Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βαυαρία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βαυαρίας)

Συντεταγμένες: 49°4′43″N 11°23′8″E / 49.07861°N 11.38556°E / 49.07861; 11.38556

Βαυαρία

Σημαία

Έμβλημα
ΧώραΓερμανία
Διοικητική υπαγωγήΓερμανία
ΠρωτεύουσαΜόναχο
Ίδρυση12  Ιανουαρίου 1919
Ονομάστηκε απόBajuwari
ΓλώσσεςStandard High German και βαυαρική διάλεκτος
Πολίτευμακοινοβουλευτική δημοκρατία
Διοίκηση
 • ΣώμαΚυβέρνηση της Βαυαρίας
 • πρωθυπουργός του ομοσπονδιακού κρατιδίου της ΒαυαρίαςΜάρκους Σέντερ (από 2018)
Έκταση70.551 km²
Υψόμετρο503 μέτρα[1]
Πληθυσμός13.124.737 (31  Δεκεμβρίου 2019)
Γεωγραφικές συντεταγμένες49°4′43″N 11°23′8″E
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Βαυαρία (γερμανικά: Freistaat Bayern) είναι το νοτιότερο από τα δεκαέξι ομόσπονδα κρατίδια που απαρτίζουν τη Γερμανία. Η έκτασή της είναι 70.553 τετρ.χλμ., έχει 12,4 εκ. κατοίκους και πρωτεύουσά της είναι το Μόναχο.

Η Βαυαρία συνορεύει προς ανατολάς με την Τσεχία, νοτιοανατολικά με την Αυστρία, νοτιοδυτικά με την Ελβετία, με την οποία μοιράζεται τη λίμνη Κωνσταντίας (Μπόντενζεε), καθώς και με τα γερμανικά κρατίδια, δυτικά με τη Βάδη-Βυρτεμβέργη, βορειοδυτικά με την Έσση, βόρεια με τη Θουριγγία και βορειοανατολικά με τη Σαξονία. Ο Δούναβης και ο Μάιν είναι οι σημαντικότεροι ποταμοί που διασχίζουν την περιοχή. Οι Βαυαρικές Άλπεις είναι το σύνορο με την Αυστρία και έχουν την υψηλότερη κορυφή της Γερμανίας (Τσούγκσπιτσε, γερμ. Zugspitze, 2.962 μέτρα).

Οι σημαντικότερες πόλεις της Βαυαρίας είναι το Μόναχο (München), η Νυρεμβέργη (Nürnberg), το Άουγκσμπουργκ (Augsburg), το Ρέγκενσμπουργκ (Regensburg), το Βύρτσμπουργκ (Würzburg), το Ίνγκολστατ (Ingolstadt), το Φυρτ (Fürth), το Μπαϊρόιτ (Bayreuth) και το Έρλανγκεν (Erlangen).

Η Βαυαρία κατοικείται από τρεις βασικές ομάδες κατοίκων: έναν κλάδο των Σουαβικών φύλων στο δυτικό τμήμα της, απόγονους των μυθικών Μπαγιουβάριων, τους κατοίκους της Άνω Βαυαρίας στην κεντρική περιοχή, και αυτούς της Κάτω Βαυαρίας στα ανατολικά.

Στην περιοχή υπάρχουν πολλές τοπικές διαφορές ως προς τη διάλεκτο, τη λαϊκή τέχνη, την κουζίνα, ακόμη και τη νοοτροπία. Κοινά χαρακτηριστικά των Βαυαρών είναι η εμμονή στις παραδόσεις, ο συντηρητισμός και οι στενοί δεσμοί με την πατρίδα τους.

Τα βαυαρικά ήθη και έθιμα καθώς και ο πολιτισμός της περιοχής αναπτύχθηκαν στους κύκλους της βασιλικής αυλής, αλλά και στην ύπαιθρο. Η διττή αυτή κατεύθυνση άφησε τα σημάδια της στον χαρακτήρα του λαού και τις παραδόσεις του.

Ο αστεροειδής 301 Βαυαρία (301 Bavaria), που ανακαλύφθηκε το 1890, πήρε το όνομά του από τη Βαυαρία.

