Επαρχία Σάλτα
| Σάλτα | |||
|---|---|---|---|
| |||
-2.svg) | |||
| Χώρα | Αργεντινή | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Αργεντινή | ||
| Πρωτεύουσα | Σάλτα | ||
| Διοίκηση | |||
| • Governor of Salta Province | Juan Manuel Urtubey (από 2007) | ||
| Έκταση | 155.488 km² | ||
| Υψόμετρο | 1.246 μέτρα | ||
| Πληθυσμός | 1.333.365 (2015) | ||
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 24°47′0″S 65°25′0″W | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
| δεδομένα () | |||
Η Σάλτα (ισπανικά: Salta, ισπανική προφορά: ˈsalta ) είναι επαρχία της Αργεντινής, που βρίσκεται στα βορειοδυτικά της χώρας. Γειτονικές επαρχίες είναι από τα ανατολικά δεξιόστροφα η Φορμόσα, το Τσάκο, το Σαντιάγο δελ Εστέρο, το Τουκουμάν και η Καταμάρκα. Περιβάλλει επίσης το Χουχούι. Στα βόρεια συνορεύει με τη Βολιβία και την Παραγουάη και στα δυτικά βρίσκεται η Χιλή. Πρωτεύουσα της επαρχίας είναι η πόλη Σάλτα, ενώ ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2022 είναι 1.440.672 κάτοικοι.[1]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πριν από την ισπανική κατάκτηση, πολυάριθμοι ιθαγενείς πληθυσμοί (που σήμερα ονομάζονται Ντιαγκίτας και Καλτσάκιες) ζούσαν στις κοιλάδες της σημερινής επαρχίας Σάλτα- σχημάτισαν πολλές διαφορετικές φυλές, ανάμεσά τους οι Κίλμες και οι Χουμαχουάκα, οι οποίες χρησιμοποιούσαν την ίδια γλώσσα, την Κακάν. Οι Ατακάμα ζούσαν στην Πούνα και οι Ουίτσι (Ματάκος) στην περιοχή Τσάκο.[2]
Ο πρώτος κατακτητής που έφτασε στην περιοχή ήταν ο Ντιέγο ντε Αλμάγρο το 1535- τον ακολούθησε ο Ντιέγο ντε Ρόχας. Ο Ερνάντο ντε Λέρμα ίδρυσε το Σαν Φελίπε ντε Λέρμα το 1582, κατόπιν εντολής του αντιβασιλέα Φρανσίσκο ντε Τολέδο, κόμη της Οροπέσα- το όνομα της πόλης σύντομα άλλαξε σε «Σαν Φελίπε ντε Σάλτα». Μέχρι το 1650, η πόλη είχε περίπου πεντακόσιους κατοίκους.[3]
.jpg)
Στο πλαίσιο της Αντιβασιλείας του Ρίο ντε λα Πλάτα δημιουργήθηκε η επαρχία "Salta del Tucumán". Το 1774 ιδρύθηκε το Σαν Ραμόν ντε Λα Νουέβα Οράν μεταξύ Σάλτα και Ταρίχα (η Ταρίχα προστέθηκε στην περιφέρεια αργότερα, το 1807). Το 1783, σε αναγνώριση της αυξανόμενης σπουδαιότητας της πόλης, η πρωτεύουσα της νομαρχίας Σάλτα δελ Τουκουμάν μεταφέρθηκε από το Σαν Μιγκέλ δε Τουκουμάν στη Σάλτα.[3]
Η μάχη της Σάλτα το 1813 απελευθέρωσε την περιοχή από την Ισπανία, αλλά περιστασιακές επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν από την Αντιβασιλεία του Περού μέχρι και το 1826. Ο Γερβάσιο δε Ποσάδας δημιούργησε την επαρχία Σάλτα το 1814, η οποία περιλάμβανε τις σημερινές επαρχίες Σάλτα, Χουχούι και τμήματα της νότιας Βολιβίας και της βόρειας Χιλής.[3]
Εκμεταλλευόμενη τις εσωτερικές συγκρούσεις της Αργεντινής που προέκυψαν μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Αργεντινής, η Βολιβία προσάρτησε την Ταρίχα το 1826. Το 1834, η Χουχούι αποχώρησε από τη Σάλτα και έγινε ξεχωριστή επαρχία. Τα σύνορα της Σάλτα μειώθηκαν περαιτέρω το 1900, με την απώλεια της Γιακίμπα από τη Βολιβία.[3]
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η συνολική έκταση της επαρχίας είναι 155.488 τετραγωνικά χιλιόμετρα, γεγονός που την καθιστά την έκτη μεγαλύτερη σε έκταση επαρχία της Αργεντινής.[4]:14–15 Οι κύριοι ποταμοί της επαρχίας είναι ο Πιλκομάγιο, ο Μπερμέχο και ο Χουραμέντο, ο οποίος αργότερα μετατρέπεται στον ποταμό Σαλάδο.[4]:15 Η επαρχία Σάλτα βρίσκεται σε μια γεωλογικά ενεργή περιοχή και πλήττεται περιστασιακά από σεισμούς.
Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παρόλο που η επαρχία Σάλτα βρίσκεται κοντά στον Τροπικό του Αιγόκερω, διαθέτει μεγάλο εύρος κλιμάτων λόγω της διακύμανσης του υψομέτρου και της επίδρασης της ορογραφίας.[5] Ο προσανατολισμός των Άνδεων επηρεάζει την κατανομή των βροχοπτώσεων εντός της επαρχίας.[5]
Τα ανατολικότερα τμήματα της επαρχίας έχουν θερμό ημίξηρο κλίμα (Κέππεν BSh) με περίοδο βροχοπτώσεων το καλοκαίρι.[5][6] Η μέση ετήσια θερμοκρασία και βροχόπτωση είναι 20 °C και 500 χιλιοστά.[5][6] Οι θερμοκρασίες μπορεί να φτάσουν έως και 47 °C κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ μπορεί να πέσουν έως και -5 °C κατά τη διάρκεια του χειμώνα.[5][6]
Οι πρώτες πλαγιές των Άνδεων αναγκάζουν τους υγρούς, ανατολικούς ανέμους να ανυψώνονται, προκαλώντας πολύ υψηλή συμπύκνωση που οδηγεί στο σχηματισμό σύννεφων που δημιουργούν άφθονες ποσότητες βροχής.[7] Οι ανατολικές πλαγιές των βουνών δέχονται από 1.000 έως 1.500 mm βροχόπτωσης ετησίως, αν και ορισμένα μέρη δέχονται έως και 2.500 mm βροχόπτωσης ετησίως λόγω της ορογραφικής κατακρήμνισης.[7][8] Οι περισσότερες βροχοπτώσεις συγκεντρώνονται το καλοκαίρι, ενώ οι χειμώνες είναι ξηροί.[9] Οι υψηλές βροχοπτώσεις σε αυτές τις πρώτες πλαγιές δημιουργούν μια πυκνή ζούγκλα που εκτείνεται σε μια στενή λωρίδα κατά μήκος αυτών των οροσειρών, δημιουργώντας μια περιοχή με μεγάλη ποικιλομορφία ειδών.[5][9] Στα μεγαλύτερα υψόμετρα αυτών των πλαγιών, το κλίμα είναι ψυχρότερο και πιο υγρό, με τη βλάστηση να αποτελείται από φυλλοβόλα και πεύκα.[9]
Μεταξύ των υψηλών υψομέτρων στα δυτικά και των χαμηλών πεδιάδων στα ανατολικά βρίσκονται οι κοιλάδες.[6] Το κλίμα αυτών των κοιλάδων είναι είτε υγρό υποτροπικό με ξηρούς χειμώνες (Κέππεν Cwa) είτε υποτροπικό ορεινό (Cwb), ευνοώντας την ανθρώπινη εγκατάσταση και τις γεωργικές δραστηριότητες.[6] Η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι περίπου 1.000 χιλιοστά, το μεγαλύτερο μέρος της κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.[6] Οι μέσες θερμοκρασίες ξεπερνούν τους 20 °C κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ κατά τη διάρκεια του χειμώνα είναι κάτω από 14 °C.[6]
