Κωνσταντίνος Τρυπάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Επιμέλεια λήμματος, προσθήκη κατηγορίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πληροφορίες επιστήμονα}}
{{πληροφορίες επιστήμονα}}Ο '''Κωνσταντίνος Α. Τρυπάνης''' ([[22 Ιανουαρίου]] [[1909]] − [[18 Ιανουαρίου]] [[1993]]) ήταν Έλληνας κλασικός [[φιλόλογος]], [[ποιητής]], καθηγητής στο [[Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης]], ακαδημαϊκός, βουλευτής επικρατείας και υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών.
Ο '''Κωνσταντίνος Α. Τρυπάνης''' ([[22 Ιανουαρίου]] [[1909]] − [[18 Ιανουαρίου]] [[1993]]) ήταν [[Έλληνες|Έλληνας]] [[Κλασική εποχή|κλασικός]] [[φιλόλογος]], [[ποιητής]], καθηγητής στο [[Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης]], ακαδημαϊκός, [[Βουλή των Ελλήνων|βουλευτής]] επικρατείας και [[Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών|υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών]].


==Βιογραφία==
==Βιογραφία==
Ο Τρυπάνης γεννήθηκε στη [[Χίος|Χίο]] και τελείωσε εκεί το περίφημο «Α΄ Γυμνάσιο αρρένων της Χίου», διάδοχο της [[Σχολή της Χίου|Σχολής της Χίου]]. Ο πατέρας του, Αθανάσιος, επέμενε να γίνει ο Κωνσταντίνος δικηγόρος<ref>Peter Levi, [http://www.independent.co.uk/news/people/obituary-professor-constantine-trypanis-1479891.html Obituary: Professor Constantine Trypanis], ''The Independent'', 21/1/1993</ref>, οπότε σπούδασε [[Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών|νομικά]] στο [[Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών|Πανεπιστήμιο Αθηνών]]. Τότε όμως ο πατέρας του απεβίωσε, οπότε ο Κωνσταντίνος άλλαξε σε σπουδές [[φιλολογία]]ς και πήρε το [[διδακτορικό]] του το [[1937]]. Συνέχισε ωστόσο τις σπουδές του στα πανεπιστήμια του [[Πανεπιστήμιο του Βερολίνου|Βερολίνου]] και του [[Πανεπιστήμιο του Μονάχου|Μονάχου]]<ref name="Adonis">Trypanis, C.A. ''The Glass Adonis''. Νέα Υόρκη: Chilmark Press, 1972.</ref>.
Ο Τρυπάνης γεννήθηκε στη [[Χίος|Χίο]] και τελείωσε εκεί το περίφημο Α΄ Γυμνάσιο αρρένων της Χίου, διάδοχο της [[Σχολή της Χίου|Σχολής της Χίου]]. Ο πατέρας του, Αθανάσιος, επέμενε ο Κωνσταντίνος να γίνει [[δικηγόρος]]<ref>{{Cite web|url=http://www.independent.co.uk/news/people/obituary-professor-constantine-trypanis-1479891.html|title=Obituary: Professor Constantine Trypanis|last=Levi|first=Peter|date=1993-01-21|website=www.independent.co.uk|publisher=|language=en-GB|accessdate=2016-08-02}}</ref>, οπότε σπούδασε [[νομική]] στο [[Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών|Πανεπιστήμιο Αθηνών]]. Τότε όμως ο πατέρας του απεβίωσε, οπότε ο Κωνσταντίνος άλλαξε σε σπουδές [[φιλολογία]]ς και πήρε το [[Διδακτορικό δίπλωμα|διδακτορικό]] του το 1937. Συνέχισε ωστόσο τις σπουδές του στα πανεπιστήμια του [[Πανεπιστήμιο του Βερολίνου|Βερολίνου]] και του [[Πανεπιστήμιο του Μονάχου|Μονάχου]].<ref name="Adonis">{{Cite book|title=The Glass Adonis.|last=Trypanis|first=C. A.|publisher=Chilmark Press|year=1972|isbn=|location=Νέα Υόρκη|page={{χρειάζεται σελίδα}}}}</ref>


Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Τρυπάνης εκλέχθηκε υφηγητής της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1939. Από το 1939 μέχρι το 1945 δίδαξε εκεί, με μία διακοπή για να πολεμήσει με τον ελληνικό στρατό στο [[Ελληνοϊταλικός πόλεμος (1940-1941)|αλβανικό μέτωπο]]. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συνήθιζε να αψηφά τη βραδινή απαγόρευση της κυκλοφορίας για να έχει μακρές λογοτεχνικές συζητήσεις με τον διανοούμενο [[Γιώργος Κατσίμπαλης|Γεώργιο Κατσίμπαλη]], φίλο γενεών Ελλήνων ποιητών, με αποτέλεσμα να γνωρίσει και τη νεότερη ελληνική λογοτεχνία σε βάθος που δεν θα μπορούσε να αποκτήσει με άλλο τρόπο εκείνη την εποχή<ref name="Peter Levi, ένθ.ανωτ">Peter Levi, ένθ.ανωτ.</ref>. Το [[1947]] ο Τρυπάνης εγκαταστάθηκε στο [[Ηνωμένο Βασίλειο]], όπου δίδαξε στο Κολέγιο Exeter του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ως Καθηγητής στην «έδρα Bywater and Sotheby» Βυζαντινής και Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας μέχρι το [[1968]]. Στην Αγγλία ο Τρυπάνης γνώρισε τον ποιητή και κριτικό λογοτεχνίας `Ιαν Φλέτσερ (1920-1988). Το 1968 ο Τρυπάνης εγκαταστάθηκε στο [[Σικάγο]], αφού είχε ήδη διατελέσει επισκέπτης καθηγητής σε διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια και είχε δώσει διαλέξεις στα πανεπιστήμια της Βιέννης, της Νέας Υόρκης, του Σίδνεϊ και του Χάρβαρντ. Στο [[Πανεπιστήμιο του Σικάγου]] δίδαξε κλασική φιλολογία μέχρι το 1974. Τότε, μετά την πτώση της δικτατορίας στην Ελλάδα, επέστρεψε στην Ελλάδα. Το ίδιο έτος εκλέχθηκε τακτικό μέλος της [[Ακαδημία Αθηνών|Ακαδημίας Αθηνών]] και, μετά από μία τυχαία συζήτηση σε ένα επίσημο δείπνο<ref name="Peter Levi, ένθ.ανωτ"/> με τον [[Κωνσταντίνος Καραμανλής|Κωνσταντίνο Καραμανλή]], δέχθηκε την πρότασή του να αναλάβει το [[Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών]], οπότε εκλέχθηκε [[βουλευτής επικρατείας]] και υπηρέτησε στο υπουργείο μέχρι το 1977. Ο Τρυπάνης ίδρυσε την «Εταιρεία Ρωμαϊκών Σπουδών» και το 1986 διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Παρέμεινε στην Ελλάδα μέχρι τον θάνατό του. Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 84 ετών.
Επιστρέφοντας στην [[Ελλάδα]], ο Τρυπάνης εκλέχθηκε υφηγητής της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1939. Από το 1939 μέχρι το 1945 δίδαξε εκεί, με μία διακοπή για να πολεμήσει με τον [[Ελληνικός Στρατός Ξηράς|ελληνικό στρατό]] στο [[Ελληνοϊταλικός πόλεμος (1940-1941)|αλβανικό μέτωπο]]. Κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]] συνήθιζε να αψηφά τη βραδινή απαγόρευση της κυκλοφορίας για να έχει μακρές λογοτεχνικές συζητήσεις με τον διανοούμενο [[Γιώργος Κατσίμπαλης|Γεώργιο Κατσίμπαλη]], φίλο γενεών Ελλήνων ποιητών, με αποτέλεσμα να γνωρίσει και τη νεότερη ελληνική λογοτεχνία σε βάθος που δεν θα μπορούσε να αποκτήσει με άλλο τρόπο εκείνη την εποχή.