Τρίτος Μακεδονικός Πόλεμος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Τρίτος Μακεδονικός Πόλεμος (171168 π.Χ.) διεξήχθη μεταξύ του Μακεδονικού βασιλείου υπό τον Περσέα, και της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Η έκβαση του έφερε τους Ρωμαίους να είναι νικητές, και το τέλος του πολέμου αποτελεί και το τέλος του επίσημου Μακεδονικού Βασιλείου.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νόμισμα του βασιλιά Περσέα της Μακεδονίας

Το 179 π.Χ. ο Φίλιππος Ε΄ της Μακεδονίας, ο ηττημένος του Πρώτου και Δεύτερου Μακεδονικού Πόλεμου, πέθανε, και ο ταλαντούχος και φιλόδοξος γιος του, ο Περσέας, ανέλαβε τον θρόνο. Ο Περσέας παντρεύτηκε τη Λαοδίκη, κόρη του βασιλιά Σέλευκου Δ΄ των Σελευκιδών, και αύξησε το μέγεθος του στρατού του. Σύνηψε επίσης συμμαχίες με το βασίλειο της Ηπείρου, αρκετές ξένες φυλές της Ιλλυρίας και της Θράκης, καθώς και εχθρούς των Θρακικών φυλών οι οποίοι ήταν σύμμαχοι της Ρώμης, όπως οι Σαππαίοι του Αβρουπόλη. Ανανέωσε τις διασυνδέσεις της Μακεδονίας με μερικές από τις νότιες Ελληνικές πόλεις, και ανακοίνωσε πως το σχέδιο του ήταν να προχωρήσει σε μεταρυθμίσεις στην Ελλάδα και να την κάνει να ανακτήσει την πρώην δύναμη και ευμάρεια της.[1]

Ο Ευμένης Β΄ της Περγάμου, ο οποίος μισούσε τη Μακεδονία, βάσει και των εκστρατειών του Φιλίππου Ε΄ εκεί πριν τον Δεύτερο Μακεδονικό Πόλεμο, κατηγόρησε τον Περσέα πως προσπαθεί να παραβιάσει την ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ της Ρώμης και της Μακεδονίας. Οι Ρωμαίοι, ανήσυχοι για την ισορροπία δυνάμεων στην Ελλάδα, ξεκίνησαν νέο πόλεμο με τη Μακεδονία.[1]

Έναρξη του πολέμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Περσέας κέρδισε την πρώτη μάχη, το 171 π.Χ. στη Μάχη του Καλλίνικου, όπου αντιμετώπισε τις δυνάμεις του Πούμπλιου Λικίνιου Κράσσου. Μετά από τη μάχη αυτή, ο Περσέας πρόσφερε ειρηνευτική συμφωνία στους Ρωμαίους, οι οποίοι την αρνήθηκαν. Την ίδια στιγμή, οι Ρωμαίοι αντιμετώπιζαν προβλήματα απειθαρχίας στον στρατό τους, και οι Ρωμαίοι διοικητές δε μπορούσαν να βρουν τρόπο για να εισβάλλουν επιτυχώς στη Μακεδονία.

Διάταξη της μάχης της Πύδνας το 168 π.Χ.

Στις διαμάχες κοντά στα Φάλαννα της Λάρισας, μεταξύ του Περσέα και του Κράσσου, υπήρξε ισορροπία δυνάμεων με κανένα να μην αποκτά το πλεονέκτημα. Το 169 π.Χ., ο Πραίτορας Κόιντος Μάρκιος Φίλιππος, διέσχισε την οροσειρά του Ολύμπου και πέρασε στη Μακεδονία. Ο στρατός του όμως, ξέμεινε από προμήθειες και υποχώρησε σε μια στενή λωρίδα των ακτών κοντά στα Τέμπη. Ο Περσέας προσπάθησε να διαπραγματευτεί και να κερδίσει τη βοήθεια του Ευμένη της Περγάμου και του Αντίοχου των Σελευκιδών, ώστε να συμμαχήσουν μαζί του, αλλά απέτυχε. Κατάφερε όμως να εξαγοράσει την υποστήριξη του Ιλλύριου βασιλιά Γένθιου το φθινόπωρο του 169 π.Χ.

Στη μεγάλη και καθοριστική μάχη της Πύδνας που διαδραματίστηκε το 168 π.Χ., ο Περσέας ηττήθηκε από τις λεγεώνες του Ρωμαίου πραίτορα Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου. Η ήττα αυτή προήλθε κυρίως από την απουσία του Μακεδονικού ιππικού, της απειρίας των Μακεδόνων οπλιτών, που αποτελούταν κυρίως από εφήβους και ηλικιωμένους, και την έλλειψη ευελιξίας της Μακεδονικής φάλαγγας σε σύγκριση με τις κοόρτες των λεγεώνων οι οποίες βασίζονταν στην ευελιξία των σχηματισμών τους.[2]

Μετέπειτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το τέλος της μάχης, ο Περσέας παραδόθηκε και μεταφέρθηκε στη Ρώμη μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της βασιλικής αυλής καθώς και άλλα διακεκριμένα μέλη των αριστοκρατικών Μακεδονικών οικογενειών, ανάμεσα τους και ο ιστορικός Πολύβιος. Επιπρόσθετα, περίπου 300.000 Μακεδόνες αιχμαλωτίστηκαν, και ένας σημαντικός αριθμός Μακεδονικών πόλεων και χωριών καταστράφηκαν, με τη γη τους να διανέμεται σε Ρωμαίους βετεράνους στρατιώτες και τους Θράκες συμμάχους τους. Η ίδια η Μακεδονία διαιρέθηκε σε τέσσερις ξεχωριστές υποτελείς περιοχές στη Ρώμη, με την κάθε μια να υποχρεούται να πληρώνει φόρους, κατά το ήμισυ από αυτούς που πλήρωναν στο πρώην Μακεδονικό βασίλειο. Οι οικονομικές και πολιτικές επαφές μεταξύ των τεσσάρων περιοχών, απαγορευτήκαν.

Ο Τρίτος Μακεδονικός πόλεμος έφερε το τέλος του Μακεδονικού βασιλείου, και την αρχή του τέλους για τα Ελληνιστικά βασίλεια. Ενίσχυσε επιπλέον τον έλεγχο της Αρχαίας Ελλάδας από τη Ρώμη, η οποία επέστρεψε αργότερα το 146 π.Χ. κατά τον πόλεμο με την Αχαϊκή Συμπολιτεία, και μετά τη μάχη της Λευκόπετρας κατέστρεψε συμβολικά την Κόρινθο.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Michael Grant (1978), The History of Rome, p. 120
  2. Philip Matyszak (2004), The Enemies of Rome, p. 53

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Will, Édouard, L'histoire politique du monde hellénistique (Éditions du Seuil, 2003 ed.), Tome II, pp. 121–178.
  • Green, Peter, Alexander to Actium, the historical evolution of the Hellenistic Age, 1993, pp. 305–311.
  • Πολύβιος, Ιστορίες XVI