Δυτικότερα, το Αλτιπλάνο είναι ένα οροπέδιο σε υψόμετρο 3.000 έως 4.000 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η περιοχή αυτή έχει δροσερό ημίξηρο κλίμα (Κέππεν BSk): οι υψηλές θερμοκρασίες ποικίλλουν ελάχιστα (δεδομένου ότι η θερμότερη εποχή είναι συννεφιασμένη και η ψυχρότερη ηλιόλουστη), κυμαινόμενες από 14 έως 21 °C- οι νυχτερινές θερμοκρασίες κυμαίνονται από 6 °C στα μέσα του καλοκαιριού έως -8 °C στα μέσα του χειμώνα, ενώ μπορεί να καταγραφούν ακραίες τιμές κάτω από -15 °C. Όλες οι βροχές πέφτουν αποκλειστικά το καλοκαίρι, με ετήσιο ύψος βροχής μεταξύ 200 και 400 χιλιοστών. Στην περιοχή αυτή υπάρχουν αρκετές αλυκές.
ΤΣτα μεγαλύτερα υψόμετρα που βρίσκονται στα δυτικά τμήματα της επαρχίας επικρατεί δροσερό ξηρό κλίμα (Κέππεν BWk), με μεγάλες ημερήσιες διακυμάνσεις (εύρος θερμοκρασιών μεταξύ ημέρας και νύχτας).[5]
Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μεταποίηση παίζει σημαντικό ρόλο στη Σάλτα, προσφέροντας 20% στην οικονομία. Το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο από τα κέντρα Ταρταγάλ, Άγουας Μπλάνκας, Μαντρεχόνες και Κάμπο Ντουράν μεταφέρονται στο Μπουένος Άιρες και το Ροσάριο με αγωγούς. Υπάρχει επίσης διυλιστήριο πετρελαίου στο Κάμπο Ντουράν. Οι εξορύξεις περιλαμβάνουν ουράνιο στα Ιρούγια, Λα Πόμα και Σαν Κάρλος.
Η γεωργία και οι παράγωγες βιομηχανίες της εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική δραστηριότητα στην επαρχία, συνεισφέροντας πάνω από 10% στην παραγωγή. Τα καπνά, το ζαχαροκάλαμο και η αμπελουργία είναι τα σημαντικότερα και αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της περιοχής. Άλλες καλλιέργειες κυρίως για τοπική κατανάλωση είναι ο αραβόσιτος, τα φασόλια, τα εσπεριδοειδή, οι μπανάνες και οι ντομάτες. Το ζαχαροκάλαμο μεταποιείται σε εργοστάσια στη Σάλτα πριν σταλεί στην υπόλοιπη Αργεντινή και σε άλλες χώρες. Το εργοστάσιο στο Σαν Μαρτίν ντε Ταμπακάλ είναι το σημαντικότερο από αυτά. Τα περίφημα κρασιά της περιοχής Βάγιες Καλτσάκιες κοντά στο Καφαγιάτε παράγονται σε πολυάριθμους αμπελώνες διαφόρων μεγεθών. Οι αμερικανικές φυλές βοοειδών εκτρέφονται μόνο στην υγρή υποτροπική ανατολή, μαζί με μερικά αιγοπρόβατα.
