Βλαντίμιρ Πούτιν

Βλαντίμιρ Πούτιν
Πρόεδρος της Ρωσίας
Εν ενεργεία Ανέλαβε καθήκοντα 18 Μαρτίου 2012
Πρωθυπουργός	Μιχαήλ Μισούστιν (από Ιανουάριος 2020)
Προκάτοχος	Ντμίτρι Μεντβέντεφ (Μάιος 2012 – Ιανουάριος 2020)
Περίοδος 7 Μαΐου 2000 – 7 Μαΐου 2008
Πρωθυπουργός	Μιχαήλ Κασιάνοφ (Μάιος 2000 - Φεβρουάριος 2004) Μιχαήλ Φραντκόφ (Μάρτιος 2004 - Σεπτέμβριος 2007) Βίκτορ Ζουμπκόφ (Σεπτέμβριος 2007 - Μάιος 2008)
Προκάτοχος	Μπόρις Γιέλτσιν
Διάδοχος	Ντμίτρι Μεντβέντεφ
Υπηρεσιακός Πρόεδρος της Ρωσίας
Περίοδος 31 Δεκεμβρίου 1999 – 7 Μαΐου 2000
Πρωθυπουργός	Μιχαήλ Κασιάνοφ (Ιανουάριος - Μάιος 2000
Πρωθυπουργός της Ρωσίας
Περίοδος 8 Μαΐου 2008 – 7 Μαΐου 2012
Προκάτοχος	Βίκτορ Ζουμπκόφ
Διάδοχος	Ντμίτρι Μεντβέντεφ
Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός
Περίοδος Αύγουστος 1999 – Ιανουάριος 2000
Πρόεδρος	Μπόρις Γιέλτσιν
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	7 Οκτωβρίου 1952 (1952-10-07), Λένινγκραντ, Σοβιετική Ένωση
Εθνότητα	Ρώσος
Υπηκοότητα	Ρωσία
Πολιτικό κόμμα	Ενωμένη Ρωσία
Σύζυγος	Λιουντμίλα Πούτινα (1983-2014)
Σύντροφος	Αλίνα Καμπάεβα
Παιδιά	Μαρία (1985), Κατερίνα (1986)
Κατοικία	Ρωσία
Σπουδές	Νομικά
Επάγγελμα	Πολιτικός
Θρήσκευμα	Χριστιανός Ορθόδοξος
Υπογραφή
Ιστοσελίδα	President of Russia
Σχετικά πολυμέσα

Ο Βλαντίμιρ Βλαντίμιροβιτς Πούτιν (ρωσικά: Владимир Владимирович Путин‎‎, γενν. 7 Οκτωβρίου 1952, Λένινγκραντ, Σοβιετική Ρωσία, ΕΣΣΔ) είναι Ρώσος πολιτικός, εν ενεργεία Προέδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τις 18 Μαρτίου 2018, για δεύτερη συνεχόμενη θητεία. Την ίδια θέση κατείχε μεταξύ των ετών 2000 με 2008 και 2012 με 2018, ενώ υπήρξε και Πρωθυπουργός της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τις 8 Μαΐου του 2008 έως τις 7 Μαΐου 2012.

Ο Πούτιν εργάστηκε για 16 χρόνια στην Κα Γκε Μπε, τις μυστικές υπηρεσίες της τότε Σοβιετικής Ένωσης, ως πράκτορας, φτάνοντας τον βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Παραιτήθηκε το 1991 για να ασχοληθεί με την τοπική αυτοδιοίκηση στην Αγία Πετρούπολη. Αργότερα, διατέλεσε διευθυντής της FSB και γραμματέας του συμβουλίου ασφάλειας, πριν ορκιστεί πρωθυπουργός τον Αύγουστο του 1999. Μετά την παραίτηση του Μπορίς Γέλτσιν, ανέλαβε χρέη προσωρινού προέδρου και τέσσερις μήνες μετά κέρδισε τις πρώτες του εκλογές ως υποψήφιος. Λόγω των συνταγματεών περιορισμών, ήταν υποχρεωμένος μετά από δύο θητείες να αποχωρήσει, αποφασίζοντας έτσι να συνεχίσει ως πρωθυπουργός υπό την προεδρία του Ντμίτρι Μεντβέντεφ. Επανήλθε στην προεδρία το 2012 ενώ το 2020, μετά από δημοψήφισμα, ο εκλογικός νόμος της χώρας άλλαξε γεγονός που του επιτρέπει να είναι υποψήφιος σε τουλάχιστον άλλες δύο εκλογικές αναμετρήσεις με το ενδεχόμενο να παραμείνει πρόεδρος της χώρας ως το 2036.

