη Su-25, που παρείχαν αεροπορική υποστήριξη στις επίγειες δυνάμεις κοντά στο Ντμίτριβκα καταρρίφθηκαν από τους αντάρτες.

Την επόμενη μέρα, οι κυβερνητικές δυνάμεις ανακατέλαβαν το Λισικάνσκ. Την ίδια μέρα, οι μάχες μαίνονταν γύρω από τη Χορλίβκα. Οι κυβερνητικές δυνάμεις εξαπέλυσαν αεροπορικές επιδρομές και πυροβολικό εναντίον ανταρτών εντός της πόλης και συγκρούσεις έγιναν παντού γύρω της. Μια σημαντική γέφυρα κατέρρευσε στις μάχες, κόβοντας μια κρίσιμη διαδρομή έξω από την πόλη. Οι άνθρωποι τράπηκαν σε φυγή λόγω της βίας με αυτοκίνητα και με τα πόδια. Παρά τις προόδους αυτές των Ενόπλων Δυνάμεων, τα σύνορα με τη Ρωσία δεν ήταν ασφαλή. Ο συνοριακός σταθμός Ιζβαρίνε στην περιφέρεια Λουχάνσκ, που ελέγχεται από τον Στρατό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αναφέρθηκε ότι ήταν το κύριο σημείο εισόδου για όπλα και ενισχύσεις από τη Ρωσία. Οι βομβαρδισμοί ξεκίνησαν ξανά στις συνοικίες Κιίβσκι, Κιρόβσκι και Πετρόβσκι της πόλης Ντόνετσκ. Σύμφωνα με τη διοίκηση της πόλης του Ντόνετσκ, 11 σπίτια υπέστησαν ζημιές στο Πετρόβσκι και τουλάχιστον ένας άνδρας τραυματίστηκε. Οι μάχες συνεχίστηκαν τη νύχτα στις 26 Ιουλίου, με εκρήξεις, βομβαρδισμούς και πυροβολισμούς, που ακούστηκαν σε όλη την πόλη.

Κατά την τρίτη ημέρα της κυβερνητικής επίθεσης στο προπύργιο των ανταρτών στη Χορλίβκα, σκοτώθηκαν μεταξύ 20 και 30 άμαχοι στις 27 Ιουλίου. Η Χορλίβκα είχε σχεδόν εγκαταλειφθεί, με διακοπή του ρεύματος και του νερού. Ο βομβαρδισμός κατέστρεψε πολλά κτήρια, συμπεριλαμβανομένου ενός νοσοκομείου, ενός μανάβικου και ενός γραφείου εταιρείας ενέργειας. Τα ουκρανικά στρατεύματα εισήλθαν επίσης στην πόλη Σαχτάρσκ, πολέμησαν τους αντάρτες, που την είχαν καταλάβει και την κατέλαβαν γύρω στις 14:30. Αυτό έκοψε τον διάδρομο ανεφοδιασμού μεταξύ των εδαφών, που κατείχαν το DPR και το LPR, απομονώνοντας τους αντάρτες στην πόλη του Ντόνετσκ.

Αψιμαχίες ξέσπασαν και στις κοντινές πόλεις Σνίζνε και Τορέζ. Η έντονη μάχη στο Σαχτάρσκ Ράιον ανάγκασε μια ομάδα Ολλανδών και Αυστραλών αστυνομικών να ακυρώσουν μια προσπάθεια να ερευνήσουν τον τόπο συντριβής της πτήσης 17 της Malaysia Airlines. 41 Ουκρανοί στρατιώτες εγκατέλειψαν τις θέσεις τους και πήγαν στο ελεγχόμενο από τους αντάρτες συνοριακό πέρασμα Ιζβαρίνε, όπου είπαν στους αντάρτες ότι αρνούνταν να πολεμήσουν εναντίον του «δικού τους λαού». Οι αντάρτες τους επέτρεψαν να φύγουν από την Ουκρανία και να περάσουν στη Ρωσία. Στις 28 Ιουλίου, τα στρατηγικά υψώματα του Σαβούρ-Μοχίλα ήταν υπό ουκρανικό έλεγχο, μαζί με την πόλη Ντεμπαλτσέβε.

Οι αντάρτες είχαν χρησιμοποιήσει προηγουμένως το Σαβούρ-Μοχίλα, για να βομβαρδίσουν τα ουκρανικά στρατεύματα γύρω από την πόλη Μαρινίβκα. Μέχρι τις 29 Ιουλίου, άλλοι 17 άμαχοι είχαν σκοτωθεί στις μάχες, μαζί με επιπλέον 43 τραυματίες. Οι βομβαρδισμοί συνεχίστηκαν στις συνοικίες Λένινσκι και Κιέβσκι της πόλης Ντόνετσκ. Σύμφωνα με τη διοίκηση της πόλης, αυτές οι συνοικίες υπέστησαν μεγάλες ζημιές.

Σύμφωνα με έκθεση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, σημεία διέλευσης στα σύνορα με τη Ρωσία δέχθηκαν επίθεση από ρωσικό έδαφος τουλάχιστον 153 φορές από τις 5 Ιουνίου. 27 συνοριοφύλακες σκοτώθηκαν σε αυτές τις επιθέσεις και 185 τραυματίστηκαν. Οι κυβερνητικές δυνάμεις προχώρησαν περαιτέρω στις 30 Ιουλίου, όταν έδιωξαν αντάρτες από την Αβντίιβκα, κοντά στο αεροδρόμιο του Ντόνετσκ. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις σταμάτησαν στις 31 Ιουλίου. Αυτό είχε ως στόχο να επιτρέψει σε διεθνείς εμπειρογνώμονες να εξετάσουν τον τόπο συντριβής της πτήσης 17 της Malaysia Airlines, η οποία βρίσκεται στο Σαχτάρσκ Ράιον, όπου είχαν λάβει χώρα οι πιο σκληρές μάχες τις προηγούμενες ημέρες. Τους παρατηρητές συνόδευσαν στο σημείο οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας. Μετά από μάχες, που έκοψαν διάφορες γραμμές μεταφοράς, η πόλη Λουχάνσκ έχασε κάθε πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια. Λίγα καύσιμα παρέμειναν για την τροφοδοσία των γεννητριών έκτακτης ανάγκης. Μικρές αψιμαχίες σημειώθηκαν στη Βασιλίβκα και στο Ζόβτνεβε. Εν τω μεταξύ, συνομιλίες μεταξύ των αυτονομιστών, της Ρωσίας, της Ουκρανίας και του ΟΑΣΕ πραγματοποιήθηκαν στο Μινσκ. Οι μάχες συνεχίστηκαν στη Σαχτάρσκ. Μια ενέδρα των ανταρτών στις κυβερνητικές δυνάμεις εκεί είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο δέκα στρατιωτών. 11 χάθηκαν και 13 τραυματίστηκαν. Μια κυβερνητική επίθεση στην πόλη Περβομάισκ στην περιφέρεια Λουχάνσκ συνεχίστηκε.

Μετά από μια σειρά από στρατιωτικές ήττες, ο Ιγκόρ Γκίρκιν, διοικητής των ανταρτών για τη ΛΔΝ, προέτρεψε τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση και είπε ότι η μαχητική απειρία των παράτυπων δυνάμεών του, μαζί με τις δυσκολίες στρατολόγησης μεταξύ του τοπικού πληθυσμού στην Περιφέρεια του Ντόνετσκ είχαν προκαλέσει τα πισωγυρίσματα. Απευθύνθηκε στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, λέγοντας ότι «Η απώλεια αυτού του πολέμου στο έδαφος, που ονόμασε ο Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προσωπικά Νέα Ρωσία θα απειλούσε την εξουσία του Κρεμλίνου και, προσωπικά, την εξουσία του προέδρου». Οι κυβερνητικές δυνάμεις πλησίασαν στις πόλεις Λουχάνσκ και Ντόνετσκ στις 3 Αυγούστου.

Ένας αριθμός αμάχων σκοτώθηκαν σε μάχες και στις δύο πόλεις. Το Λουχάνσκ αναφέρθηκε ότι ήταν «εικονικά περικυκλωμένο», με μικρή διαθέσιμη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος ή νερού. Η κατάσταση στην πόλη του Ντόνετσκ ήταν λιγότερο δεινή, καθώς τα τρένα προς τη Ρωσία εξακολουθούσαν να κυκλοφορούν, αλλά οι μάχες και οι βομβαρδισμοί δεν υποχώρησαν. Σύμφωνα με τις Ένοπλες Δυνάμεις, τα τρία τέταρτα της επικράτειας, που κάποτε κατείχαν οι αντάρτες είχαν ανακαταληφθεί. Είπαν επίσης ότι είχαν διακόψει εντελώς τις γραμμές ανεφοδιασμού μεταξύ του DPR και του LPR, μετά από περισσότερο από μια εβδομάδα μάχης στο Σαχτάρσκ Ράιον.

Μετά από μια παρατεταμένη μάχη, οι Ένοπλες Δυνάμεις ανακατέλαβαν τη ζωτικής σημασίας πόλη Γιασνουβάτα στις 4 Αυγούστου. Τουλάχιστον πέντε στρατιώτες σκοτώθηκαν στις μάχες για την κατάληψη της πόλης, η οποία είναι μια στρατηγική σιδηροδρομική διασταύρωση στον κεντρικό δρόμο μεταξύ των πόλεων Ντόνετσκ και Λουχάνσκ. Τα φιλοκυβερνητικά παραστρατιωτικά τάγματα Αζόφ και Σαχτάρσκ είπαν ότι είχαν προχωρήσει στην πόλη του Ντόνετσκ και είχαν αρχίσει να την «απελευθερώνουν». Η ουκρανική κυβέρνηση είπε ότι όλοι οι άμαχοι θα πρέπει να απομακρυνθούν από το Ντόνετσκ και εξέδωσε δηλώσεις ζητώντας από τις δυνάμεις του DPR και του LPR να βοηθήσουν στη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων», που θα επιτρέψουν στους αμάχους στο Ντόνετσκ, το Λουχάνσκ και τη Χορλίβκα να φύγουν. Σχολιάζοντας την κατάσταση στο Λουχάνσκ, ο δήμαρχος Σεργκέι Κραβτσένκο είπε "Ως αποτέλεσμα του αποκλεισμού και των αδιάκοπων επιθέσεων με ρουκέτες, η πόλη βρίσκεται στα πρόθυρα μιας ανθρωπιστικής καταστροφής".

Καθώς τα κυβερνητικά στρατεύματα στράφηκαν προς το Ντόνετσκ στις 5 Αυγούστου, σφοδρές μάχες ξέσπασαν στις 17:00 στην περιοχή Πετρόβσκι της πόλης. Αλλού, οι αντάρτες ανακατέλαβαν την πόλη Γιασνουβάτα μετά από υποχώρηση των κυβερνητικών δυνάμεων. Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας είπε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις εγκατέλειψαν την πόλη, για να αποφύγουν να βλάψουν τον "ειρηνικό πληθυσμό" και ότι η πόλη εκκενώθηκε, ώστε να μπορέσει να "απελευθερωθεί πλήρως". Είπε επίσης ότι ο σιδηροδρομικός σταθμός παραμένει υπό κυβερνητικό έλεγχο και ότι όλη η σιδηροδρομική κυκλοφορία έχει αποκλειστεί. Οι μάχες μεταξύ ανταρτών και κυβερνητικών δυνάμεων σε όλη την περιοχή του Ντονμπάς συνεχίστηκαν «σταθερά» κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Διεθνές Αεροδρόμιο Λουχάνσκ (04-09-2014)

Οι μάχες και οι βομβαρδισμοί συνεχίστηκαν γύρω από το Ντόνετσκ στις 8 Αυγούστου, με αρκετούς αμάχους να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν. Στις 9 Αυγούστου, ο διοικητής των ανταρτών Ιγκόρ Γκίρκιν είπε ότι το Ντόνετσκ είχε «περικυκλωθεί πλήρως» από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Αυτό ακολούθησε την κατάληψη της ζωτικής σημασίας πόλης Κράσνιι Λουτς από την κυβέρνηση, μετά τη φυγή των Κοζάκων, που είχαν συμμαχήσει με τους αντάρτες. Περαιτέρω αψιμαχίες μεταξύ των ανταρτών και των Ενόπλων Δυνάμεων έλαβαν χώρα στο αεροδρόμιο Μνοχοπίλλια, Στεπανίβκα, Χριχορίβκα, Κράσνι Γιάρ, Πομπέντα, Σύσκοβε, Κόμισνε, Νοβοχαννίβκα, Κράσνα Ταλίβκα, Ντμιτρίβκα, Σαμπίβκα και Λουχάνσκ.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας και στις 10 Αυγούστου, οι κυβερνητικές δυνάμεις εξαπέλυσαν ένα καταιγισμό πυροβολισμών στην πόλη του Ντόνετσκ, προκαλώντας «τεράστιες ζημιές» σε όλη την πόλη. Σύμφωνα με εκπρόσωπο των Ενόπλων Δυνάμεων, οι αντάρτες άρχισαν να εγκαταλείπουν την πόλη κατά τη διάρκεια του μπαράζ, και βρίσκονταν σε κατάσταση «πανικού και χάους». Τα νοσοκομεία και τα κτήρια κατοικιών υπέστησαν μεγάλες ζημιές και πολλοί εναπομείναντες κάτοικοι κατέφυγαν σε υπόγεια. Οι πόλεις Περβομαΐσκ, Καλινόβε, Κομισουβάχα, στη δυτική περιφέρεια Λουχάνσκ κοντά στην Ποπάσνα, καταλήφθηκαν από τις κυβερνητικές δυνάμεις στις 12 Αυγούστου μετά από σφοδρές μάχες. Ο σφοδρός βομβαρδισμός του Ντόνετσκ συνεχίστηκε στις 14 Αυγούστου.

Κατά τη διάρκεια αυτού του καταιγισμού πυροβολισμών, ο Ιγκόρ Γκίρκιν παραιτήθηκε από τη θέση του ως διοικητής των εξεγερμένων δυνάμεων της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ. Αντικαταστάθηκε από τον Βλάντιμιρ Κονόνοφ, ο οποίος είναι γνωστός με το nom de guerre Τσάρος. Η παραίτηση του Γκίρκιν, μαζί με την παραίτηση στις 7 Αυγούστου του πρωθυπουργού της ΛΔΝ, Αλεξάντερ Μποροντάι (ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Αλεξάντερ Ζαχαρτσένκο), δημιούργησαν μια αλλαγή στη φύση της σύγκρουσης. Δεδομένων των πρόσφατων στρατιωτικών αποτυχιών του DPR και του LPR, η Ρωσία αποφάσισε ότι δεν μπορούσε πλέον να βασίζεται σε ένα συνονθύλευμα παράτυπων μαχητών στο Ντονμπάς, και διέταξε μια αλλαγή στην ηγεσία. Εγκατέλειψε το αυτονομιστικό σχέδιο και το αντικατέστησε με την ιδέα της ομοσπονδιοποίησης του Ντονμπάς εντός της Ουκρανίας. Για να πραγματοποιήσει αυτή την αλλαγή, σύντομα θα άλλαζε εργαλεία από τον υβριδικό πόλεμο στον συμβατικό πόλεμο.

