Πάτρικ Λη Φέρμορ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πάτρικ Λι Φέρμορ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Φεβρουαρίου 1915[1][2][3]
Λονδίνο[4]
Θάνατος10  Ιουνίου 2011[5][1][2]
Ντάμπλτον
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςChurch of St Peter, Dumbleton
ΚατοικίαΚαρδαμύλη Μεσσηνίας
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[6][7]
νέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςThe King's School Canterbury
St Piran's School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
μυθιστοριογράφος
σεναριογράφος
στρατιωτικός
πράκτορας της βρετανικής οργάνωσης «Έκτελεστικό Ειδικών Επιχειρήσεων»
Οικογένεια
ΣύζυγοςJoan Leigh Fermor (από 1968)[8]
ΓονείςΛιούις Λι Φέρμορ και Aileen Taaffe Ambler[9]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςταγματάρχης/Βρετανικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑξιωματικός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας
Τάγμα Διακεκριμένης Υπηρεσίας
Ptolémée Prize (2016)
Εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας
Ιππότης του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων[10]
Knight Bachelor
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο σερ Πάτρικ "Πάντι" Μάικλ Λη Φέρμορ, (11 Φεβρουαρίου 1915 – 10 Ιουνίου 2011) ήταν Βρετανός συγγραφέας, λόγιος στρατιώτης και φιλέλληνας[11], που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αντίσταση στην Κρήτη κατά τη διάρκεια του Β' Π.Π. Όσο ζούσε, θεωρείτο ως ένας "από τους μεγαλύτερους εν ζωή Βρετανούς περιηγητές"[12], ενώ περιγράφτηκε κάποτε από το BBC ως "κράμα ανάμεσα σε Ιντιάνα Τζόουνς, Τζέιμς Μποντ και Γράχαμ Γκριν"[13].

Νεαρή ηλικία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Λονδίνο και ήταν γιος του Λιούις Λη Φέρμορ διακεκριμένου γεωλόγου και της Μούριελ Αϊλήν. Λίγο μετά τη γέννησή του η μητέρα του έφυγε, προκειμένου να συναντήσει τον πατέρα του στις Ινδίες, αφήνοντάς τον πίσω στην Αγγλία με μια άλλη οικογένεια. Ως παιδί ο Λη Φέρμορ είχε προβλήματα με τη δομή και τους περιορισμούς της ακαδημαϊκής πειθαρχίας. Για αυτό τον έστειλαν σε σχολείο για "δύσκολα παιδιά". Αργότερα αποβλήθηκε από το Κινγκς Σκουλ, του Καντέρμπουρι. Συνέχισε τη μάθησή του διαβάζοντας κείμενα στην Ελληνική και τα Λατινικά, έργα του Σαίξπηρ και ιστορία, με απώτερο στόχο τη Στρατιωτική Ακαδημία του Σάντχερστ.

Πρώτα ταξίδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ηλικία των 18, ο Λη Φέρμορ αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ευρώπη, από το Χουκ της Ολλανδίας έως την Κωνσταντινούπολη [14] Ξεκίνησε στις 8 Δεκεμβρίου 1933, λίγο μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία στη Γερμανία, με λίγα ρούχα, το Βιβλίο Αγγλικών Στίχων της Οξφόρδης και ένα τόμο των Ωδών του Οράτιου. Κοιμόταν όπου εύρισκε, είτε σε αχυρώνες και καλύβες βοσκών, είτε σε σπίτια της αριστοκρατίας της Κεντρικής Ευρώπης, ακόμη και σε μοναστήρια. Δύο από τα περιηγητικά του έργα, Η εποχή της Δωρεάς (1977) και το Ανάμεσα στα Δάση και τα Νερά (1986), περιγράφουν με λεπτομέρειες το ταξίδι του.

