Πατριάρχης Αλεξανδρείας Ιερόθεος Α΄
| Ιερόθεος Α΄ Αλεξανδρείας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 18ος αιώνας Τρίκαλα |
| Θάνατος | 8 Σεπτεμβρίου 1845 |
| Εθνικότητα | Βλάχοι[1] |
| Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | χριστιανός ιερέας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μητροπολίτης Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής |
Ο Ιερόθεος (κατά κόσμον Διονυσίου ή Διονυσιάδης[2]) ήταν Ορθόδοξος επίσκοπος που έζησε μεταξύ του 18ου και 19ου αιώνα και διετέλεσε Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας από το 1825 ως το 1845.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στο χωριό Κλείνοβο των Τρικάλων[α]. Αρχικά (ίσως το 1796 ή 1797[2], πάντως πριν το 1802[β]) εξελέγη Επίσκοπος Ζητουνίου υπό την Μητρόπολη Λαρίσης και τον Σεπτέμβριο του 1811 Επίσκοπος Παροναξίας, θέση στην οποία συνάντησε αντιδράσεις και από την οποία τελικά παραιτήθηκε οικειοθελώς το 1819[6]. Στις 17 Απριλίου 1821 εξελέγη Μητροπολίτης Νικαίας[5][3][7].
Στις 14 Οκτωβρίου 1825 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Χρύσανθος, υπό την πίεση της Υψηλής Πύλης, συγκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, η οποία έπαυσε τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλο από τα καθήκοντά του και εξέλεξε στη θέση αυτή τον Ιερόθεο. Αγανακτισμένος από την καθαίρεσή του, ο Θεόφιλος αποκάλεσε τον Ιερόθεο «ληστή, παράνομο, τετράγαμο και μοιχό[8]»
Μετά την εκλογή του, ο Ιερόθεος Α΄ δεν πήγε αμέσως στην Αλεξάνδρεια. Τον Μάιο και τον Ιούλιο του 1826 βρισκόταν στο Κάιρο, όπως προκύπτει από επιστολή προς τους Διονύσιο Ρώμα, Φραντσέσκο Καρβέλα, Παναγιώτη Στεφάνου και Νικόλαο Καλύβα. Στην επιστολή αυτή περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στην Αλεξάνδρεια και ζητά τη συνδρομή των παραληπτών, με σκοπό την ίδρυση Ελληνικής Σχολής στην Αίγυπτο.
Ως Πατριάρχης διέθεσε ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων που του διέθεσε η κοινότητα Αλεξανδρείας για την πληρωμή των δασκάλων Αλμυρού, που υπάγονταν στην επισκοπή Ζητουνίου. Το 1842 ίδρυσε την Ελληνοαραβική Σχολή Καΐρου, καθώς και την Αλεξάνδρεια Σχολή, για τις πληρωμές των δασκάλων της οποίας άφησε το απαιτούμενο χρηματικό ποσό με τη διαθήκη του (25.000 γρόσια)[9]. Ανακαίνισε την Ιερά Μονή του Οσίου Σάββα Αλεξανδρείας, τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Καΐρου, ίδρυσε πτωχοκομείο και εξαγόρασε και απελευθέρωσε πολλούς χριστιανούς αιχμαλώτους από τους Άραβες. Τα χρήματα για τις ενέργειες αυτές είχαν συγκεντρωθεί από Έλληνες και Ρώσους δωρητές, ενώ ο ίδιος ο τσάρος Νικόλαος Α΄ είχε κάνει σημαντική δωρεά. Ο Ιερόθεος ζήτησε από τον Τσάρο την προσφορά και άλλης βοήθειας για την ανακαίνιση μοναστηριών του Βουκουρεστίου και του Ιασίου που ανήκαν στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και για την ίδρυση Ελληνοαραβικής Σχολής, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Τελικά ίδρυσε την Ελληνοαραβική Σχολή στο Κάιρο το 1842.