Αργότερα την ίδια μέρα, στις 14 Αυγούστου, μια συνοδεία από περίπου 22 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και άλλα οχήματα με επίσημες ρωσικές στρατιωτικές πινακίδες πέρασαν στην Ουκρανία κοντά στο ελεγχόμενο από τους αντάρτες συνοριακό πέρασμα Ιζβαρίνε. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Άντερς Φογκ Ράσμουσεν επιβεβαίωσε ότι είχε συμβεί μια «ρωσική εισβολή» στην Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο είπε ότι το ουκρανικό πυροβολικό ενεπλάκη και κατέστρεψε ένα «σημαντικό» τμήμα των θωρακισμένων οχημάτων. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε την ύπαρξη οποιασδήποτε τέτοιας συνοδείας. Μετά από αυτό το περιστατικό, ο νεοδιορισθείς πρωθυπουργός της ΛΔΝ Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο είπε ότι οι δυνάμεις του περιελάμβαναν 1.200 μαχητές εκπαιδευμένους από τη Ρωσία.

Ένα μαχητικό αεροσκάφος MiG-29 της Ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας καταρρίφθηκε από τους αντάρτες στην περιφέρεια Λουχάνσκ στις 17 Αυγούστου. Δέκα άμαχοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια συνεχιζόμενων βομβαρδισμών στο Ντόνετσκ. Η κατεχόμενη από τους αντάρτες πόλη Χορλίβκα περικυκλώθηκε από τις Ένοπλες Δυνάμεις στις 18 Αυγούστου. Οι κυβερνητικές δυνάμεις προχώρησαν επίσης στις παρυφές της πόλης Λουχάνσκ. Μια συνοδεία προσφύγων από το Λουχάνσκ χτυπήθηκε από ρουκέτες Grad κοντά στο χωριό Νοβοσβιτιλίβκα. Δεκάδες άμαχοι σκοτώθηκαν στην επίθεση, για την οποία το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας κατηγόρησε τους αντάρτες. Οι αντάρτες αρνήθηκαν ότι επιτέθηκαν σε κομβόι προσφύγων. Ο πρωθυπουργός της ΛΔΝ, Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο δήλωσε ότι εάν η ουκρανική κυβέρνηση έκανε "λογικές προτάσεις για την κατάθεση των όπλων, το κλείσιμο των συνόρων, θα μιλήσουμε επί ίσοις όροις ως ισότιμοι εταίροι". Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση «πρέπει να μας αναγνωρίσει ως κράτος, τώρα είναι ήδη αδύνατο να ζητήσουμε έναν ορισμένο βαθμό αυτονομίας».

Αφού μπήκαν στην πόλη του Λουχάνσκ στις 18 Αυγούστου, οι κυβερνητικές δυνάμεις άρχισαν να προελαύνουν μέσα από την πόλη στις 19 Αυγούστου. Ακούστηκαν μάχες στους δρόμους της πόλης και οι βομβαρδισμοί πολλών περιοχών, που κατείχαν οι αντάρτες συνεχίστηκαν. Υπήρχαν επίσης μάχες στο Μακίιβκα και στο Ιλόβαϊσκ, δύο πόλεις λίγο έξω από την πόλη του Ντόνετσκ. Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών είπε ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις «καθάριζαν» το Ιλόβαϊσκ από τους αντάρτες και αργότερα κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Βομβαρδίστηκαν επίσης τα κεντρικά γραφεία του DPR στην πόλη Ντόνετσκ. Οι μάχες στην περιφέρεια του Ντόνετσκ στις 19 Αυγούστου οδήγησαν στο θάνατο 34 αμάχων. Νωρίς το απόγευμα στις 20 Αυγούστου, οι κυβερνητικές δυνάμεις είπαν ότι είχαν ανακαταλάβει "σημαντικά τμήματα" της πόλης Λουχάνσκ, μετά από μια σειρά συνεχόμενων μαχών στους δρόμους όλη την ημέρα.

Εισβολή των ρωσικών δυνάμεων τον Αύγουστο του 2014

Στις 25 Αυγούστου, μια αντεπίθεση των ανταρτών είχε σταματήσει την επίθεση της κυβέρνησης στις πόλεις Ντόνετσκ και Λουχάνσκ. Οι αντάρτες επιτέθηκαν σε κυβερνητικές θέσεις στη Σχάστια και κατά μήκος του ποταμού Σιβερσκίι Ντόνετς στην περιφέρεια Λουχάνσκ. Καθώς συνέβη αυτή η επίθεση, οι αντάρτες στο Λουχάνσκ έλαβαν ενισχύσεις. Οι κυβερνητικές δυνάμεις κοντά στο Ιλόβαϊσκ και την Αμβροσίιβκα στην Περιφέρεια Ντόνετσκ περικυκλώθηκαν από αντάρτες, αφού η προσπάθειά τους να καταλάβουν το Ιλόβαϊσκ σταμάτησε από σφοδρούς βομβαρδισμούς. Το φιλοκυβερνητικό εθελοντικό τάγμα Ντονμπάς, παγιδευμένο στην πόλη για μέρες από τους εξεγερμένους, κατηγόρησε την ουκρανική κυβέρνηση και τις Ένοπλες Δυνάμεις ότι τους «εγκατέλειψαν».

Ερείπια του Διεθνούς Αεροδρομίου του Ντονέτσκ (Δεκέμβριος 2014)

Άλλα τάγματα εθελοντών, όπως το Αζόφ και το Ντνίπρο, έφυγαν από το Ιλόβαϊσκ, αφού συνάντησαν βαριά αντίσταση. Ο αρχηγός του τάγματος Ντονμπάς Σεμέν Σεμεντσένκο είπε "Νομίζω ότι είναι κερδοφόρο για το υπουργείο Άμυνας να μην στείλει βοήθεια, αλλά να επιτύχει μια κατάσταση όπου τα τάγματα εθελοντών αρχίζουν να αλληλοκατηγορούνται για το ποιος βοήθησε ποιον". Οι δυνάμεις της ΛΔΝ δήλωσαν την πρόθεσή τους να «πολεμήσουν προς την Αζοφική Θάλασσα» στις 23 Αυγούστου. Σύμφωνα με αυτή τη δήλωση, ένας καταιγισμός του πυροβολικού παρατηρήθηκε στην παράκτια πόλη Νοβοαζόβσκ, στη νότια περιφέρεια του Ντόνετσκ. Μια φάλαγγα τεθωρακισμένων οχημάτων πέρασε στην Ουκρανία από τη Ρωσία κοντά στο Νοβοαζόβσκ στις 25 Αυγούστου. Δεν υπήρχαν σχηματισμοί ανταρτών σε απόσταση 30 χιλιομέτρων (18+2⁄3 mi) από αυτήν την περιοχή για πολλές εβδομάδες. Σφοδρές μάχες έγιναν στο χωριό Μαρκίνε, 7 χιλιόμετρα (4+1⁄4 mi) από το Νοβοαζόβσκ. Οι αντάρτες χρησιμοποίησαν το χωριό ως βάση, για να βομβαρδίσουν το Νοβοαζόφσκ. Ένας εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας είπε ότι η είσοδος της φάλαγγας στην Ουκρανία ήταν μια προσπάθεια «από τον ρωσικό στρατό με το πρόσχημα των μαχητών του Ντονμπάς να ανοίξει μια νέα περιοχή στρατιωτικής αντιπαράθεσης».

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της πόλης της Μαριούπολης, τα τάγματα Ντνίπρο και Ντονμπάς απέκρουσαν την επίθεση και οι «εισβολείς» υποχώρησαν στα σύνορα. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε ότι δεν γνώριζε το περιστατικό και πρότεινε ότι οι αναφορές ότι το περιστατικό ήταν εισβολή από τις ρωσικές δυνάμεις ήταν «παραπληροφόρηση.» Αμέσως πριν από την εμφάνιση της φάλαγγας, η περιοχή βομβαρδίστηκε έντονα. Οι πλησιέστερες θέσεις πυροβολικού των ανταρτών ήταν πέρα από την εμβέλεια αυτής της περιοχής.

Χωρικοί από το Κολόσκι στο Σταρομπεσέβε Ράιον είπαν στο Reuters ότι στρατιωτικοί με ρωσικές προφορές και χωρίς διακριτικά στοιχεία είχαν εμφανιστεί στο χωριό το Σαββατοκύριακο 23-24 Αυγούστου. Έστησαν οδόφραγμα κοντά στο χωριό. Οι άνδρες φορούσαν διακριτικά λευκά περιβραχιόνια. Οι χωρικοί τους ανέφεραν ως "ευγενικούς πράσινους άνδρες", όρος που χρησιμοποιήθηκε, για να αναφερθεί στις παράτυπες ρωσικές δυνάμεις, που ανέλαβαν τον έλεγχο της Κριμαίας από τον Φεβρουάριο του 2014. Μετά την εμφάνιση αυτών των ανδρών, δέκα στρατιώτες με πράσινες στρατιωτικές στολές με λευκά περιβραχιόνια συνελήφθησαν από ουκρανικές δυνάμεις στο Ντζερκάλνε. Αυτό το χωριό βρίσκεται βόρεια του Νοβοαζόβσκ, 7 χιλιόμετρα (4 + 1⁄4 μίλι) από το Κολόσκι και περίπου 20 χιλιόμετρα (12 μίλια) από τα ρωσικά σύνορα.

Ο ρωσικός στρατός επιβεβαίωσε ότι αυτοί οι άνδρες ήταν Ρώσοι αλεξιπτωτιστές και ότι είχαν συλληφθεί. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είπε ότι οι άνδρες είχαν εισέλθει στην Ουκρανία "κατά λάθος κατά τη διάρκεια μιας άσκησης." Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο, που έλεγαν ότι ήταν συνεντεύξεις με τους αιχμάλωτους Ρώσους στρατιώτες. Σε ένα από τα βίντεο, ένας στρατιώτης είπε ότι οι διοικητές τους τους έστειλαν σε μια πορεία 70 χιλιομέτρων (43 + 1⁄2 μίλι) «χωρίς να εξηγήσουν τον σκοπό της ή να προειδοποιήσουν ότι θα βρίσκονταν σε ουκρανικό έδαφος, όπου συνελήφθησαν από Ουκρανικές δυνάμεις και παραδόθηκαν χωρίς μάχη».

Οι αντάρτες στράφηκαν προς το Νοβοαζόβσκ στις 27 Αυγούστου. Ενώ η ουκρανική κυβέρνηση είπε ότι είχαν τον "απόλυτο έλεγχο" του Νοβοαζόφσκ, ο δήμαρχος της πόλης Όλεγκ Σιντόρκιν επιβεβαίωσε ότι οι αντάρτες το είχαν καταλάβει. Είπε επίσης ότι «δεκάδες» τανκς και τεθωρακισμένα οχήματα είχαν χρησιμοποιηθεί από τους αντάρτες στην επίθεσή τους στην πόλη. Τουλάχιστον τέσσερις άμαχοι τραυματίστηκαν από βομβαρδισμούς ανταρτών. Στα βόρεια, κοντά στο Σταρομπεσέβε, οι ουκρανικές δυνάμεις είπαν ότι εντόπισαν μια φάλαγγα από 100 τεθωρακισμένα οχήματα, τανκς και φορτηγά πυραύλων Grad, που κατευθυνόταν νότια, προς το Νοβοαζόβσκ. Είπαν ότι αυτά τα οχήματα ήταν σημειωμένα με "λευκούς κύκλους ή τρίγωνα", παρόμοια με τα λευκά περιβραχιόνια, που φαίνονται στους αιχμαλωτισμένους Ρώσους αλεξιπτωτιστές νωρίτερα την εβδομάδα. Εν μέσω πίεσης σε αυτό το νέο τρίτο μέτωπο, οι κυβερνητικές δυνάμεις υποχώρησαν δυτικά προς τη Μαριούπολη.

Εκκένωσαν την πόλη Σταρομπεσέβε, μεταξύ άλλων περιοχών στην περιοχή των 75 χιλιομέτρων (47 μίλια) των συνόρων από την Αζοφική Θάλασσα προς τα υπάρχοντα εδάφη, που κατείχαν οι αντάρτες. Μια αναφορά των New York Times περιέγραψε τους στρατιώτες, που υποχωρούσαν ως «εξαντλημένους, βρώμικους και απογοητευμένους». Δυτικοί αξιωματούχοι περιέγραψαν τις νέες ενέργειες των ανταρτών ως «αόρατη εισβολή» από τη Ρωσική Ομοσπονδία, με άρματα μάχης, πυροβολικό και πεζικό να λέγεται ότι πέρασαν στην Ουκρανία από ρωσικό έδαφος. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζεν Ψάκι είπε ότι «αυτές οι εισβολές υποδεικνύουν ότι μια αντεπίθεση κατευθυνόμενη από τη Ρωσία είναι πιθανό να βρίσκεται σε εξέλιξη» και ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο είπε ότι «Έγινε εισβολή από ρωσικές δυνάμεις». Μια δήλωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας (NSDC) ανέφερε αργότερα ότι το Νοβοαζόφσκ καταλήφθηκε από "ρωσικά στρατεύματα", παρά τις προηγούμενες αρνήσεις από την ουκρανική κυβέρνηση.

Σύμφωνα με το NSDC, τα ουκρανικά στρατεύματα αποχώρησαν από το Νοβοαζόφσκ, για να σώσουν ζωές και αντ' αυτού προετοίμαζαν άμυνες στη Μαριούπολη. Εν τω μεταξύ, οι μάχες συνεχίστηκαν μέσα και γύρω από την πόλη του Ντόνετσκ. Οι οβίδες έπεσαν στην περιοχή Καλινίνσκι του Ντόνετσκ και το τάγμα Ντόνμπας συνέχισε να πολεμά ενάντια στους αντάρτες, που τους είχαν παγιδεύσει στο Ιλόβαϊσκ για μέρες. Ο διοικητής του ΝΑΤΟ στρατηγός Νίκο Τακ είπε στις 28 Αυγούστου ότι «πάνω από» 1.000 Ρώσοι στρατιώτες δρούσαν στη ζώνη σύγκρουσης του Ντονμπάς. Εν μέσω αυτού που οι New York Times περιέγραψαν ως «χάος» στη ζώνη σύγκρουσης, οι αντάρτες κατέλαβαν εκ νέου τον Σαβούρ-Μοχίλα.

