Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γναίος Οκτάβιος (ύπατος το 128 π.Χ.)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γναίος Οκτάβιος (ύπατος το 128 π.Χ.)
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Cn. Octavius Cn.f.Cn.n. (Λατινικά)
Γέννηση1ος αιώνας π.Χ.
Αρχαία Ρώμη
Θάνατος1ος αιώνας π.Χ. (πιθανώς)
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Ρωμαίος στρατιωτικός
Οικογένεια
ΤέκναΓναίος Οκτάβιος (ύπατος το 87 π.Χ.)[1][2]
Marcus Octavius
ΓονείςΓναίος Οκτάβιος (ύπατος το 165 π.Χ.)[1][3]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΡωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[4]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (128 π.Χ.)[4]

Ο Γναίος Οκτάβιος, λατιν.: Gnaeus Octavius Gn. f., Gn. n. (άκμασε το 133-126 π.Χ.) ήταν πολιτικός της Ρωμαϊκή Δημοκρατία. Ήταν πραίτωρ περί το 131 π.Χ. και ύπατος το 128 π.Χ. Η ζωή του είναι κυρίως άγνωστη, εκτός από μερικές επιγραφές και μια ανακοίνωση από τον Κικέρωνα.

Καταγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκτάβιος ανήκε στο πληβείο γένος των Οκταβίων, η οποία είχε αναδυθεί στα μέσα του 3ου αι. π.Χ. Το πρώτο πιστοποιημένο μέλος του ήταν ένας Γάιος Οκτάβιος Ρούφος, των οποίων οι δύο γιοι ίδρυσαν τους δύο κλάδους του γένους, αλλά ο δεύτερος, στο οποίο αργότερα ανήκε ο Οκταβιανός (ο μελλοντικός πρώτος Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αυγούστος), έλαβε πολύ λιγότερες τιμές κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας.[5] Ο πρεσβύτερος κλάδος δείχνει μια σταθερή εξέλιξη στη σειρά αξιωμάτων (cursus honorum): ο προπάππος του Οκτάβιου Γνάιος Οκτάβιος ήταν αγορανόμος καθέδρας (curule aedile), ο πάππος του Γναίος Οκτάβιος ήταν πραίτωρ το 205, και ο πατέρας του Γναίος Οκτάβιος ήταν ύπατος το 165.[6] Ο τελευταίος είχε μια εντυπωσιακή σταδιοδρομία, η οποία έλαβε χώρα κυρίως στην Ανατολική Ελλάδα. Σημαντικό είναι ότι αιχμαλώτισε τον τελευταίο Μακεδόνα βασιλιά Περσέα το 168 και τέλεσε θρίαμβο ως αποτέλεσμα. Σκοτώθηκε το 162, ενώ ήταν σε αποστολή στη Λαοδίκεια της Συρίας.[7]

Ο Οκτάβιος είχε έναν μικρότερο αδελφό που ονομαζόταν Μάρκος Οκτάβιος, ο οποίος είναι γνωστός μόνο ως τριβούνος των πληβείων το 133. Εκείνο το έτος, προσπάθησε να ασκήσει αρνησικυρία (veto) στο κοινωνικό πρόγραμμα τού συνάδελφου του Τιβέριου Σ. Γράκχου.[8]

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τη lex Villia, οι ύπατοι έπρεπε να ήταν πρώτα πραίτωρες και έπρεπε να υπάρχει διάστημα δύο ετών μεταξύ των αξιωμάτων. Δεδομένου ότι ο Οκτάβιος ήταν ύπατος το 128, η πραιτωρία του έγινε το 131 ή λίγο πριν.[9] Ο Οκτάβιος ήταν πιθανότατα πραίτωρ στην αρχή του πολέμου εναντίον του Αριστίνικου, ενός διεκδικητή για τον θρόνο του Περγάμου. Ο τελευταίος βασιλιάς της Περγάμου, ο Άτταλος Γ΄ (βασ. 138-133) είχε κληρονομήσει το βασίλειό του στη Ρώμη το 133, αλλά ο ετεροθαλής αδελφός του Αριστόνικος εξεγέρθηκε το 133, και προσπάθησε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της Περγάμου. Η εμπλοκή του Οκτάβιου στον πόλεμο είναι γνωστή χάρη σε μια επιγραφή, που βρέθηκε στο νησί της Δήλου, η οποία αρχικά θεωρήθηκε ότι αναφέρεται στον Γνάιο Οκτάβιο, ο οποίος ήταν ύπατος το 87, αλλά αναθεωρήθηκε ότι αναφέρεται στον Οκτάβιο από τον Ερνστ Μπάντιαν.[10][11] Η πραιτωριανή του διοίκηση του στόλου στο Αιγαίο ήταν η ίδια με αυτήν τού πατέρα του κατά τη διάρκεια του Γ΄ Μακεδονικού Πολέμου το 168.[12]

