Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρόμπερτ Γουίλσον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μπομπ Ουίλσον)
 Αυτό το λήμμα χρειάζεται μετάφραση. Αν θέλετε να συμμετάσχετε, μπορείτε να επεξεργαστείτε το λήμμα μεταφράζοντάς το ή προσθέτοντας δικό σας υλικό και να αφαιρέσετε το {{μετάφραση}} μόλις το ολοκληρώσετε. Είναι πιθανό (και επιθυμητό) το ξενόγλωσσο κείμενο να έχει κρυφτεί σαν σχόλιο με τα <!-- και -->. Πατήστε "επεξεργασία" για να δείτε ολόκληρο το κείμενο.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 16/06/2012.
Ρόμπερτ Γουίλσον
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Robert Wilson (Αγγλικά)
Γέννηση4  Οκτωβρίου 1941[1][2][3]
Ουέϊκο[4][5]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[6][2]
ΣπουδέςΙνστιτούτο Πρατ
Ιδιότηταθεατρικός σκηνοθέτης[4], θεατρικός συγγραφέας[7], αρχιτέκτονας, σκηνογράφος, σχεδιαστής φωτισμών, εικονογράφος[8], ηθοποιός ταινιών, εικαστικός καλλιτέχνης[9][10], χορογράφος[7], ζωγράφος[7], καλλιτέχνης του βίντεο[7][2], καλλιτέχνης παραστάσεων[11], καλλιτέχνης εγκαταστάσεων[12], σεναριογράφος, σκηνοθέτης κινηματογράφου, καλλιτέχνης[13], theatre maker[13] και σκηνοθέτης[13]
Είδος τέχνηςδημόσια τέχνη[14]
Σημαντικά έργαMy Coney Island Baby[15], Deafman Glance και Einstein on the Beach
Βραβεύσειςβραβείο Στάιγκερ, Σταυρός Αξίας 1ης τάξεως του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Bessie Award, Μετάλλιο Γκαίτε (2014)[16], μετάλλιο Artis Bohemiae Amicis (30  Απριλίου 2014), Berliner Bär (1997), Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ[17], honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University (19  Νοεμβρίου 2013 και 2013)[18][19], Medaille für Kunst und Wissenschaft (Hamburg) (2009), Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου (1997) και Αυτοκρατορικό βραβείο (2023)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ρόμπερτ Γουίλσον (Robert Wilson) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης και συγγραφέας. Πολύπλευρο καλλιτεχνικό ταλέντο, έχει διακριθεί και ως σκηνογράφος, χορογράφος, εικαστικός, περφόρμερ και αρχιτέκτονας.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Γουάκο (Waco) του Τέξας στις 4 Οκτωβρίου του 1941 από εύπορους γονείς και μεγάλωσε σε συντηρητικό περιβάλλον. Στα νεανικά του χρόνια αντιμετώπιζε πρόβλημα στην εκφορά του λόγου (τραυλισμό) και δυσκολία στην κοινωνική προσαρμογή. Μία 70χρονη δασκάλα χορού και θεραπεύτρια, η δεσποινίς Byrd Hoffman, λειτούργησε όμως σαν μέντοράς του και τον βοήθησε να απελευθερώσει την εσωτερική του ένταση με αργές και επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Η επίδραση της στον νεαρό τότε Γουίλσον αργότερα θα γίνει φανερή και στην κινησιολογία των σκηνοθετικών του έργων.

Αποφοίτησε από το τοπικό πανεπιστήμιο (Διοίκηση Επιχειρήσεων) και το 1963 πήγε στη Νέα Υόρκη για να παρακολουθήσει μαθήματα αρχιτεκτονικής στο Brooklyn's Pratt Institute. Εκεί ξεκίνησε την ενασχόλησή του με το θέατρο, αρχικά ως σκηνογράφος (στο «America Hurrah» στο θέατρο La Mama) και έπειτα με την ομάδα του, που ονόμασε Byrd Hoffman School of Byrds προς τιμήν της δασκάλας του. Στα 24 του, υποφέροντας από κατάθλιψη, αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει και κατόπιν χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε ψυχιατρικό ίδρυμα. Όταν βγήκε ωστόσο, τάραξε τα καλλιτεχνικά δρώμενα δημιουργώντας μια εικαστική εγκατάσταση από 676 τηλεφωνικούς στύλους και και μια σειρά περίπου 60 υβριδικών παραστάσεων στη Νέα Υόρκη. Με τα πρώτα έργα του («Deafman Glance», 1971, «Το Βλέμμα του Κωφού») έδωσε το δείγμα γραφής του και κέρδισε την αναγνώριση. Επρόκειτο για μια σιωπηλή όπερα στην οποία πρωταγωνιστούσε ένας κωφάλαλος έφηβος που ο σκηνοθέτης είχε υιοθετήσει κάποια χρόνια νωρίτερα.

Το 1972 λίγο προτού αναχωρήσει για το Ιράν όπου θα σκηνοθετούσε το «KΑ MΟUNTain and GUARDenia Terrace» και ενώ έκανε διακοπές στην Κρήτη, συνελήφθη για κατοχή χασίς και φυλακίστηκε. Αποφυλακίστηκε με εγγύηση και τελικά ολοκλήρωσε την παράσταση που είχε διάρκεια 7 ημερών.