Ο Αρσένι Γιάτσενιουκ βραβεύει τραυματισμένους εθελοντές

Παρά αυτές τις προόδους των φιλορωσικών δυνάμεων, η Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας ανακατέλαβε προσωρινά την πόλη Κομσομόλσκε στην περιοχή Σταρομπεσέβε της Περιφέρειας Ντόνετσκ στις 29 Αυγούστου. Ωστόσο, δύο ημέρες αργότερα, οι ουκρανικές δυνάμεις υποχώρησαν από την πόλη και το Κομσομόλσκε καταλήφθηκε και πάλι από τις δυνάμεις της ΛΔΝ. Σε άλλο σημείο, οι ουκρανικές δυνάμεις υποχώρησαν από τη Νοβοσβιτλίβκα, αφού δέχθηκαν επίθεση από «ρωσικά τανκς» σύμφωνα με όσα είπαν. Είπαν ότι κάθε σπίτι του χωριού καταστράφηκε. Το παγιδευμένο τάγμα Ντονμπάς αποχώρησε από το Ιλόβαϊσκ στις 30 Αυγούστου μετά από διαπραγματεύσεις για συμφωνία με φιλορωσικές δυνάμεις. Σύμφωνα με ορισμένα από τα στρατεύματα, που αποχώρησαν από το Ιλόβαϊσκ, οι δυνάμεις της ΛΔΝ παραβίασαν τη συμφωνία και πυροβόλησαν εναντίον τους ενώ υποχωρούσαν κάτω από λευκές σημαίες, σκοτώνοντας πολλές δεκάδες.

Ένα ουκρανικό περιπολικό σκάφος στην Αζοφική Θάλασσα χτυπήθηκε από πυρά πυροβολικού από την ακτή στις 31 Αυγούστου. Οκτώ ναύτες διασώθηκαν από το σκάφος, που βυθίστηκε, ενώ δύο μέλη του πληρώματος αγνοούνταν. Ο πρώην διοικητής των ανταρτών Ιγκόρ Γκίρκιν είπε ότι οι αντάρτες «αντιμετώπισαν τον εχθρό με την πρώτη τους ναυτική ήττα». Οι κυβερνητικές δυνάμεις αποχώρησαν από το Διεθνές Αεροδρόμιο του Λουχάνσκ την 1η Σεπτεμβρίου, παρά το γεγονός ότι είχαν κρατήσει το αεροδρόμιο από τις επιθέσεις των ανταρτών για εβδομάδες πριν. Το αεροδρόμιο γνώρισε σφοδρές μάχες τη νύχτα πριν από την απόσυρση και οι Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι οι δυνάμεις τους στο αεροδρόμιο δέχθηκαν επίθεση από φάλαγγα ρωσικών τανκς. Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν επίσης στο διεθνές αεροδρόμιο του Ντονέτσκ.

Σφοδρές μάχες παρατηρήθηκαν από τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ κοντά στα χωριά Σιροκίνε και Μπεζιμέννε στις 4 Σεπτεμβρίου. Αντίστοιχα, αυτά τα χωριά βρίσκονται 24 χιλιόμετρα (15 μίλια) και 34 χιλιόμετρα (21 μίλια) ανατολικά της Μαριούπολης. Ουκρανοί αξιωματούχοι στη Μαριούπολη δήλωσαν ότι η κατάσταση εκεί «επιδεινωνόταν κάθε ώρα» και ότι υπήρχε άμεσος κίνδυνος επίθεσης στην πόλη. Οι δυνάμεις του DPR έφτασαν σε απόσταση 5 χιλιομέτρων (3 μίλια) από την πόλη στις 4 Σεπτεμβρίου, αλλά η προέλασή τους αποκρούστηκε από μια ολονύκτια αντεπίθεση, που εξαπέλυσαν οι Ένοπλες Δυνάμεις και το τάγμα Αζόφ. Οδηγήθηκαν πίσω περίπου 20 χιλιόμετρα (12 + 1⁄2 μίλι) ανατολικά της πόλης. Συνεχείς βομβαρδισμοί ακούστηκαν στα περίχωρα της Μαριούπολης.

Σεπτέμβριος 2014: κατάπαυση του πυρός

Μετά από ημέρες ειρηνευτικών συνομιλιών στο Μινσκ υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), η Ουκρανία, η Ρωσία, η ΛΔΝ (DPR) και η ΛΔΛ (LPR) συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός στις 5 Σεπτεμβρίου. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ είπαν ότι θα τηρήσουν την κατάπαυση του πυρός και θα βοηθήσουν την ουκρανική κυβέρνηση στην εφαρμογή της. Σύμφωνα με τους The New York Times, η συμφωνία ήταν μια «σχεδόν κατά λέξη» αντιγραφή του αποτυχημένου «ειρηνευτικού σχεδίου 15 σημείων» του Ουκρανού προέδρου Πέτρο Ποροσένκο του Ιουνίου. Συμφωνήθηκε ότι θα γινόταν ανταλλαγή όλων των αιχμαλώτων, που είχαν ληφθεί και από τις δύο πλευρές και ότι ο βαρύς οπλισμός έπρεπε να απομακρυνθεί από τη ζώνη μάχης.

Οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι έπρεπε να διατηρηθούν έτσι ώστε οι άμαχοι να μπορούν να εγκαταλείψουν τις πληγείσες περιοχές. Ο Πρόεδρος Ποροσένκο είπε ότι οι περιφέρειες του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ θα λάβουν «ειδικό καθεστώς» και ότι η χρήση της ρωσικής γλώσσας σε αυτές τις περιοχές θα προστατεύεται από το νόμο. Οι ηγέτες του DPR και του LPR δήλωσαν ότι διατήρησαν την επιθυμία τους για πλήρη ανεξαρτησία από την Ουκρανία, παρά αυτές τις παραχωρήσεις. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ουκρανός πρόεδρος Ποροσένκο συζήτησαν την κατάπαυση του πυρός στις 6 Σεπτεμβρίου. Και τα δύο μέρη δήλωσαν ότι είναι ικανοποιημένα με την κατάπαυση του πυρός και ότι γενικά τηρείται.

Η κατάπαυση του πυρός παραβιάστηκε πολλές φορές τη νύχτα της 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου και την ημέρα της 7ης Σεπτεμβρίου. Αυτές οι παραβιάσεις είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τεσσάρων Ουκρανών στρατιωτών, ενώ 29 τραυματίστηκαν. Σφοδροί βομβαρδισμοί από τους αντάρτες αναφέρθηκαν στα ανατολικά προάστια της Μαριούπολης και οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ δήλωσαν ότι η ουκρανική κυβέρνηση εκτόξευσε ρουκέτες από το διεθνές αεροδρόμιο του Ντόνετσκ. Ο ΟΑΣΕ είπε ότι αυτές οι παραβιάσεις της συμφωνίας δεν θα προκαλούσαν την κατάρρευση της εκεχειρίας. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο είπε στις 10 Σεπτεμβρίου ότι "το 70% των ρωσικών στρατευμάτων έχουν μετακινηθεί πίσω πέρα από τα σύνορα" και πρόσθεσε επίσης ότι αυτή η ενέργεια του έδωσε "ελπίδα ότι οι ειρηνευτικές πρωτοβουλίες έχουν καλές προοπτικές".

Ωστόσο, οι παραβιάσεις της εκεχειρίας συνεχίστηκαν. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Μινσκ, οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ είπαν ότι παρατήρησαν μια ανταλλαγή κρατουμένων κοντά στην Αβντιβκά στις 03:40 της 12ης Σεπτεμβρίου. Οι ουκρανικές δυνάμεις απελευθέρωσαν 31 αντάρτες της ΛΔΝ, ενώ οι δυνάμεις της ΛΔΝ απελευθέρωσαν 37 Ουκρανούς στρατιώτες. Ο ΟΑΣΕ εξετάζει τεκμηριωμένες παραβιάσεις του Πρωτοκόλλου του Μινσκ σε πολλές περιοχές της Περιφέρειας του Ντόνετσκ από τις 13 έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Αυτές οι περιοχές περιλάμβαναν τη Μακίιβκα, το Τελμανόβε, το Ντεμπαλτσέβε, το Πετρόβσκε, κοντά στη Μαριούπολη, τη Γιασνουβάτα και το Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, σε όλα αυτά σημειώθηκαν έντονες μάχες. Δύο από τα τεθωρακισμένα οχήματα στα οποία επέβαιναν οι παρατηρητές χτυπήθηκαν από θραύσματα, καθιστώντας το ένα από τα οχήματα εκτός λειτουργίας και αναγκάζοντας τους παρατηρητές να υποχωρήσουν.

Σύμφωνα με τους παρατηρητές, μετακινήσεις στρατευμάτων και εξοπλισμού πραγματοποιούνταν τόσο από τις δυνάμεις της ΛΔΝ όσο και από τις ουκρανικές δυνάμεις. Είπαν επίσης ότι υπήρχαν «ζητήματα διοίκησης και ελέγχου» μεταξύ των δύο πλευρών στη σύγκρουση. Στις 20 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε επίσκεψη των παρατηρητών στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Λουχάνσκ. Είπαν ότι το αεροδρόμιο ήταν «ολότελα κατεστραμμένο» και εντελώς άχρηστο. Ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο είπε στις 21 Σεπτεμβρίου ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας έχασαν μεταξύ 60% και 65% του συνολικού ενεργού εξοπλισμού τους κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Μέλη της Τριμερούς Ομάδας Επαφής και της DPR συμμετείχαν σε βιντεοδιάσκεψη στις 25 Σεπτεμβρίου 2014. Σύμφωνα με δήλωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον ΟΑΣΕ την επομένη της διάσκεψης, όλα τα μέρη συμφώνησαν ότι οι μάχες «έχουν υποχωρήσει τις τελευταίες ημέρες» και ότι «η κατάσταση κατά μήκος του 70%» της ουδέτερης ζώνης ήταν «ήρεμη». Είπαν επίσης ότι «δεν θα φείδονταν προσπαθειών» για την ενίσχυση της κατάπαυσης του πυρός. Ωστόσο, οι σκόρπιες παραβιάσεις της εκεχειρίας συνεχίστηκαν. Στο πιο σημαντικό περιστατικό από την έναρξη της εκεχειρίας, επτά Ουκρανοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους στις 29 Σεπτεμβρίου, όταν ένα βλήμα άρματος μάχης χτύπησε το τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού στο οποίο ταξίδευαν κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο του Ντόνετσκ. Ακολούθησε συμπλοκή, με αποτέλεσμα πολλοί στρατιώτες να τραυματιστούν. Τις επόμενες ημέρες, οι μάχες συνεχίστηκαν γύρω από το διεθνές αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, ενώ η ίδια η πόλη του Ντόνετσκ δέχθηκε σφοδρό βομβαρδισμό. Εν μέσω αυτής της ανανεωμένης βίας, ο πρόεδρος του ΟΑΣΕ Ντιντιέ Μπουρκχάλτερ εξέδωσε μια δήλωση που "προέτρεψε όλες τις πλευρές να σταματήσουν αμέσως να μάχονται" και είπε επίσης ότι το να θέσουν την εκεχειρία σε κίνδυνο κατάρρευσης θα ήταν "ανεύθυνο και αξιοθρήνητο".

Σύμφωνα με έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Γραφείο του ΟΗΕ της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) στις 8 Οκτωβρίου, η κατάπαυση του πυρός, που εφαρμόστηκε με το Πρωτόκολλο του Μινσκ γινόταν «ολοένα και πιο εύθραυστη». Η δήλωση που ανήγγειλε τη δημοσιοποίηση της έκθεσης ανέφερε ότι τουλάχιστον 331 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί από την έναρξη της εκεχειρίας και ότι οι πιο σκληρές μάχες έλαβαν χώρα γύρω από το Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, το Ντεμπαλτσέβε και τη Σχάστια. Η έκθεση ανέφερε επίσης ότι η πλειονότητα των θανάτων αμάχων προκλήθηκαν τόσο από βομβαρδισμούς ανταρτών όσο και από την Ουκρανία. Αρκετές εκατοντάδες στρατιώτες της Εθνικής Φρουράς διαδήλωσαν έξω από το κτήριο της προεδρικής διοίκησης της Ουκρανίας στο Κίεβο στις 13 Οκτωβρίου. Απαίτησαν το τέλος της στράτευσης και τη δική τους αποστράτευση. Σύμφωνα με το Kyiv Post, πολλοί από τους διαδηλωτές δήλωσαν ότι είχαν συγκρουστεί με διαδηλωτές του Euromaidan και ότι δεν ήταν υπέρ αυτού του κινήματος.

Αυτονομιστικές εκλογές Νοεμβρίου 2014 και επακόλουθα

Οι σφοδρές μάχες συνεχίστηκαν σε όλο το Ντονμπάς μέχρι τον Οκτώβριο, παρά την κατάπαυση του πυρός. Κατά παράβαση της διαδικασίας, που συμφωνήθηκε ως μέρος του Πρωτοκόλλου του Μινσκ, οι αρχές του DPR και του LPR διεξήγαγαν κοινοβουλευτικές και εκτελεστικές εκλογές στις 2 Νοεμβρίου. Σε απάντηση στις εκλογές, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο ζήτησε από το κοινοβούλιο να ανακαλέσει το «ειδικό καθεστώς» που χορηγήθηκε σε περιοχές, που ελέγχονται από το DPR και το LPR ως μέρος του Πρωτοκόλλου του Μινσκ. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της DPR Αντρέι Πούργκιν είπε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν εξαπολύσει "ολοκληρωτικό πόλεμο" εναντίον της DPR και της LPR στις 6 Νοεμβρίου.

Καταφύγιο στο Ντόνετσκ (Ιανουάριος 2015)

Ουκρανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν οποιαδήποτε επίθεση και είπαν ότι θα τηρήσουν το Πρωτόκολλο του Μινσκ. Παρόλα αυτά, οι μάχες συνεχίστηκαν σε όλο το Ντονμπάς, με αποτέλεσμα την αύξηση των νεκρών στρατιωτών. Ταυτόχρονα, αντιπρόσωποι των αυτονομιστών ζήτησαν αναδιαμόρφωση του Πρωτοκόλλου του Μινσκ, ως αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενων παραβιάσεων. Ο διακεκομμένος βομβαρδισμός του Ντόνετσκ ανανεώθηκε στις 5 Νοεμβρίου. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ ανέφεραν στις 8 Νοεμβρίου ότι υπήρχαν μεγάλες μετακινήσεις βαρέως εξοπλισμού χωρίς διακριτικά σε εδάφη, που κατείχαν οι αυτονομιστές.