Ο Οκτάβιος εξελέγη ύπατος το 128 μαζί με τον άλλο πληβείο Τίτο Άννιο Ρούφο.[13] Τίποτε δεν είναι γνωστό για την υπατεία τους.[14]

Ο Οκτάβιος αναφέρεται κατά τη διάρκεια μιας δίκης από τον Κικέρωνα στον διάλογό του Περί Ρητορικής (De oratore).[15] Ο Μάρκος Λικίνιος Κράσσος Αγελάστος περιγράφεται ως πραίτωρ και επομένως δικαστής της δίκης, που χρονολογείται από το 126.[16] Σε αυτή την αστική υπόθεση, ένας κηδεμονευόμενος κατηγόρησε τον κηδεμόνα (επίτροπό) του ότι είχε διαχειριστεί άσχημα τις υποθέσεις του. Ο Οκτάβιος ήταν ο δικηγόρος του κηδεμόνα, ενώ ο δικηγόρος του κφεμονευόμενου ήταν ο Μάρκος Πλάυτιος Υψαίος, αργότερα ύπατος το 125. Ο Κικέρων λέει ότι οι εισαγωγικές ομιλίες του Οκτάβιου και του Ιψαίου ήταν τόσο κακές, που ο Κράσσος τους κορόιδευε.[17] Ο δικηγόρος και ύπατος το 133, Πόπλίος Μούκιος Σκαιβολα ήταν επίσης μέλος της κριτικής επιτροπής. [18]

Απόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ύπατος του 87 ο Γναίος Οκτάβιος αναφέρεται συχνά ως ο μεγαλύτερος γιος του Οκτάβιου, αλλά ο Ερνστ Μπάντιαν απέρριψε αυτή τη συγγένεια, καθώς έδειξε ότι ο πατέρας του Γναίου Οκτάβιου πιθανότατα να ονομάζεται Κόιντος.[10] Οι μελετητές που γράφουν μετά τον Μπάντιαν συμφωνούν με αυτόν, αλλά δεν μπορούν να συνδέσουν τον ύπατο του 87 με τα άλλα μέλη της οικογένειας.[19][20] Ο Μπάντιαν σημειώνει ότι ο Οκτάβιος είχε ακόμη έναν γιο, που ονομαζόταν Γναίος, αλλά δεν άφησε κανένα σημάδι στην ιστορία, ή ίσως απεβίωσε νέος. [21]

Ο πρώτος γιος του Οκτάβιου ήταν ο Λεύκιος Οκτάβιος, ύπατος το 75. Ένας δεύτερος γνωστός γιος ήταν ο Μάρκος Οκτάβιος. Ως τριβούνος των πληβείων μεταξύ 99 και 85, ακύρωσε τον νόμο του Γάιου Γράκχου που είχε θεσπίσει το βοήθημα σιτηρών.[19] Ο Λεύκιος και ο Μάρκος Οκτάβιος, καθώς και ο ύπατος του 87, υποστήριζαν τούς Αρίστους (Optimates) πολιτικούς στις αρχές του 1ου αι. π.Χ. [22]

Συγγενικές σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γναίος Οκτάβιος Ρούφος
ταμίας π. το 230 π.Χ.
Γναίος Οκτάβιος
πραίτωρ το 205 π.Χ.
Γάιος Οκτάβιος
ιππέας
Γναίος Οκτάβιος (ύπατος το 165 π.Χ.)Γάιος Οκτάβιος (τριβούνος το 216 π.Χ.) του στρατού
Γναίος Οκτάβιος (ύπατος το 128 π.Χ.)Μάρκος Οκτάβιος (τριβούνος των πληβείων το 133 π.Χ.)Γάιος Οκτάβιος
δανειστής
Ιουλία η Νεότερη (αδελφή του Καίσαρα)
Μάρκος Άτιος Βάλβος
Γναίος Οκτάβιος (ύπατος το 87 π.Χ.)Μάρκος Οκτάβιος
τριβούνος των πληβείων
1.ΑνχαρίαΓάιος Οκτάβιος (ανθύπατος)
ανθύπατος Μακεδονίας το 60 π.Χ.
2.Ατία Βάλβα
Λεύκιος Οκτάβιος
ύπατος το 75 π.Χ.
Γναίος Οκτάβιος (ύπατος το 76 π.Χ.)(1) Οκταβία η Πρεσβύτερη
Σέξτος Απουλήιος
(2) Οκταβιανός Αύγουστος
Αυτοκράτορας των Ρωμαίων
∞1.Κλαυδία Πούλχρα
2.Σκριβωνία Λιβωνία
3.Λιβία Δρουσίλλα
(2) Οκταβία η Νεότερη
∞1.Γάιος Κλαύδιος Μάρκελλος ο Νεότερος
2.Μάρκος Αντώνιος
Μάρκος Οκτάβιος (αγορανόμος το 50 π.Χ.)

