Βαλδουίνος Α΄ της Κωνσταντινούπολης
Βαλδουίνος Α΄ της Κωνσταντινούπολης | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | Ιουλίου 1172 Βαλανσιέν |
Θάνατος | Ιουλίου 1205 Βέλικο Τάρνοβο |
Αιτία θανάτου | εκτέλεση με πνιγμό |
Θρησκεία | Καθολικισμός |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα[1] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | μονάρχης συγγραφέας[1] Σταυροφόρος |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Μαρία της Καμπανίας (1186–1204)[2] |
Τέκνα | Ιωάννα της Κωνσταντινούπολης Μαργαρίτα Β΄ της Φλάνδρας[3] |
Γονείς | Βαλδουίνος Ε΄ του Αινώ και Μαργαρίτα Α΄ της Φλάνδρας |
Αδέλφια | Γιολάντα της Φλάνδρας Ισαβέλλα του Αινώ Ερρίκος της Φλάνδρας Φίλιππος Α΄ του Ναμύρ |
Οικογένεια | Οίκος της Φλάνδρας |
Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
Πόλεμοι/μάχες | Πολιορκία της Ζάρα, Πολιορκία της Κωνσταντινούπολης, Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1204), Μάχη της Αδριανούπολης και Siege of Arras |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Latin emperor (1204–1205) count of Hainaut (1195–1205) Κόμητες της Φλάνδρας (1194–1205) |
Θυρεός | |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Βαλδουίνος Α΄ της Κωνσταντινούπολης ή Βαλδουίνος ΣΤ΄ του Αινώ ή Βαλδουίνος Θ΄ της Φλάνδρας (Ιούλιος 1171 - περί το 1205) από τον Οίκο της Φλάνδρας, ένας από τους ηγέτες της Δ΄ Σταυροφορίας και ο πρώτος Λατίνος Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης ήταν πρωτότοκος γιος του Βαλδουίνου Ε΄, κόμη του Αινώ και της Μαργαρίτας Α΄ της Φλάνδρας.[4] Όταν ο άτεκνος αδελφός της μητέρας του Φίλιππος της Αλσατίας αναχώρησε για Σταυροφορία (1177) άφησε ως διάδοχο τον γαμπρό του Βαλδουίνο Ε΄, με την επιστροφή του μετά την ανεπιτυχή πολιορκία του Πριγκιπάτου της Αντιόχειας (1179) ορίστηκε σαν ένας σύμβουλος του διαδόχου Φιλίππου Αυγούστου από τον άρρωστο πατέρα του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο Ζ΄. [5]
Τα πρώιμα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γάμος του Βαλδουίνου με την Μαρία της Καμπανίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1180 ο βασιλιάς της Γαλλίας Φίλιππος Αύγουστος παντρεύτηκε την μεγαλύτερη αδελφή του Βαλδουίνου Α΄ Ισαβέλλα του Αινώ παίρνοντας σαν προίκα την κομητεία του Αρτουά και πολλές άλλες Φλαμανδικές πόλεις. Στην συνέχεια ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα στον βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο Αύγουστο και στον θείο του Φίλιππο της Αλσατίας που είχε σαν αποτέλεσμα την λεηλασία της Πικαρδίας και της Ιλ ντε Φράνς, ο πατέρας του Βαλδουίνος Ε΄ αρχικά υποστήριξε τον κουνιάδο του Φίλιππο της Αλσατίας και στην συνέχεια πήγε στο πλευρό του γαμπρού του Γάλλου βασιλιά για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της κόρης του (1184).[6]