<ref name="Peter Levi, ένθ.ανωτ">Peter Levi, ένθ. ανωτ.</ref> Το 1947 ο Τρυπάνης εγκαταστάθηκε στο [[Ηνωμένο Βασίλειο]], όπου δίδαξε στο Κολέγιο Έξετερ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ως Καθηγητής στην έδρα «Bywater and Sotheby» Βυζαντινής και Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας μέχρι το 1968. Στην Αγγλία ο Τρυπάνης γνώρισε τον ποιητή και κριτικό λογοτεχνίας [[Ίαν Φλέτσερ]] (1920-1988). Το 1968 ο Τρυπάνης εγκαταστάθηκε στο [[Σικάγο]], αφού είχε ήδη διατελέσει επισκέπτης καθηγητής σε διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια και είχε δώσει διαλέξεις στα πανεπιστήμια της [[Πανεπιστήμιο της Βιέννης|Βιέννης]], της [[Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης|Νέας Υόρκης]], του [[Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ|Σίδνεϊ]] και του [[Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ|Χάρβαρντ]]. Στο [[Πανεπιστήμιο του Σικάγου]] δίδαξε κλασική φιλολογία μέχρι το 1974. Τότε, μετά την πτώση της [[Χούντα των Συνταγματαρχών|δικτατορίας]] στην Ελλάδα, επέστρεψε στην Ελλάδα. Το ίδιο έτος εκλέχθηκε τακτικό μέλος της [[Ακαδημία Αθηνών|Ακαδημίας Αθηνών]]<ref>{{Cite web|url=http://www.academyofathens.gr/el/Ordinary-Members|title=Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής {{!}} Academy of Athens|website=www.academyofathens.gr|accessdate=2016-08-02}}</ref> και, μετά από μία τυχαία συζήτηση σε ένα επίσημο δείπνο<ref name="Peter Levi, ένθ.ανωτ"/> με τον [[Κωνσταντίνος Καραμανλής|Κωνσταντίνο Καραμανλή]], δέχθηκε την πρότασή του να αναλάβει το [[Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών]], οπότε εκλέχθηκε [[βουλευτής επικρατείας]] και υπηρέτησε στο υπουργείο μέχρι το 1977.<ref>{{Cite web|url=http://www.hellenicparliament.gr/Vouleftes/Diatelesantes-Vouleftes-Apo-Ti-Metapolitefsi-Os-Simera/?MpId=22719511-e48c-4573-84d1-992a5a0a9222|title=Κοινοβουλευτική Θητεία Βουλευτών Από Τη Μεταπολίτευση Ως Σήμερα - Τρυπάνης Αθανασίου Κωνσταντίνος|last=|first=|date=|website=www.hellenicparliament.gr|publisher=|accessdate=2016-08-02}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.ggk.gov.gr/?p=1274|title=Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης {{!}} Κυβέρνηση ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (Νοέμβριος 1974)|last=|first=|date=|website=www.ggk.gov.gr|publisher=|accessdate=2016-08-02}}</ref> Ο Τρυπάνης ίδρυσε την «Εταιρεία Ρωμαϊκών Σπουδών» και το 1986 διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.<ref>{{Cite web|url=http://www.academyofathens.gr/el/presidents|title=Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της {{!}} Academy of Athens|website=www.academyofathens.gr|accessdate=2016-08-02}}</ref> Παρέμεινε στην Ελλάδα μέχρι τον θάνατό του. Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 84 ετών.


