Αλεξάντρα Πιουσούτσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλεξάντρα Πιουσούτσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Aleksandra Piłsudska (Πολωνικά)
Γέννηση12  Δεκεμβρίου 1882[1]
Σουβάουκι[2][3]
Θάνατος31  Μαρτίου 1963[4][1]
Λονδίνο[3]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι και Κοιμητήριο Νορθ Σιν
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[5]
ΣπουδέςΙπτάμενο Πανεπιστήμιο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταtutor
κυβερνητικός αξιωματούχος
πολιτικός[6]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓιούζεφ Πιουσούτσκι (1921–1935)
ΤέκναΓιαντβίγκα Πιουσούτσκα
Βάντα Πιουσούτσκα
ΟικογένειαΟικογένεια Πιουσούτσκι
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρώτη Κυρία της Πολωνίας (1921–1922)
ΒραβεύσειςΣταυρός της Ανεξαρτησίας με Ξίφη[7]
Σταυρός της 70ής Επετείου της Ιανουαριανής Εξέγερσης[7]
Χρυσός Σταυρός της Αξίας[8]
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[9]
Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎[10]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[10]
Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας[11]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Αλεξάντρα Πιουσούτσκα (πολωνικά: Aleksandra Piłsudska, το γένος Στσερμπίνσκα [Szczerbińska], 12 Δεκεμβρίου 1882, Σουβάουκι - 31 Μαρτίου 1963, Λονδίνο) ήταν Πολωνή ακτιβίστρια της ανεξαρτησίας και ακτιβίστρια του Πολωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Πολωνικής Στρατιωτικής Οργάνωσης. Υπηρέτησε στις Πολωνικές Λεγεώνες και παρασημοφορήθηκε με το Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας. Ήταν η δεύτερη σύζυγος του Γιούζεφ Πιουσούτσκι.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αλεξάντρα και ο Γιούζεφ Πιουσούτσκι με τις κόρες τους: Βάντα και Γιαντβίγκα.
Η Αλεξάντρα Πιουσούτσκα με τον σύζυγό της στο Σουλεγιούβεκ.
Η Αλεξάντρα Πιουσούτσκα (τρίτη από δεξιά στην κάτω σειρά) σε μια συνάντηση κυριών που ανήκαν σε οργάνωση που ασχολούνταν με την τύχη ορφανών και άστεγων παιδιών, θυμάτων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1934).
Ο τάφος της Αλεξάντρα, της Γιαντβίγκα και της Βάντα Πιουσούτσκα και του Στρατηγού Άντζεϊ Γιαρατσέφσκι στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι της Βαρσοβίας.

Οι γονείς της ήταν ο Πιοτρ Πάβεου Στσερμπίνσκι (30 Ιουνίου 1846 - 25 Μαρτίου 1896), δημοτικός υπάλληλος, γιος του Μίχαου και της Άννα, το γένος Ντορμέικα (Dormejka) και η Γιούλια Γιαντβίγκα (14 Απριλίου 1852 - 1 Ιανουαρίου 1852), κόρη του Στανίσουαφ Ζαχόρσκι και της Καρολίνα, το γένος Τρουσκολάσκα (Truskolaska). Μετά τον θάνατο των γονιών της, η γιαγιά της, Καρολίνα Ζαχόρσκα και η θεία της, Μάρια Ζαχόρσκα, φρόντισαν για την ανατροφή της. Το 1901 αποφοίτησε από το λύκειο στο Σουβάουκι και τα έτη 1901–1904 παρακολούθησε τα μαθήματα εμπορίου του Γ. Σιεμιράντζκιεϊ και επίσης σπούδασε στο Ιπτάμενο Πανεπιστήμιο. Το 1903, άρχισε να εργάζεται ως υπάλληλος σε ένα εργοστάσιο δερμάτινων ειδών στην περιοχή Βόλα της Βαρσοβίας.

Το 1904 εντάχθηκε στο Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Πήρε μέρος σε πολλές πολεμικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της δράσης κοντά στο Μπεζντάνι και της ληστείας της Κρατικής Τράπεζας στο Κίεβο. Το 1907, συνελήφθη από τη ρωσική αστυνομία στη Βαρσοβία, αλλά αφέθηκε ελεύθερη λόγω έλλειψης στοιχείων. Ακολούθως, πήγε στο Κίεβο. Γνώρισε τον Γιούζεφ Πιουσούτσκι τον Μάιο του 1906. Μετακόμισε στο Λβουφ, όπου εργάστηκε σε ένα γραφείο εργοστασίου. Συνεργάστηκε με τον Σύλλογο Τυφεκιοφόρων και συνίδρυσε την Εταιρεία Προστασίας Πολιτικών Κρατουμένων.

Μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, εντάχθηκε στις Πολωνικές Λεγεώνες και τοποθετήθηκε στη μονάδα πληροφοριών και αγγελιαφόρων της 1ης Ταξιαρχίας των Πολωνικών Λεγεώνων και ήταν η διοικήτρια των ταχυμεταφορών της λεγεώνας. Μετά τη διάλυση της μονάδας, λειτούργησε υπόγεια κατά την πρωσική κατοχή, αποθηκεύοντας όπλα και μεταφέροντας έντυπα. Δραστηριοποιήθηκε στην Πολωνική Στρατιωτική Οργάνωση (ΠΣΟ), για το οποίο συνελήφθη από τους Γερμανούς το Νοέμβριο του 1915. Ήταν φυλακισμένη στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Στσιπιόρνο. Αφέθηκε ελεύθερη μετά την Πράξη της 5ης Νοεμβρίου 1916. Επέστρεψε στη Βαρσοβία, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος σε ένα γραφείο αποξήρανσης λαχανικών. Από το 1917 έως το 1918 εργάστηκε στην ΠΣΟ ως ταχυμεταφορέας εκρηκτικών και ως αξιωματικός πληροφοριών.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1918, η Αλεξάντρα γέννησε μια κόρη, τη Βάντα (πέθανε στις 16 Ιανουαρίου 2001) και στις 28 Φεβρουαρίου 1920, μια δεύτερη κόρη, τη Γιαντβίγκα (πέθανε στις 16 Νοεμβρίου 2014). Ο Πιουσούτσκι δεν μπορούσε να την παντρευτεί επειδή η σύζυγός του, Μάρια Πιουσούτσκα, δεν συμφωνούσε σε διαζύγιο.[12][13] Μετά από 15 χρόνια στενής γνωριμίας, ο γάμος με τον Γιούζεφ Πιουσούτσκι έγινε στις 25 Οκτωβρίου 1921 στο Παλάτι Μπελβέντερ.[14] Αυτό συνέβη μόνο μετά το θάνατο της Μάρια, στις 17 Αυγούστου 1921, όταν ο Γιούζεφ Πιουσούτσκι ήταν ο αρχηγός του κράτους.

Ο Γιούζεφ και η Αλεξάντρα ζούσαν στη βίλα Μιλούσιν στο Σουλεγιούβεκ, κοντά στη Βαρσοβία. Ο Πιουσούτσκι πέρασε τον χειμώνα του 1930-1931 στη Μαδέρα, παρέα, μεταξύ άλλων, με την ιατρό Εουγκένια Λεβίτσκα, με την οποία είχε στενή ερωτική σχέση. Η Αλεξάντρα Πιουσούτσκα επηρεάστηκε βαθιά από τη σχέση του συζύγου της (όπως ισχυρίστηκε η στενότερη φίλη της, Γιανίνα Πριστορόβα, «Η Όλα είναι εξαντλημένη, ανήσυχη, μισοσυνείδητη»). Αφού επέστρεψε από τη Μαδέρα, η Αλεξάντρα Πιουσούτσκα απαίτησε από τον σύζυγό της να διακόψει όλες τις σχέσεις με τη Λεβίτσκα, κάτι που συνέβη (η Λεβίτσκα, κυνηγημένη, ταπεινωμένη και συντετριμμένη, αυτοκτόνησε).[15]

Η Πιουσούτσκα πραγματοποίησε εκτεταμένες τιμητικές και κοινωνικές δραστηριότητες. Από το 1926, ήταν υπεύθυνη για το Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας. Μετά το 1926, ασχολήθηκε με την εξεύρεση οικονομικών πόρων για τον σύλλογο «Nasz Dom» («Το σπίτι μας»), ο οποίος διατηρούσε ορφανοτροφείο. Έγινε επίτιμο μέλος και πρόεδρος του Συλλόγου «Rodzina Wojskowa» («Στρατιωτική Οικογένεια»), που ιδρύθηκε το 1925 (έλαβε την ταυτότητα Νο. 1).[16] Σε αυτήν την οργάνωση, οργάνωσε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία για οικογένειες στρατιωτικών στη Βαρσοβία. Μέχρι το 1939, ήταν πρόεδρος του συμβουλίου της Επιτροπής για τη φροντίδα των φτωχότερων κατοίκων της Βαρσοβίας «Osiedle».[17] Στον σύλλογο «Osiedle» υποστήριξε τους κατοίκους των στρατώνων αστέγων στη Βαρσοβία και στον σύλλογο «Opieka» ίδρυσε κοινοτικά κέντρα με βιβλιοθήκες για νέους.[18]. Δραστηριοποιήθηκε επίσης στην Ένωση Υπερασπιστών της Πατρίδας, μια οργάνωση που διατηρούσε επαφές μεταξύ βετεράνων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[19] .Συνεπιμελήθηκε δύο τόμους με απομνημονεύματα από συμμετέχοντες σε δραστηριότητες ανεξαρτησίας. Μέχρι το 1939, υπηρέτησε ως πρόεδρος της κύριας επιτροπής ελέγχου της Επιτροπής Δράσης για τη Χειμερινή Αρωγή των πολιτών.[20] Με αυτή την ιδιότητα επισκέφτηκε το Λοτζ τις πρώτες μέρες του Μαΐου 1939.[21]