Κόμης της Φλάνδρας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η σύζυγος του Φιλίππου της Αλσατίας Ελισσάβετ, κόμισσα του Βερμαντουά πέθανε (1183) και ο Φίλιππος Αύγουστος κυρίευσε την επαρχία του Βερμαντουά στο πλευρό της αδελφής της Ελισάβετ Ελεονώρας, ο Φίλιππος ξαναπαντρεύτηκε την Ματθίλδη της Πορτογαλίας και της έδωσε ως προίκα έναν μεγάλο αριθμό από Φλαμανδικές πόλεις. Ο Φίλιππος τελικά εξαναγκάστηκε να κλείσει ειρήνη τόσο με τον κόμη του Αινώ όσο και με τον Γάλλο βασιλιά στις 10 Μαρτίου 1186 αναγνωρίζοντας την παραχώρηση του Βερμαντουά στον Γάλλο βασιλιά αλλά στον ίδιο επετράπη να κρατήσει τον τίτλο του κόμη του Βερμαντουά μέχρι τον θάνατο του. Ο Φίλιππος της Αλσατίας πέθανε τελικά στην Άκρα (1191) από επιδημία ενώ βρισκόταν στην Γ΄ Σταυροφορία και η Φλάνδρα περιήλθε σύμφωνα με την συνθήκη του 1186 στην αδελφή του Μαργαρίτα και στον σύζυγο της Βαλδουίνο Ε΄ του Αινώ ο οποίος ορκίστηκε κόμης της Φλάνδρας ως Βαλδουίνος Η΄, μετά τον θάνατο της Μαργαρίτας (1194) και του συζύγου της Βαλδουίνου Η΄ τον επόμενο χρόνο (1195) ο γιος τους Βαλδουίνος ορκίστηκε κόμης της Φλάνδρας ως Βαλδουίνος Θ΄.[6] Ο 15χρονος Βαλδουίνος παντρεύτηκε (1186) την Μαρία της Καμπανίας κόρη του κόμη της Καμπανίας Ερρίκου Α΄ και της Μαρίας της Γαλλίας [7] η Μαρία μόλις 12 ετών μετά τον γάμο της ήταν πολύ μικρή για να αφιερώσει τον εαυτό της αποκλειστικά σε νηστείες και προσευχές. Ο νεαρός Βαλδουίνος με έντονα θρησκευτικά συναισθήματα και πιστός στον θεσμό της οικογένειας την αγάπησε με τεράστιο πάθος αγνοώντας όλες τις υπόλοιπες γυναίκες, ο γάμος γιορτάστηκε στην Βαλανσιέν με μεγαλοπρεπείς τελετές στις οποίες μετείχαν πλήθος από ιππότες. Ο Βαλδουίνος και η σύζυγος του είχαν έντονους θρησκευτικούς δεσμούς με τους Αγίους Τόπους, ο αδελφός της Ερρίκος Β΄ της Καμπανίας είχε ορκιστεί βασιλιάς της Ιερουσαλήμ στην δεκαετία του 1190 ενώ οι θείοι της Φίλιππος Αύγουστος της Γαλλίας και Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος μετείχαν μαζί στην Γ΄ Σταυροφορία. Η οικογένεια του Βαλδουίνου είχε αναπτύξει επίσης έντονη Σταυροφορική δραστηριότητα, ο θείος του Φίλιππος είχε πεθάνει σε Σταυροφορία ενώ η γιαγιά του από μητέρα ήταν μεγάλη θεία της βασίλισσας Ισαβέλλας Α΄ της Ιερουσαλήμ, ο Βαλδουίνος συνέχισε την οικογενειακή παράδοση.
Συμμετοχή στην Δ΄ Σταυροφορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Προετοιμασία του Βαλδουίνου για την Δ΄ Σταυροφορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βαλδουίνος Θ΄ κληρονόμησε μια αρκετά εξασθενημένη κομητεία, ένα μεγάλο τμήμα της Φλάνδρας είχε δοθεί σαν προίκα από τον θείο του Φίλιππο της Αλσατίας στην αδελφή του Ισαβέλλα όταν παντρεύτηκε τον βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο Αύγουστο. Η Ισαβέλλα πέθανε (1190) ο Φίλιππος Αύγουστος κράτησε τις περιοχές που του είχαν δοθεί ως προίκα οι οποίες πέρασαν υπό την κατοχή του γιου της Ισαβέλλας και δελφίνου Λουδοβίκου, τα 8 χρόνια του Βαλδουίνου σαν κόμης της Φλάνδρας χαρακτηρίζονται από την έντονη προσπάθεια του να φέρει ξανά υπό την κυριαρχία του τις συγκεκριμένες περιοχές.