Ήταν έγγαμος και είχε μία κόρη από τον δεύτερο γάμο του. Υπήρξε καλός παίκτης του [[Αντισφαίριση|τένις]] και πρωταθλητής του κολεγίου του στην [[τοιχοσφαίριση]] («σκουός») μέχρι την ηλικία των 50 ετών
Ήταν έγγαμος και είχε μία κόρη από τον δεύτερο γάμο του. Υπήρξε καλός παίκτης [[αντισφαίριση]]ς και πρωταθλητής του κολεγίου του στην [[τοιχοσφαίριση]] (σκουός) μέχρι την ηλικία των 50 ετών


==Το έργο του==
==Το έργο του==
Ο Κωνσταντίνος Τρυπάνης άφησε πίσω του ένα επιστημονικό έργο που εκτείνεται σε όλο το εύρος της ελληνικής φιλολογίας, από τον [[Όμηρος|Όμηρο]] ως τα βυζαντινά γράμματα και από τους κλασικούς χρόνους ως τη νεότερη γλώσσα και λογοτεχνία, ένα έργο που ολοκληρώνουν οι μεταφράσεις του. Από την άλλη πλευρά, απετόλμησε, πιθανώς μετά από παρότρυνση του Φλέτσερ, να γράψει ο ίδιος και να εκδώσει ποίηση στην [[αγγλική γλώσσα]]. Παρότι η ποίηση αυτή έχει πλέον ξεχαστεί, στην εποχή του δέχθηκε επαίνους από την κριτική, με δύο από τις συλλογές του (''The Stones of Troy'' και ''The Cocks of Hades'') να αποσπούν τη διάκριση της Poetry Book Society και το Βραβείο Heinemann της [[Βασιλική Εταιρεία Λογοτεχνίας|Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας]]<ref name="Adonis"/>. Η ποίηση του Τρυπάνη επαινέθηκε επίσης από προσωπικότητες του χώρου όπως ο Αμερικανός ποιητής [[Θήοντορ Ρέτκη]], ο Αγγλοαμερικανός [[Ουίσταν Ώντεν]] και ο Βρετανός [[Τζων Γουέιν (ποιητής)|Τζων Γουέιν]]<ref name="Adonis"/>, ενώ κίνησε και το ενδιαφέρον του [[Τόμας Στερνς Έλιοτ|Τ.Σ. `Ελιοτ]]. Στην Αγγλία, ο Τρυπάνης άρχισε να αναπτύσσει ένα δικό του ποιητικό κύκλο. Πολλά από τα ποιήματα του Τρυπάνη έχουν ως θέμα τους τα καλλιτεχνήματα, την ιστορία και τη μυθολογία της αρχαιότητας, ιδίαιτερα της [[Κλασική εποχή|κλασικής Ελλάδας]] και [[Αρχαία Ρώμη|Ρώμης]], αν και κάποια επικεντρώνονται σε πλευρές και γεγονότα της σύγχρονής του εποχής.
Ο Κωνσταντίνος Τρυπάνης άφησε πίσω του ένα επιστημονικό έργο που εκτείνεται σε όλο το εύρος της ελληνικής φιλολογίας, από τον [[Όμηρος|Όμηρο]] ως τα βυζαντινά γράμματα και από τους κλασικούς χρόνους ως τη νεότερη γλώσσα και λογοτεχνία, ένα έργο που ολοκληρώνουν οι μεταφράσεις του. Από την άλλη πλευρά, απετόλμησε, πιθανώς μετά από παρότρυνση του Φλέτσερ, να γράψει ο ίδιος και να εκδώσει ποίηση στην [[αγγλική γλώσσα]]. Παρότι η ποίηση αυτή έχει πλέον ξεχαστεί, στην εποχή του δέχθηκε επαίνους από την κριτική, με δύο από τις συλλογές του (''The Stones of Troy'' και ''The Cocks of Hades'') να αποσπούν τη διάκριση της ''Poetry Book Society'' και το ''Βραβείο Heinemann'' της [[Βασιλική Εταιρεία Λογοτεχνίας|Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας]].<ref name="Adonis"/> Η ποίηση του Τρυπάνη επαινέθηκε επίσης από προσωπικότητες του χώρου όπως ο Αμερικανός ποιητής [[Θήοντορ Ρέτκη]], ο Αγγλοαμερικανός [[Ουίσταν Ώντεν]] και ο Βρετανός [[Τζων Γουέιν (ποιητής)|Τζων Γουέιν]]<ref name="Adonis"/>, ενώ κίνησε και το ενδιαφέρον του [[Τόμας Στερνς Έλιοτ]]. Στην Αγγλία, ο Τρυπάνης άρχισε να αναπτύσσει ένα δικό του ποιητικό κύκλο. Πολλά από τα ποιήματα του Τρυπάνη έχουν ως θέμα τους τα καλλιτεχνήματα, την ιστορία και τη μυθολογία της αρχαιότητας, ιδίαιτερα της [[Κλασική εποχή|κλασικής Ελλάδας]] και [[Αρχαία Ρώμη|Ρώμης]], αν και κάποια επικεντρώνονται σε πλευρές και γεγονότα της σύγχρονής του εποχής.