Διοικητικές περιφέρειες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βαυαρία διαιρείται σε επτά διοικητικές περιφέρειες (Regierungsbezirke):

  1. την Άνω Βαυαρία (Oberbayern) με πρωτεύουσα το Μόναχο
  2. την Κάτω Βαυαρία (Niederbayern) με πρωτεύουσα το Λάντσχουτ
  3. τη Σουαβία (Schwaben) με πρωτεύουσα το Άουγκσμπουργκ
  4. την Άνω Φρανκονία (Oberfranken) με πρωτεύουσα το Μπαϊρόιτ
  5. τη Μέση Φρανκονία (Mittelfranken) με πρωτεύουσα το Άνσμπαχ
  6. την Κάτω Φρανκονία (Unterfranken) με πρωτεύουσα το Βύρτσμπουργκ
  7. και το Άνω Παλατινάτο (Oberpfalz) με πρωτεύουσα το Ρέγκενσμπουργκ

Η περιοχή ονομαζόταν Μπαγιουβάρεν (Bayuwaren) από τους Ρωμαίους. Μια ύστερη αναφορά στην περιοχή γίνεται γύρω στο 520 μ.Χ. από τους Φράγκους. Στις αρχές του 8ου αιώνα ολοκληρώθηκε ο προσηλυτισμός του πληθυσμού στο χριστιανισμό από τον Άγιο Βονιφάτιο. Η Βαυαρία δεν συμμετείχε στην Προτεσταντική Μεταρρύθμιση και παραμένει σταθερά Ρωμαιοκαθολική.

Περίπου από το 550 έως το 788 η Βαυαρία, ως Δουκάτο, ανήκε στον Φραγκικό Οίκο των Αγκιλόλφων. Ο Καρλομάγνος τους απομάκρυνε και για τα επόμενα 400 χρόνια διάφοροι Οίκοι ανέλαβαν το δουκάτο, με τελευταίο δούκα -και έναν από τους σπουδαιότερους- τον Ερρίκο τον Λέοντα, ιδρυτή του Μονάχου. Το 1180 ο Ερρίκος απομακρύνθηκε από τον εξάδελφό του και αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τον Φρειδερίκο και η Βαυαρία έγινε φέουδο της Γερμανικής βασιλικής οικογένειας των Βίττελσμπαχ (Wittelsbach), η οποία βασίλεψε από το 1180 έως το 1918.

Το 1806 η Βαυαρία έγινε ανεξάρτητο βασίλειο και κατάφερε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της εκμεταλλευόμενη την αντιπαλότητα Πρωσίας και Αυστρίας. Αυτό μέχρι το 1866 οπότε ηττήθηκε στον Αυστροπρωσικό Πόλεμο και ενσωματώθηκε στη Γερμανική Αυτοκρατορία το 1871.

Θρησκεία, Παραδόσεις, Κουλτούρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βαυαρία είναι το προπύργιο του γερμανικού Καθολικισμού. Ο βαυαρικός εθνικός ύμνος, που παίζεται κάθε βράδυ από την τοπική τηλεόραση μετά τη λήξη του προγράμματος, αρχίζει με τα λόγια "Ο Θεός μαζί σου, γη της Βαυαρίας".

Το τυπικό Καθολικό τελετουργικό είναι μέρος της καθημερινής ζωής: στις λειτουργίες της Κυριακής, στα θρησκευτικά πανηγύρια, στις λιτανείες και στα προσκυνήματα. Αυτή η ευλάβεια ωστόσο εκφράζει περισσότερο έναν τρόπο ζωής, παρά πουριτανισμό. Την εικόνα της Βαυαρίας συνοδεύουν πολλά στερεότυπα: τα γνωστότερα είναι τα πράσινα καπέλα με τα φτερά, τα κοντά δερμάτινα παντελόνια (Lederhosen), οι κάλτσες ως το γόνατο και τα μεγάλα ποτήρια της μπύρας.

Πολλές λαϊκές παραδόσεις επέζησαν στο πέρασμα του χρόνου. Στη Βαυαρία διεξάγονται πολλά λαϊκά φεστιβάλ και υπάρχουν πολλά μουσικά συγκροτήματα παραδοσιακής μουσικής. Η παραδοσιακή στολή περιλαμβάνει τα ανδρικά Τράχτεν, δηλαδή τα κοντά σακάκια με τα κοκάλινα κουμπιά και τα γυναικεία Ντιρντλ, τα φαρδιά φορέματα με τη στενή μέση. Απλοποιημένες εκδοχές των παραδοσιακών αυτών στολών φοριούνται και σε καθημερινή βάση ή ακόμη και από τους Βαυαρούς πολιτικούς σε επίσημες παραστάσεις (στην όπερα για παράδειγμα).

Η μπίρα είναι βασικό στοιχείο της βαυαρικής λαϊκής παράδοσης. Στην περιοχή υπάρχουν περίπου 1.000 μπιραρίες και βρίσκονται μερικές από τις παλαιότερες ζυθοποιίες στον κόσμο, ενώ η Βαυαρία είναι το πρώτο μέρος όπου θεσπίστηκε οδηγία "καθαρότητας της μπύρας" (με δουκική διάταξη του 1516), που συνιστούσε στην παρασκευή της μπύρας να μη χρησιμοποιούνται άλλα υλικά εκτός από κριθάρι, λυκίσκος και νερό (αργότερα και βύνη).