Η φήμη του εξαπλώθηκε το 1976, όταν παρουσίασε στο φεστιβάλ της Αβινιόν και σε συνεργασία με τον Φίλιπ Γκλας το έργο «Αϊνστάιν στην ακρογιαλιά» . Ακολούθησε διεθνή καριέρα στην σκηνοθεσία με λαμπερές συνεργασίες από τον χώρο της ροκ μουσικής (Τομ Γουέιτς, Λου Ριντ, Ντέι­βιντ Μπερν), της όπερας (Τζέσι Νόρμαν), του μπαλέτου (Συλβί Γκιγιέμ) και ακόμα της μόδας και της πολιτικής.

Από το 1995 διατηρεί το θεατρικό εργαστήριο Γουετερμιλ Σέντερ (Watermill Center,Κέντρο του Νερόμυλου σε ελληνική απόδοση) .

Προσεχώς αναμένεται να σκηνοθετήσει στο Εθνικό Θέατρο, με Έλληνες ηθοποιούς και στην ελληνική γλώσσα μια δική του εκδοχή της Ομηρικής «Οδύσσειας».

Διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχει τιμηθεί με πολλά διακρίσεις. Ενδεικτικά:

  • Βραβείο Όμπι για σκηνοθεσία
  • Χρυσό λιοντάρι στη Μπιενάλε της Βενετίας για γλυπτική
  • Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών (American Academy of Arts and Letters)

Θεατρικά έργα που σκηνοθέτησε

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραστάσεις του στην Ελλάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 Αυτό το λήμμα παρουσιάζει το θέμα από ελληνική οπτική γωνία ή δίνει δυσανάλογο βάρος στην ελληνική πτυχή ενός παγκόσμιου θέματος.
Προσπαθήστε να το ανασκευάσετε ή και να προσθέσετε πληροφορίες έτσι ώστε να καλύπτει πληρέστερα και περισσότερο ουδέτερα το θέμα.
Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας[20] οι μέχρι τώρα παραστάσεις του που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα είναι οι ακόλουθες:

  • 1995: «Περσεφόνη», αρχαίο στάδιο των Δελφών
  • 1999: «Monsters of Grace», τρισδιάστατη ψηφιακή όπερα, Φεστιβάλ Αθηνών
  • 2001: «Προμηθέας», Μέγαρο Μουσικής
  • 2007: «In the blink of the eye - Δερβίσηδες σε Εκσταση» στο «Παλλάς»
  • 2007:«Κουαρτέτο» του Χάινερ Μίλερ με την Ιζαμπέλ Ιπέρ στο Φεστιβάλ Αθηνών
  • 2010: «Οπερα της Πεντάρας» με το Berliner Ensemble στο «Παλλάς»
  • 2010: «Τελευταία μαγνητοταινία του Κραπ» του Μπέκετ, με τον ίδιο ερμηνευτή, στο «Θέατρον» του ελληνικού Κόσμου

Μελλοντικά αναμένεται συνεργασία του στην Οδύσσεια σε παραγωγή του Εθνικού θεάτρου με Ελληνες ηθοποιούς στην ελληνική γλώσσα.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 109066. Ανακτήθηκε στις 9  Σεπτεμβρίου 2021.
  3. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6xs6p6c. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Robert Wilson». Stanford University Libraries.
  5. ↑ ZKM Center for Art and Media Karlsruhe. robert-wilson. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουνίου 2022.
  6. ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 6390. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 The Fine Art Archive. 100536. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. ↑ 22011. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  9. ↑ hamhelsinki.fi/sculpture/tapio-wirkkalan-taidepuisto-robert-wilson/.
  10. ↑ Collectie Boijmans Online. www.boijmans.nl/en/collection/artworks/152900/esmeralda-sofa. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2024.
  11. ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. 109066. Ανακτήθηκε στις 10  Σεπτεμβρίου 2021.
  12. ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. 109066. Ανακτήθηκε στις 18  Νοεμβρίου 2021.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 theaterencyclopedie.nl/wiki/index.php?curid=3022.
  14. ↑ picasso.iro.umontreal.ca/~mona/api/v3/artists.
  15. ↑ new.mta.info/agency/arts-design/collection/my-coney-island-baby.
  16. ↑ www.goethe.de/resources/files/pdf290/liste_preistraegerinnen_goethe-medaille_1955-20222023.pdf.
  17. ↑ robert-m-wilson.
  18. ↑ Πανεπιστήμιο της Νέας Σορβόνης. www.univ-paris3.fr/remise-du-titre-de-docteur-honoris-causa-a-robert-wilson-239186.kjsp?RH=ACCUEIL. Ανακτήθηκε στις 16  Αυγούστου 2022.
  19. ↑ www.univ-paris3.fr/les-docteurs-honoris-causa-de-la-sorbonne-nouvelle--90298.kjsp. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2024.
  20. ↑ Ιωάννα Κλεφτογιάννη (8 Μαρτίου 2011). «Η ελληνική «Οδύσσεια» του Γουίλσον». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2012. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρόμπερτ_Γουίλσον&oldid=10472283"