===Ποιητικές συλλογές===
===Ποιητικές συλλογές===
Γραμμή 31: Γραμμή 32:
===Μεταφράσεις===
===Μεταφράσεις===
*''Fourteen Early Byzantine Cantica'' (1968)
*''Fourteen Early Byzantine Cantica'' (1968)
* Callimachus, ''Aetia, Iambi, lyric poems, Hecale, minor epic and elegiac poems, and other fragments'' (1975)
*[[Καλλίμαχος]], ''Aetia, Iambi, lyric poems, Hecale, minor epic and elegiac poems, and other fragments'' (1975)
*''Sophocles, the Three Theban Plays'' (1986)
*''Sophocles, the Three Theban Plays'' (1986)


Γραμμή 37: Γραμμή 38:
* ''Αλεξανδρινή ποίηση'' (1943)
* ''Αλεξανδρινή ποίηση'' (1943)
* ''Medieval and Modern Greek Poetry'' (''Μεσαιωνική και νεότερη ελληνική ποίηση'', 1951)
* ''Medieval and Modern Greek Poetry'' (''Μεσαιωνική και νεότερη ελληνική ποίηση'', 1951)
* Romanus, ''Sancti Romani Melodi Cantica. I: Cantica genuina'' (1963) (επιμέλεια, σε συνεργασία με τον Paul Maas)
* [[Ρωμανός]], ''Sancti Romani Melodi Cantica. I: Cantica genuina'' (1963) (επιμέλεια, σε συνεργασία με τον Paul Maas)
* ''Δεκατέσσερα πρώιμα βυζαντινά κοντάκια'' (1968)
* ''Δεκατέσσερα πρώιμα βυζαντινά κοντάκια'' (1968)
* Romanus, ''Sancti Romani Melodi Cantica. II: Cantica dubia'' (1970) (επιμέλεια, σε συνεργασία με τον Paul Maas)
* Ρωμανός, ''Sancti Romani Melodi Cantica. II: Cantica dubia'' (1970) (επιμέλεια, σε συνεργασία με τον Paul Maas)
* ''The Penguin Book of Greek Verse'' (1971) (επιμέλεια)
* ''The Penguin Book of Greek Verse'' (1971) (επιμέλεια)
* ''The Homeric Epics'' (1977)
* ''The Homeric Epics'' (1977)
Γραμμή 49: Γραμμή 50:


==Βιβλιογραφία==
==Βιβλιογραφία==
* Νικορέτζος, Δημήτρης: ''Κωνσταντίνος Α. Τρυπάνης (1909-1993): `Ενας λανθάνων καβαφικός ποιητής'', εκδ. οίκος Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 2013. ISBN 978-960-14-2782-9.
* Νικορέτζος, Δημήτρης: ''Κωνσταντίνος Α. Τρυπάνης (1909-1993): Ένας λανθάνων καβαφικός ποιητής'', εκδ. οίκος Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2013. ISBN 978-960-14-2782-9.