Με την άνοδό του στην εξουσία προχώρησε σε μεταρρυθμίσεις και η Ρωσία γνώρισε οικονομική ανάπτυξη, παρουσιάζοντας ανάπτυξη 7% κατά την πρώτη προεδρία του, και ισχυροποίησε τη Ρωσία στη διεθνή σκηνή, η οποία έγινε μέλος του G8 και του G20. Ο Πούτιν λαμβάνει μεγάλη υποστήριξη στην χώρα του σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Μελέτες, καθώς και δυτικοί και ανεξάρτητοι Ρώσοι δημοσκόποι και άλλοι αναλυτές, θεωρούν ότι η υψηλή δημοτικότητα οφείλεται τόσο στα πολιτικά του επιτεύγματα όσο και στην επιρροή που ασκεί η κυβέρνηση στην κοινή γνώμη μέσω προπαγανδιστικών τεχνικών</ref>. Τα ποσοστά αυτά έχουν μειωθεί από το 2014, αν και σύμφωνα με Ρωσικές πηγές παραμένουν σε αρκετά υψηλά επίπεδα.

Επί προεδρίας του, η Ρωσία έχει εμπλακεί σε διάφορους πολέμους, αρχικά με τους Τσετσενούς αυτονομιστές, ενώ συμμετείχε και στον Συριακό Εμφύλιο, όπου θεωρείται ότι συνέβαλε στην διάλυση του Ισλαμικού Κράτους και γενικά των τζιχαντιστών. Επίσης, όταν ήταν πρωθυπουργός η Ρωσία ενεπλάκη σε σύντομο πόλεμο με τη Γεωργία. Τέλος, έχει εμπλακεί στην μακροχρόνια κρίση (από το 2014) που κατέληξε σε γενικευμένο πόλεμο (2022-) με την Ουκρανία, ενώ από το 2014 η Κριμαία έχει προσαρτηθεί de facto στην Ρωσία. Η συγκεκριμένη κρίση έχει επιφέρει μεγάλες οικονομικές και στρατιωτικές απώλειες, ενώ μετά την απόφαση του Πούτιν να εισβάλει στην γείτονα χώρα το 2022, η σχέσεις με την Δύση έχουν έρθει σε ρήξη με αποτέλεσμα να επιβληθούν διεθνείς κυρώσεις στην Ρωσία, αλλά και να ασκηθεί σκληρή κριτική εναντίον του Πούτιν από μεγάλη μερίδα του πολιτικού κόσμου και ορισμένων αναλυτών.

Επί προεδρίας του Πούτιν τα επίπεδα δημοκρατίας παρουσιάζονται χαμηλότερα από αυτά της (ήδη σε χαμηλά επίπεδα δημοκρατίας) Ρωσίας επί θητείας Γέλτσιν και στροφή στον αυταρχισμό. Έχει ακόμα επικριθεί για διώξεις αντιφρονούντων, έλεγχο των ΜΜΕ, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για ανελεύθερες εκλογές Αναλυτές που μελετούν την διακυβέρνηση της Ρωσίας επί Πούτιν και άλλοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί παγκοσμίως, κάνουν λόγο για αυξημένα επίπεδα διαφθοράς, με σημείο αναφοράς τις σχέσεις του Πούτιν με ορισμένους "εκλεκτούς" Ρώσους επιχειρηματίες, τους λεγόμενους «ολιγάρχες».