Πολιτική διαίρεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η επαρχία χωρίζεται σε 23 νομούς (ισπανικά: departamentos), που περιλαμβάνουν 59 δήμους (ισπανικά: municipios).[10] Πρωτεύουσα της επαρχίας είναι η πόλη Σάλτα, όπου βρίσκεται η έδρα της επαρχιακής κυβέρνησης.[10]
| Χάρτης | Νομός | Έκταση[4]:31–33 (τετραγωνικά χιλιόμετρα) | Πληθυσμός (απογραφή 2010)[11] | Πρωτεύουσα |
|---|---|---|---|---|
.png)
|
Άντα | 21.945 | 57.411 | Χοακίν Βίκτορ Γκονσάλες |
.png)
|
Γουατσίπας | 2.785 | 3.187 | Γουατσίπας |
.png)
|
Ιρούγια | 3.515 | 5.987 | Ιρούγια |
.png)
|
Κάτσι | 2.925 | 7.315 | Κάτσι |
.png)
|
Καφαγιάτε | 1.570 | 14.850 | Καφαγιάτε |
.png)
|
Κερίγιος | 640 | 35.789 | Κερίγιος |
.png)
|
Λα Βίνια | 2.152 | 7.435 | Λα Βίνια |
.png)
|
Λα Καλδέρα | 867 | 7.763 | Λα Καλδέρα |
.png)
|
Λα Κανδελάρια | 1.525 | 5.704 | Λα Κανδελάρια |
.png)
|
Λα Πόμα | 4.447 | 1.738 | Λα Πόμα |
.png)
|
Λος Άνδες | 25.951 | 6.050 | Σαν Αντονιο δε λος Κόβρες |
.png)
|
Μετάν | 5.235 | 40.351 | Σαν Χοσέ δε Μετάν |
.png)
|
Μολίνος | 3.600 | 5.652 | Μολίνος |
.png)
|
Οράν | 11.892 | 138.838 | Σαν Ραμόν ντε λα Νουέβα Οράν |
.png)
|
Πρωτεύουσας | 1.722 | 536.113 | Σάλτα |
.png)
|
Ριβαδάβια | 25.951 | 30.357 | Ριβαδάβια |
.png)
|
Ροσάριο δε Λέρμα | 5.110 | 38.702 | Ροσάριο δε Λέρμα |
.png)
|
Ροσάριο δε λα Φροντέρα | 5.402 | 28.993 | Ροσάριο δε λα Φροντέρα |
.png)
|
Σαν Κάρλος | 5.125 | 7.016 | Σαν Κάρλος |
.png)
|
Σάντα Βικτόρια | 3.912 | 10.344 | Σάντα Βικτόρια Οέστε |
.png)
|
Τσικοάνα | 910 | 20.710 | Τσικοάνα |
.png)
|
Χενεράλ Γκέμες | 2.365 | 47.226 | Χενεράλ Γκέμες |
.png)
|
Χενεράλ Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν | 16.257 | 156.910 | Ταρταγάλ |
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Salta (Province, Argentina) - Population Statistics, Charts, Map and Location». citypopulation.de. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Historia de la provincia de Salta». www.todo-argentina.net. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Historia de Salta: Historia de la ciudad y la zona». Welcome Argentina (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Anuario Estadístico Año 2015–Avance 2016» (PDF) (στα Ισπανικά). Dirección General de Estadísticas de Salta. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 «Clima de la Provincia de Salta» (στα Ισπανικά). Portal Informativo de Salta. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 «Información del Clima» (στα Ισπανικά). Ministerio de Cultura y Turismo de la Provincia de Salta. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 7,0 7,1 Bobba, María (2011). «Causas de Las Sequías de la Región del NOA (Argentina)». Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Ahumada, Ana (2002). «Periglacial phenomena in the high mountains of northwestern Argentina». South African Journal of Science 98: 166–170. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-04. https://web.archive.org/web/20130504061616/http://erth.waikato.ac.nz/antpas/pdf/AHUMADA-PRINT.pdf. Ανακτήθηκε στις 2023-02-13.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 «The Vegetation of Northwestern Argentina». The University of Western Ontario. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 10,0 10,1 «Salta–División Política» (στα Ισπανικά). Portal Informativo de Salta. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Cuadrp P1-P. Provincia de Salta. Población total y variación intercensal absoluta y relativa por departamento. Años 2001-2010» (PDF) (στα Ισπανικά). INDEC. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| ||||||||
|