[8] Ο Γάλλος βασιλιάς αιχμαλώτισε τον αδελφό του Φίλιππο του Ναμύρ και ο Βαλδουίνος αναγκάστηκε να διαπραγματευτεί μαζί του προκειμένου να εγγυηθεί την ασφάλεια του αδελφού του, με την Συνθήκη του Περόν (Ιανουάριος 1200) ο Βαλδουίνος δέχτηκε τις περιοχές που έχασε στον πόλεμο αλλά έγινε υποτελής του βασιλιά Φιλίππου Β. Ο Βαλδουίνος Θ΄ συμμάχησε εν τω μεταξύ με όλους όσους είχαν εχθρότητα απέναντι στον Γάλλο βασιλιά όπως τους βασιλείς της Αγγλίας Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο και Ιωάννη τον Ακτήμονα και τον Όθων Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έναν μήνα αργότερα στις 23 Φεβρουαρίου 1200 αποφάσισε να αναχωρήσει για Σταυροφορία όπου πέρασε τα επόμενα 2 χρόνια μέχρι τις 14 Απριλίου 1202.[9]
Εκκίνηση της Δ΄ Σταυροφορίας με προορισμό την Κωνσταντινούπολη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βαλδουίνος με δυο χάρτες οι οποίοι βασίστηκαν στην κληρονομιά του πατέρα του και στους παραδοσιακούς Βελγικούς κανόνες διαδοχής προσπάθησε πριν αναχωρήσει για την Σταυροφορία να εγγυηθεί την κληρονομιά της κομητείας του Αινώ.[10] Ο Βαλδουίνος άφησε την θυγατέρα του Ιωάννα σε νηπιακή ηλικία και την σύζυγο του Μαρία της Καμπανίας έγκυο στο δεύτερο παιδί τους, η σύζυγός του έμεινε στο Αινώ άλλα δύο χρόνο και στην συνέχεια αφού γέννησε την δεύτερη κόρη τους Μαργαρίτα αναχώρησε για τους Αγίους Τόπους για να συναντήσει τον σύζυγο της (1204). Η Μαρία άφησε τον κουνιάδο της Φίλιππο Α΄ του Ναμύρ ως κηδεμόνα των δυο ανήλικων, ο θείος του πατέρα της Βαλδουίνου Γουλιέλμος του Τί ένας νόθος γιος του Βαλδουίνου Δ΄ παρέμεινε αντιβασιλιάς του Αινώ.[11] Οι ηγέτες της Δ΄ Σταυροφορίας ενώ είχαν σκοπό τους Αγίους Τόπους στην συνέχεια με πρόφαση τα οικονομικά προβλήματα και τις ενδοοικογενειακές διαμάχες στον αυτοκρατορικό θρόνο του Βυζαντίου άλλαξαν τον προορισμό τους. Ο πρίγκηπας Αλέξιος Δ΄ Άγγελος γιος του έκπτωτου Βυζαντινού αυτοκράτορα Ισαάκιου Β΄ Άγγελου ο οποίος είχε ανατραπεί και φυλακιστεί από τον αδελφό του Αλέξιο Γ΄ Άγγελο υποσχέθηκε πολλά ανταλλάγματα και χρήματα στους Σταυροφόρους για να ανατρέψουν από τον Βυζαντινό θρόνο τον σφετεριστή θείο του.
Εκτροπή της Σταυροφορίας και κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Σταυροφόροι, με την πρόφαση ότι θα κατακτήσουν την πλουσιότερη πόλη στον κόσμο εκείνη την εποχή, ξαφνικά άλλαξαν τον προορισμό τους όπου κατευθύνθηκαν στην Κωνσταντινούπολη και ύστερα μεγάλες χρηματικές υποσχέσεις του Αλεξίου Δ΄ ανέτρεψαν τον σφετεριστή θείο του Αλέξιο Γ´, στον θρόνο τον διαδέχθηκε ο ίδιος ο νεαρός Αλέξιος Δ΄ επειδή ο πατέρας του είχε τυφλωθεί από τον αδελφό του και δεν μπορούσε να κυβερνήσει. Ένας στασιαστής ο Αλέξιος Μούρτζουφλος αρχηγός της αντιλατινικής ομάδας των κατοίκων της Κωνσταντινούπολης εγκατέλειψε την νόμιμη σύζυγο του και παντρεύτηκε την Ευδοκία, κόρη του αυτοκράτορα Αλεξίου Γ΄, προκειμένου να μπορεί να διεκδικήσει τον θρόνο της Κωνσταντινούπολης. Ο Αλέξιος Μούρτζουφλος στις 5 Φεβρουαρίου 1204 ανέτρεψε, σκότωσε τον νεαρό αυτοκράτορα Αλέξιο