Οργανικές αρσίνες
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Οι οργανικές αρσίνες είναι οργανικές ενώσεις που αποτελούν παράγωγα της Αρσίνης με μια τουλάχιστον οργανική ρίζα, αντίστοιχες με τις οργανικές αμίνες και τις οργανικές φωσφίνες. Το όνομά τους προέρχεται εκ της αγγλικής arsines (arsenic + ines = παράγωγα του στοιχείου αρσενικού).
Οι οργανικές αρσίνες διακρίνονται σε πρωτοταγείς ενώσεις (με ένα αλκύλιο), δευτεροταγείς (με δύο αλκύλια), τριτοταγείς (με τρία αλκύλια). Υπάρχουν ακόμη και τεταρτοταγείς αρσίνες, οι λεγόμενες του αρσωνίου. Οι πρώτες δύο κατηγορίες παρασκευάζονται με αναγωγή των αλκυλιωμένων παραγώγων του αρσενικώδους οξέος, ενώ οι τριτοταγείς από τριχλωριούχο αρσενικό και οργανομαγνησιακές ενώσεις. Από των τελευταίων με προσθήκη αλκυλαλογονιδίων λαμβάνονται οι τεταρτοταγείς ενώσεις του αρσωνίου.
Οι οργανικές αρσίνες, και ιδιαίτερα οι άκυκλες, είναι σε αέρια ή υγρά μορφή με χαμηλό σημείο ζέσεως και παρουσιάζουν οσμή σκόρδου. Αντίθετα οι τεταρτοταγείς ενώσεις του αρσωνίου είναι κρυσταλλικά στερεά με ισχυρή βασική αντίδραση παρέχοντας άλατα.
Όλες οι αρσίνες, και περισσότερο οι πτητικές, είναι ισχυρά δηλητηριώδεις και χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Οι αρσίνες σε χρήση περιλαμβάνονται στα χημικά όπλα, στη κατηγορία των ερεθιστικών.
Σημαντικότερες αρσίνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σπουδαιότερες αρσίνες εκ των οποίων και γίνεται χρήση σε χημικά όπλα είναι:
- Η χλωριούχος διφαινυλαρσίνη (ή πταρνίτης)
- Η διχλωριούχος αιθυλαρσίνη
- Η διβρωμιούχος αιθυλαρσίνη
- Η χλωριούχος φαινυλαρσίνη, κ.ά.