Κατεστραμμένο κτήριο στο Κουράχοβε (Νοέμβριος 2014)

Αυτές οι κινήσεις περιλάμβαναν τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, φορτηγά, βυτιοφόρα βενζίνης και τανκς, τα οποία επανδρώνονταν και συνοδεύονταν από άνδρες με σκούρες πράσινες στολές χωρίς διακριτικά. Εκπρόσωποι της ουκρανικής κυβέρνησης είπαν ότι επρόκειτο για κινήσεις ρωσικών στρατευμάτων, αλλά αυτό δεν μπορούσε να επαληθευτεί ανεξάρτητα. Τη νύχτα της 9ης Νοεμβρίου, έντονοι βομβαρδισμοί τόσο από κυβερνητικές όσο και από θέσεις ανταρτών συγκλόνισαν το Ντόνετσκ. Ο πρόεδρος του ΟΑΣΕ Ντιντιέ Μπουρκχάλτερ είπε ότι «ανησυχεί πολύ» για την «αναβίωση της βίας» και τόνισε τη σημασία της τήρησης του Πρωτοκόλλου του Μινσκ. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ παρατήρησαν περισσότερες αυτοκινητοπομπές πυρομαχικών σε εδάφη, που κατείχαν οι αυτονομιστές στις 9 Νοεμβρίου. Αυτά περιελάμβαναν 17 πράσινα φορτηγά ZiL χωρίς διακριτικά, φορτωμένα με πυρομαχικά στο Σβερντλόβσκ και 17 παρόμοια φορτηγά Kamaz, που ρυμουλκούν οβίδες στο Ζούχρες. Μια άλλη συνοδεία 43 πράσινων στρατιωτικών φορτηγών, μερικά που ρυμουλκούσαν οβίδες και εκτοξευτές ρουκετών, παρατηρήθηκε από τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ στο Ντόνετσκ στις 11 Νοεμβρίου.

Μετά τις αναφορές αυτών των μετακινήσεων στρατευμάτων και εξοπλισμού, ο στρατηγός του ΝΑΤΟ Φίλιπ Μπρίντλοβ είπε στις 12 Νοεμβρίου ότι μπορούσε να επιβεβαιώσει ότι ρωσικά στρατεύματα και βαρύς εξοπλισμός είχαν περάσει στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας. Σε απάντηση, το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας είπε ότι προετοιμάζεται για μια νέα επίθεση από τις φιλορωσικές δυνάμεις. Ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, υποστράτηγος Ιγκόρ Κονασένκοφ είπε ότι «δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν στοιχεία» που να υποστηρίζουν τη δήλωση του ΝΑΤΟ.

Μέχρι τις 2 Δεκεμβρίου, τουλάχιστον 1.000 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια των μαχών στο Ντονμπάς, από την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μινσκ στις αρχές Σεπτεμβρίου. Ένα ρεπορτάζ του BBC ανέφερε ότι η κατάπαυση του πυρός ήταν "μια φαντασία". Υπό το φως αυτής της συνεχιζόμενης μάχης, οι ουκρανικές και οι αυτονομιστικές δυνάμεις συμφώνησαν να σταματήσουν όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις για μια «Ημέρα Σιωπής» στις 9 Δεκεμβρίου. Ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο δήλωσε ότι ελπίζει ότι η «Ημέρα Σιωπής» θα ενθαρρύνει την υπογραφή μιας νέας ειρηνευτικής συμφωνίας. Ενώ δεν πραγματοποιήθηκαν νέες ειρηνευτικές συνομιλίες μετά την «Ημέρα της Σιωπής», οι μάχες μεταξύ ουκρανικών και αυτονομιστικών δυνάμεων μειώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου. Μια έκθεση της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων ανέφερε ότι η οικονομική κρίση στα τέλη του 2014 στη Ρωσία, σε συνδυασμό με τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές οικονομικές κυρώσεις, απέτρεψε περαιτέρω προόδους των φιλορωσικών δυνάμεων. Η έκθεση εξέφρασε επίσης ανησυχίες για το ενδεχόμενο «ανθρωπιστικής καταστροφής» στο ελεγχόμενο από τους αυτονομιστές Ντονμπάς κατά τους κρύους χειμερινούς μήνες, λέγοντας ότι οι αυτονομιστές δεν ήταν σε θέση «να παρέχουν βασικές υπηρεσίες στον πληθυσμό».

Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Μινσκ, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες ανταλλαγές κρατουμένων την εβδομάδα 21–27 Δεκεμβρίου. Περισσότερες συνομιλίες, που διοργανώθηκαν από τον ΟΑΣΕ πραγματοποιήθηκαν στο Μινσκ κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, αλλά δεν κατέληξαν σε κανένα αποτέλεσμα. Σε μια συνέντευξη Τύπου στις 29 Δεκεμβρίου, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο είπε ότι το Πρωτόκολλο του Μινσκ γινόταν αποτελεσματικό «σημείο προς σημείο» και είπε επίσης ότι σημειωνόταν «πρόοδος». Από την υπογραφή του Πρωτοκόλλου, πάνω από 1.500 άτομα, που κρατούνταν από τους αυτονομιστές, είχαν απελευθερωθεί στο πλαίσιο των ανταλλαγών κρατουμένων. Ενώ οι ουκρανικές δυνάμεις έχαναν περίπου 100 άνδρες την ημέρα πριν από το Πρωτόκολλο, μόνο περίπου 200 είχαν σκοτωθεί τους τέσσερις μήνες από την υπογραφή του. Ο Ποροσένκο είπε επίσης ότι πίστευε ότι η σύγκρουση θα τελείωνε μόνο εάν τα ρωσικά στρατεύματα εγκατέλειπαν το Ντονμπάς.

Κλιμάκωση τον Ιανουάριο 2015

Διοικητής τάγματος DPR Sparta Arseny Pavlov, Ντόνετσκ, 25 Δεκεμβρίου 2014

Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ ανέφεραν «αύξηση των εντάσεων» μετά την Πρωτοχρονιά. Καταγράφηκαν πολυάριθμες παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός, με τις περισσότερες να σημειώνονται κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο του Ντόνετσκ. Εσωτερικές μάχες μεταξύ ανταρτών ξέσπασαν στην περιφέρεια Λουχάνσκ. Σε ένα περιστατικό, μαχητές του LPR είπαν ότι σκότωσαν τον Αλεξάντερ Μπέντνοφ, τον αρχηγό του φιλορωσικού "Batman Battalion", στις 2 Ιανουαρίου 2015. Αξιωματούχοι του LPR είπαν ότι ο Μπέντνοφ διοικούσε μια "παράνομη φυλακή" και ότι είχε ασχοληθεί με το βασανισμό κρατουμένων. Σε ένα άλλο περιστατικό, ο ηγέτης μιας μαχητικής ομάδας Δον Κοζάκων με έδρα το Αντρατσίτ, Νικολάι Κοζίτσιν, είπε ότι η περιοχή που ελέγχεται από την ομάδα του, που διεκδικεί η Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ, έχει γίνει μέρος της «ρωσικής αυτοκρατορίας» και ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν ο «αυτοκράτορας» του. Ένα υπεραστικό λεωφορείο, που σταμάτησε σε ένα κυβερνητικό σημείο ελέγχου στο Μπούχας χτυπήθηκε από πύραυλο Grad στις 13 Ιανουαρίου, σκοτώνοντας 12 πολίτες. Ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο κήρυξε ημέρα εθνικού πένθους. Το Μπούχας βρίσκεται 35 χιλιόμετρα (22 μίλια) νοτιοδυτικά της πόλης Ντόνετσκ.

Το νέο κτίριο τερματικού σταθμού στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, το οποίο ήταν τόπος συγκρούσεων μεταξύ ουκρανικών και αυτονομιστικών στρατευμάτων από τον Μάιο του 2014, καταλήφθηκε από τις δυνάμεις της ΛΔΝ στις 15 Ιανουαρίου. Τις ημέρες πριν από την κατάληψη, το αεροδρόμιο σφυροκοπιόταν σφοδρά από πυραύλους αυτονομιστών. Ο ηγέτης του DPR Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο δήλωσε ότι η κατάληψη του αεροδρομίου ήταν το πρώτο βήμα προς την ανάκτηση εδαφών, που χάθηκαν από τις ουκρανικές δυνάμεις στα μέσα του 2014. Είπε "Ας το ακούσουν οι συμπατριώτες μας: Δεν θα παραδώσουμε απλώς τη γη μας. Θα την πάρουμε πίσω ειρηνικά, ή κάπως έτσι», αναφερόμενος στην κατάληψη του αεροδρομίου.

Μια τέτοια επίθεση από τις αυτονομιστικές δυνάμεις θα σηματοδοτούσε την πλήρη κατάρρευση του συχνά αγνοούμενου Πρωτοκόλλου του Μινσκ, το οποίο δημιούργησε μια ζώνη ασφαλείας μεταξύ εδαφών, που ελέγχονται από την Ουκρανία και εδάφη, που ελέγχονται από τους αυτονομιστές. Οι ουκρανικές δυνάμεις είπαν ότι δεν είχε δοθεί "καμία εντολή υποχώρησης" από το αεροδρόμιο και ο πρόεδρος του κοινοβουλίου της ΛΔΝ, Αντρέι Πούργκιν είπε ότι ενώ οι δυνάμεις της ΛΔΝ είχαν αποκτήσει τον έλεγχο των κτιρίων του τερματικού σταθμού, οι μάχες συνεχίζονταν επειδή "Οι Ουκρανοί έχουν πολλά μέρη για να κρυφτούν". Ταυτόχρονα, ένας νέος γύρος συνομιλιών στο Μινσκ, που είχε προγραμματιστεί για τις 16 Ιανουαρίου από την Τριμερή Ομάδα Επαφής για την Ουκρανία, ακυρώθηκε αφού οι ηγέτες του DPR και του LPR, Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο και Ιγκόρ Πλοτνίτσκι, αρνήθηκαν να παραστούν.

Μετακίνηση του Ουκρανικού στρατού στην Ανατολική Ουκρανία (Μάρτιος 2015)

Μια κυβερνητική στρατιωτική επιχείρηση το Σαββατοκύριακο 17–18 Ιανουαρίου είχε ως αποτέλεσμα οι ουκρανικές δυνάμεις να ανακαταλάβουν τη γέφυρα του διεθνούς αεροδρομίου του Ντόνετσκ. Σύμφωνα με τον ουκρανικό εκπρόσωπο της NSDC Αντρίι Λίσενκο, η επιχείρηση αποκατέστησε τις γραμμές ελέγχου, που καθορίστηκαν από το Πρωτόκολλο του Μινσκ και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούσε παραβίασή του. Η επιχείρηση προκάλεσε την προώθηση των εχθροπραξιών προς το Ντόνετσκ, με αποτέλεσμα σφοδρό βομβαρδισμό κατοικημένων περιοχών της πόλης, που συνορεύουν με το αεροδρόμιο. Οι αρχές της ΛΔΝ είπαν ότι σταμάτησαν τις κυβερνητικές δυνάμεις στη γέφυρα Πουτιλίβσκιι, που συνδέει το αεροδρόμιο και την πόλη. Η στρατηγικής σημασίας γέφυρα καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των μαχών. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ ανέφεραν ότι οι βομβαρδισμοί είχαν προκαλέσει σοβαρές ζημιές στις κατοικημένες περιοχές του Ντόνετσκ Κιέβσκι, Κιρόφσκι, Πετρόφσκι και Βοροσιλόφσκι.

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο είπε στις 21 Ιανουαρίου ότι η Ρωσία είχε αναπτύξει περισσότερους από 9.000 στρατιώτες και 500 άρματα μάχης, μονάδες πυροβολικού και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού στο Ντονμπάς. Ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στην Daily Telegraph είπε ότι η ανάπτυξη φαινόταν να είναι "μια απάντηση στην επιτυχία του Κιέβου" να διατηρήσει τον έλεγχο του διεθνούς αεροδρομίου του Ντόνετσκ. Την ίδια μέρα, οι ουκρανικές δυνάμεις επιχείρησαν να περικυκλώσουν το αεροδρόμιο σε μια προσπάθεια να απωθήσουν τους αντάρτες. Καθώς οι δυνάμεις της Ουκρανίας και της ΛΔΝ μάχονταν μακριά από το αεροδρόμιο, μια ομάδα ανταρτών εισέβαλε στον πρώτο και τρίτο όροφο του νέου κτηρίου του τερματικού σταθμού. Τα ουκρανικά στρατεύματα παρέμειναν στον δεύτερο όροφο του κτηρίου μέχρι που κατέρρευσε η οροφή, σκοτώνοντας αρκετούς στρατιώτες. Οι εναπομείνασες ουκρανικές δυνάμεις είτε αιχμαλωτίστηκαν, είτε σκοτώθηκαν είτε αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από το αεροδρόμιο, επιτρέποντας στις δυνάμεις της ΛΔΝ να το καταλάβουν. Σύμφωνα με έναν εθελοντή, 37 Ουκρανοί στρατιώτες πέθαναν. Η Daily Telegraph χαρακτήρισε την ουκρανική ήττα στο αεροδρόμιο «καταστροφική».

Μετά από αυτή τη νίκη, οι αυτονομιστικές δυνάμεις άρχισαν να επιτίθενται στις ουκρανικές δυνάμεις κατά μήκος της γραμμής ελέγχου στις περιφέρειες Ντόνετσκ και Λουχάνσκ. Ιδιαίτερα σφοδρές μάχες ξέσπασαν κατά μήκος του ποταμού Σιβέρσκιι Ντόνετς, στα βορειοδυτικά της πόλης Λουχάνσκ. Οι αυτονομιστικές δυνάμεις κατέλαβαν ένα ουκρανικό σημείο ελέγχου στο Κρίμσκε, επιτέθηκαν σε άλλα σημεία ελέγχου στην περιοχή και βομβάρδισαν χωριά κοντά στη Σχάστια. Οι αυτονομιστικές δυνάμεις άρχισαν επίσης μια επίθεση στην ελεγχόμενη από την κυβέρνηση πόλη Ντεμπαλτσέβε στη βορειοανατολική περιφέρεια του Ντόνετσκ, σφυροκοπώντας την με πυρά πυροβολικού. Επιπλέον, το DPR εξαπέλυσε επίθεση στη Μαριούπολη από το Σιροκίνε το πρωί της 24ης Ιανουαρίου. Ο βομβαρδισμός με ρουκέτες Grad σκότωσε τουλάχιστον 30 άτομα και τραυμάτισε άλλους 83. Οι σφοδρές μάχες συνεχίστηκαν στο Ντεμπαλτσέβε την επόμενη εβδομάδα, με αποτέλεσμα πολλές απώλειες αμάχων και μαχητών.

Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ υπέβαλαν νέο ειρηνευτικό σχέδιο στις 7 Φεβρουαρίου. Το γαλλογερμανικό σχέδιο, που εκπονήθηκε μετά από συνομιλίες με τον Ουκρανό πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο και τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, θεωρήθηκε ως αναβίωση του Πρωτοκόλλου του Μινσκ. Ο Πρόεδρος Ολάντ είπε ότι το σχέδιο ήταν η «τελευταία ευκαιρία» για την επίλυση της σύγκρουσης. Το σχέδιο παρουσιάστηκε ως απάντηση στις αμερικανικές προτάσεις για αποστολή όπλων στην ουκρανική κυβέρνηση, κάτι που η καγκελάριος Μέρκελ είπε ότι θα οδηγήσει μόνο σε επιδείνωση της κρίσης.