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ο δεύτερος μακροβιότερος ηγέτης (26 χρόνια) στην εξουσία ευρωπαϊκής χώρας μετά τον Αλεξάντερ Λουκασένκο της Λευκορωσίας (28 χρόνια).

Καταγωγή και νεαρή ηλικία

Ο πατέρας του Βλαντίμιρ Βλαντίμιροβιτς Πούτιν, Βλαντίμιρ Σπιριντόνοβιτς Πούτιν.

Η μητέρα του Βλαντίμιρ Βλαντίμιροβιτς Πούτιν, Μαρία Ιβάνοβνα Σελόμοβα.

Ο Πούτιν γεννήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1952 στο Λένινγκραντ της Σοβιετικής Ένωσης. Είναι το τρίτο και νεότερο παιδί του Βλαντίμιρ Σπιριντόνοβιτς Πούτιν (1911–1999) και της Μαρίας Ιβάνοβνα Πούτινα (το γένος Σελόμοβα, 1911– 1998). Ο πατέρας του ήταν κληρωτός στο Σοβιετικό Ναυτικό, όπου υπηρέτησε στον στόλο υποβρυχίων στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Στις αρχές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στο τάγμα καταστροφών του NKVD. Αργότερα μεταφέρθηκε στον τακτικό στρατό και τραυματίστηκε σοβαρά το 1942. Ο παππούς του, Σπιριντόν Ιβάνοβιτς Πούτιν, εργάστηκε σαν μάγειρας για τους Βλαντίμιρ Λένιν και Ιωσήφ Στάλιν. Ο Πούτιν είχε δύο αδερφούς, τους Αλμπέρτ και Βίκτορ. Ο Αλμπέρτ γεννήθηκε στην δεκαετία του 1930 αλλά πέθανε σε βρεφική ηλικία. Ο Βίκτορ γεννήθηκε το 1940 και πέθανε το 1942 από διφθερίτιδα και ασιτία κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Λένινγκραντ από τις δυνάμεις της ναζιστικής Γερμανίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο πεντάχρονος Βλαντίμιρ Πούτιν με τη μητέρα του, Μαρία, τον Ιούλιο του 1958.

Την 1η Σεπτεμβρίου 1960, ο Πούτιν άρχισε να φοιτά στο 193ο δημοτικό σχολείο. Στην τάξη του υπήρχαν περίπου 45 ακόμη παιδιά, και ήταν ένας από τους λίγους που δεν ήταν ακόμη μέλη της οργάνωσης των Νέων Πρωτοπόρων. Σε ηλικία 12 ετών, άρχισε να ασκεί το σάμπο και το τζούντο. Στον ελεύθερο χρόνο του, του άρεσε να διαβάζει τα έργα του Καρλ Μαρξ, του Φρίντριχ Ένγκελς και του Λένιν. Ο Πούτιν σπούδασε γερμανικά στο 281ο λύκειο της Αγίας Πετρούπολης και μιλά γερμανικά ως δεύτερη γλώσσα.

Η απώτερη καταγωγή του Βλαντίμιρ Πούτιν έχει περιγραφεί ως μυστήριο καθώς δεν υπάρχουν αναφορές για τους προγόνους του. Με βάση συνήθειες ονοματοδοσίας στη Ρωσία τα μεσαιωνικά χρόνια, εικάζεται ότι το επώνυμο Πούτιν προέρχεται από τη φατρία Πουτιάνιν, παλαιά αριστοκρατική φατρία της Ρωσίας. Η ανάμειξη αριστοκρατικού και κοινού αίματος, συνήθως παραμόρφωνε ελαφρά το επώνυμο των νόθων τέκνων.

