Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μονοκομματικό κράτος)
Χάρτης των κρατών ανά πολιτικό σύστημα. Το καφέ χρώμα προσδιορίζει τα κράτη με μονοκομματικό πολιτικό σύστημα σήμερα που είναι: η Κίνα, η Κούβα, η Ερυθραία, το Λάος, η Βόρεια Κορέα, η Δημοκρατία της Σαχάρας, το Βιετνάμ και η Πολιτεία Βα.


Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα, ονομάζεται το πολιτικό σύστημα που πηγή της εξουσίας μιας χώρας είναι ένα κόμμα, ή ένας πολιτικός σχηματισμός.[1] Το μονοκομματικό πολιτικό σύστημα μπορεί να είναι αποτέλεσμα Επανάστασης, Στρατιωτικής δικτατορίας, ή και κοινής συναίνεση και αποδοχής.

Μονοκομματικό καθεστώς μπορούμε να συναντήσουμε στις παρακάτω τρεις μορφές:

Στις χώρες του τότε λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, το κομμουνιστικό κόμμα κάθε χώρας, αντιπροσωπεύοντας την εργατική και αγροτική τάξη της χώρας, εγκαθίδρυσε την πολιτική του κυριαρχία, μέσου του μονοκομματικού πολιτικού συστήματος. Έχοντας ως βασική του αποστολή να εγκαθιδρύσει και να διατηρήσει την δικτατορία του προλεταριάτου, - δηλαδή την κυριαρχία της εργατο-εργατικής τάξης καθώς και των φυσικών συμμάχων της, προσπάθησε με αυταρχικές και βίαιες πολλές φορές μορφές να αποτρέψει τις αντεπαναστάσεις και να προασπίσει τα συμφέροντα του λαού. Ως εκ τούτου και η ιεραρχία του πολιτικού συστήματος διαμορφώθηκε σε εξουσία του κομμουνιστικού κόμματος και του ηγέτη του, πάνω στο κράτος.

Τα φασιστικά πολιτικά κόμματα - με την εξαίρεση του Ναζιστικού κόμματος - δεν κατάφεραν ποτέ να κυριαρχήσουν στο πολιτικό σύστημα της χώρας τους. Το Εθνικό σοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ κατάφερε μέσα από το πολυκομματικό σύστημα να αναρριχηθεί στην εξουσία, και να μετατρέψει τον πολυκομματισμό στην δικτατορία του ναζιστικού κόμματος. Ωστόσο, η εξουσία του στηριζόταν στον στρατιωτικό έλεγχο του πληθυσμού και όχι στην ύπαρξη ιδεολογίας, γι' αυτό και κατέρρευσε μαζί με τον αρχηγό του.
Το πρώτο φασιστικό μονοκομματικό πολιτικό σύστημα εγκαθιδρύθηκε το 1922 στην Ιταλία από τον Μπενίτο Μουσολίνι και υπό τη σκέπη του βασιλιάς της Ιταλίας, Βίκτωρα Εμμανουήλ.

Κομμουνιστικά κόμματα, κυρίως μαοϊκής κατεύθυνσης, κατέλαβαν την εξουσία σε αρκετές περιοχές της Ασίας και της Αφρικής, εγκαθιδρύοντας για μικρό ή μεγαλύτερο διάστημα μονοκομματικά πολιτικά συστήματα. Το πιο ανθεκτικό από αυτά, είναι το καθεστώς της Βόρειας Κορέας, και του Βιετνάμ.
Σε άλλα κράτη, όπως η Αίγυπτος της περιόδου του Νάσερ ή η Τουρκία της περιόδου του Κεμάλ Ατατούρκ δεν μπορούν να αποδοθούν κομμουνιστικού τύπου οργάνωση, αφού ήταν κόμματα που απλώς επεδίωξαν και κατάφεραν την εξάπλωση της κυριαρχίας τους στην πολιτική σκηνή, είτε μέσων διασυνδέσεων, είτε μέσω εκμετάλλευσης της κοινωνικής δομής της κοινωνίας περισσότερο λόγω της ύπαρξης χαρισματικού ηγέτη, που η υπό την εξουσία του επετεύχθη η κοινωνική συναίνεση. Επίσης, και στις χώρες της Αφρικής, εκεί που έχει εγκαθιδρυθεί ο λεγόμενος «Αφρικανικός σοσιαλισμός», το μονοκομματικό καθεστώς νομιμοποιείται από τον χαρισματικό ηγέτη που εμπιστεύονται οι μάζες. [2]

Κράτη με μονοκομματικό πολιτικό σύστημα σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χώρα Επικεφαλής Κόμμα Ιδεολογία Έτος εγκαθίδρυσης/διάρκεια Αφορμή
Κίνα Xi Jinping 2016.jpg
Σι Τζινπίνγκ
Flag of the Chinese Communist Party.svg Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας Μαοϊσμός 1η Οκτωβρίου 1949
700923191704000000073 έτη, 179 ημέρες
Κινέζικος Εμφύλιος Πόλεμος
Κούβα Miguel Díaz-Canel (cropped).jpg
Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ
Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας Κομμουνισμός, Καστροϊσμός 10 Ιανουαρίου 1959
700920264256000000064 έτη, 78 ημέρες
Κουβανική Επανάσταση
Ερυθραία Isaias Afwerki in 2002.jpg
Ισάιας Αφεγουέρκι
Λαϊκό Μέτωπο για τη Δημοκρατία και τη Δικαιοσύνη Εθνικισμός, Αφρικανικός σοσιαλισμός 24 Μαΐου 1993
700894186800000000029 έτη, 309 ημέρες
Πόλεμος ανεξαρτησίας της Ερυθραίας
Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος Thongloun Sisoulith with Obamas cropped.jpg
Θόνγκλουν Σισουλίθ
Λαϊκό Επαναστατικό Κόμμα του Λάος Μαοϊσμός 2 Δεκεμβρίου 1975
700914933160000000047 έτη, 117 ημέρες
Εμφύλιος Πόλεμος του Λάος
Βόρεια Κορέα Kim Jong-un at the Workers' Party of Korea main building.png
Κιμ Γιονγκ Ουν
Flag of the Workers' Party of Korea.svg Εργατικό Κόμμα Κορέας Τζούτσε 10 Οκτωβρίου 1946
700924130656000000076 έτη, 170 ημέρες
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Δημοκρατία της Σαχάρας Brahim Ghali.jpg
Μπραχίμ Γκάλι
Μέτωπο Πολισάριο Εθνικισμός - Αφρικανικός Σοσιαλισμός 27 Φεβρουαρίου 1976
700914857992000000047 έτη, 30 ημέρες
Πόλεμος Δυτικής Σαχάρας
Βιετνάμ Mr. Nguyen Phu Trong.jpg
Νγκουγιέν Φου Τρονγκ
Flag of the Communist Party of Vietnam.svg Κομμουνιστικό Κόμμα Βιετνάμ Μαοϊσμός
Πολιτική σκέψη του Χο Τσι Μινχ
2 Σεπτεμβρίου 1945
700924479064000000077 έτη, 208 ημέρες
Πρώτος Πόλεμος Ινδοκίνας
Πολιτεία Βα Bao Youxiang UWSA chief.jpg
Bao Youxiang
Flag of the United Wa State Party.svg United Wa State Party Μαοϊσμός
Εθνικισμός
7 Απριλίου 1989
700910721592000000033 έτη, 356 ημέρες
Αυτόνομη περιφέρεια της Μιανμάρ

Ιστορικά κράτη με μονοκομματικό πολιτικό σύστημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]