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1617. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  2. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1873. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  3. 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1356. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. 4,0 4,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  5. Pietilä-Castrén, "Ancestry and Career", p. 75.
  6. Pietilä-Castrén, "Ancestry and Career", pp. 77, 78.
  7. Broughton, Magistrates, vol. I, pp. 426, 428, 434, 441, 443.
  8. Broughton, Magistrates, vol. I, p. 493.
  9. Broughton, Magistrates, vol. I, p. 500.
  10. 10,0 10,1 Badian, "The Consuls", pp. 405, 406.
  11. Couvenhes & Fernoux, Les Cités grecques, p. 32 (note 4).
  12. Brennan, The Praetorship, pp. 348, 349, (note 85).
  13. Broughton, Magistrates, vol. I, p. 506.
  14. Badian, Studies, p. 104 (note 168).
  15. Cicero, De oratore, i. 166.
  16. Broughton, Magistrates, vol. I, p. 508.
  17. Tellegen, "Roman Law and Rhetoric", pp. 67, 68.
  18. Alexander, Trials, pp. 12, 13 (n°22).
  19. 19,0 19,1 Konrad, Plutarch's Sertorius, p. 62.
  20. Wardle, Suetonius, p. 84, although he agrees with Badian, his stemma reproduces the errors spotted by him.
  21. Badian, "The Consuls", p. 407 (note 24).
  22. Konrad, Plutarch's Sertorius, pp. 62, 63.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαίες πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύγχρονες πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μάικλ Σ. Αλεξάντερ, Δικασμοί στην Αργά Ρωμαϊκή Δημοκρατία, 149 π.Χ. έως 50 π.Χ., Πανεπιστήμιο του Τορόντο Πρέις, 1990, ISBN .(ISBN 978-0-8020-5787-7)
  • Ο Ερνστ Μπαδιαν, Μελέτες στην Ελληνική και Ρωμαϊκή Ιστορία, Οξφόρδη, Βασίλ Μπλάκγουελ, 1968.
  • - - , "Οι Σύνολοι, 179-49 π.Χ"., Χιρόν, 20, 1990, σ. 371-414.
  • Τ. Κόρι Μπρέναν, Η Προερχόμενη στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία, Oxford University Press, 2000, ISBN (ISBN 978-0-19-511460-7)
  • Τ. Ρόμπερτ Μπρότον, Οι Δικαστές της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία, 1951-1952.
  • Ο Ζαν-Χριστόφης Κουβένες και ο Ανρί-Λουί Φερνού, Les Cités grecques et la guerre en Asie mineure à l'époque hellénistique, Ταξίδια, Πρεσβεία πανεπιστημιακή François-Rabelais, 2018.  (ISBN 978-2-86906-354-9)ISBN 978-2-86906-354-9 σελ. 32 (σημείωση 4). 
  • Αυγούστου Πολί, Γιώργος Βίσοβα, Ελιμάρ Κλέμπς, Φρίντριχ Μούνσερ, Φραντς Μίλτνερ, κλπ, Ρεαλενισκοπλόπαδης της Κλασικής Αλτερτεμς Σβιεσάντ (αφούρτωμα RE), Τζ. Μ. Μετζλερ, Στουτγάρτ, 1894-1980.
  • Λήνα Πιτελά-Καστρέν, "Νέοι άνδρες και Ελληνικός πολεμικός λήστεφος στον 2ο αιώνα π.Χ"., Αρκτός, Acta Philologica Fennica, XVI, 1982, σ. 121-144. 
  • - - , "Η καταγωγή και η καριέρα του κ. Οκτάβιο, COS 165 π.Χ"., Arctos, Acta Philologica Fennica, vol. XVIII, 1984, σ. 75-92. 
  • Ο. Τελέγκεν, "Ρωμαϊκό Δίκαιο και Ρητορική", Revue belge de philologie et d'histoire, τόμος 84, φασ. 1, 2006, σ. 59-75.
  • Ο Ντέιβιντ Γουόρντλ, Σουητόνιος, Ζωή του Αυγούστου, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Πρέσας, 2014.  (ISBN 978-0-19-968645-2)Δελτίο ΕΕ 978-0-19-968645-2