Σπουδές και μόρφωση

Ο Πούτιν ξεκίνησε να σπουδάζει Νομική στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Αντρέι Ζντάνοφ του Λένινγκραντ (το σημερινό Κρατικό Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης) το 1970 και αποφοίτησε το 1975. Η διατριβή του είχε τίτλο «Η αρχή του πιο ευνοημένου έθνους στο εμπόριο στο διεθνές δίκαιο». Ενώ σπούδαζε εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης και παρέμεινε μέλος του έως ότου έπαψε να υπάρχει, το 1991.

Τελείωσε τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ το 1975 και λίγο καιρό αργότερα απέκτησε διδακτορικό στα Οικονομικά. Το 1990 έγινε βοηθός Κοσμήτορα, ενώ το διάστημα 1985-1990 εργάστηκε στην Ανατολική Γερμανία ως μυστικός πράκτορας της Επιτροπής της Κρατικής Ασφάλειας (Комитет Государственной Бeзoпасности, КГБ, Κα Γκε Μπε).

Ο Πούτιν γνώρισε στο Λένινγκραντ τον Ανατόλι Σομπτσάκ, έναν επίκουρο καθηγητή που δίδασκε δίκαιο των επιχειρήσεων. Ο Σομπτσάκ αργότερα έγινε ένας από τους συγγραφείς του ρωσικού συντάγματος. Ο Πούτιν βοήθησε σημαντικά στην πολιτική σταδιοδρομία του Σομπτσάκ στην Αγία Πετρούπολη και αργότερα ο Σομπτσάκ βοήθησε στην πολιτική σταδιοδρομία του Πούτιν στη Μόσχα.

Σταδιοδρομία στην Κα Γκε Μπε

Με την αποφοίτησή του από το Πανεπιστήμιο Αντρέι Ζντάνοφ αποδέχτηκε την πρόσκληση από μέρους της Κα Γκε Μπε να ενταχθεί στο δυναμικό της και το 1975 ξεκίνησε το πρώτο επίπεδο σπουδών στην «Σχολή 401» στο προάστειο της Όχτα στο Λένινγκραντ.

Αποφοιτώντας εργάστηκε πρώτα στην «Δεύτερη Γενική Διεύθυνση» της Κα Γκε Μπε, στην αντικατασκοπεία και μετέπειτα στην «Πρώτη Γενική Διεύθυνση», παρακολουθώντας ξένους και προξενικούς αξιωματούχους που ζούσαν στην πόλη. Τον Σεπτέμβριο του 1984, στάλθηκε στη Μόσχα για περαιτέρω εκπαίδευση στο Ινστιτούτο Ερυθράς Σημαίας Γιούρι Αντρόποφ. Από το 1985 έως το 1990, υπηρέτησε στη Δρέσδη της Ανατολικής Γερμανίας, ως μεταφραστής. «Ο Πούτιν και οι συνάδελφοί του περιορίστηκαν κυρίως στη συλλογή αποκομμάτων του Τύπου, συμβάλλοντας έτσι στη συγκέντρωση των βουνών από αχρείαστες πληροφορίες για την Κα Γκε Μπε», έγραψε η Ρωσοαμερικανίδα Μάσα Γκέσεν στη βιογραφία της του Πούτιν το 2012. Την ίδια εκτίμηση με την Γκέσεν έχουν εκφράσει και ο πρώην αρχηγός κατασκοπείας της Στάζι Μάρκους Βολφ και ο πρώην συνάδελφος του Πούτιν στην Κα Γκε Μπε, Βλαντίμιρ Ουσόλτσεφ. Η δημοσιογράφος Κάθριν Μπέλτον από την άλλη, σε βιβλίο της σχετικό με την περίοδο του Πούτιν στην Δρέσδη, υποστηρίζει ότι η πραγματική αποστολή του εκεί ήταν ο συντονισμός και η υποστήριξη της επαναστατικής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός, μέλη της οποίας κρύβονταν συχνά στη Δρέσδη με την ανοχή της Στάζι.

Ο Πούτιν με ενδυμασία της Κα Γκε Μπε στη δεκαετία του 1980.

