Γαβρισιοί Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°48′23″N 20°41′40″E / 39.80639°N 20.69444°E / 39.80639; 20.69444

Γαβρισιοί
Γαβρισιοί is located in Greece
Γαβρισιοί
Γαβρισιοί
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
ΔήμοςΖίτσας
Δημοτική ΕνότηταΕκάλης
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΉπειρος
Υψόμετρο620
Πληθυσμός109 (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΓαβρισιούς
Ταχ. κώδικας440 03
Τηλ. κωδικός26580

Οι Γαβρισιοί είναι ορεινό χωριό της Ηπείρου στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων.[2][3]

Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Γαβρισιοί βρίσκονται σε υψόμετρο 620 μέτρα[4], απέχουν 23 χιλιόμετρα ΒΔ. από την πόλη των Ιωαννίνων και 17 χλμ. ΒΔ. από την Ελεούσα (έδρα του δήμου). Δυτικά του χωριού είναι η Λιγοψά, νοτιοανατολικά το Πετσάλι ενώ ανατολικά του περνάει η ΕΟ Ιωαννίνων - Κοζάνης. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση η αρχική του θέση ήταν στην τοποθεσία "Παλαιοχώρι" με την ονομασία Δωροθέα ("δώρο Θεού", λόγω της αξιοζήλευτης θέας προς το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων) από την οποία μετοίκησε στη σημερινή λόγω κάποιας μεταδοτικής ασθένειας.[3]

Γραπτές αναφορές για τους Γαβρισιούς υπάρχουν από το 1850 όταν εκκλησιαστικά υπαγόταν στα Ιωάννινα και ήταν ιδιόκτητο ενώ το 1866 με 1881 ήταν τσιφλίκι του Αλή Εφένδη και του Γ. Ζωίδη. Ως τελευταίος ιδιοκτήτης αναφέρεται ο Ζαγορίσιος Κωστούλας Δόνος από τον οποίο σταδιακά εξαγοράστηκε το χωριό. Σύμφωνα με την παράδοση η ονομασία στους Γαβρισιούς δόθηκε εξ΄αιτίας της σθεναρής αντίστασης που έδειξαν οι τότε κάτοικοι απέναντι στους Τούρκους και για την οποία χαρακτηρίστηκαν "Γαύριοι", δηλαδή ήρωες στα σλάβικα. Πολιούχος ναός είναι η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στο κέντρο του χωριού που κτίστηκε την περίοδο της τουρκοκρατίας και ανακαινίστηκε πλήρως 1981.[5]

Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου το 1919 στο ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 γραμμένος Γαβρισιούς να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Πετσαλίου. Το 1924 με το ΦΕΚ 234Α - 23/09/1924 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας και το 1940 το όνομα διορθώθηκε σε Γαβρισιοί.[6] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Γαβρισιών της δημοτικής ενότητας Εκάλης που υπάγεται στο δήμο Ζίτσας και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 109 κατοίκων.[7]

Απογραφές πραγματικού πληθυσμού (de facto)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 190[8] 198[9] 95[10] 162[11] 134[12] 108[13] 109

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -817737.
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 8. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 70. 
  3. 3,0 3,1 house, Wapp-development. «Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Ζίτσας». www.zitsa.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  4. «ΓΑΒΡΙΣΙΟΙ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  5. «Ἱερός Ναός Ἁγίας Παρασκευής Γαβρισιῶν». Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  6. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  7. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10568 (σελ. 94 του pdf)
  8. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 85 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  9. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 87 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 85 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  11. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 97 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  12. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 111 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 115 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.