Οίκος Τόπια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Οίκος των Τόπια (Thopia) ήταν μία από τις ισχυρότερες αλβανικές φεουδαρχικές οικογένειες στον Ύστερο Μεσαίωνα. Αρχικά ήταν μέρος των ευγενών των Καπετιδών-Ανζού στο βασίλειο της Αλβανίας.

O θυρεός τού Οίκου των Τόπια.

Πρώιμη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη αναφορά των Tόπια είναι από το 1329,[1] όταν ο Tανούσιο Α΄ Τόπια αναφέρθηκε ως ένας από τους κόμητες της Αλβανίας.[2] Το 1338, ο Tανούσιο αναφέρθηκε ως κόμης της Mατία (conte di Matia).[3] Σύμφωνα με τους Aναμάλι & Πρίφτι, ο Tανούσιo Α΄ είχε έναν αδελφό, τον Ντόμινικ, ο οποίος ήταν υψηλόβαθμος κληρικός και υπηρέτησε ως σύμβουλος του Ροβέρτου της νάπολης.[4] 

Σύμφωνα με τον Kαρλ Χοπφ, ο γιος (ή αδελφός) τού Tανούσιo Α΄, ο Aνδρέας Α΄, όπως περιέγραψε ο Γκιον Μουζάκα (άκμασε το 1510), είχε ερωτευτεί την Ελένη, νόθη κόρη τού Ροβέρτου της Νάπολης, όταν το πλοίο της, καθοδόν προς το πριγκιπάτο του Μορέα για να παντρευτεί τον εκεί βάιλο, είχε σταματήσει στο Δυρράχιο, όπου συναντήθηκαν. Ο Ανδρέας Α΄ την απήγαγε και τη νυμφεύτηκε και απέκτησαν δύο γιους, τον Kάρολοl και τον Γεώργιο. Ο βασιλιάς Ροβέρτος, έξαλλος, με το πρόσχημα της συμφιλίωσης προσκάλεσε το ζευγάρι στη Νάπολη, όπου τους εκτέλεσε.[5]

Η οικογένεια μεταστράφηκε από την Ορθοδοξία στον Καθολικισμό.[6]

Μέχρι το 1340 οι Τόπια έλεγχαν μεγάλο μέρος της επικράτειας μεταξύ των ποταμών Mάτι και Σκούμπιν. Μαζί με την οικογένεια Mουζάκα, συμφώνησαν να αναγνωρίσουν την επικυριαρχία του Καπετιδών-Ανζού μετά την εξέγερση κατά των Σέρβων. Ωστόσο, εκτός από τον Αντρέα Μουζάκα που νίκησε τους Σέρβους σε μάχη στα βουνά Περιστέρι, δεν έγινε καμία ενέργεια για την υλοποίηση της συνθήκης με τους Ανζού.[7]

Κάρολος Τόπια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριγκιπάτο της Αλβανίας πριν από την κατάκτηση του Δυρραχίου από τον Καρλ Θοπία

Υπό τον Kάρολο Τόπια η οικογένεια έφτασε στο ζενίθ της. Μετά το τέλος τού αυτοκράτορα Στέφαν-Ούρου Δ΄ Ντούσαν (1355), ο Kάρολοςl κατάφερε να καταλάβει μεγάλο μέρος της κεντρικής Αλβανίας, που ήταν μέχρι τότε μέρος της Σερβικής αυτοκρατορίας. Το 1362 οι δυνάμεις του επιτέθηκαν στην πόλη του Δυρραχίου, τότε στα χέρια των Ανζού. Αν και δεν μπόρεσε να καταλάβει την πόλη, τους ανάγκασε να πληρώνουν ετήσιο φόρο τυποτέλειας στην οικογένειά του. Το 1368 ο Κάρολος κατάφερε να καταλάβει την πόλη του Δυρραχίου.[4] Γύρω στο 1370 ο Κάρολος επιτέθηκε στις κτήσεις της οικογένειας Μουζάκα και κατάφερε να λάβει από αυτούς την περιοχή μεταξύ Σκούμπιν και Σεμάν. Τώρα η επικράτεια των Τόπια εκτεινόταν από τον ποταμό Ματ μέχρι το Σεμάν, φτάνοντας στη μέγιστη επέκτασή της.[4] Αυτή η επιθετική συμπεριφορά έφερε μία περίπλοκη κατάσταση και πολλούς εχθρούς. Το 1376 ο Λουδοβίκος των Εβρέ, δούκας του Δυρραχίου, ο οποίος είχε αποκτήσει τα δικαιώματα στο Αλβανικό βασίλειο από τη σύζυγό του Ιωάννα των Καπετιδών-Ανζού του Δυρραχίου, επιτέθηκε και κατέκτησε την πόλη. Ωστόσο, το 1383, ο Κάρολος Τόπια ανέλαβε ξανά τον έλεγχο της πόλης.[8]