Αντιμετώπισε την ουνιτική προπαγάνδα και πέτυχε να εκδοθεί σουλτανικό διάταγμα που απαγόρευε στους ουνίτες μοναχούς να φορούν άμφια ορθοδόξων[10]. Το 1839 συνυπέγραψε με τα άλλα τρία πρεσβυγενή πατριαρχεία την εγκατάσταση ορθόδοξου επισκόπου στο Χαλέπι της Συρίας (το κέντρο της ουνιτικής προπαγάνδας), τη συντήρηση του οποίου αναλάμβαναν από κοινού τα Πατριαρχεία.
Ο Ιερόθεος Α΄ πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 1845. Με εντολή του Μωχάμετ Άλη, κατόπιν βασιλικής πομπής τάφηκε στο ναό του Αγίου Νικολάου στο Κάιρο[11][γ].
Υποσημειώσεις και παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ο Ευαγγελίδης εντοπίζει την περιοχή του Κλεινωβού στο νομό Τρικάλων[3]. Ωστόσο, ο Φειδάς και ο Παπαδόπουλος τοποθετούν το χωριό αυτό στην Εστιώτιδα Λάρισας[4][5]
- ↑ αναφέρεται σε επιγραφή του ναού του Αγίου Νικολάου στον Αλμυρό.
- ↑ Ο Παπαδόπουλος[12] αναδημοσιεύει από την Επετηρίδα του Παρνασσού του 1915, σελ. 197-198, την επιγραφή που βρίσκεται πάνω από τον τάφο του Ιερόθεου Α΄.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ www
.faath .org .gr /uploads /books /2010 /arm _vl _el .pdf. - ↑ 2,0 2,1 Κυρόσιμος 2021, σελ. 30.
- ↑ 3,0 3,1 Ευαγγελίδης 1928, σελ. 254.
- ↑ Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια ΣΤ' (1966), σελ. 804, βλ. λ. «Ιερόθεος»
- ↑ 5,0 5,1 Παπαδόπουλος 1985, σελ. 805.
- ↑ Κυρόσιμος 2021, σελ. 31.
- ↑ Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια ΣΤ΄ (1966), σελ. 803
- ↑ Διδακτορική διατριβή Πλάτωνος Κρικρή, Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος Β' Παγκώστας ο Πάτμιος (1805-1825), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 2002, σελ. 172.
- ↑ Σαβράμης 1933, σελίδες 194-199.
- ↑ Μαζαράκης, Γεράσιμος (1932). Συμβολή εις την Ιστορίαν της εν Αιγύπτω Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αλεξάνρεια: Πατριαρχικόν Τυπογραφείον. σελίδες 669–670.
- ↑ Σαβράμης 1933, σελίδες 203-204.
- ↑ Παπαδόπουλος 1985, σελ. 812.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δικτυακός τόπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας
- Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Ιερόθεος Αλεξανδρείας
- Ευαγγελίδης, Τρύφων (1928). «Οι Πατριάρχαι Αλεξανδρείας Παρθένιος, Θεόφιλος και Ιερόθεος». Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών Ε΄. https://issuu.com/etaireiavyzantinonspoudon/docs/_______?utm_medium=referral&utm_source=www.xn-----f9bkh3fck.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2025.
- Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια ΣΤ΄ (1966)
- Κυρόσιμος, Οδυσσέας (2021). Επίσκοπος Ακαρνανίας Ιερόθεος Αριστάρχου. Η καθαίρεση και η αποκατάστασή του (PDF). Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) - Φιλοσοφική Σχολή.
- Παπαδόπουλος, Χρυσόστομος (1985). Ιστορία της Εκκλησίας Αλεξανδρείας. Αθήναι: Εκδόσεις Πουρνάρα. ISBN 9789602423752.
- Σαβράμης, Ε. (1933). «Συμπληρωματικά του Αλεξανδρείας Ιεροθέου του Α΄ (1825-1845)». Εκκλησιαστικός Φάρος 32.