Οι μάχες επιδεινώθηκαν εν όψει των προγραμματισμένων συνομιλιών της 11ης Φεβρουαρίου, για να συζητηθεί το γαλλογερμανικό ειρηνευτικό σχέδιο. Οι δυνάμεις της ΛΔΝ βομβάρδισαν την πόλη Κραματόρσκ στις 10 Φεβρουαρίου, στην οποία είχαν δει μάχες για τελευταία φορά τον Ιούλιο του 2014. Οι βομβαρδισμοί είχαν στόχο το αρχηγείο των Ενόπλων Δυνάμεων της πόλης, αλλά έπληξαν και μια κοντινή κατοικημένη περιοχή. Επτά άνθρωποι σκοτώθηκαν, ενώ 26 τραυματίστηκαν. Επιπλέον, το φιλοκυβερνητικό τάγμα Αζόφ εξαπέλυσε μια επίθεση για την ανακατάληψη περιοχών, που ελέγχονται από τους αυτονομιστές στα περίχωρα της Μαριούπολης, με κέντρο το χωριό Σιροκίνε. Ο διοικητής του τάγματος Αντρέι Μπιλέτσκι είπε ότι οι δυνάμεις του κινούνταν προς το Νοβοαζόφσκ.

Τον Οκτώβριο του 2015, ένα μέλος της αποστολής παρακολούθησης ο Μαξίμ Ουντοβιτσένκο, που εξουσιοδοτήθηκε στον ΟΑΣΕ από τη Ρωσία, τέθηκε σε διαθεσιμότητα για «κακή συμπεριφορά», που αφορούσε το αλκοόλ ενώ βρισκόταν στο Σεβεροντονέτσκ και παραδέχτηκε ότι είναι στην πραγματικότητα αξιωματικός της GRU.

Μινσκ ΙΙ: κατάπαυση του πυρός και τερματισμός

Η προγραμματισμένη σύνοδος κορυφής στο Μινσκ στις 11 Φεβρουαρίου 2015 οδήγησε στην υπογραφή μιας νέας δέσμης ειρηνευτικών μέτρων, που ονομάζεται Minsk II, στις 12 Φεβρουαρίου. Το σχέδιο, παρόμοιο σε περιεχόμενο με το αποτυχημένο Πρωτόκολλο του Μινσκ, απαιτούσε μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, που θα ξεκινούσε στις 15 Φεβρουαρίου, μεταξύ πολλών άλλων μέτρων. Παρά την υπογραφή του Minsk II, οι μάχες συνεχίστηκαν γύρω από το Ντεμπαλτσέβε. Οι δυνάμεις της ΛΔΝ δήλωσαν ότι η κατάπαυση του πυρός δεν ισχύει για το Ντεμπαλτσέβε και συνέχισαν την επίθεσή τους. Οι ουκρανικές δυνάμεις αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από την περιοχή Ντεμπαλτσέβε στις 18 Φεβρουαρίου, αφήνοντας τον έλεγχο των αυτονομιστικών δυνάμεων. Την εβδομάδα μετά την πτώση του Ντεμπαλτσέβε από τις φιλορωσικές δυνάμεις, οι μάχες στη ζώνη σύγκρουσης μειώθηκαν. Οι δυνάμεις του DPR και του LPR άρχισαν να αποσύρουν το πυροβολικό από τις γραμμές του μετώπου όπως προσδιορίστηκε από το Minsk II στις 24 Φεβρουαρίου, και η Ουκρανία το έκανε στις 26 Φεβρουαρίου. Η Ουκρανία ανέφερε ότι δεν είχε απώλειες από τις 24 έως τις 26 Φεβρουαρίου, κάτι που δεν είχε συμβεί από τις αρχές Ιανουαρίου 2015.

Άρματα μάχης της DPR κοντά στο Ντόνετσκ, Μάιος 2015

Μικρές αψιμαχίες συνεχίστηκαν τον Μάρτιο, αλλά η κατάπαυση του πυρός τηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό σε όλη τη ζώνη μάχης. Ουκρανικές και αυτονομιστικές δυνάμεις είχαν αποσύρει το μεγαλύτερο μέρος του βαρέως οπλισμού, που καθορίζεται στο Μινσκ II μέχρι τις 10 Μαρτίου. Οι μικρές παραβιάσεις της εκεχειρίας συνεχίστηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του Μαρτίου και τον Απρίλιο, αν και συνέχισαν να ισχύουν, και ο αριθμός των θυμάτων, που αναφέρθηκαν και από τις δύο πλευρές μειώθηκε σημαντικά. Οι μάχες ξέσπασαν ξανά στις 3 Ιουνίου 2015, όταν αντάρτες της ΛΔΝ εξαπέλυσαν επίθεση στη Μαρίνκα, που ελεγχόταν από την κυβέρνηση. Πυροβολικό και άρματα μάχης χρησιμοποιήθηκαν στη μάχη εκεί, η οποία χαρακτηρίστηκε ως η σκληρότερη μάχη από την υπογραφή του Μινσκ II.

Μια αντιπολεμική διαμαρτυρία έλαβε χώρα στην πόλη Ντόνετσκ στις 15 Ιουνίου. Η διαμαρτυρία, η πρώτη του είδους της σε εδάφη, που ελέγχονται από τους φιλορώσους αυτονομιστές, ζητούσε να τερματιστούν οι μάχες στο Ντονμπάς. Περίπου 500 άτομα, που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το κτήριο της RSA, φώναξαν «Σταματήστε τον πόλεμο!», «Δώστε μας πίσω τα σπίτια μας, τα σπίτια μας έχουν καταστραφεί!» και «Φύγετε από εδώ!». Συγκεκριμένα, οι διαδηλωτές ζήτησαν από τους αυτονομιστές να σταματήσουν να εκτοξεύουν ρουκέτες από κατοικημένες περιοχές στα περίχωρα του Ντόνετσκ.

Ενώ όλα τα μέρη στη σύγκρουση συνέχισαν να υποστηρίζουν την εφαρμογή των μέτρων, που καθορίζονται από το Μινσκ II, μικρές αψιμαχίες συνεχίστηκαν σε καθημερινή βάση μέχρι τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2015. Τα ουκρανικά στρατεύματα υπέστησαν απώλειες σε καθημερινή βάση και η κατάπαυση του πυρός χαρακτηρίστηκε "ανέφικτη" και " αδύνατο να εφαρμοστεί». Παρά τις συνεχείς μάχες και τους βομβαρδισμούς κατά μήκος της γραμμής επαφής, δεν σημειώθηκαν εδαφικές αλλαγές. Αυτή η κατάσταση αδιεξόδου οδήγησε τον πόλεμο να χαρακτηριστεί ως «παγωμένη σύγκρουση».

Μετά από μήνες παραβιάσεων της εκεχειρίας, η ουκρανική κυβέρνηση, η DPR και η LPR συμφώνησαν από κοινού να σταματήσουν όλες τις μάχες, ξεκινώντας την 1η Σεπτεμβρίου 2015. Αυτή η συμφωνία συνέπεσε με την έναρξη του σχολικού έτους στην Ουκρανία και είχε σκοπό να επιτρέψει άλλη μια προσπάθεια υλοποίησης των σημείων του Μινσκ II. Μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ δήλωσε ότι η κατάπαυση του πυρός είχε τηρηθεί και ότι τα μέρη της σύγκρουσης ήταν «πολύ κοντά» στην επίτευξη συμφωνίας για την απόσυρση του βαρέως οπλισμού από τη γραμμή επαφής, όπως προσδιορίζεται από το Minsk II. Η περιοχή γύρω από τη Μαριούπολη, συμπεριλαμβανομένου του Σιροκίνε, δεν γνώρισε καμία μάχη. Σύμφωνα με τον Ουκρανό υπουργό Άμυνας Στεπάν Πόλτορακ, η βία στο Ντονμπάς είχε φτάσει στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη του πολέμου.

Ενώ η κατάπαυση του πυρός συνέχιζε να ισχύει μέχρι τον Νοέμβριο, δεν συμφωνήθηκε οριστική διευθέτηση της σύγκρουσης. Οι New York Times περιέγραψαν αυτό το αποτέλεσμα ως μέρος "ενός κοινού τόξου μετασοβιετικής σύγκρουσης, ορατό στους γεωργιανούς θύλακες της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν και στην Υπερδνειστερία" και ανέφεραν ότι περιοχές ελεγχόμενες από αυτονομιστές έχουν γίνει μια «παγωμένη ζώνη», όπου οι άνθρωποι «ζουν σε ερείπια, μέσα σε μια κατεστραμμένη ιδεολογία, στα ερείπια της παλιάς αυτοκρατορίας». Αυτή η κατάσταση συνεχίστηκε το 2016, και ένα ρεπορτάζ του BBC στις 15 Απριλίου περιέγραφε τη διαμάχη ως «Ο ξεχασμένος πόλεμος της Ευρώπης». Μικρά ξεσπάσματα μαχών συνεχίστηκαν κατά μήκος της γραμμής επαφής, αν και δεν σημειώθηκαν σημαντικές εδαφικές αλλαγές.

Μια νέα κατάπαυση του πυρός τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 2016, η οποία περιγράφηκε τότε από τον ανταποκριτή του BBC Tom Burridge ως «την πρώτη φορά, που διακόπηκε αληθινός ο πόλεμος σε 11 μήνες» και το 2018 περιγράφηκε από το TASS ως η πιο επιτυχημένη κατάπαυση του πυρός κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Μέσα σε λίγες μέρες και οι δύο πλευρές κατηγόρησαν η μία την άλλη για παραβίαση της εκεχειρίας, αν και δήλωσαν επίσης ότι η κατάπαυση του πυρός τηρήθηκε ευρέως. Ωστόσο, στις 6 Σεπτεμβρίου (2016), οι ουκρανικές αρχές ανέφεραν το θάνατο ενός ακόμη στρατιώτη. Στις 24 Δεκεμβρίου 2016, τέθηκε σε ισχύ η δέκατη επ' αόριστον κατάπαυση του πυρός από την έναρξη της σύγκρουσης. Σύμφωνα με την Ειδική Αποστολή Παρακολούθησης του ΟΑΣΕ στην Ουκρανία, την ουκρανική κυβέρνηση και τους αυτονομιστές, η κατάπαυση του πυρός δεν τηρήθηκε.

Έκρηξη σφοδρών μαχών τον Ιανουάριο του 2017 και αποτυχημένες εκεχειρίες

Το 2016 ήταν το πρώτο πλήρες ημερολογιακό έτος της σύγκρουσης κατά την οποία η Ουκρανία δεν έχασε εδάφη από τις φιλορωσικές δυνάμεις. Επιπλέον, τόσο οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (211 απώλειες στις μάχες και 256 απώλειες εκτός μάχης) όσο και ο τοπικός πληθυσμός (13 σε περιοχές που ελέγχονται από την ουκρανική κυβέρνηση) υπέστησαν πολύ λιγότερες απώλειες από ό,τι το 2015. Το νέο έτος, ωστόσο, έφερε μια νέα έκρηξη σφοδρών μαχών, που ξεκίνησε στις 29 Ιανουαρίου 2017, με επίκεντρο την πόλη Αβντίιβκα, που ελέγχεται από την Ουκρανία.

Στις 18 Φεβρουαρίου 2017, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε ένα διάταγμα σύμφωνα με το οποίο οι ρωσικές αρχές θα αναγνωρίζουν προσωπικά έγγραφα και έγγραφα ταξινόμησης οχημάτων, που εκδίδονται από το DPR και το LPR. Το προεδρικό διάταγμα αναφερόταν σε «μόνιμους κατοίκους ορισμένων περιοχών των περιφερειών Ντόνετσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας», χωρίς καμία αναφορά στις αυτοαποκαλούμενες Λαϊκές Δημοκρατίες. Οι ουκρανικές αρχές κατήγγειλαν το διάταγμα ως ευθέως αντίθετο με τη συμφωνία του Μινσκ ΙΙ και ότι «αναγνώριζε νομικά τις οιονεί κρατικές τρομοκρατικές ομάδες, που καλύπτουν την κατοχή τμήματος του Ντονμπάς από τη Ρωσία». Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) (OSCE) ο Λαμπέρτο Τζανιέρ δήλωσε στις 19 Φεβρουαρίου ότι το διάταγμα «συνεπάγεται...αναγνώριση όσων εκδίδουν τα έγγραφα, φυσικά» και ότι θα καθιστούσε δυσκολότερη την τήρηση της εκεχειρίας.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μετά από συνάντηση με τους Ουκρανούς, Γερμανούς και Γάλλους ομολόγους του στο Μόναχο στις 18 Φεβρουαρίου, είπε ότι η κατάπαυση του πυρός μεταξύ της Ουκρανίας και των αυτονομιστών είχε συμφωνηθεί με ισχύ από τις 20 Φεβρουαρίου 2017. Ωστόσο, σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων στις 20 Φεβρουαρίου 2017, οι επιθέσεις των αυτονομιστών συνεχίστηκαν, αν και δήλωσε ότι υπήρξε "σημαντική μείωση της στρατιωτικής δραστηριότητας." Στις 21 Φεβρουαρίου ο Λαμπέρτο Τζανιέρ δήλωσε ότι υπήρχε ακόμα σημαντικός αριθμός παραβιάσεων της κατάπαυσης του πυρός και «καμία ένδειξη για την απόσυρση των όπλων».

Σύμφωνα με τα δύο μέρη στη σύγκρουση, η τέταρτη απόπειρα εκεχειρίας του 2017 κατέρρευσε μέσα σε λίγες ώρες στις 24 Ιουνίου 2017. Η «επιστροφή στην εκεχειρία» που ξεκίνησε στις 25 Αυγούστου 2017 επίσης κατέρρευσε αμέσως όταν, την ίδια μέρα, και οι δύο μαχητές ισχυρίστηκαν ότι η άλλη πλευρά την είχε παραβιάσει. Μια περαιτέρω «χριστουγεννιάτικη κατάπαυση του πυρός» που επρόκειτο να τηρηθεί από τις 00:00 (ώρα Ανατολικής Ευρώπης) στις 23 Δεκεμβρίου 2017 παραβιάστηκε αμέσως από τις δυνάμεις DPR και LPR σύμφωνα με τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (αναφέροντας εννέα παραβιάσεις, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου ενός Ουκρανού στρατιώτη, που σκοτώθηκε από έναν ελεύθερο σκοπευτή του εχθρού και ισχυριζόμενος ότι οι Ουκρανοί δεν είχαν αντεπιτεθεί). Με τη σειρά του, το DPR δήλωσε ότι οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις παραβίασαν την εκεχειρία, ενώ το πρακτορείο ειδήσεων LPR Luganskinformcenter είπε το ίδιο, αλλά και ότι «η κατάπαυση του πυρός γενικά τηρείται». Στις 27 Δεκεμβρίου 2017, όπως στο πλαίσιο της συμφωνίας του Μινσκ, πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή αιχμαλώτων με 73 Ουκρανούς στρατιώτες, που ανταλλάχθηκαν με περισσότερους από 200 αυτονομιστές.

