Στρατιωτικός νόμος στην Ουκρανία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η νομική βάση για την εισαγωγή του στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία (ουκρανικά: Воєнний стан в Україні‎‎) είναι το Σύνταγμα της Ουκρανίας, ο Νόμος της Ουκρανίας «Σχετικά με το νομικό καθεστώς του στρατιωτικού νόμου» (Αρ. 389-VIII από 12 Μαΐου 2015[1]) και προεδρικό διάταγμα για την εισαγωγή στρατιωτικού νόμου.

Ο προηγούμενος νόμος «Σχετικά με το νομικό καθεστώς του στρατιωτικού νόμου» εγκρίθηκε το 2000 και υπογράφηκε από τον Πρόεδρο Λεονίντ Κούτσμα.[2][3] Άλλαξε πολλές φορές: το 2003, το 2008, το 2010, το 2012 και το 2014.[3]

Το 2015, ο Πέτρο Ποροσένκο παρουσίασε το νομοσχέδιο Νο. 2541 στο κοινοβούλιο. Υιοθετήθηκε από τη Βερχόβνα Ράντα (Κοινοβούλιο της Ουκρανίας) στις 12 Μαΐου και επέστρεψε με την υπογραφή του Προέδρου της Ουκρανίας στις 8 Ιουνίου.[4][5] Για την εφαρμογή του νέου νόμου, το Υπουργικό Συμβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε ένα τυπικό σχέδιο για την εισαγωγή και την παροχή μέτρων για το νομικό καθεστώς του στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία ή σε ξεχωριστές περιοχές της.[6] Σε απάντηση της παρατεταμένης στρατιωτικής επέμβασης, οι κεντρικές μονάδες της εκτελεστικής εξουσίας της Ουκρανίας δημιούργησαν σχετικά τμήματα. Στο Υπουργείο Κοινωνικής Πολιτικής λειτουργεί Τμήμα κοινωνικής προσαρμογής συμμετεχόντων στην Ζώνη Αντιτρομοκρατικής Επιχείρησης και απόστρατων στρατιωτικών,[7] στο Υπουργείο Υγείας – Τμήμα συντονισμού και παροχής ιατρικής περίθαλψης κατά τη διάρκεια αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων, έκτακτης ανάγκης και στρατιωτικού νόμου.[8]

Στις 28 Μαΐου 2015, στο πρόγραμμα «Έτος του Ποροσένκο», ο Πρόεδρος είπε ότι θα υπογραφεί διάταγμα για την εισαγωγή στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία εάν παραβιαζόταν εκεχειρία και θα πραγματοποιούνταν επίθεση στη θέση των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων.[5]

Στρατιωτικός νόμος το 2018[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια περίοδος στρατιωτικού νόμου εισήχθη με προεδρικό διάταγμα στις 26 Νοεμβρίου 2018[9] σε 10 περιοχές της Ουκρανίας[10] από τις 14:00 τοπική ώρα για 30 ημέρες, με στόχο την ενίσχυση της άμυνας της Ουκρανίας στο πλαίσιο της αυξανόμενης ένταση με τη Ρωσία.[11][12] Αυτό συνέβη μετά το περιστατικό στον Πορθμό του Κερτς.[13][14] Ο στρατιωτικός νόμος έληξε μετά από 30 ημέρες.[15]

Αρχικά, ο Πρόεδρος Ποροσένκο υπέγραψε διάταγμα για στρατιωτικό νόμο σε ολόκληρη την Ουκρανία για 60 ημέρες. Ωστόσο, μετά από 5 ώρες διαβουλεύσεων, μια λιγότερο περιοριστική εκδοχή υπεγράφη στον νόμο από μια έκτακτη συνεδρίαση του Βερχόβνα Ράντα.[16]

Κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού νόμου (και αρχής γενομένης από τις 30 Νοεμβρίου 2018), η Ουκρανία απαγόρευσε σε όλους τους Ρώσους άνδρες μεταξύ 16 και 60 ετών την είσοδο στη χώρα για την περίοδο του στρατιωτικού νόμου με εξαιρέσεις για ανθρωπιστικούς σκοπούς.[17] Η Ουκρανία ισχυρίστηκε ότι αυτό ήταν ένα μέτρο ασφαλείας για να εμποδίσει τη Ρωσία να σχηματίσει μονάδες «ιδιωτικών» στρατών στο ουκρανικό έδαφος. Σύμφωνα με την Κρατική Συνοριακή Υπηρεσία της Ουκρανίας, απαγορεύτηκε η είσοδος στην Ουκρανία σε 1.650 Ρώσους πολίτες από τις 26 Νοεμβρίου έως τις 26 Δεκεμβρίου 2018.[18] Στις 27 Δεκεμβρίου 2018, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι είχε παρατείνει «τα περιοριστικά μέτρα της Κρατικής Συνοριοφυλακής σχετικά με την είσοδο Ρώσων ανδρών στην Ουκρανία».[19]

Περιοχές στρατιωτικού νόμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πληγείσες περιοχές βρίσκονται κατά μήκος των συνόρων Ουκρανίας - Ρωσίας, κατά μήκος του τμήματος των συνόρων Μολδαβίας-Ουκρανίας που εκτείνονται κατά μήκος του μη αναγνωρισμένου κράτους της Υπερδνειστερίας (όπου υπάρχουν ρωσικά ειρηνευτικά στρατεύματα) και στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και της Θάλασσας Αζόφ. Τα ουκρανικά εσωτερικά ύδατα του υδατικού χώρου Αζόφ- Κερτς υπόκεινται επίσης στο στρατιωτικό νόμο.[16][20]

Στρατιωτικός νόμος στην Ουκρανία (οι 10 περιοχές εμφανίζονται με κόκκινο) το 2018
Κατά μήκος των συνόρων με το μη αναγνωρισμένο κράτος της Υπερδνειστερίας
Κατά μήκος της ακτής της Μαύρης και της Θάλασσας Αζόφ
Κατά μήκος των συνόρων Ουκρανίας Ρωσίας

Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά τη δημόσια υποστήριξη, η απόφαση του Ποροσένκο επικρίθηκε επειδή έλαβε χώρα κατά τις προεδρικές εκλογές της Ουκρανίας του 2019, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάστηκαν από τους περιορισμούς στο Σύνταγμα από τον στρατιωτικό νόμο (σημείο 3 του διατάγματος στρατιωτικού νόμου).[21]

Από την άλλη πλευρά, επικρίθηκε πως ενεργοποιήθηκε αργά, επειδή πριν από το περιστατικό στον Πορθμό του Κερτς συνέβησαν αρκετά σοβαρότερα στρατιωτικά επεισόδια μετά τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση το 2014 στην Ουκρανία. Οι επικριτές συνδέουν το χρονοδιάγραμμα με τις προεκλογικές πολιτικές φιλοδοξίες του Ποροσένκο, καθώς τα ποσοστά του για τις προεδρικές εκλογές της Ουκρανίας του 2019 ήταν πολύ χαμηλά.[22] Εκφράστηκε επίσης ανησυχία ότι ο στρατιωτικός νόμος θα επηρεάσει τις πληρωμές διεθνούς βοήθειας.

