Βασιλικό Κάστρο του Πόζναν
Συντεταγμένες: 52°24′32.87″N 16°55′51.55″E / 52.4091306°N 16.9309861°E
Βασιλικό Κάστρο του Πόζναν | |
---|---|
Είδος | κάστρο |
Αρχιτεκτονική | ρομανική αρχιτεκτονική |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 52°24′33″N 16°55′52″E |
Διοικητική υπαγωγή | Πόζναν |
Χώρα | Πολωνία |
Αρχιτέκτονας | Witold Milewski |
Χρηματοδότης | Πσέμισλ Α΄ της Μεγάλης Πολωνίας |
Προστασία | αμετακίνητο μνημείο[1] |
Πολυμέσα | |
δεδομένα (π) |
Το Βασιλικό Κάστρο στο Πόζναν (πολωνικά: Zamek Królewski w Poznaniu) χρονολογείται από το 1249 και τη βασιλεία του Πσέμισλ Α΄. Βρίσκεται στην πολωνική πόλη Πόζναν, καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά έκτοτε έχει εν μέρει ανοικοδομηθεί.
Ιστορία και σύγχρονη άποψη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κατασκευή του κάστρου ξεκίνησε πιθανώς από τον Πσέμισλ Α΄ το 1249, στον λόφο που αργότερα ονομάστηκε Λόφος του Κάστρου (πολων.: Góra Zamkowa, λατινικά mons castrenis), και τώρα πιο γνωστός ως Λόφος του Πσέμισλαφ (Góra Przemysława). Το πρώτο κτίσμα ήταν ένας κατοικήσιμος πύργος από τούβλα με ένα πηγάδι στο εσωτερικό του, και ο υπόλοιπος λόφος περιβαλλόταν από προμαχώνα με περίβολο. Μια μικρή δουκική κατοικία ενσωματώθηκε στο σύστημα των τειχών της πόλης στα τέλη του 13ου αι.
Ο γιος του Πσέμισλ Α΄, Πσέμισλ Β΄, ελπίζοντας στην επανένωση της Πολωνίας υπό την κυριαρχία του, αποφάσισε να κτίσει ένα μεγαλύτερο κάστρο, πιο κατάλληλο για έναν βασιλιά. Το 1295 ο Πσέμισλ έγινε βασιλιάς της Πολωνίας, αλλά δολοφονήθηκε ένα χρόνο αργότερα. Το κάστρο δεν είχε τελειώσει. Το έργο που ξεκίνησε ο Πσέμισλ Β΄ συνεχίστηκε από έναν κλάδο των Πιάστ από το Γκλόγκουφ, που κυβερνούσε στη Μεγάλη Πολωνία και ολοκληρώθηκε πριν από το 1337. Το κάστρο χρησίμευε ως κατοικία του πρίγκιπα Καζίμιρ (Γ΄), τότε κυβερνήτη της Μεγάλης Πολωνίας.
Το 1337, το Βασιλικό Κάστρο στο Πόζναν ήταν το μεγαλύτερο κάστρο στο Πολωνικό Βασίλειο, διαμορφωμένο σύμφωνα με το παναάκτορο του Ερρίκου Α' του Γενειοφόρου στη Λεγκνίτσα. Το κάστρο αποτελούνταν από έναν πύργο, που έκτισε ο Πσέμισλ Α΄ και ένα τεράστιο κτίριο (63,0 μ. x 17,5 μ.) με τρία επίπεδα και ένα υπόγειο. Είναι αβέβαιο αν υπήρχε εκείνη την εποχή η χαρακτηριστική στέγη του κάστρου, αποτελούμενη από τέσσερα μέρη.