Μετά το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την επιθετικότητα της Γερμανίας και την επίθεση της ΕΣΣΔ κατά της Πολωνίας το 1939, η Αλεξάντρα, μαζί με τις κόρες της, Βάντα και Γιαντβίγκα, μετακινήθηκαν στο Βίλνο, στη συνέχεια στο Κάουνας στη Λιθουανία και στη συνέχεια, μετά την κατάληψη του Βίλνο, στη Ρίγα, και ακολούθως πέταξαν μακριά με μια προγραμματισμένη σουηδοσοβιετική αεροπορική εταιρεία[22] από τη Λετονία στη Σουηδία και στη συνέχεια με ειδικό αεροπλάνο στο Λονδίνο.[23] Στην εξορία, έλαβε μέρος σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, εντάχθηκε στην Πολωνική Ένωση Ανεξαρτησίας και συμμετείχε στο Ινστιτούτο Γιούζεφ Πιουσούτσκι, όπου ηγήθηκε του τμήματος ιστορικής έρευνας, που διέδιδε έρευνες σχετικά με τις δραστηριότητες των γυναικών για την ανεξαρτησία της Πολωνίας.[24]

Πέθανε στις 31 Μαρτίου 1963 και ενταφιάστηκε στο Κοιμητήριο Νορθ Σιν του Λονδίνου. Στις 28 Οκτωβρίου 1992, οι στάχτες της τοποθετήθηκαν στον οικογενειακό τάφο στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι της Βαρσοβίας (τμήμα 6-2-29).

Μετά τον θάνατό της, την άνοιξη του 1963, με πρωτοβουλία του Στρατηγού Καζίμιες Σοσνκόφσκι, ιδρύθηκε το Εκδοτικό Ταμείο «Αλεξάντρα Πιουσούτσκα».[25]

Τάγματα και διακοσμήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εορτασμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την απόφαση του Σέιμ της Δημοκρατίας της Πολωνίας της 9ης περιόδου της 22ας Ιουλίου 2022, αποφασίστηκε να οριστεί το 2023 ως Έτος της Αλεξάντρα Πιουσούτσκα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. aleksandra-pilsudska-z-domu-szczerbinska-dzialaczka-zonajp-wiesz.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 22  Δεκεμβρίου 2014.
  3. ↑ 3,0 3,1 psb.22730.6.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 1034289861. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2014806979. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  6. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2014806979. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2022.
  7. ↑ 7,0 7,1 Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2020.
  8. ↑ Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2021.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 9  Μαρτίου 2021.
  10. ↑ 10,0 10,1 Ανακτήθηκε στις 11  Μαρτίου 2021.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 12  Μαρτίου 2021.
  12. ↑ Nałęcz Daria i Tomasz, Józef Piłsudski – legendy i fakty, Βαρσοβία 1987, ISBN 83-203-1967-6, s. 132.
  13. ↑ Suleja Włodzimierz, Józef Piłsudski, Wrocław – Βαρσοβία – Κρακοβία 2005, ISBN 83-04-04706-3, σελ. 290.
  14. ↑ Królikowski, Lech (1990). Warszawskie adresy marszałka. Βαρσοβία: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. σελ. 75. ISBN 83-01-10291-8. 
  15. ↑ Andrzej Krajewski „Przy uchu Komendanta” Dziennik Gazeta Prawna 96/2018, str. A28.
  16. ↑ «Historia». rodzinawojskowa.pl.  «95-lecie powstania Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa"». ordynariat.wp.mil.pl. 
  17. ↑ «Dni. Skróty». W Służbie Penitencjarnej Nr 13: 15. 1 lipca 1939. http://ebuw.uw.edu.pl/publication/215243. 
  18. ↑ Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia, op. cit. σελ. 249–253.
  19. ↑ Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia, op. cit. s. 259.
  20. ↑ «Pani Marszałkowa Piłsudska w Łodzi». Gazeta Lwowska: 1. nr 96 z 28 kwietnia 1939. http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=50507. 
  21. ↑ „Łódź w Ilustracji”, 7 V 1939, nr 18, σελ. 6; dwie fotografie.
  22. ↑ „Ku swemu przerażeniu [...] dowiedziałam się, że samolot należy do szwedzko-rosyjskiej linii lotniczej, a pilotem jest Rosjanin” za: Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia wyd. Novum, Βαρσοβία 1989, σελ. 32.
  23. ↑ Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι, „W sojuszniczym Londynie” Λονδίνο 1974.
  24. ↑ Basaj M., 2023: Aleksandra Piłsudska. Z Suwałk do Belwederu. Mówią wieki, 12 (767), strona 46
  25. ↑ «Fundusz Wydawniczy im. Aleksandry Piłsudskiej». Biuletyn (Koło Lwowian w Londynie) Nr 2 (5): 67. Νοέμβριος 1963. http://dlibra.kul.pl/publication/2053. 
  26. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za wybitne zasługi na polu pracy niepodległościowej i społecznej”.
  27. ↑ Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990. T. 1. Zielona Góra: Kanion. 1992. σελ. 244. 
  28. ↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Βαρσοβία. 1936. σελ. 11. 
  29. ↑ Piętnastolecie L. O. P. P. Βαρσοβία: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. 1938. σελ. 287. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αλεξάντρα_Πιουσούτσκα&oldid=10498714"