Νεοχώρι Υπάτης Φθιώτιδας

Νεοχώρι Υπάτης Φθιώτιδας
Νεοχώρι Υπάτης Φθιώτιδας 38°47′56″N 22°11′42″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Λαμιέων
Υψόμετρο	1.240 μέτρα
Πληθυσμός	98 (2021)
Τηλ. κωδ.	22360

Το Νεοχώρι Υπάτης είναι χωριό του Νομού Φθιώτιδας. Έχει πληθυσμό 197 κατοίκους και διοικητικά ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Υπάτης του διευρυμένου Δήμου Λαμιέων, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης. Βρίσκεται στο όρος Οίτη, σε υψόμετρο 1.240μ, και περιστοιχίζεται από δάση ελάτης.

Ιστορία

Το κάτω μέρος του χωριού, στο αριστερό τμήμα φαίνεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην κεντρική πλατεία και το παλιό σχολείο στα δεξιά της. Το χωριό είναι αραιοκτισμένο, με το άνω τμήμα του να μην είναι ορατό από το κάτω.

Το Νεοχώρι ιδρύθηκε επί Τουρκοκρατίας, από Σουλιώτες οι οποίοι έφτασαν καταδιωκόμενοι από τους Τούρκους στην Οίτη, γύρω στα 1600. Αποτέλεσε πυρήνα για τον απελευθερωτικό αγώνα, καθώς γύρω του υπήρχαν πολλά λημέρια αρματολών και κλεφτών. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κάηκε σχεδόν στο σύνολό του από τις δυνάμεις κατοχής, ως αντίποινα για βοήθεια που παρείχαν οι κάτοικοι στους αντάρτες. Μετά το πέρας του εμφυλίου και στα πλαίσια της γενικότερης οικονομικής ανάκαμψης της χώρας, άρχισε σταδιακή ανοικοδόμηση.

Οικονομία

Η οικονομία του χωριού βασιζόταν στην καλλιέργεια αγροτεμαχίων, τόσο εντός του χωριού, όσο και σε κοντινά οροπέδια. Παράλληλα σημαντική δραστηριότητα υπήρχε και στην κτηνοτροφία, με κοπάδια αιγοπροβάτων. Τα τελευταία χρόνια οι καλλιέργειες έχουν ουσιαστικά εξαφανιστεί, ενώ διατηρούνται ακόμα οι κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι κάτοικοι εγκαταλείπουν το χωριό, καθώς τα κοπάδια μεταφέρονται στα πεδινά, λόγω ηπιότερων καιρικών συνθηκών.

Παράδοση

Οι σύνδεσμοι του Νεοχωρίου με την Ήπειρο είναι εμφανείς, τόσο από την παραδοσιακή γυναικεία φορεσιά από χοντρό μαλλί, που οι κάτοικοι ονομάζουν «κόκκινη φανέλα», όσο και από τον δημοτικό χορό «κλειστό», αλλά και από τα τραγούδια του χωριού, τα οποία μοιράζονται πλήθος στοιχείων με αυτά της ηπειρώτικης παράδοσης. Ο κλειστός παραδοσιακά χορευόταν μόνο από άνδρες, οι οποίοι τραγουδούσαν χωρίς συνοδεία οργάνων, στην πλατεία του χωριού. Τα τελευταία χρόνια στον χορό συμμετέχουν και γυναίκες. Αξιοσημείωτη είναι και η συλλογή τοπικών δημοτικών τραγουδιών.

Εκδηλώσεις

Στο Νεοχώρι οργανώνονται εορταστικές εκδηλώσεις στις 20 Ιουλίου στα πλαίσια του εορτασμού του Προφήτη Ηλία (υπάρχει αφιερωμένος ναός σε κοντινή κορυφή), αλλά και στις 26 Ιουλίου για τον εορτασμό της Αγίας Παρασκευής (υπάρχει ναός μέσα στο χωριό). Και στις δύο περιπτώσεις γίνεται λειτουργία στους αντίστοιχους ναούς, οι οποίοι συνήθως παραμένουν κλειστοί τον υπόλοιπο χρόνο (κύριος ναός του χωριού είναι αυτός του Αγίου Νικολάου, στην κεντρική πλατεία, ο οποίος χρονολογείται από το 1650). Στον εορτασμό του Προφήτη Ηλία συνήθως χορεύεται μετά τη λειτουργία ο κλειστός στην πλατεία του χωριού, από κατοίκους που φορούν παραδοσιακές φορεσιές, οι οποίοι αρκετές φορές συνοδεύονται και από το παραδοσιακό χορευτικό συγκρότημα των Λουτρών Υπάτης.