==Πηγές==
==Πηγές==
Γραμμή 55: Γραμμή 56:
* Peter Levi, [http://www.independent.co.uk/news/people/obituary-professor-constantine-trypanis-1479891.html Obituary: Professor Constantine Trypanis] στην εφημερίδα ''[[The Independent]]'', 21 Ιανουαρίου 1993
* Peter Levi, [http://www.independent.co.uk/news/people/obituary-professor-constantine-trypanis-1479891.html Obituary: Professor Constantine Trypanis] στην εφημερίδα ''[[The Independent]]'', 21 Ιανουαρίου 1993
* [http://www.worldcat.org/identities/lccn-n80-94452 Trypanis, C. A. (Constantine Athanasius) 1909-] στον [[WorldCat]]
* [http://www.worldcat.org/identities/lccn-n80-94452 Trypanis, C. A. (Constantine Athanasius) 1909-] στον [[WorldCat]]



{{Authority control}}
{{Authority control}}



{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|C. A. Trypanis}}
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|C. A. Trypanis}}
Γραμμή 74: Γραμμή 73:
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1909]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1909]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1993]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1993]]
[[Κατηγορία:Απόφοιτοι Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών]]

Έκδοση από την 21:43, 2 Αυγούστου 2016

Κωνσταντίνος Τρυπάνης
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Κωνσταντίνος Τρυπάνης (Ελληνικά)
Γέννηση22  Ιανουαρίου 1909[1][2][3]
Χίος[4]
Θάνατος18  Ιανουαρίου 1993[1][2][3]
Αθήνα
ΥπηκοότηταΕλλάδα
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο του Μονάχου και Πανεπιστήμιο Χούμπολτ
ΒραβεύσειςΒραβείο Χέρντερ (1983) και Εταίρος της Βρετανικής Ακαδημίας
Επιστημονική σταδιοδρομία
ΑξίωμαΥπουργός Πολιτισμού και Επιστημών της Ελλάδας (21  Νοεμβρίου 1974, 28  Νοεμβρίου 1977), μέλος της Βουλής των Ελλήνων (1974, 1977), Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών (1986, 1986), μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1974), Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας (1974, 1977), μέλος της Βουλής των Ελλήνων και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών
Ιδιότηταδιδάσκων πανεπιστημίου, πολιτικός, μεταφραστής, ποιητής, κλασικιστής, βυζαντινολόγος και φιλόλογος
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Κωνσταντίνος Α. Τρυπάνης (22 Ιανουαρίου 1909 − 18 Ιανουαρίου 1993) ήταν Έλληνας κλασικός φιλόλογος, ποιητής, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ακαδημαϊκός, βουλευτής επικρατείας και υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών.

Βιογραφία

Ο Τρυπάνης γεννήθηκε στη Χίο και τελείωσε εκεί το περίφημο Α΄ Γυμνάσιο αρρένων της Χίου, διάδοχο της Σχολής της Χίου. Ο πατέρας του, Αθανάσιος, επέμενε ο Κωνσταντίνος να γίνει δικηγόρος[5], οπότε σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τότε όμως ο πατέρας του απεβίωσε, οπότε ο Κωνσταντίνος άλλαξε σε σπουδές φιλολογίας και πήρε το διδακτορικό του το 1937. Συνέχισε ωστόσο τις σπουδές του στα πανεπιστήμια του Βερολίνου και του Μονάχου.[6]