Τα υπόγεια χρησίμευαν ως φυλακές και για αποθήκευση κρασιών, ενώ στο ισόγειο υπήρχαν αίθουσες ανθράκων. Αυτοί οι δύο όροφοι καλύπτονταν από θόλους. Δύο υψηλότεροι όροφοι είχαν πιθανώς ξύλινες οροφές. Στις άκρες του πρώτου ορόφου υπήρχαν αντιπροσωπευτικοί θάλαμοι, και ανάμεσά τους υπήρχαν συνηθισμένα δωμάτια. Ολόκληρος ο δεύτερος όροφος καταλαμβανόταν από μια αίθουσα για 2000 επισκέπτες. Στο νότιο άκρο του μεγάλου κτηρίου υπήρχε ένας αμυντικός πύργος. Από τη βασιλεία του Βλαδίσλαου Α΄ του Βραχύ, το κάστρο χρησίμευε ως κατοικία του σταρόστα, στρατηγού της Μεγάλης Πολωνίας. Αργότερα μόνο ένας βασιλιάς, ο Βλαδίσλαος Β΄ Γιαγκέλο, διέταξε κάποιες μικρές εργασίες στο κάστρο.
Κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς του Πόζναν το 1536 το κάστρο κάηκε επίσης. Ξαναχτίστηκε σε αναγεννησιακό στυλ από τον κυβερνήτη της Μεγάλης Πολωνίας, Aντρέι Β΄ Γκόρκα. Τα επόμενα χρόνια το παλαιότερο μέρος του κάστρου μετατράπηκε σε κουζίνα. Το κάστρο καταστράφηκε αργότερα κατά τη διάρκεια της σουηδικής εισβολής, λεηλατήθηκε το 1704 από τους στρατούς της Ρωσίας και της Σαξονίας κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου και το 1716 κατά τη διάρκεια της Συνομοσπονδίας του Tάρνογκρουντ από τους ομοσπονδιακούς. Το κάστρο ανακαινίστηκε μερικώς το 1721, αλλά δεν σταμάτησε την καταστροφή. Ο τελευταίος σταρόστα, στρατηγός Kαζίμιες Ρατσύνσκι, ξαναέκτισε τα ερείπια των μεσαιωνικών κτιρίων σε αρχείο (ολοκληρώθηκε το 1783). Το 1804, μετά τον Β΄ διαμελισμό της Πολωνίας, οι Πρώσοι κατεδάφισαν το νότιο τμήμα του κάστρου, αντικαθιστώντας το από κτίρια, τα οποία, μαζί με το αρχείο του Ρατσύνσκι χρησίμευαν ως το γραφείο του τοπικού διοικητή (Regierungsbezirk). Αργότερα το κάστρο λειτουργούσε και ως έδρα του Εφετείου και του Κρατικού Αρχείου (το κάστρο χρησίμευε ως αρχείο μέχρι το 1939). Κατά τη διάρκεια της μάχης για την ακρόπολη του Πόζναν, τον Φεβρουάριο του 1945, ο λόφος Πσέμισλ βρισκόταν στη γραμμή των πυρών του πυροβολικού και το υπόλοιπο τμήμα του κάστρου κατεδαφίστηκε.
Κατά τα έτη 1959–1964, το αρχείο του Ρατσύνσκι και μέρος του πρωσικού κτηρίου ξανακτίστηκαν και στη βάση του παλαιότερου πύργου στέκεται ένα μικρό περίπτερο, που ονομάζεται Βασιλική Κουζίνα (Kuchnia Królewska). Σήμερα το Κάστρο φιλοξενεί το Μουσείο Χρηστικής Τέχνης (Muzeum Sztuki Użytkowej).
Στις 22 Απριλίου 2002 ιδρύθηκε επιτροπή για την ανοικοδόμηση του κάστρου. Από την προηγούμενη κατασκευή σώζονται ακόμη στηρίγματα πλάτους 2 μ. από τον 13ο και 14ο αι., οι εσωτερικοί τοίχοι του υπογείου και ο δυτικός τοίχος (ύψος έως 10 μ.) της ίδιας περιόδου και ένας ελαφρώς νεότερος ανατολικός τοίχος (μέχρι 7 ή 8 μ. ύψος), τώρα ενσωματωμένο στο κτήριο του Ρατσύνσκι. Στο σωζόμενο τμήμα του κάστρου υπάρχουν τρεις πλάκες: η θεμελιώδης πλάκα του Kαζίμιες Ρατσύνσκι από το 1783, μία από το 1993 που σηματοδοτεί την 500ή επέτειο του φόρου τιμής του Μεγάλου Μαγίστρου του Τευτονικού Τάγματος, Γιόχαν φον Τήφεν, και μια άλλη πλάκα για τη μνήμη της 700ής επετείου από τη στέψη του Πσέμισλ Β΄.