Στις 18 Ιανουαρίου 2018, το ουκρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε νομοσχέδιο για την ανάκτηση του ελέγχου στις περιοχές, που ελέγχονται από τους αυτονομιστές. Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε με την υποστήριξη 280 βουλευτών στο Verkhovna Rada των 450 εδρών (λόγω του πολέμου στο Ντονμπάς και της ρωσικής προσάρτησης της Κριμαίας το 2014, μόνο 423 από τις 450 έδρες του κοινοβουλίου εξελέγησαν στις προηγούμενες εκλογές).

Η ρωσική κυβέρνηση κατήγγειλε το νομοσχέδιο, αποκαλώντας το «προετοιμασίες για νέο πόλεμο» και κατηγόρησε την ουκρανική κυβέρνηση για παραβίαση της συμφωνίας του Μινσκ. Ο νόμος για την επανένταξη του Ντονμπάς χαρακτήριζε τις δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ ως «προσωρινά κατεχόμενα εδάφη», ενώ η Ρωσία χαρακτηρίστηκε ως «επιτιθέμενος».

Στις 20 Φεβρουαρίου 2018, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, επιχειρώντας να επικεντρωθεί στον ουσιαστικό ρόλο που είχε η Ρωσία στην υποδαύλιση αισθημάτων ανεξαρτητοποίησης καθώς και στη στρατιωτική βοήθεια που παρείχε, μετονόμασε την επιχείρηση από αντιτρομοκρατική σε «(επιχείρηση)...λήψης μέτρων για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας και άμυνας και την απόκρουση και αποτροπή της ένοπλης επίθεσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στα όμπλαστ Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ». Αυτή η αλλαγή αντίληψης σήμανε εκτός των άλλων την επέμβαση του ουκρανικού στρατού πλέον, και όχι της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας.. Τη διεύθυνση των επιχειρήσεων ανέλαβε ο Ουκρανικός στρατός και συγκεκριμένα το ειδικό τμήμα που δημιουργήθηκε, «Επιχειρήσεις Ενωμένων Δυνάμεων» (Joint Forces Operation), που συμπεριέλαβαν τμήματα της Εθνοφυλακής, των Μυστικών Υπηρεσιών, και της Συνοριοφυλακής. Η νομοθεσία παρείχε στον Πρόεδρο Ποροσένκο «το δικαίωμα να χρησιμοποιεί στρατιωτική δύναμη εντός της χώρας, χωρίς τη συγκατάθεση του ουκρανικού κοινοβουλίου», που θα περιλάμβανε την ανάκτηση του Ντονμπάς. Το νομοσχέδιο υποστηρίζει την απαγόρευση του εμπορίου και τον αποκλεισμό των μεταφορών στα ανατολικά, που έχει τεθεί σε εφαρμογή από το 2017. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, τα μόνα έγγραφα που εκδόθηκαν από τους αυτονομιστές, που θα αναγνωρίσει η Ουκρανία είναι τα πιστοποιητικά γέννησης και θανάτου.

Μια νέα κατάπαυση του πυρός, που συμφωνήθηκε από όλα τα μέρη στη σύγκρουση τέθηκε σε ισχύ στις 5 Μαρτίου 2018. Μέχρι τις 9 Μαρτίου, ο ουκρανικός στρατός ισχυρίστηκε ότι δεν τηρούνταν από τις δυνάμεις του DPR και του LPR, οι οποίοι με τη σειρά τους ισχυρίστηκαν το ίδιο για τον ουκρανικό στρατό. Στις 26 Μαρτίου 2018, η Τριμερής Ομάδα Επαφής για την Ουκρανία συμφώνησε σε μια «συνολική, βιώσιμη και απεριόριστη κατάπαυση του πυρός» που επρόκειτο να ξεκινήσει στις 30 Μαρτίου 2018. Κατέρρευσε την πρώτη του μέρα. Η Ουκρανία τερμάτισε επίσημα την «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση» (ATO) και την αντικατέστησε με την «Επιχείρηση Κοινών Δυνάμεων» (JFO) στις 30 Απριλίου 2018. Σύμφωνα με τον Αντιστράτηγο Σέρχι Νάγιεφ, τον διοικητή της Επιχείρησης Κοινών Δυνάμεων, η μετονομασία είχε σκοπό να υποδηλώσει ότι η Ουκρανία δεν πολεμούσε ενάντια σε αυτόχθονες «τρομοκράτες» ή «αποσχιστές μαχητές» στο Ντονμπάς, αλλά εναντίον του ρωσικού στρατού. Την ίδια μέρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαίωσαν ότι είχαν παραδώσει αντιαρματικούς πυραύλους Javelin στην Ουκρανία. Σύμφωνα με την Washington Post, οι πύραυλοι θα κρατηθούν μακριά από την πρώτη γραμμή και θα χρησιμοποιηθούν μόνο στην περίπτωση μιας ολοκληρωτικής αυτονομιστικής επίθεσης.

Στις 28 Ιουνίου 2018, συμφωνήθηκε μια νέα «συγκομιδή» «ενός συνολικού και αόριστου καθεστώτος κατάπαυσης του πυρός», που θα ξεκινήσει την 1η Ιουλίου 2018. Μέσα σε λίγες ώρες μετά την έναρξή της, τόσο η φιλορωσική όσο και η ουκρανική πλευρά αλληλοκατηγορήθηκαν για παραβίαση αυτής της εκεχειρίας. Η κατάπαυση του πυρός της 29ης Αυγούστου 2018 απέτυχε επίσης. Στις 31 Αυγούστου 2018, ο ηγέτης της ΛΔΝ Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο σκοτώθηκε σε έκρηξη σε εστιατόριο.

Όπως αναφέρθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2018, ο Γιούρι Μπιριούκοφ, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Πέτρο Ποροσένκο, ισχυρίστηκε ότι σχεδόν ολόκληρη η «γκρίζα ζώνη» μεταξύ των εμπόλεμων πλευρών είχε απελευθερωθεί από τις δυνάμεις υπό την ηγεσία της Ρωσίας χωρίς να παραβιαστούν οι ειρηνευτικές συμφωνίες του Μινσκ και ήταν πια υπό τον έλεγχο των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό επιβεβαιώθηκε την επόμενη μέρα από τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας Βίκτορ Μουζένκο. Την ίδια μέρα, συμφωνήθηκε μια νέα (και η 22η απόπειρα για) επ' αόριστον εκεχειρία από τα μεσάνυχτα της 29ης Δεκεμβρίου. Τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι αυτονομιστές αλληλοκατηγορήθηκαν για παραβίαση της εκεχειρίας την ημέρα, που τέθηκε σε ισχύ.

Στις 7 Μαρτίου 2019, η Τριμερής Ομάδα Επαφής για την Ουκρανία συμφώνησε σε νέα εκεχειρία, που θα ξεκινήσει στις 8 Μαρτίου 2019. Παρόλο που η Ουκρανία ισχυρίστηκε ότι «Ρώσοι πληρεξούσιοι» (οι αυτονομιστές) την παραβίασαν την ίδια ημέρα, οι μάχες τελείωσαν, με την ουκρανική πλευρά να δηλώνει ότι η κατάπαυση του πυρός τηρήθηκε πλήρως από τις 10 Μαρτίου 2019.

Συμφωνία τύπου Σταϊνμάιερ (Οκτώβριος 2019) και κατάπαυση του πυρός τον Ιούλιο 2020

Μετά από εκτενείς διαπραγματεύσεις, η Ουκρανία, η Ρωσία, η DPR, η LPR και ο ΟΑΣΕ υπέγραψαν συμφωνία, για να προσπαθήσουν να τερματίσουν τη σύγκρουση στο Ντονμπάς την 1η Οκτωβρίου 2019. Ονομάζεται «φόρμουλα Σταϊνμάιερ», επειδή προτάθηκε από τον Γερμανό Πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ. Η συμφωνία προβλέπει τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών σε εδάφη της DPR και της LPR, που παρακολουθούνται και επαληθεύονται από τον ΟΑΣΕ, και την επακόλουθη επανένταξη αυτών των εδαφών στην Ουκρανία με ειδικό καθεστώς. Η Ρωσία απαίτησε την υπογραφή της συμφωνίας πριν από κάθε συνέχιση των ειρηνευτικών συνομιλιών «Νορμανδικής μορφής». Μια έρευνα της κοινής γνώμης στο Ντονμπάς, που ελέγχεται από το DPR και το LPR, που διεξήχθη από το Κέντρο Ανατολικής Ευρώπης και Διεθνών Σπουδών τον Μάρτιο του 2019 διαπίστωσε ότι το 55% των ερωτηθέντων τάχθηκε υπέρ της επανένταξης με την Ουκρανία. Το 24% όσων ήταν υπέρ της επανένταξης υποστήριξαν την επιστροφή στο προπολεμικό διοικητικό σύστημα για τις περιφέρειες του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, ενώ το 33% υποστήριξε το ειδικό καθεστώς για την περιοχή.

Ζελένσκι, Μέρκελ, Μακρόν, Πούτιν (10-12-2019)

Σύμφωνα με τη φόρμουλα Σταϊνμάιερ, τα ουκρανικά και αυτονομιστικά στρατεύματα άρχισαν να αποσύρονται από την πόλη Ζολότε στις 29 Οκτωβρίου. Οι προσπάθειες αποχώρησης νωρίτερα μέσα στον μήνα είχαν αποτραπεί από διαμαρτυρίες από Ουκρανούς βετεράνους πολέμου. Μια περαιτέρω απόσυρση ολοκληρώθηκε με επιτυχία στο Πετρόβσκε τον Νοέμβριο. Μετά τις αποχωρήσεις και την επιτυχημένη ανταλλαγή αιχμαλώτων Ρωσίας-Ουκρανίας, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ συναντήθηκαν στο Παρίσι στις 9 Δεκεμβρίου 2019 σε μια επανάληψη των συνομιλιών τύπου Νορμανδίας. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ανταλλάξουν όλους τους εναπομείναντες αιχμαλώτους πολέμου μέχρι το τέλος του 2019, να εργαστούν για νέες εκλογές στο Ντονμπάς και να προγραμματίσουν περαιτέρω συνομιλίες.

Η πανδημία COVID-19 επιδείνωσε τις συνθήκες διαβίωσης στη ζώνη σύγκρουσης. Ειδικότερα, τα μέτρα καραντίνας που επιβλήθηκαν από την Ουκρανία, το DPR και το LPR εμποδίζουν όσους βρίσκονται στα κατεχόμενα εδάφη να περάσουν τη γραμμή επαφής, εμποδίζοντας την πρόσβαση σε κρίσιμους πόρους. Οι μάχες αυξήθηκαν τον Μάρτιο του 2020, με δεκαεννέα άμαχους νεκρούς, περισσότερους από ό,τι τους προηγούμενους πέντε μήνες μαζί. Ενώ ορισμένες διαβάσεις άνοιξαν σε μικρό αριθμό ατόμων τον Ιούνιο του 2020, η DPR εισήγαγε νέους κανονισμούς, φαινομενικά, για να αποτρέψει την εξάπλωση του κορονοϊού, γεγονός που καθιστούσε σχεδόν αδύνατο για τους περισσότερους ανθρώπους να διασχίσουν τη γραμμή επαφής. Αντίθετα, τα ρωσικά σύνορα άνοιξαν πλήρως.

Η 29η προσπάθεια για μια «πλήρη και συνολική» κατάπαυση του πυρός τέθηκε σε ισχύ στις 27 Ιουλίου 2020. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του για την Ημέρα Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας στις 24 Αυγούστου 2020, ο Πρόεδρος Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι τηρήθηκε η κατάπαυση του πυρός, που οδήγησε σε 29 ημέρες χωρίς απώλειες μάχης. Ο Ζελένσκι παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι παρά την ανταλλαγή κρατουμένων και τις επιχειρήσεις αποναρκοθέτησης, που είχαν πραγματοποιηθεί, η ειρηνευτική διαδικασία δεν προχώρησε τόσο γρήγορα όσο περίμενε, όταν υπέγραψε τη σύνοδο κορυφής της 9ης Δεκεμβρίου 2019. Στις 6 Σεπτεμβρίου 2020, οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις ανέφεραν την πρώτη τους απώλεια μάχης μετά την εκεχειρία της 27ης Ιουλίου 2020, όταν ένας στρατιώτης σκοτώθηκε από βομβαρδισμούς. Παρόλα αυτά, ο Πρόεδρος Ζελένσκι δήλωσε στις 7 Νοεμβρίου 2020 ότι από την καθιέρωση της εκεχειρίας του Ιουλίου 2020, οι θάνατοι Ουκρανών στρατιωτών στη μάχη είχαν δεκαπλασιαστεί και ο αριθμός των επιθέσεων σε στρατιώτες μειώθηκε κατά πεντέμισι φορές. Από τις 27 Ιουλίου 2020 έως τις 7 Νοεμβρίου 2020, σκοτώθηκαν μόνο τρεις Ουκρανοί στρατιώτες.

Κλιμάκωση 2021–2022 και Ρωσο-Ουκρανική κρίση

Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, τους πρώτους τρεις μήνες του 2021, 25 Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στη ζώνη των συγκρούσεων, σε σύγκριση με ένα σύνολο 50, που είχαν σκοτωθεί όλο το 2020. Σύμφωνα με τον Διαμεσολαβητή της ΛΔΝ, 85 στρατιώτες και 30 πολίτες σκοτώθηκαν τον Ιανουάριο–Οκτώβριο 2021 ως συνέπεια στρατιωτικής δράσης.

Στα τέλη Μαρτίου – αρχές Απριλίου 2021, ο ρωσικός στρατός μετέφερε μεγάλες ποσότητες όπλων και εξοπλισμού από τη δυτική και κεντρική Ρωσία, και μέχρι τη Σιβηρία, στην κατεχόμενη Κριμαία και στις περιφέρειες Βορονέζ και Ροστόφ της Ρωσίας. Ένας ειδικός πληροφοριών Τζέινς αναγνώρισε δεκατέσσερις ρωσικές στρατιωτικές μονάδες από την Κεντρική Στρατιωτική Περιφέρεια, που είχαν μετακινηθεί κοντά στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα και την αποκάλεσε τη μεγαλύτερη απροειδοποίητη στρατιωτική κίνηση από την εισβολή στην Κριμαία το 2014. Ο Ανώτατος Διοικητής των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων Ρουσλάν Χόμτσακ είπε ότι η Ρωσία έχει σταθμεύσει είκοσι οκτώ τακτικές ομάδες τάγματος κατά μήκος των συνόρων και ότι αναμενόταν να έρθουν άλλες είκοσι πέντε, μεταξύ άλλων στο Μπριάνσκ και Περιφέρειες Βορονέζ στη Δυτική Στρατιωτική Περιοχή της Ρωσίας. Την επόμενη μέρα, το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS ανέφερε ότι πενήντα από τα BTG, που αποτελούνταν από 15.000 στρατιώτες συγκεντρώθηκαν για ασκήσεις στη Νότια Στρατιωτική Περιοχή, η οποία περιλαμβάνει την κατεχόμενη Κριμαία και συνορεύει επίσης με τη ζώνη σύγκρουσης του Ντονμπάς. Μέχρι τις 9 Απριλίου, ο επικεφαλής της ουκρανικής συνοριακής φρουράς υπολόγισε ότι 85.000 Ρώσοι στρατιώτες βρίσκονταν ήδη στην Κριμαία ή σε απόσταση 40 χιλιομέτρων (25 μίλια) από τα ουκρανικά σύνορα.

