Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας
Σταυρός του Διοικητή της Αναγέννησης της Πολωνίας
Ημερομηνία4 Φεβρουαρίου 1921
Χώρα Πολωνία
ΠαρουσιαστέςΠρόεδρος της Πολωνίας

Το Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας (πολωνικά: Order Odrodzenia Polski) είναι πολωνικό κρατικό τάγμα που καθιερώθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1921. Απονέμεται τόσο σε στρατιωτικούς όσο και σε πολίτες, καθώς και σε αλλοδαπούς για εξαιρετικά επιτεύγματα στους τομείς της εκπαίδευσης, της επιστήμης, του αθλητισμού, του πολιτισμού, της τέχνης, της οικονομίας, της εθνικής άμυνας, της κοινωνικής εργασίας, της δημόσιας υπηρεσίας ή για την προώθηση καλών σχέσεων μεταξύ των χωρών.

Το Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας θεωρείται μερικές φορές ως διάδοχος της Πολωνίας στο Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Στανίσλαου, Επισκόπου και Μάρτυρα, γνωστό ως Τάγμα του Αγίου Στανίσλαου, που καθιερώθηκε το 1765 από τον Στανίσουαφ Αύγουστο Πονιατόφσκι, τον τελευταίο βασιλιά της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, προς τιμήν των υποστηρικτών του πολωνικού στέμματος.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Γερμανική Αυτοκρατορία, την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία και τη Ρωσική Αυτοκρατορία το 1918, η νέα πολωνική κυβέρνηση κατάργησε τις δραστηριότητες του Τάγματος του Αγίου Στανισλάου (Οίκος των Ρομανώφ) στη χώρα, λόγω των καταχρήσεων των αρχικών κανόνων από τους Ρώσους, οι οποίοι συχνά απένειμαν την εκδοχή τους σε εκείνους που - σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη στη νεοανεξάρτητη Πολωνία - ήταν υπεύθυνοι για την καταστροφή της Πολωνίας και του πολωνικού πολιτισμού.[1]

Αντ΄ αυτού, το Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας καθιερώθηκε στις 4 του Φεβρουαρίου του 1921 με τον Στρατάρχη Γιούζεφ Πιουσούτσκι ως τον πρώτο Grand Master, με τον διακηρυγμένο στόχο για άλλη μια φορά να είναι η επιβράβευση στις ευγενείς αξίες που δήλωνε αρχικά. Ο στρατάρχης βράβευσε τους πρώτους αποδέκτες στις 13 Ιουλίου 1921. Το τάγμα έγινε η κύρια τιμή της Πολωνίας που απονέμεται στους ξένους, η οποία απονέμεται από το Πολωνικό Υπουργείο Εξωτερικών.[1]

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο η πολωνική εξόριστη κυβέρνηση όσο και η Κομμουνιστική Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας, ευθυγραμμισμένες με το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, απένειμαν το τάγμα, αν και οι εκδόσεις διέφεραν ελαφρώς. Παρά τον κομμουνιστικό έλεγχο, το κύρος του τάγματος παρέμεινε ασφαλές και δόθηκε ακόμη και σε πολλούς ανθρώπους που δεν ήταν πρότυπα κομμουνιστών. Το τάγμα σώθηκε από κατάχρηση καθώς απλώς μεταβιβάστηκε υπέρ πιο παραδοσιακών κομμουνιστικών βραβείων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το Τάγμα της Αξίας της Δημοκρατίας της Πολωνίας έγινε το προτιμώμενο βραβείο για τους ξένους.[2]

Στις 22 Δεκεμβρίου 1990, η πολωνική εξόριστη κυβέρνηση επέστρεψε στο νέο πολωνικό κράτος τα δικαιώματα της έκδοσής του τάγματος. Τα μη έγκυρα βραβεία έχουν ανακληθεί και σήμερα οι υπόλοιπες κομμουνιστικές εκδόσεις του τάγματος έχουν την ίδια κατάσταση με οποιαδήποτε άλλες εκδόσεις.

Συζήτηση διαδοχής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας, ή ή το Τάγμα της Αποκαταστηθείσας Πολωνίας, ιδρύθηκε από την Πολωνική Δημοκρατία στις 4 Φεβρουαρίου 1921[3] ως δευτερεύον βραβείο στο Τάγμα του Λευκού Αετού και έχει θεωρηθεί ως προοριζόμενος Πολωνός διάδοχος του Πολωνικού Τάγματος του Αγίου Στανίσλαου.[4] Το νέο Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας χρησιμοποιεί την ίδια κορδέλα με το παλιό τάγμα του Αγίου Στανίσλαου και οι διακοσμήσεις τους μοιάζουν πολύ.[1] Ο στόχος ήταν να διατηρηθεί η παράδοση του Τάγματος του Αγίου Στανίσλαου και η σύνδεσή του με την πολωνική ιστορία, αλλάζοντας το όνομα που είχε συνδεθεί με την καταπίεση της Πολωνίας υπό τους Ρώσους Τσάρους.[4]

Οργάνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταξύ των πολωνικών πολιτικών βραβείων, το Τάγμα είναι δεύτερο μόνο μετά από το σπάνια απονεμημένο Τάγμα του Λευκού Αετού. Ιστορικά, το τάγμα έδινε δικαίωμα στον λήπτη του σε κρατική σύνταξη. Ως εκ τούτου, οι υποψήφιοι για το βραβείο αξιολογούνται από ειδική επιτροπή που είναι υπεύθυνη για την τήρηση της τιμής του τάγματος.