Ανάμεσα στα καθήκοντά του ήταν και η στρατολόγηση ανατολικογερμανών που ταξίδευαν συχνά στη Δύση, προκειμένου να συλλέγουν πληροφορίες με τη βοήθεια ασύρματων επικοινωνιών.

Με την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης να επίκειται, και τις διαδηλώσεις των ανατολικογερμανών να κορυφώνονται στις 9 Νοεμβρίου του 1989, όταν και έπεσε το τείχος του Βερολίνου, το παράρτημα της Κα Γκε Μπε στη Δρέσδη, βάλθηκε να καίει νυχθημερόν έγγραφα και στοιχεία που έπρεπε να εξαφανιστούν. Στις 6 Δεκεμβρίου, ο Πούτιν ήρθε αντιμέτωπος με διαδηλωτές που ευρισκόμενοι μπροστά στα γραφεία της Στάζι, έστρεψαν την προσοχή τους και στην σοβιετική υπηρεσία πληροφοριών, απειλώντας να εισέλθουν στο χώρο και να τον βανδαλίσουν. Σύμφωνα με το μύθο που έχει δημιουργηθεί, ο κατάσκοπος της Κα Γκε Μπε, με ένα πιστόλι στο χέρι, και αποφασισμένος να πυροβολήσει αν παραβίαζαν σοβιετικό έδαφος, εμπόδισε την είσοδο των διαδηλωτών στο κτίριο. Ωστόσο, αν και η πληροφορία έχει αναπαραχθεί πολλές φορές, δεν ταιριάζει στην πραγματικότητα. Η εμφάνιση μιας μικρής ομάδας οπλισμένων σοβιετικών αλεξιπτωτιστών, ήταν η αιτία που ανάγκασε τους διαδηλωτές να απομακρυνθούν και να διαλυθούν ήσυχα.
Σε λιγότερο από ένα χρόνο, ο Πούτιν με την οικογένειά του είχαν εγκαταλείψει την Ανατολική Γερμανία (τον Οκτώβριο του 1990 επανενώθηκε με το Δυτικό τμήμα) και είχαν γυρίσει στο Λένινγκραντ. Η Κα Γκε Μπε, μετά την οριστική επιστροφή του, του πρόσφερε μια θέση στη Υπηρεσία Πληροφοριών Εξωτερικού, στη Μόσχα, θέση που απέρριψε προτιμώντας να παραμείνει στην γενέτειρα του και στους ηλικιωμένους γονείς του. Έτσι, μεταπήδησε στο καθεστώς των «ενεργών εφέδρων», γεγονός που χειροτέρευσε την οικονομική κατάσταση της οικογένειας. Στις αρχές του 1990 του προσφέρθηκε μια θέση μυστικού πράκτορα στην παρακολούθηση ξένων φοιτητών που σπούδαζαν στο Πανεπιστήμιο Αντρέι Ζντάνοφ, το πανεπιστήμιο στο οποίο σπούδασε ο Β. Πούτιν, θέση που του επέτρεπε να ασχοληθεί παράλληλα με την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής ενώ επίσημα εργαζόταν ως βοηθός του Προέδρου του Πανεπιστημίου.

Στο περιβάλλον του Πανεπιστημίου ξανασυναντήθηκε με τον παλαιό καθηγητή του, Ανατόλι Σομπτσάκ, που τώρα είχε μεταπηδήσει στην πολιτική, και είχε μάλιστα ξεχωρίσει σαν ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές των φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων. Ο Σομπτσάκ είχε πρόσφατα διοριστεί δήμαρχος του Λένινγκραντ και έχοντας ανάγκη από ένα έμπιστο άτομο που θα φρόντιζε την προστασία του πρότεινε στον Πούτιν να εργαστεί μαζί του. Ο Πούτιν δέχτηκε και στις 20 Αυγούστου του 1991 παραιτήθηκε από την Κα Γκε Μπε έχοντας φτάσει στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη.