Στρατιωτικός νόμος το 2022[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κήρυξε στρατιωτικό νόμο στις 24 Φεβρουαρίου 2022, ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Μιλώντας σε τηλεοπτικό διάγγελμα προς το έθνος λίγο πριν τις 7 το πρωί, ξεκαθάρισε ότι απαγορεύεται σε όλους τους ικανούς άνδρες ηλικίας 18-60 ετών να φύγουν από τη χώρα, καθώς η χώρα ξεκίνησε γενική κινητοποίηση όλων των εφεδρικών δυνάμεων.[23]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Закон України "Про правовий режим воєнного стану" [Law of Ukraine "On the legal status of martial law"] (στα Ουκρανικά). Βερχόβνα Ράντα. 12 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  2. Sviatoslav Khomenko (2 Μαρτίου 2014). Що таке воєнний стан? [What is a martial law?] (στα Ουκρανικά). Ουκρανική Υπηρεσία του BBC. Ανακτήθηκε στις Ιανουαρίου 30, 2019. 
  3. 3,0 3,1 Закон України «Про правовий режим воєнного стану» [Law of Ukraine "On the legal status of martial law"] (στα Ουκρανικά). Βερχόβνα Ράντα. 6 Απριλίου 2000. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  4. Закон про правовий режим воєнного стану підписаний [The law on the legal regime of martial law is signed] (στα Ουκρανικά). UkrMedia. 8 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  5. 5,0 5,1 Президент підписав закон про режим воєнного стану. 5 фактів [The President signed the law on the state of martial law. 5 facts] (στα Ουκρανικά). tvoemisto.tv. 9 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  6. Про затвердження типового плану запровадження та забезпечення заходів правового режиму воєнного стану в Україні або в окремих її місцевостях [On approval of a model plan for the introduction and provision of measures for the legal regime of martial law in Ukraine or in its separate areas] (στα Ουκρανικά). Υπουργικό Συμβούλιο της Κυβέρνησης της Ουκρανίας. 22 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  7. Наказ Мінсоцполітики від 12 квітня 2018 року № 336 «Про затвердження структури апарату Міністерства соціальної політики України» [Order of the Ministry of Social Policy from April 12, 2018, No. 336 "On approval of the structure of the apparatus of the Ministry of Social Policy of Ukraine"] (στα Ουκρανικά). [[Υπουργείο Κοινωνικής Πολιτικής {Ουκρανία)]]. 12 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  8. Anastasiia Chabanenko (31 Μαρτίου 2018). «Declaration of the division of coordination and providing medical care during anti-terrorist operations, emergency and martial law specialist». Εθνική Υπηρεσία για την Πρόληψη της Διαφθοράς. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2019. 
  9. Martial law in Ukraine introduced from Nov 26, Turchynov clarifies // Ουκρανική Ανεξάρτητη Υπηρεσία Πληροφοριών, 26 Νοεμβρίου 2018
  10. Martial law in ten regions of Ukraine // Κέντρο Ανατολικών Σπουδών (Βαρσοβία), 26 Νοεμβρίου 2018
  11. Presidential Decree of November 26, 2018 No. 393/2018 "On the Imposition of Martial Law in Ukraine" (Ukr.) // Πρόεδρος της Ουκρανίας, 26 Νοεμβρίου 2018
  12. The Law of Ukraine of November 26, 2018 No. 2630-VIII "On Approval of the Decree of the President of Ukraine 'On the Imposition of Martial Law in Ukraine'" (ukr.) // Βερχόβνα Ράντα, 26 Νοεμβρίου 2018
  13. Martial law in Ukraine could be a death sentence for its democracy // The Washington Post, 26 Νοεμβρίου 2018
  14. In Standoff With Russia, What Does Ukraine's Martial Law Decree Mean? // The New York Times, 26 Νοεμβρίου 2018
  15. Martial laws comes to an end in Ukraine after 30 days, BBC News (26 Δεκεμβρίου 2018)
  16. 16,0 16,1 «Указ №393 про введення воєнного стану в Україні (текст)». Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018. 
  17. «Ukraine bans entry to all male Russian nationals aged 16-60» (στα αγγλικά). Ουκρανική Ανεξάρτητη Υπηρεσία Πληροφοριών. 30 Νοεμβρίου 2018. https://www.unian.info/politics/10358424-ukraine-bans-entry-to-all-male-russian-nationals-aged-16-60.html. Ανακτήθηκε στις 2018-12-04. 
  18. Almost 1,650 Russian citizens refused entry into Ukraine amid martial law – Ukrainian Border Service, Interfax-Ukraine (Δεκεμβρίου 26, 2018)
  19. Ukraine upholds entry restrictions for Russian men aged 16-60 years, Ukrinform (27 Δεκεμβρίου 2018)
  20. Ukrainian lawmakers approve martial law as tensions with Russia escalate, CNN, 26 Νοεμβρίου 2018 (ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2018)
  21. Ukraine's Martial Law Brings Unease After Russian Attack, του Renee Hickman, NBC News, 7 Δεκεμβρίου 2018 (ανακτήθηκε στις Δεκεμβρίου 23, 2018)
  22. Ukraine imposes martial law as tensions with Russia flare, Al Jazeera, 26 Νοεμβρίου 2018 (ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2018)
  23. «Putin's Forces Attack Ukraine». The New York Times. 24 Φεβρουαρίου 2022. https://www.nytimes.com/live/2022/02/23/world/russia-ukraine-putin. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]