Ένας εκπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης είπε ότι οι ρωσικές στρατιωτικές κινήσεις δεν αποτελούν απειλή, αλλά ο Ρώσος αξιωματούχος Ντμίτρι Κόζακ προειδοποίησε ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να δράσουν, για να «υπερασπιστούν» τους Ρώσους πολίτες στην Ουκρανία και οποιαδήποτε κλιμάκωση της σύγκρουσης του Ντονμπάς θα σήμαινε «την αρχή του τέλους της Ουκρανίας» – «όχι μια βολή στο πόδι, αλλά στο πρόσωπο». Μέχρι εκείνη τη στιγμή, περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι στην αυτοαποκαλούμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ και στη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ είχαν λάβει ρωσικά διαβατήρια από τότε που ξέσπασαν οι μάχες το 2014. Η Ρωσία αρνήθηκε να συμμετάσχει, όταν η Ουκρανία ζήτησε μια συνάντηση στο έγγραφο της Βιέννης με τη Γαλλία, τη Γερμανία και τον ΟΑΣΕ. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ τηλεφώνησε στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, για να απαιτήσει την αντιστροφή της συσσώρευσης. Η γραμματέας Τύπου του Λευκού Οίκου των Ηνωμένων Πολιτειών Τζεν Ψάκι ανακοίνωσε στις αρχές Απριλίου 2021 ότι η συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία ήταν η μεγαλύτερη από το 2014.

Τον Απρίλιο του 2021, η Ουκρανία πραγματοποίησε την πρώτη επιχειρησιακή παρουσίαση στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar TB2 τουρκικής κατασκευής στην περιοχή. Τον Νοέμβριο, ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος Bayraktar στην ελεγχόμενη από την Ουκρανική κυβέρνηση πλευρά της γραμμής επαφής χρησιμοποιήθηκε, για να καταστρέψει ένα αυτονομιστικό πυροβολικό στην άλλη πλευρά, το οποίο διεξήγαγε ένα χτύπημα, που ισοπέδωσε σπίτια και τραυμάτισε και σκότωσε Ουκρανούς στρατιώτες. Τον Νοέμβριο, ο ηγέτης του DNR Ντενίς Πουσίλιν είπε ότι τα ουκρανικά στρατεύματα ανέκτησαν τον έλεγχο του χωριού Σταρομαρίβκα στη γκρίζα ζώνη. Η χρήση Ουκρανικών και Ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών επικρίθηκε από τη Γαλλία και τη Γερμανία, ενώ οι ΗΠΑ επεσήμαναν ότι η υπό την ηγεσία της Ρωσίας πλευρά έχει επανειλημμένα παραβιάσει τις συμφωνίες με τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυροβολικού με οβίδες. Οι ρωσικές υπηρεσίες ανέφεραν ανησυχία από την εξέλιξη, προειδοποιώντας ότι η περαιτέρω χρήση του Bayraktar TB2 στο Ντονμπάς θα μπορούσε να «αποσταθεροποιήσει την κατάσταση» στην περιοχή.

Τον Δεκέμβριο του 2021, οι ουκρανικές αρχές είπαν ότι η Ρωσία έστελνε ελεύθερους σκοπευτές και τανκς στην περιοχή. Στις 21 Ιανουαρίου 2022, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Κρατικής Δούμας, Βιάτσεσλαβ Βολόντιν, κάλεσε για συζήτηση στο κοινοβουλευτικό σώμα για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της περιοχής Ντονμπάς και του διαχωρισμού της από την Ουκρανία. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, οι μάχες είχαν κλιμακωθεί. Για παράδειγμα, ο ουκρανικός στρατός ανέφερε ότι υπέστη 60 επιθέσεις κατά μήκος της γραμμής επαφής μόνο στις 17 Φεβρουαρίου, συμπεριλαμβανομένης «μιας οβίδας, που χτύπησε ένα νηπιαγωγείο κοντά στην πρώτη γραμμή, τραυματίζοντας τρία μέλη του προσωπικού. Υπήρχαν δύο έως πέντε επιθέσεις την ημέρα τις πρώτες έξι εβδομάδες του τρέχοντος έτους».

Εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2022, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε στις 21 Φεβρουαρίου ότι η Ρωσία θα αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των λαϊκών δημοκρατιών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ. Την ανακοίνωση αυτή ακολούθησε διαταγή να αναπτυχθούν ρωσικά στρατεύματα στο Ντονμπάς ως «ειρηνευτική αποστολή». Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι οι ηγέτες των Λαϊκών Δημοκρατιών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ Ντενίς Πουσίλιν και Λεονίντ Πάσετσνικ ζήτησαν με επιστολές τους στρατιωτική βοήθεια από τον πρόεδρο της Ρωσίας, για να αποκρούσουν την «επίθεση της Ουκρανίας». Ορισμένες δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, ανακοίνωσαν ότι θα επιβάλουν νέες κυρώσεις σε οργανισμούς, που συνδέονται με τη Ρωσία ως απάντηση. Οι ΗΠΑ ενημέρωσαν στις 23 Φεβρουαρίου 2022 την Ουκρανία ότι σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες επίκειται μια πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εντός των επόμενων 48 ωρών.

2022 Ρωσική Εισβολή στην Ουκρανία

Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε να διεξαχθεί στρατιωτική επιχείρηση ευρείας κλίμακας στην Ουκρανία στις 24-02-2022 σε έκτακτο τηλεοπτικό διάγγελμά του στις 05:00 (ώρα Ελλάδας). Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι οι επιχειρήσεις θα διαρκέσουν όσο χρειαστεί προκειμένου η Μόσχα να επιβάλει ένα «ουδέτερο καθεστώς» στην Ουκρανία και την αποστρατικοποίησή της. Οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις από τις πρώτες πρωινές ώρες άρχισαν να πλήττουν στρατιωτικές υποδομές στην Ουκρανία όπως συστοιχίες αντιαεροπορικής άμυνας, ναυτική βάση του Πολεμικού Ναυτικού της Ουκρανίας, τρία κέντρα διοίκησης, στρατιωτικά αεροδρόμια και αεροσκάφη. Τα ρωσικά στρατεύματα επιτέθηκαν από τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και την Κριμαία. Στην Ουκρανία επιβλήθηκαν ήδη capital controls. Η Ουκρανία επέβαλε στρατιωτικό νόμο σε όλη την επικράτεια. Ένας από τους επικεφαλής των φιλορώσων αυτονομιστών ανταρτών στην ανατολική Ουκρανία τόνισε ότι βασικός στόχος είναι να ανακτήσουν τον έλεγχο όλων των περιοχών στις επαρχίες Λουχάνσκ και Ντόνετσκ. Σύμφωνα με ρωσικές πηγές το ουκρανικό μέτωπο έχει καταρρεύσει στην περιοχή του Ντονμπάς και οι ρωσικές δυνάμεις πολιορκούν το Κίεβο. Οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν ένα αεροδρόμιο λίγο έξω από το Κίεβο. Υπάρχουν δεκάδες νεκροί και τραυματίες σε όλη τη χώρα. Στην περιοχή του Ντονμπάς, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν αποκρούσει αποτελεσματικά τις ρωσικές δυνάμεις, στη γραμμή επαφής τουλάχιστον έως τις 26-02-2022. Οι ρωσικές δυνάμεις κατάφεραν να καταλάβουν τις πόλεις Χερσώνα και Μελιτόπολη στη Νότιο Ουκρανία στις 26 Φεβρουαρίου. Στις 27 Φεβρουαρίου οι ρωσικές δυνάμεις εισήλθαν στο Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας και διεξάγονται σφοδρές μάχες μέσα στην πόλη. Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Άμυνας της Ουκρανίας Χάνα Μαλιάρ από την έναρξη της ρωσικής εισβολής μέχρι τις 27-02-2022 οι απώλειες για τους Ρώσους ήταν 4.300 περίπου νεκροί, περίπου 146 άρματα μάχης, 27 αεροσκάφη και 26 ελικόπτερα. Το υπουργείο Εσωτερικών της Ουκρανίας επιβεβαίωσε ότι στις 01-03-2022 ρωσικές δυνάμεις εισήλθαν στην πόλη Χερσώνα στη νότια Ουκρανία. Μέχρι τις 01-03-2022 περίπου 680.000 άνθρωποι έχουν καταφύγει ως πρόσφυγες σε άλλες χώρες από την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου σύμφωνα με τον επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Φίλιπο Γκράντι. Ο αριθμός των προσφύγων αναμένεται να ξεπεράσει τα 4 εκατομμύρια.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία οι ρώσοι στρατιώτες και οι φιλορωσικές δυνάμεις πολιορκούν τη Μαριούπολη, η οποία δέχεται συνεχείς βομβαρδισμούς. Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας στις 01-03-2022 ο ρωσικός στρατός και οι φιλορώσοι αυτονομιστές απέκλεισαν τον ουκρανικό στρατό από την Αζοφική θάλασσα. Λόγω της κλιμάκωσης των εχθροπραξιών πολλοί κάτοικοι της Μαριούπολης την εγκαταλείπουν. Στις 02-03-2022 ξεκίνησε μία πομπή 20 αυτοκινήτων που αποτελείται από 82 άτομα – Έλληνες πολίτες, δημοσιογράφους και προσωπικό του ελληνικού προξενείου στη Μαριούπολη με κατεύθυνση τη Ζαπορίζια. Ύστερα από πολλές δυσκολίες και κινδύνους τα μέλη της αποστολής έφτασαν στη Ζαπορίζια, όπου και διανυκτέρευσαν. Την επόμενη ημέρα συνέχισαν με τελικό προορισμό τα σύνορα Ουκρανίας – Μολδαβίας.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) στις 06-03-2022 έγινε ανεπιτυχής απόπειρα απομάκρυνσης περίπου 200.000 ανθρώπων από τη Μαριούπολη. Η αυτοκινητοπομπή, που μετέφερε αμάχους, δεν μπόρεσε να φύγει από την πολιορκημένη πόλη, επειδή οι ρωσικές δυνάμεις συνέχισαν τους βομβαρδισμούς παρά την προσωρινή συμφωνία για κατάπαυση του πυρός. Η Μαριούπολη δεν έχει ρεύμα εδώ και πέντε ημέρες ενώ επίσης δεν λειτουργούν πλέον τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.

Στις 10 Μαρτίου 2022 οι ρωσικές δυνάμεις μετά από συνεχείς βομβαρδισμούς της Μαριούπολης για αρκετές ημέρες κατέλαβαν κάποια τμήματα της πόλης. Οι πολίτες της πόλης ζουν πλέον σε άθλιες συνθήκες χωρίς νερό, ηλεκτρικό ρεύμα και θέρμανση. Οι ουκρανικές αρχές κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι βομβάρδισε την προηγούμενη ημέρα ένα παιδιατρικό νοσοκομείο στο κέντρο της πόλης με αποτέλεσμα δεκαεπτά άτομα να τραυματιστούν και τρεις πολίτες να χάσουν τη ζωή τους μεταξύ των οποίων ήταν και ένα εξάχρονο παιδί.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας ανακοίνωσε στις 12-03-2022 ότι οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδισαν το τζαμί του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και της συζύγου του Ροξελάνα στη Μαριούπολη. Σ' αυτό το τζαμί είχαν καταφύγει άμαχοι, μεταξύ των οποίων και Τούρκοι πολίτες.

Αντιμαχόμενοι

Οι μαχητές του πολέμου στο Ντονμπάς περιλαμβάνουν ξένες και εγχώριες δυνάμεις.

Από τον Φεβρουάριο του 2018, ο αριθμός των αυτονομιστικών δυνάμεων υπολογίστηκε σε περίπου 31.000 εκ των οποίων το 80% (25.000) ήταν κάτοικοι του Ντονμπάς, το 15% (≈5.000) ήταν στρατιωτικοί συνεργάτες από τη Ρωσία και άλλες χώρες και το 3% (900–1.000) ήταν τακτικό προσωπικό των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Αυτή η αναλογία έχει αλλάξει σημαντικά από τα προηγούμενα χρόνια, με «τη ρωσική διοίκηση να γεμίζει σταδιακά τον στρατό των «δημοκρατιών» με ντόπιους» από τότε που κορυφώθηκε το 2015.

Ρωσική ανάμειξη

Η ρωσική εμπλοκή στον πόλεμο του Ντονμπάς έχει λάβει διάφορες μορφές από την αρχή της σύγκρουσης το 2014.

Οι αρχικές διαμαρτυρίες στη νότια και ανατολική Ουκρανία ήταν σε μεγάλο βαθμό εγγενείς εκφράσεις δυσαρέσκειας προς τη νέα ουκρανική κυβέρνηση. Η ρωσική εμπλοκή σε αυτό το στάδιο περιορίστηκε στην υποστήριξή της με δηλώσεις στις διαδηλώσεις και η εμφάνιση αυτονομιστών στο Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ ξεκίνησε ως μια μικρή περιθωριακή ομάδα διαδηλωτών ανεξάρτητη από τον ρωσικό έλεγχο. Η Ρωσία συνέχισε να επωφελείται από αυτό, ωστόσο, για να ξεκινήσει μια συντονισμένη πολιτική και στρατιωτική εκστρατεία κατά της Ουκρανίας, ως μέρος του ευρύτερου Ρωσο-Ουκρανικού Πολέμου. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε νομιμοποίηση στο εκκολαπτόμενο αυτονομιστικό κίνημα, όταν περιέγραψε το Ντονμπάς ως μέρος της ιστορικής περιοχής της «Νέας Ρωσίας» (Novorossiya) και εξέδωσε μια δήλωση, που προκαλούσε σύγχυση, σχετικά με το πώς η περιοχή είχε γίνει μέρος της Ουκρανίας το 1922 με την ίδρυση της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας. Όταν οι ουκρανικές αρχές κατέστειλαν τις φιλορωσικές διαδηλώσεις και συνέλαβαν τοπικούς αυτονομιστές ηγέτες στις αρχές Μαρτίου, αυτοί αντικαταστάθηκαν από άτομα με δεσμούς με τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας και συμφέροντα σε ρωσικές επιχειρήσεις, πιθανότατα με εντολή των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών. Μέχρι τον Απρίλιο του 2014, οι Ρώσοι πολίτες είχαν αναλάβει τον έλεγχο του αυτονομιστικού κινήματος και υποστηρίχθηκαν από εθελοντές και υλικό από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων Τσετσένων και Κοζάκων μαχητών. Σύμφωνα με τον διοικητή των ανταρτών της ΛΔΝ, Ιγκόρ Γκίρκιν, χωρίς αυτή την υποστήριξη τον Απρίλιο, το κίνημα θα είχε εξαφανιστεί, όπως συνέβη στο Χάρκοβο και την Οδησσό. Καθώς η σύγκρουση μεταξύ αυτονομιστών και της ουκρανικής κυβέρνησης κλιμακώθηκε τον Μάιο του 2014, η Ρωσία άρχισε να εφαρμόζει μια «υβριδική προσέγγιση», αναπτύσσοντας έναν συνδυασμό τακτικών παραπληροφόρησης, παράτυπων μαχητών, τακτικών ρωσικών στρατευμάτων και συμβατικής στρατιωτικής υποστήριξης, για να υποστηρίξει τους αυτονομιστές και να αποσταθεροποιήσει το Ντονμπάς. Η πρώτη μάχη του αεροδρομίου του Ντόνετσκ στα τέλη Μαΐου 2014 σηματοδότησε ένα σημείο καμπής στη σύγκρουση. Ήταν η πρώτη μάχη μεταξύ των αυτονομιστών και της ουκρανικής κυβέρνησης, στην οποία συμμετείχαν μεγάλοι αριθμοί Ρώσων εθελοντών. Σύμφωνα με την Ουκρανική κυβέρνηση στην κορύφωση της σύγκρουσης το καλοκαίρι του 2014, οι Ρώσοι παραστρατιωτικοί αποτελούσαν ένα ποσοστό μεταξύ 15% και 80% των μαχητών.