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Τρυπάνης εκλέχθηκε υφηγητής της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1939. Από το 1939 μέχρι το 1945 δίδαξε εκεί, με μία διακοπή για να πολεμήσει με τον ελληνικό στρατό στο αλβανικό μέτωπο. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συνήθιζε να αψηφά τη βραδινή απαγόρευση της κυκλοφορίας για να έχει μακρές λογοτεχνικές συζητήσεις με τον διανοούμενο Γεώργιο Κατσίμπαλη, φίλο γενεών Ελλήνων ποιητών, με αποτέλεσμα να γνωρίσει και τη νεότερη ελληνική λογοτεχνία σε βάθος που δεν θα μπορούσε να αποκτήσει με άλλο τρόπο εκείνη την εποχή.[7] Το 1947 ο Τρυπάνης εγκαταστάθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου δίδαξε στο Κολέγιο Έξετερ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ως Καθηγητής στην έδρα «Bywater and Sotheby» Βυζαντινής και Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας μέχρι το 1968. Στην Αγγλία ο Τρυπάνης γνώρισε τον ποιητή και κριτικό λογοτεχνίας Ίαν Φλέτσερ (1920-1988). Το 1968 ο Τρυπάνης εγκαταστάθηκε στο Σικάγο, αφού είχε ήδη διατελέσει επισκέπτης καθηγητής σε διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια και είχε δώσει διαλέξεις στα πανεπιστήμια της Βιέννης, της Νέας Υόρκης, του Σίδνεϊ και του Χάρβαρντ. Στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου δίδαξε κλασική φιλολογία μέχρι το 1974. Τότε, μετά την πτώση της δικτατορίας στην Ελλάδα, επέστρεψε στην Ελλάδα. Το ίδιο έτος εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών[8] και, μετά από μία τυχαία συζήτηση σε ένα επίσημο δείπνο[7] με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, δέχθηκε την πρότασή του να αναλάβει το Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών, οπότε εκλέχθηκε βουλευτής επικρατείας και υπηρέτησε στο υπουργείο μέχρι το 1977.[9][10] Ο Τρυπάνης ίδρυσε την «Εταιρεία Ρωμαϊκών Σπουδών» και το 1986 διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.[11] Παρέμεινε στην Ελλάδα μέχρι τον θάνατό του. Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 84 ετών.

Ήταν έγγαμος και είχε μία κόρη από τον δεύτερο γάμο του. Υπήρξε καλός παίκτης αντισφαίρισης και πρωταθλητής του κολεγίου του στην τοιχοσφαίριση (σκουός) μέχρι την ηλικία των 50 ετών

Το έργο του

Ο Κωνσταντίνος Τρυπάνης άφησε πίσω του ένα επιστημονικό έργο που εκτείνεται σε όλο το εύρος της ελληνικής φιλολογίας, από τον Όμηρο ως τα βυζαντινά γράμματα και από τους κλασικούς χρόνους ως τη νεότερη γλώσσα και λογοτεχνία, ένα έργο που ολοκληρώνουν οι μεταφράσεις του. Από την άλλη πλευρά, απετόλμησε, πιθανώς μετά από παρότρυνση του Φλέτσερ, να γράψει ο ίδιος και να εκδώσει ποίηση στην αγγλική γλώσσα. Παρότι η ποίηση αυτή έχει πλέον ξεχαστεί, στην εποχή του δέχθηκε επαίνους από την κριτική, με δύο από τις συλλογές του (The Stones of Troy και The Cocks of Hades) να αποσπούν τη διάκριση της Poetry Book Society και το Βραβείο Heinemann της Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας.[6] Η ποίηση του Τρυπάνη επαινέθηκε επίσης από προσωπικότητες του χώρου όπως ο Αμερικανός ποιητής Θήοντορ Ρέτκη, ο Αγγλοαμερικανός Ουίσταν Ώντεν και ο Βρετανός Τζων Γουέιν[6], ενώ κίνησε και το ενδιαφέρον του Τόμας Στερνς Έλιοτ. Στην Αγγλία, ο Τρυπάνης άρχισε να αναπτύσσει ένα δικό του ποιητικό κύκλο. Πολλά από τα ποιήματα του Τρυπάνη έχουν ως θέμα τους τα καλλιτεχνήματα, την ιστορία και τη μυθολογία της αρχαιότητας, ιδίαιτερα της κλασικής Ελλάδας και Ρώμης, αν και κάποια επικεντρώνονται σε πλευρές και γεγονότα της σύγχρονής του εποχής.