Δ΄ και ανέβηκε ο ίδιος στον θρόνο της Κωνσταντινούπολης, στην συνέχεια όμως ο ίδιος ο πεθερός του Αλέξιος Γ΄ και θείος του νεαρού δολοφονημένου αυτοκράτορα τον τύφλωσε, όταν ο Αλέξιος Μούρτζουφλος πήγε να τον συναντήσει στην κατοικία του στην Μοσυνούπολη. Οι Σταυροφόροι, με πρόσχημα την δολοφονία του Αλεξίου Δ΄, αποφάσισαν οργανωμένα και νόμιμα την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, κατέλαβαν εύκολα την Πόλη στις 12 Απριλίου 1204, η οποία είχε ελάχιστες αμυντικές ικανότητες, συνέλαβαν τον περιπλανώμενο τυφλό Αλέξιο Μούρτζουφλο και τον θανάτωσαν με βασανιστήρια, στην συνέχεια επιδόθηκαν σε αμέτρητες ληστείες, δολοφονίες και τρομοκρατικές ενέργειες απέναντι στο πλήθος.[12]
Πρώτος αυτοκράτορας της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εκλογή του Βαλδουίνου ως πρώτου Λατίνου αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Σταυροφόροι ακολούθησαν τον ίδιο προορισμό με αυτόν που ακολούθησαν οι πρόγονοι τους στην Α΄ Σταυροφορία, αρχικά πρόσφεραν το αυτοκρατορικό στέμμα στον Βενετό υπέργηρο Ενρίκο Ντάντολο, ο οποίος ήταν ο οργανωτής της Σταυροφορίας. Στην συνέχεια μετά την άρνηση του Ντάντολο το στέμμα προσφέρθηκε στον Βονιφάτιο τον Μομφερατικό ο οποίος βασικά ήταν ο οργανωτής της Σταυροφορίας. Οι Σταυροφόροι τελικά εξέλεξαν αυτοκράτορα τον Βαλδουίνο του Αινώ, ο οποίος ήταν ο πιο νέος, έντιμος, ευσεβής και τηρούσε τους χριστιανικούς κανόνες περισσότερο από όλους τους υπόλοιπους επιπλέον ήταν ο πιο δημοφιλής, η εκλογή του έγινε στις 9 Μαΐου 1204 και η στέψη του στις 16 Μαΐου 1204 στον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας σύμφωνα με το Βυζαντινό τελετουργικό. Στην πολυτελή τελετή ο Βαλδουίνος φορούσε ένα πολύ πλούσιο κόσμημα αξίας 62.000 ασημένιων μάρκων το οποίο είχαν πάρει ως δώρο από τον αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνό, η σύζυγος του Μαρία η οποία δεν συμπαθούσε αυτές τις πολυτελείς τελετές αρνήθηκε να παραστεί και αναχώρησε για τους Αγίους Τόπους όπου περίμενε να έρθει ο σύζυγος της να την συναντήσει αλλά πέθανε πρόωρα στην Άκρα τον Αύγουστο του 1204 πριν συναντηθεί μαζί του. Η Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης οργανώθηκε σύμφωνα με τα πρότυπα της Δυτικής Ευρώπης μοιρασμένη σε φεουδαρχίες, ο Λατίνος αυτοκράτορας είχε υπό την πόλη της Κωνσταντινούπολης, με τμήματα της Ευρωπαϊκής και Ασιατικής πλευράς μαζί με τα νησιά Λέσβο, Χίο, Σάμο και Λήμνο. Οι περιοχές αυτές θα έπρεπε να προστατευθούν από τους Έλληνες ιδιαίτερα η Θράκη και η Μακεδονία γι' αυτό ήρθε σε σύγκρουση με τον Βονιφάτιο τον Μομφερρατικό ο οποίος ως αρχηγός της Σταυροφορίας απαιτούσε για τον εαυτό του το στέμμα της Λατινικής Αυτοκρατορίας. Ο Βαλδουίνος για να εξευμενίσει τον Βονιφάτιο τον Μομφερρατικό του έδωσε τα 3/8 της πόλης της Κωνσταντινούπολης ενώ ο ίδιος διατήρησε τα υπόλοιπα 5/8 την πόλη της Θεσσαλονίκης και την Μακεδονία με προοπτική να κατακτήσει ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα.