Ο Χάρτης (Kapituła) του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας αποτελείται από έναν Grand Master και οκτώ μέλη διορισμένα από τον Grand Master, τα οποία υπηρετούν πενταετείς θητείες. Μόλις εκλεγεί ο πρόεδρος της Πολωνίας, ο κάτοχος του αξιώματος απονέμεται αυτόματα το παράσημο και γίνεται ο Grand Master του Χάρτη του Τάγματος. Τα ονόματα των νέων αποδεκτών δημοσιεύονται στο Monitor Polski, μια δημοσίευση που απαιτείται για την παροχή ανακοινώσεων νομικών αποφάσεων στο κοινό.

Το Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας έχει πέντε κατηγορίες, κατηγοριοποιημένες σύμφωνα με το άρθρο 138 του Συντάγματος της Πολωνίας, ως εξής:

Μεγαλόσταυρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτη Τάξη, Krzyż Wielki, Μεγαλόσταυρος, που αναφέρεται ως Μείζων Κορδέλα. Ταινία

Σταυρός του Διοικητή με Αστέρι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεύτερη Τάξη, Krzyż Komandorski z Gwiazdą, Σταυρός του Διοικητή με Αστέρι. Ταινία

Σταυρός του Διοικητή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τρίτη Τάξη, Krzyż Komandorski, Σταυρός του Διοικητή. Ταινία

Σταυρός του Αξιωματικού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τέταρτη Τάξη, Krzyż Oficerski, Σταυρός του Αξιωματικού. Ταινία

Σταυρός του Ιππότη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πέμπτη Τάξη, Krzyż Kawalerski, Σταυρός του Ιππότη. Ταινία

Εμβλήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγαλόσταυρος
Σταυρός του Ιππότη

Το έμβλημα του τάγματος είναι ένας χρυσός σταυρός της Μάλτας επισμαλτωμένος με λευκό χρώμα. Ο εμπρόσθιος κεντρικός δίσκος φέρει έναν λευκό αετό σε κόκκινο φόντο, το Εθνόσημο της Πολωνίας, που περιβάλλεται από ένα μπλε δαχτυλίδι που φέρει τις λέξεις «Polonia Restituta». Ο αντίστροφος κεντρικός δίσκος φέρει το έτος 1918 (για τη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας έκδοση: 1944). Φοριέται σε κορδέλα, κόκκινη με λευκή λωρίδα κοντά στις άκρες, ως κορδέλα στον δεξιό ώμο για τον Μεγαλόσταυρο, στο λαιμό για το Σταυρό του Διοικητή με Αστέρι και το Σταυρό του Διοικητή, στο αριστερό στήθος με ροζέτα για τον Αξιωματικό και στο αριστερό στήθος χωρίς ροζέτα για τον Ιππότη.

Το αστέρι του τάγματος είναι ένα ασημένιο αστέρι οκτώ ακτίνων με ευθείες ακτίνες. Ο κεντρικός δίσκος είναι σε λευκό σμάλτο, που φέρει το μονόγραμμα «RP» (Δημοκρατία της Πολωνίας) (για τη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας, «PRL») και περιβάλλεται από ένα μπλε δαχτυλίδι που φέρει τις λατινικές λέξεις «Polonia Restituta».

Τάξη Μεγαλόσταυρος
(πολωνικά: Krzyż Wielki‎‎)
Σταυρός του Διοικητή με Αστέρι
(πολωνικά: Krzyż Komandorski z Gwiazdą‎‎)
Σταυρός του Διοικητή
(πολωνικά: Krzyż Komandorski‎‎)
Σταυρός του Αξιωματικού
(πολωνικά: Krzyż Oficerski‎‎)
Σταυρός του Ιππότη
(πολωνικά: Krzyż Kawalerski‎‎)
Κορδέλα
Έμβλημα

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Shackelford, Michael· Meersschaert, Hendrik (1998). «Medals of Poland». The World War I Document Archive. Φοίνιξ, Αριζόνα: The Great War Primary Document Archive. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2012. Order Polonia Restitua. Established on February 4th, 1923. Award for merit and acts of bravery. While technically outside the scope of this project. We include the Polonia Restitua as it was a newly created (1923) order to take the place of, and carry on the role of the Order of St. Stanislas (see above). The Order of St. Stanislas had been a native Polish Order, but had been so thoroughly associated with Russia -- the Russians awarded it generously -- that simply reviving it was unacceptable. Instead, the new Order Polonia Restitua was created, but using the same ribbon as the old St. Stanislas order (red with white side stripes) to carry on the tradition. 
  2. Prof. Dr. Zdzislaw P. Wesolowski; Colonel, South Carolina State Guard Reserve (1997), «The History of Polish Decorations», Polish Militaria. Scarcity Contributes to Value (The Militaria Collector's Exchange), http://www.virtuti.com/order/articles/virtuti.html 
  3. Hieronymussen, Paul (1970). Orders, medals, and decorations of Britain and Europe in colour. Aage Struwing (Photos) (2nd έκδοση). Λονδίνο: Blandford Press. σελίδες 187–88. ISBN 0713704454. 
  4. 4,0 4,1 Sabbat, Kazimierz, Mieczyslaw Sas-Skrowroński, Krzysztof Barbarski ; edited by Peter Bander van Duren (1989). Polonia restituta. Gerrouds Cross: Van Duren. σελίδες 42–47. ISBN 9780905715346.