Ο Λη Φέρμορ έφθασε στην Κωνσταντινούπολη την 1η Ιανουαρίου 1935, και συνέχισε το ταξίδι του κατά μήκος της ελληνικής χερσονήσου. Τον Μάρτιο, ενεπλάκη με την εκστρατεία των βασιλικών δυνάμεων στη Μακεδονία ενάντια στη δημοκρατική εξέγερση του 1935. Στην Αθήνα, συνάντησε την Μπαλάσα Καντακουζηνού (Bălaşa Cantacuzino), Ρουμάνα ευγενή της οικογένειας των Καντακουζηνών, την οποία και ερωτεύτηκε. Έζησαν σε έναν παλαιό νερόμυλο, έξω από την πόλη, που έβλεπε προς τον Πόρο. Εκείνος έγραφε και εκείνη ζωγράφιζε. Αργότερα μετακόμισαν στο Μπάλενι Băleni, τον οίκο της οικογένειας των Καντακουζηνών στη Μολδαβία, έως το ξέσπασμα του Β' Π.Π.[15].

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ομάδα απαγωγής του Κράιπε με τον Φέρμορ στο μέσο.

Με το ξέσπασμα του πολέμου ο Φέρμορ κατατάχθηκε στην Ιρλανδική Φρουρά, αλλά εξαιτίας της γνώσης που είχε ήδη για τον ελλαδικό χώρο, απεστάλη στο Σώμα Γενικών Καθηκόντων (General Service Corps) και έγινε στρατιωτικός σύνδεσμος στην Αλβανία. Πολέμησε στην Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, επέστρεψε στην Κρήτη τρεις φορές, τη μία με αλεξίπτωτο. Ανήκε σε μια ολιγάριθμη ομάδα αξιωματικών που είχε ως στόχο της της οργάνωση της αντίστασης του νησιού στη γερμανική κατοχή. Μεταμφιεσμένος ως βοσκός με το ψευδώνυμο Μιχάλης ή Filedem (Φιλεντέμ=φίλε μου Αδάμ), έζησε περισσότερα από δύο χρόνια στα βουνά. Με τον Γουίλιαμ Στάνλεϊ Μος ως υπαρχηγό, Ο Λη Φέρμορ οδήγησε την ομάδα που απήγαγε το 1944 τον Γερμανό διοικητή Χάινριχ Κράιπε[16], κοντά στις Αρχάνες[17].

Ύστερα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λη Φέρμορ παντρεύτηκε το 1968 την Τζόαν Ελίζαμπεθ Ράινερ, που τον συνόδεψε σε πολλά από τα ταξίδια του μέχρι το θάνατό της στην Καρδαμύλη τον Ιούνιο του 2003 στην ηλικία των 91[18]. Ζούσαν ένα τμήμα του χρόνου στο σπίτι τους, σε έναν ελαιώνα στην Καρδαμύλη της Μάνης (για την οποία συνέγραψε ομότιτλο βιβλίο, που μετέφρασε στα ελληνικά ο προσωπικός του φίλος, πρώην Πρωθυπουργός Τζαννής Τζαννετάκης) και το υπόλοιπο στο Γουορτσέστερσαιρ. Το 2004 στις Τιμητικές Διακρίσεις Νέου Έτους ο Πάτρικ Λη Φέρμορ χρίστηκε ιππότης. Το 2007 ανέφερε πως αποφάσισε να χρησιμοποιήσει γραφομηχανή, έχοντας γράψει όλα τα βιβλία του έως τότε χειρόγραφα[12]. Σε πολλά από τα έργα του ύμνησε τα ελληνικά τοπία με λυρικό τρόπο[19], ενώ ειδικά στο βιβλίο του με τίτλο "Ρούμελη" αποτύπωσε τις δύο, κατά την άποψή του, φαινομενικά αντίθετες μεταξύ τους πλευρές του Έλληνα, δηλαδή αυτή του "ανθρωπάκου", αλλά και εκείνην του ευγενή και φιλόξενου οικοδεσπότη[20].

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιτύμβια στήλη με απόσπασμα από ποίημα του Καβάφη.

Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ πέθανε στις 10 Ιουνίου 2011, σε ηλικία 96 ετών, έπειτα από ασθένεια[21]

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το Δέντρο του Ταξιδιώτη (1950)
  • Τα Βιολιά του Σαιν Ζακ (1953)
  • A Time to Keep Silence (Ώρα για Σιγή) (1957)
  • Μάνη - Ταξίδια στη νότια Πελοπόννησο (1958)
  • Ρούμελη (1966)
  • Η Εποχή της Δωρεάς - Πεζός στην Κωνσταντινούπολη: Από το Χουκ της Ολλανδίας στον Μέσο Δούναβη (1977)
  • Ανάμεσα στα Δάση και τα Νερά (1986)
  • Three Letters from the Andes (Τρία Γράμματα από τις Άνδεις) (1991)
  • Words of Mercury (Λόγοι του Ερμή) (2003) εκδόθηκε από την Άρτεμις Κούπερ (Artemis Cooper)
  • Εισαγωγή στο Into Colditz του Lt Colonel Miles Reid, Michael Russell Publishing Ltd, Wilton (1983).
  • Πρόλογος του Albanian Assignment του Ντέιβιντ Σμάιλι, Chatto & Windus, London (1984).
  • Θλιμμένη Βιασύνη: Επιστολές ανάμεσο στην Ντέμπορα Ντέβονσιρ και τον Πάτρικ Λη Φέρμορ (2008), έκδοση Charlotte Mosley

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12111087z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6k9409r. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 122478835. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  5. www.telegraph.co.uk/news/obituaries/military-obituaries/special-forces-obituaries/8568395/Sir-Patrick-Leigh-Fermor.html.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12111087z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. CONOR.SI. 11552611.
  8. p15877.htm#i158763. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  9. 9,0 9,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  10. Ανακτήθηκε στις 1  Φεβρουαρίου 2019.
  11. Γ. Στάμου: Ο Ρωμιός Πάτρικ Λι Φέρμορ, Ελευθεροτυπία OnLine, 10 Απριλίου 2014, archived
  12. 12,0 12,1 Helena Smith "Literary legend learning to type at 92", The Guardian, 2 March 2007
  13. Woodward, Richard B. (11 June 2011). «Patrick Leigh Fermor, Travel Writer, Dies at 96». The New York Times. http://www.nytimes.com/2011/06/11/books/patrick-leigh-fermor-travel-writer-dies-at-96.html?pagewanted=1&hpw. Ανακτήθηκε στις 2011-06-11. 
  14. Gross, Matt (23 May 2010). «Frugal Europe, on Foot». New York Times. http://travel.nytimes.com/2010/05/23/travel/23frugalwalk.html?src=me&ref=general. Ανακτήθηκε στις 2010-05-23. «Ήταν Δεκέμβρης του 1933 και ένας 18άρης Βρετανός ονόματι Πάτρικ Λη Φέρμορ φόρεσε ένα ζευγάρι μπότες και ένα μεταχειρισμένο αμπέχωνο, μάζεψε τον σάκο του και έφυγε από το Λονδίνο πάνω σε ένα πλοίο που πήγαινε στο Ρότερνταμ, όπου σχεδίασε ένα ταξίδι 1,400 μιλίων στην Ιστανμπούλ πεζός» 
  15. Τelegraph obituaries
  16. Howarth, Patrick. Undercover: The Men and Women of the SOE, London: Weidenfeld & Nicolson, 2000, ISBN 978-1-84212-240-2.
  17. «Photograph». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2011. 
  18. «The Independent obituary for Joan Leigh Fermor, 10 June 2003». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2011. 
  19. David Brewer, "Ελλάδα 1940 - 49", σελ. 403 - 406, εκδόσεις Πατάκη, 2016
  20. David Brewer, ο. π., σελ. 405, 406
  21. Sir Patrick Michael Leigh Fermor dies at 96; erudite British travel writer, Associated Press, 11 June 2011, LA Times

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μαρία Σπηλιωτοπούλου, «Η πορεία του Πάτρικ Λη Φέρμορ στα βουνά της Κρήτης (1941-1944)», Νεοελληνικά Ιστορικά τομ.2, σελ. 87-126

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]