Σταδιοδρομία στην πολιτική

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν μαζί με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή (Απρίλιος 2008)

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν μαζί με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας (Μάιος 2016).

Στη δημαρχία της Αγίας Πετρούπολης

Τον Ιούνιο του 1991, διεξήχθησαν στη Ρωσία πλέον, οι πρώτες δημοτικές εκλογές στην Αγία Πετρούπολη και ο Σομπτσάκ κατέκτησε τη θέση του Δημάρχου μέσω της ψήφου των πολιτών. Από την περίοδο αυτή χρονολογείται τόσο η γνωριμία του με τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ (ο νεαρός δικηγόρος δούλευε στη νομική υπηρεσία του δήμου) όσο και αυτή με τον μετέπειτα ολιγάρχη Ανατόλι Τσουμπάις (υπεύθυνο του Δήμου για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις).

Συν τω χρόνω η θέση του δίπλα στον Σομπτσάκ αναβαθμίζεται. Το φθινόπωρο του 1991 αποκτά το δικό του γραφείο με την προσωπική του γραμματέα, και ασχολείται με το εξωτερικό εμπόριο, ως πρόεδρος της επιτροπής «Διεθνών Σχέσεων» του δήμου της Αγίας Πετρούπολης. Η επιτροπή προσπαθεί να οργανώσει το πέρασμα στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς, ενώ η οικονομία της χώρας έχει φτάσει σε σημείο κατάρρευσης. Τον Μάρτιο του 1994 προβιβάζεται πρώτο Αντιπρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου (αναπληρωτής Δήμαρχος) ενώ εκτός από την εμπορική πολιτική του Δήμου αναλαμβάνει την εποπτεία των ΜΜΕ και των Σωμάτων Ασφαλείας.

Από την Αγία Πετρούπολη στη Μόσχα

Μετά την ήττα του Ανατόλι Σομπτσάκ στις περιφερειακές εκλογές του 1996 και τη φυγή του στο εξωτερικό, ο Πούτιν αποφάσισε να εγκαταλείψει την Αγία Πετρούπολη για τη Μόσχα, όπου ήταν πιο πιθανό να βρει μια θέση αντάξια των φιλοδοξιών του και των ικανοτήτων του.

Χάρη στην εύνοια του προσωπάρχη του Κρεμλίνου, Βαλεντίν Γιουμάσεφ, που ακολούθησε την υπόδειξη του Ανατόλι Τσουμπάις, ο Πούτιν κατέλαβε το πρώτο κρατικό του αξίωμα, τον Μάρτιο του 1997. Διορίστηκε ως ένας (έβδομος) εκ των επτά αναπληρωτών - επικεφαλής του «Εκτελεστικού Γραφείου του Πρόεδρου της Ρωσίας». .
Τον Μάιο του 1998 προβιβάστηκε σε πρώτο (από τους επτά) αναπληρωτή του ίδιου γραφείου, ενώ δυο μήνες αργότερα (Ιούλιος 1998) διορίστηκε από τον Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν (έπειτα από υπόδειξη του τότε πανίσχυρου ολιγάρχη Μπορίς Μπερεζόφσκι), διοικητής της FSB, της διαδόχου υπηρεσίας της Κα Γκε Μπε. Τον Μάρτιο του 1999 έγινε Γραμματέας Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας.