Στις 20 Δεκεμβρίου 2010 ξεκίνησαν οι εργασίες για την ολική ανακατασκευή των κατεδαφισμένων τμημάτων του κάστρου και την σχολαστική αποκατάσταση των σωζόμενων κτιρίων.
Σημαντικά γεγονότα στην ιστορία του κάστρου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1249 - γάμος της Σαλομέας, αδελφής του Πσέμισλ Α΄ και του Κόνραντ Β΄ του Γκλόγκουφ
- 1 Ιουλίου 1250 - σε έγγραφο για το μοναστήρι των Κιστερκιανών στην Όμπρα, ως τόπο υπογραφής παρατηρείται castro posnaniensi
- 1251 - γάμος της Ευφημίας, της μικρότερης αδελφής του Πσέμισλ Α΄, και του Βλάντισλαφ του Οπόλε, δούκα της Oπόλε και του Ρατσίμπους
- 14 Οκτωβρίου 1257 - Ο Πσέμισλ Β΄ γεννήθηκε στο κάστρο
- 1 Σεπτεμβρίου 1288 - Η Ελισάβετ Ριτσέζα της Πολωνίας γεννήθηκε στο κάστρο
- 1309 - Ο Ερρίκος Γ' του Γκλόγκουφ, υποψήφιος για το Πολωνικό στέμμα, έμεινε στο κάστρο
- 1329–1331 - το κάστρο χρησιμεύει ως κατοικία του Βλαδίσλαου Α΄ του Βραχύ
- 1337 - στο κάστρο υπογράφεται η συνθήκη ειρήνης μεταξύ του Καζίμιρ Β΄ της Πολωνίας (Kazimirz Wielki) και του Ιωάννη Α' της Βοημίας.
- 1341 – γάμος του Καζίμιρ Γ΄ της Πολωνίας (Kazimierz Wielki) και της Aδελαΐδας, κόρης του Ερρίκου, λαντγκράβου της Έσσης.
- 1343 – γάμος του Μπόγκισλαβ Ε΄, δούκα της Πομερανίας και της Ελισάβετ της Σιλεσίας, κόρης του Καζίμιρ Γ΄ της Πολωνίας του Μεγάλου (Kazimirz Wielki)
- 1372 και 1373 – επισκέψεις της Ελισάβετ της Πολωνίας, βασίλισσας της Ουγγαρίας
- 1381 – επίσκεψη του Λουδοβίκου Α΄ της Ουγγαρίας
- 1386 – επίσκεψη της Γιαντβίγκα της Πολωνίας και του Βλαδίσλαου Β΄ Γιαγκέλο
- 1424 – επίσκεψη του Ερρίκου της Πομερανίας
- 1433 – γάμος του Μπόγκισλαβ Δ΄, δούκα της Πομερανίας-Στολπ (Słupsk) και της Μαρίας, κόρης του Σιεμόβιτ Δ΄ του Πλοκ, δούκα της Μασοβίας
- λίγες επισκέψεις του Καζίμιρ Δ΄ Γιαγκέλον
- 29 Μαΐου 1493 - φόρος υποτέλειας του Γιόχαν φον Τήφεν στον Ιωάννη Α' της Πολωνίας
- λίγες επισκέψεις του Σιγισμούνδου Α΄ του Γηραιού
- 1574 – επίσκεψη του Ερρίκου Γ΄ των Βαλουά
- λίγες επισκέψεις του Σιγισμούνδου Γ΄ Βάσα
- λίγες επισκέψεις του Βλαδίσλαου Δ΄ Βάσα
- 1657–1658 - Ο Ιωάννης Β' Κασίμιρ της Πολωνίας μένει στο Κάστρο για χειμώνα με τη βασίλισσα Λουίζα-Μαρία Γκονζάγκα. Κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης στο κάστρο, πραγματοποιήθηκε το πολεμικό συμβούλιο με τον Στέφαν Τσαρνιέτσκι, που περιγράφεται στη μαζούρκα του Νταμπρόβσκι από τον Γιόζεφ Βιμπίτσκι, που ξεκίνησε τη δικηγορική του σταδιοδρομία το 1765 σε αυτό το κάστρο.
Θρύλοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με το μύθο, ο λόφος Πσέμισλ δημιουργήθηκε από σκοτεινές δυνάμεις. Όταν βαπτίστηκε ο Mιέσκο Α΄, ο Διάβολος, θυμωμένος, αποφάσισε να βυθίσει ολόκληρη την πόλη του Πόζναν. Τράβηξε έναν από τους λόφους κοντά στο Γκνιέζνo και, με μια ομάδα δαιμόνων, προσπάθησε να εμποδίσει τη ροή του Βάρτα. Ωστόσο, οι κακές δυνάμεις άρχισαν να εορτάζουν τη νίκη τους πολύ νωρίς: η θορυβώδης συμπεριφορά τους ξύπνησε τα κοκόρια, που άρχισαν να λαλούν. Ο διάβολος και οι δαίμονές του φοβήθηκαν τόσο πολύ, που έφυγαν από τον λόφο στην όχθη του Βάρτα.
Ένας άλλος θρύλος συνδέεται με τη μυστηριώδη δολοφονία της Λουτγκάρντας, συζύγου του Πσέμισλ Β΄ της Πολωνίας, που πιθανότατα στραγγαλίστηκε από υπηρέτες στο μπάνιο ή στην κρεβατοκάμαρά της στις 14 Δεκεμβρίου 1283. Ο δούκας συνδέθηκε με αυτόν τον φόνο, επειδή η δούκισσα δεν μπορούσε να του δώσει γιο. Το Ίδρυμα της Γυναικείας Μονής των Δομινικανών στο Πόζναν, που δημιουργήθηκε κοντά στα τέλη του 1238, λέγεται ότι ήταν η συμφιλίωση του Πσέμισλ Β΄ γι' αυτήν την πράξη. Ωστόσο, τα σύγχρονα χρονικά αναφέρουν μόνο ασαφείς συνθήκες θανάτου της Λουνγκάρντα. Η πρώτη σαφής σύνδεση του Πσέμισλ Β΄ και αυτής της δολοφονίας αναφέρεται στο Χρονικό του Oλίβα, που χρονολογείται από τον 14ο αι., και στο χρονικό του Eρνστ φον Κίρχμπεργκα, που χρονολογείται περίπου στο 1370. Ο Γιαν Νλούγκος, στα χρονικά του, γράφει μόνο για το γεγονός ότι οι άνθρωποι μιλούσαν γι' αυτή τη σύνδεση.
Έχει επίσης ειπωθεί ότι το φάντασμα της Λουντγκάρντας, που φαίνεται ως Λευκή Κυρία, περπατούσε στους θαλάμους και στους τοίχους του Βασιλικού Κάστρου. Κάτω από τα τείχη εθεάθη ο Μαύρος Ιππότης, ο οποίος έκλαψε για τη δούκισσα στην κηδεία της.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κάστρα στην Πολωνία
- Αυτοκρατορικό Κάστρο, Πόζναν
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ register of objects of cultural heritage in Poland. 31 Δεκεμβρίου 2022. www
.nid .pl /pl /Informacje _ogolne /Zabytki _w _Polsce /rejestr-zabytkow /zestawienia-zabytkow-nieruchomych /. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2023.
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Jerzy Topolski Dzieje Poznania, Warszawa -Poznań 1988–, Państwowe Wydawnictwo Naukowe(ISBN 83-01-08194-5)
- Witold Gałka, O architekturze i plastyce dawnego Poznania do końca epoki baroku, Poznań 2001, Wydawnictwo Miejskie(ISBN 83-87847-50-X)
- Franciszek Jaśkowiek, Włodzimierz Łęcki, Poznań i okolice. Przewodnik, Warszawa 1983, Sport i Turystyka(ISBN 83-217-2434-5)
- Zbigniew Szymanowski, Marta Tomczyszyn, Poznań, Bielsko-Biała 1999, Pascal Publishing House(ISBN 83-87696-24-2)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]