Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πρωτόπαππας Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πρωτόπαππας
Άποψη από την πλατεία του χωριού με τον εμβληματικό πλάτανο
Πρωτόπαππας is located in Greece
Πρωτόπαππας
Πρωτόπαππας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
Δημοτική ΕνότηταΖίτσας
Γεωγραφία
ΝομόςΝομός Ιωαννίνων
Πληθυσμός
Μόνιμος220
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας440 03
Τηλ. κωδικός2658

Ο Πρωτόπαππας είναι οικισμός της Ηπείρου στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων.[1][2]

Ο Πρωτόπαππας βρίσκεται σε απόσταση 23 χιλιόμετρα βορειοδυτικά των Ιωαννίνων. Το χωριό χαρακτηρίζεται ημιορεινό, έχει υψόμετρο 640 μέτρα[1] και συνδυάζει πλούσια βλάστηση και βιοποικιλότητα που εκτείνεται από τις καλλιέργειες και τα αυτοφυή φυτά κάμπου μέχρι τα αμπέλια των ημιορεινών περιοχών και τις αιωνόβιες βελανιδιές και τα πουρνάρια.

Διοικητικά, σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, αποτελεί κοινότητα που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Ζίτσας του Δήμου Ζίτσας[3] ενώ σύμφωνα με την απογραφή 2011 είχε 342 κατοίκους[4].

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά μια εκδοχή, το χωριό οφείλει την ονομασία στον πρώτο οικιστή του χωριού που ήταν παπάς, επικεφαλής ομάδας μεταναστών από τη βόρεια Ήπειρο, που αποφεύγοντας το κύμα των διωγμών και το εξισλαμισμού στον τόπο τους, μετανάστευσαν στην περιοχή του Πρωτόπαππα γύρω στα μέσα του 17ου αιώνα.

Υπάρχει παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο παπάς οικιστής του χωριού, καταγόταν από τους Ζουλιάτες, (Ζουλιάτι) χριστιανικό χωριό της Βορείου Ηπείρου και, εκτός από τους συγχωριανούς του, έφερε μαζί του την καμπάνα της εκκλησίας του. Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή της παράδοσης πιο συμβατή με γραπτές ιστορικές μαρτυρίες που τοποθετεί την ύπαρξη του χωριού το έτος 1542 ως χωριό/κτήμα του Πρωτόπαπα, εξ' ου και το όνομα του χωριού Πρωτόπαπα δηλ. το χωριό του Πρωτόπαπα. "Χρονογραφία της Ηπείρου" του Π. Αραβαντινού.

Στο χωριό στεγάζεται σχολείο από την εποχή της Τουρκοκρατίας με δάσκαλο που πλήρωναν οι κάτοικοι και κυρίως με πολλούς μαθητές. Σήμερα το σχολείο είναι σύγχρονο ( χτίστηκε το 1952 ) με πελεκητή πέτρα και πολλές αίθουσες, αλλά, δυστυχώς, χωρίς παιδιά! Έτσι ανέστειλε την λειτουργία του!

Σήμα κατατεθέν του χωριού είναι ο περίφημος Πλάτανος, ηλικίας περίπου 180 ετών, ιδιαίτερης αισθητικής αξίας, λόγω της θέσης του (πλατεία του χωριού) των αναλογιών του και του σχήματός του. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, ενώ δεξιά και αριστερά του απλώνονται αμφιθεατρικά οι δύο συνοικίες του (μαχαλάδες).

Η εκκλησία του χωριού ( Άγιος Νικόλαος ) χτίστηκε με την συνδρομή του γιού του Αλή Πασά,Μουχτάρ. Η σημερινή εκκλησία, χτίσθηκε με οικονομική συνδρομή όλων των κατοίκων το 1956.

Η ζωή των κατοίκων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την αμπελουργία και την καλλιέργεια δημητριακών. Παράγεται εξαιρετικής ποιότητας κρασί από την ποικιλία σταφυλιών Debina.Παράγεται επίσης τσίπουρο, υπάρχουν επίσης μερικές κτηνοτροφικές μονάδες.

Αρχιτεκτονική σπιτιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όλα τα σπίτια ήταν χτισμένα με πέτρα και στέγη από άσπρη πλάκα φερμένη από άλλες περιοχές, ενώ η πέτρα για το χτίσιμο έβγαινε με σκληρή δουλειά από κοντινά μαντέμια.

  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 51. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 97. 
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 29. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 132. 
  3. «Πρωτόπαππας Ιωαννίνων». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2024. 
  4. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10569 (σελ. 95 του pdf)