Η οικογένεια Mουζάκα συμμάχησε με τον Μπάλσα Β΄ εναντίον των Τόπια. Στις αρχές του 1385, η πόλη του Δυρραχίου καταλήφθηκε από τον Μπάλσα Β΄ σε μία αιφνιδιαστική επίθεση. Ο Κάρολος κάλεσε σε Οθωμανική βοήθεια και οι δυνάμεις του Μπάλσα Β΄ ηττήθηκαν στη μάχη του Σάβρα. Ο Τόπια ανακατέλαβε την πόλη του Δυρραχίου την ίδια χρονιά και την κράτησε μέχρι το τέλος του το 1388. Στη συνέχεια, την πόλη του Δυρραχίου κληρονόμησε ο γιος του Γεώργιος Β΄ κύριος του Δυρραχίου . Το 1392 ο Γεώργιος Β΄ παρέδωσε την πόλη του Δυρραχίου και τις περιοχές του στη Βενετία.[9]

Μετά τον Κάρολο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Kάρολος Tόπια, μονή Αρδενίτσας.

Μετά το τέλος τού Καρόλου, η κυριαρχία του μοιράστηκε μεταξύ της κόρης του Ελένα Τόπια και του γιου του Γιέργι/Γεωργίου Β΄ Τόπια. Ο Γεώργιος Β΄ κράτησε την πόλη του Δυρραχίου και τα περίχωρά της, τα οποία αργότερα παρέδωσε στη Δημοκρατία της Βενετίας, ενώ η Ελένη Τόπια κράτησε την πόλη Kρούγιε και τα περίχωρά της. Ήταν παντρεμένη με τον Βενετό ευγενή Μάρκο Μπαρμπαρίγκο. Ο κόμης Nικήτα Τόπια, εξάδελφος του Γεωργίου Β΄, βασίλευε στην περιοχή νότια του Δυρραχίου. Το 1403, ο Nικήτα Τόπια κατάφερε να καταλάβει την πόλη Kρούγιε από την εξαδέλφη του Ελένη, κερδίζοντας έτσι ένα άλλο μέρος τής επικράτειας, που κατείχε προηγουμένως η Tόπια. Είχε καλές σχέσεις με τη Βενετία, η οποία ενδιαφερόταν να υπάρχει κάποια ουδέτερη ζώνη μεταξύ αυτής και τού διαρκώς προωθημένου Οθωμανικού στρατού. Ωστόσο το 1411 ο Nικήτα Τόπια υπέστη βαριά ήττα από τις δυνάμεις του Τέοντορ Γ΄ Μουζάκα. Ο ίδιος έπεσε αιχμάλωτος και με την παρέμβαση της Δημοκρατίας της Ραγκούσας αφέθηκε ελεύθερος, αλλά μόνο αφού έδωσε κάποια εδάφη γύρω από τον ποταμό Σκούμπιν στην οικογένεια Mουζάκα. Μετά το τέλος του το 1415, το κάστρο της Kρούγια έπεσε στα χέρια των Οθωμανών.[4]

Μεταγενέστεροι εκπρόσωποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αργότερα γνωστοί εκπρόσωποι περιλαμβάνουν τον Tανούσιο/Αθανάσιο Β΄ Tόπια, έναν διάσημο διοικητή του στρατού του Σκεντέρμπεη και τον διοικητή της φρουράς Kρούγιε κατά τη διάρκεια της Β΄ πολιορκίας τού Κρούγιε.