Πτώση και θάνατος του Βαλδουίνου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Την επόμενη χρονιά (1204-1205) οι Λατίνοι επιχείρησαν να κατακτήσουν την Βιθυνία με αρχηγό τον Ερρίκο νεώτερο αδελφό του Βαλδουίνου, αλλά οι Έλληνες αγρότες της Θράκης δυσαρεστημένοι από την βαριά φορολογία επαναστάτησαν εναντίον των Λατίνων, κάλεσαν για βοήθεια τον τσάρο των Βουλγάρων Καλογιάννη και του υποσχέθηκαν ότι θα του επιτρέψουν ότι θα στεφθεί ο ίδιος αυτοκράτορας. Η φρουρά της Ανδριανούπολης εξεγέρθηκε και ο Βαλδουίνος Α΄ ετοιμάστηκε για επίθεση εναντίον της πόλης μαζί με τον Ενρίκο Ντάντολο, τον Λουδοβίκο του Μπλουά και τον Γοδεφρείδο Βιλλεαρδουίνο. Στην μάχη της Ανδριανούπολης έξω από τα τείχη της πόλης (14 Απριλίου 1205) ο αυτοκράτορας Βαλδουίνος και οι σύμμαχοι του γνώρισαν την συντριβή από τον Καλογιάννη, ο Λουδοβίκος του Μπλουά σκοτώθηκε και ο Βαλδουίνος Α΄ συνελήφθη αιχμάλωτος.
Η τύχη του Βαλδουίνου μετά από αυτό το τραγικό γεγονός παραμένει ακόμα και σήμερα αβέβαιη, οι φήμες σχετικά με τον θάνατο του αυτοκράτορα διαφέρουν μια φήμη λέει ότι τον σκότωσε ο Καλογιάννης, όταν εξοργίστηκε από μια νέα εξέγερση στην Φιλιππούπολη άλλη φήμη έλεγε ότι τον σκότωσε ο Καλογιάννης όταν είδε τον Βαλδουΐνο να γλυκοκοιτάζει την γυναίκα του, ο Καλογιάννης στην έγγραφη αναφορά του στον πάπα Ιννοκέντιο Γ΄ απλώς γράφει ότι ο αυτοκράτορας Βαλδουίνος πέθανε στην φυλακή. Ο γνωστός Βυζαντινός ιστορικός Γεώργιος Ακροπολίτης έγραφε σύμφωνα με γνωστό θρύλο ότι ο Καλογιάννης χρησιμοποιούσε το κρανίο του Βαλδουΐνου Α΄ ως κύπελλο για να πίνει νερό, όπως έκανε 3 αιώνες πιο πριν ο Βούλγαρος χάνος Κρούμος με τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Νικηφόρο Α΄. Διάδοχός του ήταν στην Κωνσταντινούπολη ο μικρότερος αδελφός του Ερρίκος της Φλάνδρας και στην Φλάνδρα η μεγαλύτερη θυγατέρα του Ιωάννα.
Ο πλαστός Βαλδουίνος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πληροφορία στους Λατίνους της Κωνσταντινούπολης ότι ο αυτοκράτορας Βαλδουίνος έχει πεθάνει επιβεβαιώθηκε τον Ιούλιο του 1206 όταν ο νεώτερος αδελφός του Ερρίκος στέφθηκε αυτοκράτορας, ενώ στην Φλάνδρα ο άλλος αδελφός του Φίλιππος του Ναμύρ αντιβασιλιάς, για λογαριασμό των ανήλικων θυγατέρων του Ιωάννας και Μαργαρίτας.
Είκοσι χρόνια αργότερα (1225) ένας απατεώνας που εμφανίστηκε στην Φλάνδρα την οποία διοικούσε τότε η μεγαλύτερη κόρη του Ιωάννα ισχυριζόταν ότι ήταν ο αυτοκράτορας Βαλδουίνος, ο οποίος δραπέτευσε από την αυλή του Καλογιάννη και διεκδικούσε πίσω το στέμμα της Φλάνδρας από την κόρη του.[13] Ο απατεώνας αποκαλύφθηκε με την βοήθεια του Γάλλου βασιλιά Λουδοβίκου Η΄ τον αιώνιο εχθρό της Ιωάννας ο οποίος συμμάχησε προσωρινά μαζί της γι' αυτόν τον σκοπό, εκτελέστηκε στην συνέχεια από την Ιωάννα (1226).