Στις 9 Αυγούστου του 1999 ο Ρώσος Πρόεδρος ζήτησε και έλαβε την παραίτηση της κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Σεργκέι Στεπάσιν (που είχε διοριστεί μόλις 3 μήνες πριν), και διόρισε υπηρεσιακό Πρωθυπουργό, μέχρι να επικυρώσει την εκλογή του η Κρατική Δούμα, τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Γιέλτσιν, με τηλεοπτικό διάγγελμα, απευθύνθηκε στον ρωσικό λαό, και τον ενημέρωσε για την αλλαγή Πρωθυπουργού, καθώς και για την απόφασή του να παραιτήθεί από το Προεδρικό αξίωμα στις 31 Δεκεμβρίου 1999. . Η Δούμα μετά την περίοδο των θερινών διακοπών, συνήλθε στην πρώτη της συνεδρίαση, στις 16 Αυγούστου. Σε αυτή τη συνεδρίαση, αν και πολλοί φοβόντουσαν ότι ο άγνωστος Πούτιν δεν θα εξασφάλιζε την αποδοχή του νομοθετικού σώματος, ωστόσο, η Δούμα με ψήφους 233 υπέρ και 84 κατά, επικύρωσε την απόφαση του Προέδρου. Ο Πούτιν δίνοντας το στίγμα του, στην ομιλία που εκφώνησε ενώπιον της ρωσικής κάτω Βουλής, δήλωσε ότι οι πρώτες προτεραιότητες θα ήταν η σταθεροποίηση και ενδυνάμωση των κρατικών θεσμών, η καταπολέμηση της εγκληματικότητας και η οριστική επίλυση της κρίσης στο Νταγκεστάν.

Η άνοδος στην εξουσία

Η σχεδόν αυτόματη εκτίναξη του Πούτιν, από απλό κυβερνητικό υπάλληλο σε ανώτατο πολιτειακό παράγοντα, είχε προβληματίσει εντόνως και τον ρωσικό λαό - που δεν ήταν ενήμερος των μυστικών διευθετήσεων - αλλά και τη διεθνή κοινή γνώμη. Σύμφωνα με τις μετέπειτα έρευνες αλλά και βιογραφίες του, που έχουν γραφεί, ο Πούτιν επιλέχθηκε από μια μικρή ομάδα επιχειρηματικών, οικονομικών και κυβερνητικών παραγόντων σαν η καλύτερη διάδοχη λύση στην Προεδρία της Ρωσίας, μετά την απομάκρυνση του Μπορίς Γιέλτσιν, που είχε προ-αποφασιστεί σχεδόν τρία χρόνια πριν. Το περιβάλλον του Προέδρου Γιέλτσιν γνωρίζοντας πως ούτε η υγεία ούτε τα εκλογικά ποσοστά επέτρεπαν στον Πρόεδρο να διεκδικήσει μια ακόμα θητεία, αποφάσισαν να βρουν τον κατάλληλο διάδοχο ώστε η εποχή Γιέλτσιν να τελειώσει όσο πιο ομαλά και ανώδυνα για τον Γιέλτσιν και όσους επωφελήθηκαν μαζί του. Αφού παρουσιάστηκαν τρεις ή τέσσερεις πιθανές υποψηφιότητες, η επιλογή Πούτιν, και κυρίως το γεγονός ότι ο Πούτιν υπήρξε πιστός και στα εύκολα και στα δύσκολα για τον Ανατόλι Σόμπτσακ, και ότι φαινόταν πειθαρχημένος και υπάκουος έγειραν τη ζυγαριά προ το μέρος του.

Στο περιβάλλον του προέδρου Γιέλτσιν, ανέλαβαν να προωθήσουν την υποψηφιότητα Πούτιν, οι Ρώσοι ολιγάρχες και κυρίως ο Μπορίς Μπερεζόφσκι. Ο Τζωρτζ Σόρος, στο βιβλίο του "Οpen Society: The Crisis of Global Capitalism", (1998) αναφέρει ξεκάθαρα τον Μπορίς Μπερεζόφσκι ως τον άνθρωπο που δαπάνησε μια περιουσία για να προωθήσει τον Πούτιν στην εξουσία. Ο Μπερεζόφσκι, φοβούμενος την παλινόρθωση του κομμουνιστικού καθεστώτος, φόβος που μπορεί και να έβγαινε αληθινός αν πακτωλοί χρημάτων και αμερικανοί σύμβουλοι δεν βοηθούσαν τον Μπορίς Γιέλτσιν να κερδίσει τις εκλογές του 1996, πίεσε τον Γιέλτσιν να αποδεχτεί τη λύση Πούτιν και προσπάθησε με οποιοδήποτε μέσο είχε διαθέσιμο να ανοίξει το δρόμο του Πούτιν στην Προεδρία.