Ποιητικές συλλογές

  • Pedasus: Twenty-four Poems (1955) (περιορισμένη έκδοση, 150 αντίτυπα)
  • The Stones of Troy (1957)
  • The Cocks of Hades (1958)
  • Pompeian Dog (1964)
  • Grooves in the Wind (1964) (επιλογές από τις The Stones of Troy και The Cocks of Hades, συν ένα νέο ποίημα)
  • The Elegies of a Glass Adonis (1967) (περιορισμένη έκδοση, 450 αριθμημένα αντίτυπα, το καθένα υπογεγραμμένο από τον συγγραφέα)
  • The Glass Adonis (1972) (εμπεριέχει και τις Elegies of a Glass Adonis)

Στην ελληνική γλώσσα δημοσιεύθηκαν οι ποιητικές συλλογές του:

  • Ταρτησσός φαναγόρεια Αλεξάνδρεια εσχάτη (1945)
  • Σκιάς όναρ (εκδ. «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», Αθήνα 1986, 80 σελ.)
  • Καταλεπτόν (1991)
  • Σωρός (1992)

Θεατρικό έργο

  • Οι πρόσφυγες («Εκδόσεις των φίλων», Αθήνα 1983, 88 σελ., ISBN 9780002891400)

Μεταφράσεις

  • Fourteen Early Byzantine Cantica (1968)
  • Καλλίμαχος, Aetia, Iambi, lyric poems, Hecale, minor epic and elegiac poems, and other fragments (1975)
  • Sophocles, the Three Theban Plays (1986)

Λογοτεχνική κριτική και επιμέλειες

  • Αλεξανδρινή ποίηση (1943)
  • Medieval and Modern Greek Poetry (Μεσαιωνική και νεότερη ελληνική ποίηση, 1951)
  • Ρωμανός, Sancti Romani Melodi Cantica. I: Cantica genuina (1963) (επιμέλεια, σε συνεργασία με τον Paul Maas)
  • Δεκατέσσερα πρώιμα βυζαντινά κοντάκια (1968)
  • Ρωμανός, Sancti Romani Melodi Cantica. II: Cantica dubia (1970) (επιμέλεια, σε συνεργασία με τον Paul Maas)
  • The Penguin Book of Greek Verse (1971) (επιμέλεια)
  • The Homeric Epics (1977)
  • Greek Poetry, from Homer to Seferis (1981, σε ελλην. έκδοση: Ελληνική ποίηση − Από τον `Ομηρο ως τον Σεφέρη, εκδ. «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», Αθήνα 1990, 426 σελ., ISBN 9780000505781)
  • Ο αττικισμός και το γλωσσικό μας ζήτημα (εκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων», Αθήνα 1984, 63 σελ., ISBN 9780007133567)

Σημειώσεις

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb118877390. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 1025494563. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w60p1sgw. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Levi, Peter (21 Ιανουαρίου 1993). «Obituary: Professor Constantine Trypanis». www.independent.co.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Trypanis, C. A. (1972). The Glass Adonis. Νέα Υόρκη: Chilmark Press. σελ. [Χρειάζεται σελίδα]. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Peter Levi, ένθ. ανωτ.
  8. ↑ «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής | Academy of Athens». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016. 
  9. ↑ «Κοινοβουλευτική Θητεία Βουλευτών Από Τη Μεταπολίτευση Ως Σήμερα - Τρυπάνης Αθανασίου Κωνσταντίνος». www.hellenicparliament.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016. 
  10. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (Νοέμβριος 1974)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016. 
  11. ↑ «Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της | Academy of Athens». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016. 

Βιβλιογραφία

  • Νικορέτζος, Δημήτρης: Κωνσταντίνος Α. Τρυπάνης (1909-1993): Ένας λανθάνων καβαφικός ποιητής, εκδ. οίκος Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2013. ISBN 978-960-14-2782-9.

Πηγές

Καθιερωμένοι όροι
CC-BY-SA
Μετάφραση 		Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα C. A. Trypanis της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κωνσταντίνος_Τρυπάνης&oldid=5964275"