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με τη σύζυγό του Μαρία των Μπλουά, κόρη τού Ερρίκου Α΄ κόμη της Καμπανίας είχε τέκνα:
- Ιωάννα 1199-1244, κόμισσα της Φλάνδρας & τού Αινώ, παντρεύτηκε τον Φερδινάνδο από τον Πορτογαλικό Οίκο της Βουργουνδίας.
- Μαργαρίτα Β΄ 1202-1280, κόμισσα της Φλάνδρας & τού Αινώ, παντρεύτηκε πρώτα τον Μπουσάρ Δ΄ κύριο τού Αβέν και μετά τον Γουλιέλμο Β΄ κύριο τού Νταμπιέρ.
Γενεαλογικό δέντρο Λατίνων αυτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βαλδουίνος Η' κόμης Φλάνδρας Ε' κόμης του Αινώ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Βαλδουίνος Θ' κόμης Φλάνδρας ΣΤ' κόμης του Αινώ Α' Λατίνος αυτ. Κωνσταντινούπολης (1204-05) | Ερρίκος της Φλάνδρας Λατίνος αυτ. Κωνσταντινούπολης (1206-16) | Γιολάντα της Φλάνδρας αντιβασίλισσα (1217-19) | Πέτρος του Κουρτεναί Λατίνος αυτ. Κωνσταντινούπολης (jure auxoris) (1217-19) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ροβέρτος του Κουρτεναί Λατίνος αυτ. Κωνσταντινούπολης (1221-28) | Βαλδουίνος Β' Λατίνος αυτ. Κωνσταντινούπολης (1228-61) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
- ↑ p365.htm#i3646. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ Wolff 1952, p. 281.
- ↑ Wolff 1952, pp. 281–282.
- ↑ 6,0 6,1 Wolff 1952, p. 282.
- ↑ Evergates 1999, p. 127
- ↑ Wolff 1952, p. 283.
- ↑ Kenneth M. Setton, Robert Lee Wolff and Harry W. Hazard eds., A history of the Crusades, Volume II: the later Crusades 1189-1311 (London and Madison, second edition 1969), 159.
- ↑ Wolff 1952, pp. 283–287.
- ↑ Wolff 1952, p. 288.
- ↑ Bradbury, Jim (2004). «The Routledge Companion to Medieval Warfare» pag.7
- ↑ See Cohn (1970), pp. 89–93.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Angold, Michael, The Fourth Crusade: Event and Context, Harlow: Pearson, 2003.
- Bradbury, Jim (2004). «The Routledge Companion to Medieval Warfare»
- Cohn, Norman (1970), The Pursuit of the Millennium, Oxford, UK: Oxford University Press.
- Evergates, Theodore (1999), Aristocratic Women in Medieval France, Philadelphia: University of Pennsylvania Press
- Gibbon, Edward (1788–89). "Chapter LX: The Fourth Crusade". The History of the Decline and Fall of the Roman Empire. VI. London: Strahan & Cadell.
- Gislebert of Mons; Napran, Laura (trans.) (2005), Chronicle of Hainaut, Woodbridge, Suffolk: Boydell Press.
- Harris, Jonathan, Byzantium and the Crusades, London and New York: Bloomsbury, 2nd ed., 2014.
- Harris, Jonathan, 'Collusion with the infidel as a pretext for military action against Byzantium', in Clash of Cultures: the Languages of Love and Hate, ed. S. Lambert and H. Nicholson, Turnhout: Brepols, 2012, pp. 99–117.
- John C. Moore, 'Baldwin IX of Flanders, Philip Augustus and the Papal Power', Speculum, volume 37, issue 1 (January 1962), 79-89
- Moore, John C. (January 1962), "Baldwin IX of Flanders, Philip Augustus and the Papal Power", Speculum, Medieval Academy of America, 37 (1): 79–89.
- Robert Lee Wolff, 'Baldwin of Flanders and Hainault, First Latin Emperor of Constantinople: His Life, Death, and Resurrection, 1172-1255', Speculum, volume 27, issue 3 (July, 1952), 281-322
- Van Tricht, F., The Latin Renovatio of Byzantium: The Empire of Constantinople (1204-1228), Leiden: Brill, 2011
- Wolff, Robert Lee (July 1952), "Baldwin of Flanders and Hainaut, First Latin Emperor of Constantinople: His Life, Death, and Resurrection, 1172–1225", Speculum, Medieval Academy of America, 27 (3): 281–322.