Γενεαλογία του Οίκου Τόπια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τανούσιο Α΄
κόμης της Μάτια
ΟΙΚΟΣ ΤΟΠΙΑ
Ανδρέας Α΄
κόμης της Μάτια
Ελένη Καπετιδών-Ανζού
(κόρη Ροβέρτου της Νάπολης)
Κάρολος
πρίγκιπας της Αλβανίας
σύζ.2.(άγνωστη)
1.Βογισλάβα ΜπάλσιτςΤζούρατζ Α΄ Μπάλσιτς
κύριος της Ζέτας
Στρατσίμιρ Μπάλσιτς
κύριος της Ζέτας
Γεώργιος Α΄
(2) Μαρία
σύζ. Φιλίππο ντι Μαραμόντε
(1) Γεώργιος Β΄
κύριος του Δυρραχίου
σύζ. Τεοντόρα Μπράνκοβιτς
(2) Νικήτα
κύριος της Κρούγια
σύζ.
(κόρη Κομνηνού Αριανίτι)
(1) Ελένα
σύζ.1.Μάρκο Μπαρμπαρίγκο
2.Κονσταντίν ΜπάλσιτςΤζούρατζ Β΄ Μπάλσιτς
κύριος της Ζέτας
άγνωστοςΑνδρέας Β΄
κύριος του Σκούρια
Μάρα
σύζ. Μπάλσα Γ΄ Μπάλσιτς
(2) Στέφαν "Μαραμόντε"
κύριος στη Ζέτα
σύζ. Βλάικα Καστριώτη
Μπάλσα Γ΄ Μπάλσιτς
κύριος της Ζέτα
Τανούσιο Β΄
στρατιωτικός

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Johann Georg von Hahn (1867). Reise durch die Gebiete des Drin und Wardar: im Auftrage der K. Akademie der Wissenschaften unternommen im Jahre 1863. Aus der Kaiserlich-Königlichen Hof- und Staatsdruckerei. σελ. 282. 
  2. Émile G. Léonard (1932). Histoire de Jeanne 1re, reine de Naples, comtesse de Provence (1343-1382): La jeunesse de la reine Jeanne. Imprimerie de Monaco. σελ. 107. 
  3. Bollettino della Badia Greca di Grottaferrata. Scuola Tipografica Italo-Orientale "S.Nilo". 1978. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Anamali, Skënder and Prifti, Kristaq.
  5. Carl Hermann Friedrich Johann Hopf (1960). Geschichte Griechenlands vom Beginn des Mittelalters bis auf unsere Zeit. B. Franklin. darauf in der Hand jenes Tanussio Thopia (1328 — 1338) waren, dem König Robert von Neapel 1338 den Besitz der Grafschaft Mal bestätigte. Des letztem Sohn oder Bruder Andreas war es, der sich mit dem Haufe Eapet verschwägerte. König Robert, so erzählt Musachi, hatte seine natürliche Tochter dem Bailli von Morea — vielleicht dem Bertrand de Baux — zur' Gattin bestimmt und sie nach Durazzo gesandt, wo damals Thopia weilte. Er verliebte sich in sie, entführte und heirathete sie. Zwei Söhne, Karl und Gjergj, ent« sprossen dieser Ehe. Aber schwer traf die Gatten bald die Rache des erzürnten Vaters; unter dem Scheine der Versöhnung lud er beide zu sich nach Neapel ein und ließ sie dort hinrichten; die Kinder aber, in denen somit wirtlich das Blut der Angiovlnen stoß, wurden gerettet; in der festen Burg Kroja, die er später ausbaute, nicht, wie die Sage meldet, erst gründete "), wuchs Karl auf, entschlossen, den Mord des vaters zu rächen 
  6. Kristaq Prifti (1993). The Truth on Kosova. Encyclopaedia Publishing House. σελ. 52. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2014. ... Tanush Thopia from a family which passed easily from Orthodoxy to Catholicism ... 
  7. Fine, John V. A.· Fine, John Van Antwerp (1 Ιανουαρίου 1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (στα Αγγλικά). University of Michigan Press. σελ. 291. ISBN 0472082604. 
  8. Fine, John Van Antwerp (1994), The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest, University of Michigan Press, (ISBN 978-0-472-08260-5) p. 384
  9. Men of empire: power and negotiation in Venice's maritime state Johns Hopkins University studies in historical and political science Men of Empire Men of Empire: Power and Negotiation in Venice's Maritime State, Monique O'Connell Author Monique O'Connell Edition illustrated Publisher JHU Press, 2009 (ISBN 0-8018-9145-0), (ISBN 978-0-8018-9145-8) p.23