Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|16|04|2024}}
Ο αξιωματικός (Α, ♗♝) είναι ένα από τα κομμάτια στο σκάκι. Είναι λιγότερο ισχυρός από τον πύργο αλλά ανάλογης ισχύος με τον ίππο (ο ίππος και ο αξιωματικός χαρακτηρίζονται και ελαφριά κομμάτια). Στο σκάκι, κάθε παίκτης ξεκινά την παρτίδα με δύο αξιωματικούς, έναν λευκοτετράγωνο και έναν μαυροτετράγωνο δίπλα στον βασιλιά και τη βασίλισσα (στα τετράγωνα γ1 και ζ1 για τα λευκά και στα τετράγωνα γ8 και ζ8 για τα μαύρα). Λέγονται από πολλούς και τρελοί (από το γαλλικό τους όνομα fou, το οποίο χρησιμοποιείται και στα ελληνικά, που σημαίνει τρελός).
Κινείται διαγωνίως όσα τετράγωνα θέλει όπως φαίνεται στο διάγραμμα δεξιά. Όπως και η βασίλισσα, δεν μπορεί να υπερπηδήσει άλλα κομμάτια (Αν π.χ. στο διάγραμμα βρισκόταν ένα κομμάτι στο τετράγωνο ζ6 δεν θα μπορούσε να κινηθεί στο η7 και το θ8). Επίσης, δεν μπορεί να κινηθεί σε τετράγωνο που βρίσκεται κομμάτι ίδιου χρώματος, αλλά μπορεί να κινηθεί σε τετράγωνο εχθρικού κομματιού, απομακρύνοντάς το από την σκακιέρα.
Ο αξιωματικός κινείται μόνο σε τετράγωνα ίδιου χρώματος και για αυτό ο αξιωματικός της (λευκής) βασίλισσας λέγεται μαυροτετράγωνος και ο αξιωματικός του (λευκού) βασιλιά λευκοτετράγωνος. Αυτόν τον χαρακτήρα οι αξιωματικοί τον διατηρούν σε όλο το παιχνίδι. Ο κάθε αξιωματικός έχει δυνατότητα πρόσβασης μόνο στα μισά τετράγωνα της σκακιέρας.
Η συμβατική αξία του αξιωματικού είναι 3 πιόνια. Θεωρείται έτσι πιο αδύνατος από τον πύργο, αλλά ανταλλάσσεται με τον ίππο σαν ίσης αξίας κομμάτι.
Συνήθως όσο προχωράει η παρτίδα προς το φινάλε, η σκακιέρα καθαρίζει και οι γραμμές ανοίγουν, αυξάνεται η αξία του αξιωματικού. Ο αξιωματικός έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να επιχειρεί ταυτοχρόνως σε απομακρυσμένες περιοχές της σκακιέρας σε αντίθεση με τον ίππο. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις φινάλε που ο ίππος μπορεί να είναι ισχυρότερος του αξιωματικού. Σε ανοιχτές θέσεις με ελεύθερες διαγώνιες γραμμές ο αξιωματικός είναι πολύ ισχυρός, επειδή μπορεί να απειλεί από απόσταση, αλλά σε κλειστές θέσεις, όπου τα πιόνια σχηματίζουν πυκνό σκελετό, ο αξιωματικός μπορεί να εγκλωβιστεί πίσω τους. Το ζεύγος όμως των αξιωματικών έχει τη δυνατότητα να καλύπτει ολόκληρη τη σκακιέρα, δίνοντας στον παίκτη που θα το διατηρήσει ως το φινάλε αποφασιστικό πλεονέκτημα. Γενικά θεωρείται ότι το φινάλε με αξιωματικούς αντίθετου χρώματος (και πιόνια) οδηγεί σε ισοπαλία.
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Chess bishops στο Wikimedia Commons