Η γεωργία και το εμπόριο υπήρξαν για πολλούς αιώνες βασικές πηγές του βαυαρικού πλούτου. Η Βαυαρία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός γεωργικών προϊόντων της Γερμανίας. Είναι επίσης πρώτη στον κόσμο στην παραγωγή λυκίσκου. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η οικονομία της Βαυαρίας αναπτύχθηκε σημαντικά. Μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Γερμανίας έχουν την έδρα τους στη Βαυαρία, όπως η Audi, η BMW και η Siemens. Κυριότεροι βιομηχανικοί κλάδοι της Βαυαρίας είναι τα ηλεκτρονικά, τα χημικά προϊόντα, τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα και η τυπογραφία, ενώ ιδιαίτερα αναπτυγμένη είναι και η τουριστική βιομηχανία.

Η Βαυαρία έχει δικό της Κοινοβούλιο (Landtag) που εκλέγεται έπειτα από γενική ψηφοφορία. Μέχρι το Δεκέμβριο του 1999 υπήρχε επίσης και μια Γερουσία (Senat), τα μέλη της οποίας επιλέγονταν από κοινωνικές και οικονομικές ομάδες της Βαυαρίας. Η γερουσία καταργήθηκε με Δημοψήφισμα. Επικεφαλής της κυβέρνησης είναι ο Πρωθυπουργός (Ministerpräsident). Από τον Μάρτιο του 2018 πρωθυπουργός είναι ο Μάρκους Σέντερ.

Το 1995 οι Βαυαροί αποφάσισαν, με δημοψήφισμα, να εφαρμόσουν Άμεση δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο. Η πρωτοβουλία γι' αυτή την κίνηση ανήκει στην οργάνωση Mehr Demokratie (Περισσότερη Δημοκρατία), η οποία στοχεύει στη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων σύμφωνα με τη βούληση των πολιτών. Το 1997 το Ανώτατο Δικαστήριο της Βαυαρίας έθεσε πιο αυστηρούς όρους για τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων (π.χ. σχετικά με το ποσοστό συμμετοχής). Παρ' όλα αυτά η Βαυαρία έχει το πιο εξελιγμένο σύστημα άμεσης δημοκρατίας στη Γερμανία, γεγονός που έχει προκαλέσει τη «ζωηρή» συμμετοχή των πολιτών σε κοινοτικές και δημοτικές υποθέσεις - 835 δημοψηφίσματα έλαβαν χώρα από το 1995 έως το 2005.

Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στο κρατίδιο στις 28 Σεπτεμβρίου 2008 το συντηρητικό κόμμα Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU) απώλεσε για πρώτη φορά από το 1962 την απόλυτη πλειοψηφία που είχε στην τοπική Βουλή (Landtag).[2] Στις κρατιδιακές εκλογές που διεξήχθησαν στις 15 Σεπτεμβρίου 2013, το CSU κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία, ενώ εκτός Κοινοβουλίου έμεινε το FDP, άλλοτε κόμμα-εταίρος του κυβερνητικού συνασπισμού.[3]

Οι εκλογές του 2023 στη Βαυαρία διεξήχθησαν στις 8 Οκτωβρίου 2023 για την εκλογή των μελών του 19ου Landtag της Βαυαρίας. Η απερχόμενη κυβέρνηση ήταν ένας συνασπισμός της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU) και των Ελεύθερων Ψηφοφόρων (FW) με επικεφαλής τον υπουργό-πρόεδρο της Βαυαρίας Μάρκους Σέντερ. Την ίδια ημέρα διεξήχθησαν οι εκλογές στο κρατίδιο της Έσσης.

Το CSU παρέμεινε το μεγαλύτερο κόμμα με μικρή μόνο πτώση στο 37%. Οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι βελτιώθηκαν στη δεύτερη θέση με 16%, το καλύτερο αποτέλεσμά τους μέχρι σήμερα. Η αντιπολιτευόμενη Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) βρέθηκε κοντά στην τρίτη θέση με 15%. Η Οι Πράσινοι υποχώρησε στο 14%, ακολουθούμενη από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) στο ιστορικά χαμηλό 8%. Το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) έπεσε στο 3% και έχασε τις έδρες του.[4]

  1. (Αγγλικά) GeoNames. 2005. 2951839.
  2. in.gr Αρχειοθετήθηκε 2008-09-30 στο Wayback Machine., Πρωτοκαθεδρία δεκαετιών χάνουν στη Βαυαρία οι σύμμαχοι της Άνγκελα Μέρκελ, 28-9-2008.
  3. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2013. 
  4. «Γερμανία: Scholz coalition battered in Bavaria, Hesse polls». Deutsche Welle. 9 Οκτωβρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]