Μέχρι τον Αύγουστο του 2014, η ουκρανική «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση» μπόρεσε να συρρικνώσει κατά πολύ την περιοχή υπό τον έλεγχο των φιλορωσικών δυνάμεων και έφτασε κοντά στο να ανακτήσει τον έλεγχο των Ρωσο-Ουκρανικών συνόρων. Ο Ιγκόρ Γκίρκιν προέτρεψε τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση και είπε ότι η μαχητική απειρία των παράτυπων δυνάμεών του, μαζί με τις δυσκολίες στρατολόγησης μεταξύ του τοπικού πληθυσμού στην Περιφέρεια του Ντόνετσκ είχαν προκαλέσει τα πισωγυρίσματα. Απευθύνθηκε στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, λέγοντας ότι: «Η απώλεια αυτού του πολέμου στο έδαφος, που ο Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προσωπικά ονόμασε Νέα Ρωσία θα απειλούσε την εξουσία του Κρεμλίνου και, προσωπικά, την εξουσία του προέδρου». Ως απάντηση στην επιδείνωση της κατάστασης στο Ντονμπάς, η Ρωσία εγκατέλειψε την υβριδική της προσέγγιση και ξεκίνησε μια συμβατική εισβολή στην περιοχή. Το πρώτο σημάδι αυτής της εισβολής ήταν η σύλληψη μιας ομάδας Ρώσων αλεξιπτωτιστών σε ενεργό υπηρεσία στο ουκρανικό έδαφος από την ουκρανική υπηρεσία ασφαλείας (SBU) στις 25 Αυγούστου 2014. Η SBU δημοσίευσε φωτογραφίες τους και τα ονόματά τους. Την επόμενη μέρα, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είπε ότι αυτοί οι στρατιώτες είχαν περάσει τα σύνορα "κατά λάθος". Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Νικολάι Μιτρόχιν, μέχρι τα μέσα Αυγούστου 2014 κατά τη Μάχη του Ιλόβαϊσκ, υπήρχαν μεταξύ 20.000 και 25.000 στρατιώτες, που πολεμούσαν στο Ντονμπάς από την πλευρά των αυτονομιστών, και μόνο μεταξύ 40% και 45% ήταν «ντόπιοι».

Ξεκινώντας στις 27 Αυγούστου 2014, τεράστιες ποσότητες στρατιωτικού εξοπλισμού και στρατευμάτων πέρασαν τα σύνορα από τη Ρωσία στη νότια Περιφέρεια του Ντόνετσκ, μια περιοχή που ελεγχόταν προηγουμένως από την Ουκρανική κυβέρνηση. Δυτικοί αξιωματούχοι περιέγραψαν αυτή τη νέα επίθεση ως «αόρατη εισβολή» από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζεν Ψάκι είπε ότι "αυτές οι εισβολές υποδεικνύουν ότι μια αντεπίθεση κατευθυνόμενη από τη Ρωσία είναι πιθανώς σε εξέλιξη" και ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο είπε ότι "Έγινε εισβολή από ρωσικές δυνάμεις". Ο διοικητής του ΝΑΤΟ ο στρατηγός Nico Tak είπε στις 28 Αυγούστου 2014 ότι «πολύ πάνω από» 1.000 Ρώσοι στρατιώτες επιχειρούσαν στη ζώνη σύγκρουσης του Ντονμπάς. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας πριν από την εισβολή, η Ρωσία βομβάρδισε τις ουκρανικές μονάδες από την άλλη πλευρά των συνόρων. Περιπτώσεις διασυνοριακού βομβαρδισμού από τη Ρωσία είχαν αναφερθεί για έξι εβδομάδες από τα μέσα Ιουλίου, κατά τη διάρκεια των οποίων οι Ρώσοι εξαπέλυσαν 53 χτυπήματα σε 40 διαφορετικές τοποθεσίες, επηρεάζοντας σοβαρά την ουκρανική στρατιωτική επιχείρηση. Εκείνη την εποχή, εκπρόσωποι της ρωσικής κυβέρνησης διέψευσαν όλες τις αναφορές για ρωσική επέμβαση στο Ντονμπάς. Αυτές οι αρνήσεις θεωρήθηκαν απίθανες, σε σημείο που φαινόταν ότι η ρωσική κυβέρνηση δεν νοιαζόταν πλέον για την εμφάνιση της ευπρέπειας. Υπήρχε περιορισμένη υποστήριξη για τους αυτονομιστές στο Ντονμπάς πριν από το ξέσπασμα του πολέμου και ελάχιστα στοιχεία υποστήριξης για ένοπλη εξέγερση. Μόνο η ρωσική παρέμβαση απέτρεψε μια άμεση ουκρανική επίλυση της σύγκρουσης. Ως αποτέλεσμα, εν όψει της εισβολής του Αυγούστου του 2014, η Ρωσία είχε επίσης αποφασίσει να αντικαταστήσει πολλούς από τους σκληροπυρηνικούς ηγέτες του αυτονομιστικού κινήματος, συμπεριλαμβανομένων του Ιγκόρ Γκίρκιν και του πρωθυπουργού της ΛΔΝ, Αλεξάντερ Μποροντάι. Αυτές οι αντικαταστάσεις, μαζί με την επακόλουθη εισβολή, αντιπροσώπευαν ένα άλλο σημείο καμπής στη φύση της σύγκρουσης. Δεδομένων των πρόσφατων στρατιωτικών αποτυχιών του DPR και του LPR, η Ρωσία αποφάσισε ότι δεν μπορούσε πλέον να βασίζεται σε ένα συνονθύλευμα παράτυπων μαχητών στο Ντονμπάς, και διέταξε μια αλλαγή στην ηγεσία. Εγκατέλειψε το σκληροπυρηνικό αυτονομιστικό σχέδιο υπό την ηγεσία των Ρώσων πολιτών, το οποίο δεν μπόρεσε να ελέγξει πλήρως, και το αντικατέστησε με την ιδέα του ειδικού καθεστώτος για το Ντονμπάς εντός της Ουκρανίας, και μια πιο υπάκουη τοπική διοίκηση DPR/LPR. Αυτό αντιπροσώπευε τις προσπάθειες της Ρωσίας για «ιθαγενοποίηση» της σύγκρουσης, χρησιμοποιώντας τους στρατιωτικά ασήμαντους τοπικούς φιλορώσους πολιτικούς ακτιβιστές ως πολιτικό κάλυμμα για την προώθηση των ρωσικών συμφερόντων στην Ουκρανία.

Οι ρωσικές δυνάμεις και ρωσικός εξοπλισμός συμμετείχαν στη Δεύτερη Μάχη του Αεροδρομίου του Ντόνετσκ και στη Μάχη του Ντεμπαλτσέβε. Μια έκθεση που κυκλοφόρησε από το Royal United Services Institute τον Μάρτιο του 2015 ανέφερε ότι "η παρουσία μεγάλου αριθμού ρωσικών στρατευμάτων σε κυρίαρχο έδαφος της Ουκρανίας" είχε γίνει "μόνιμο χαρακτηριστικό" του πολέμου στο Ντονμπάς από την εισβολή του Αυγούστου του 2014. Μετά την ήττα της Ουκρανίας στο Ντεμπαλτσέβε, τα μέρη της σύγκρουσης υπέγραψαν τη συμφωνία Μινσκ II για τον τερματισμό των μαχών στις 15 Φεβρουαρίου 2015. Αυτοί οι όροι ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκοί για τη Ρωσία, καθώς απαιτούσαν από την Ουκρανία να χορηγήσει «ειδικό καθεστώς» στις περιοχές, που ελέγχονται από τους αυτονομιστές και να τις επανενσωματώσει στην Ουκρανία, παρόμοια με την ομοσπονδιοποίηση, που υποστήριξαν οι φιλορώσοι διαδηλωτές στις αρχές του 2014. Αυτό θα δημιουργούσε ένα ρωσικό "στρατηγικό γάντζο" εντός της Ουκρανίας, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, για να αποτρέψει τη μελλοντική ενσωμάτωση αυτής της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή το ΝΑΤΟ. Σε μια συνέντευξη Τύπου στις 17 Δεκεμβρίου 2015, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναγνώρισε για πρώτη φορά ότι υπήρχε ρωσική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή του Ντονμπάς, αν και είπε ότι αυτό δεν σήμαινε ότι υπήρχαν «ρωσικά στρατεύματα» εκεί. Στις 24 Απριλίου 2019, ο Πρόεδρος Πούτιν εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα για την ταχεία παρακολούθηση της διαδικασίας απόκτησης της ρωσικής υπηκοότητας για τους κατοίκους των περιοχών, που κατέχονται από το DPR και το LPR. Αυτό είναι παρόμοιο με αυτό που έχει κάνει η Ρωσία σε άλλα φιλορωσικά προτεκτοράτα, που ιδρύθηκαν μετά από μετασοβιετικές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένης της Υπερδνειστερίας, της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσσετίας. Η Ρωσία αναγνώρισε το DPR και το LPR ως ανεξάρτητα κράτη στις 21 Φεβρουαρίου 2022 και στη συνέχεια διέταξε τα ρωσικά στρατεύματα να εισέλθουν στη ζώνη σύγκρουσης του Ντονμπάς ως «ειρηνευτική δύναμη».

Στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία

Τον Δεκέμβριο του 2017, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρείχαν στην Ουκρανία στρατιωτική βοήθεια για πρώτη φορά, με τη μορφή αντιαρματικών πυραύλων Javelin. Αρχικά, αυτά έπρεπε να κρατηθούν μακριά από το μέτωπο, αλλά μετά από μια δεύτερη παράδοση παρόμοιων οπλικών συστημάτων μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε. Τον Σεπτέμβριο του 2021, το Κίεβο διέταξε τις στρατιωτικές δυνάμεις να συμμετάσχουν σε μια κοινή άσκηση με εταίρους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Η χρήση πυραύλων Javelin στην πρώτη γραμμή του μετώπου αναφέρθηκε τον Νοέμβριο του 2021.

Ανθρώπινες απώλειες

Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων θανάτων, που προκλήθηκαν από τον πόλεμο ήταν 13.100–13.300 στα τέλη Ιανουαρίου 2021. Μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2021, ο ΟΗΕ επιβεβαίωσε ότι 3.393 άμαχοι είχαν σκοτωθεί στη σύγκρουση. Οι 312 από τους θανάτους αμάχων ήταν αλλοδαποί: 298 επιβάτες και πλήρωμα της πτήσης 17 της Malaysia Airlines, 11 Ρώσοι δημοσιογράφοι, ένας Ιταλός δημοσιογράφος, ένας Ρώσος πολίτης σκοτώθηκε σε διασυνοριακούς βομβαρδισμούς και ένας Λιθουανός διπλωμάτης.

Ουκρανικές δυνάμεις

Οι ουκρανικές κυβερνητικές δυνάμεις έχασαν ένα επιβεβαιωμένο σύνολο 4.641 νεκρών στρατιωτών μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2022, συμπεριλαμβανομένων 211 Ουκρανών πολιτών που γεννήθηκαν στο εξωτερικό και 13 αλλοδαπών. Άλλοι 70 Ουκρανοί στρατιώτες αγνοούνταν.

Φιλορωσικές πηγές ισχυρίστηκαν ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν: 10.000 νεκρούς, 20.000 τραυματίες και 13.500 εγκαταλειμμένους ή αγνοούμενους, μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2015.

Αυτονομιστικές δυνάμεις

Οι αυτονομιστές ανέφεραν ότι είχαν χάσει 1.400 άνδρες το πολύ στις αρχές Φεβρουαρίου 2015. Τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν ότι 5.700 αυτονομιστές σκοτώθηκαν μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2021.

Η Ουκρανία ισχυρίστηκε ότι 7.577–14.600 αυτονομιστές είχαν σκοτωθεί και 12.000 ήταν αγνοούμενοι κατά τη διάρκεια των μαχών στις αρχές του 2015. Ισχυρίστηκαν ότι επιπλέον 103 Ρώσοι στρατιώτες σκοτώθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου 2016.

Μια εικόνα ενός αναφερόμενου νεκροταφείου αυτονομιστών στο Ντόνετσκ στα τέλη Φεβρουαρίου 2015, έδειξε έναν αριθμό πλακών, που έφταναν τουλάχιστον τις 2.213. Στα τέλη Αυγούστου 2015, σύμφωνα με μια αναφερόμενη διαρροή από μια ρωσική ειδησεογραφική τοποθεσία, Business Life (Delovaya Zhizn), 2.000 Ρώσοι στρατιώτες είχαν σκοτωθεί στην Ουκρανία μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2015. Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανέφερε ότι μέχρι τις αρχές Μαρτίου 2015, 400–500 Ρώσοι στρατιώτες είχαν πεθάνει.

Μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου 2022, οι αυτονομιστικές αρχές της ΛΔΝ (PR )ανέφεραν ότι συνολικά 5.042 αυτονομιστές και άμαχοι είχαν σκοτωθεί σε εδάφη, που ελέγχονται από τη ΛΔΝ, ενώ η ΛΔΛ ανέφερε ότι 1.328 άνθρωποι είχαν πεθάνει στο ΛΔΛ (LPR) μέχρι τον Ιανουάριο του 2018.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• 12 May report on human rights and minority rights situation in Ukraine by the OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights
• 15 July report on the human rights situation in Donbass and Crimea by the OHCHR
• 28 August report on claims of war crimes by the insurgents in Donbass by Human Rights Watch
• 15 November report on the human rights situation in Donbass and Crimea by the OHCHR