Την ίδια άποψη, για τον κρίσιμο ρόλο του Μπερεζόφσκι στην επιλογή Πούτιν, υιοθετεί και η βιογράφος του Πούτιν Μάσα Γκέσεν που στο βιβλίο της, «Βλαντίμιρ Πούτιν: ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο», (2012), αναγνωρίζει στον Μπερεζόφσκι αλλά και σε αυτό που αποκαλεί «Οικογένεια» (το στενό περιβάλλον του Προέδρου Γιέλτσιν) την απόφαση για τη διαδοχή του Γιέλτσιν από τον Πούτιν. Η «Οικογένεια», δηλαδή η κόρη του Γιέλτσιν, Τατιάνα, ο προσωπάρχης του Γιέλτσιν (και μελλοντικός γαμπρός του), Βαλεντίν Γιουμάσεφ, ο Ανατόλι Τσουμπάις και ο Μπορίς Μπερεζόφσκι, θεώρησαν ότι ήταν αδύνατο να αφήσουν την διαδοχή του Προέδρου Γιέλτσιν, να δρομολογηθεί ελεύθερα από τις εξελίξεις και την πολιτική ζωή της χώρας, καθώς ήταν πολύ πιθανόν ο Γιέλτσιν να βρεθεί κατηγορούμενος στο Δικαστήριο. Η έκθεση του Προέδρου Γιέλτσιν σε σκάνδαλα και υποθέσεις διαφθορά ήταν μεγάλη, και το να το εκμεταλλευτεί αυτό ο οποιοσδήποτε επίδοξος Πρόεδρος θα του εξασφάλιζε εξαιρετική δημοφιλία και άκοπη ανάρρηση στην Προεδρία. Γι΄αυτό, έπρεπε να επιλέξουν εκείνοι το πρόσωπο, που με μια κατάλληλη συμφωνία, θα διαδεχόταν τον Πρόεδρο.

Και πράγματι, με αντάλλαγμα την ασυλία του Προέδρου, παρέδωσαν τη σκυτάλη στον Πούτιν.

Προεδρία και πρωθυπουργία

Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός

Με την διαδοχή του Γέλτσιν να έχει πλέον κανονιστεί, ο Πούτιν διορίστηκε υπηρεσιακός Πρωθυπουργός, στις 9 Αυγούστου 1999.

Ο Μπορίς Γέλτσιν, ο Πούτιν και η ασφάλεια τους στις 31 Δεκεμβρίου 1999. Ο Γέλτσιν έχει μόλις παραιτηθεί και φεύγει από το Κρεμλίνο.

Στις 16 Αυγούστου 1999 η Κρατική Δούμα της Ρωσίας ενέκρινε τον διορισμό του με 233 ψήφους υπέρ, 84 κατά και 7 αποχές, ξεπερνώντας την πλειοψηφία των 226 ψήφων που απαιτούνταν. Η δημοφιλία του στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1999 δεν ξπερνούσε το 5%, και οι περισσότεροι πίστευαν ότι θα ήταν ένας ακόμα διάττοντας αστέρας.

Οι τρομοκρατικές ενέργειες όμως που έλαβαν χώρα το πρώτο 15ήμερο του Σεπτεμβρίου, με τις βομβιστικές επιθέσεις σε κατοικίες σε αρκετές πόλεις της Ρωσίας, άλλαξε δραματικά την πορεία των γεγονότων. Συγκεκριμένα, ισχυρές εκρήξεις σε πολυκατοικίες στη Μόσχα, στο Μπουινάσκ, και στο Βολγκαντόνσκ που σκότωσαν 300 πολίτες και τραυμάτισαν πάνω από 1000, βύθισαν τη χώρα στο τρόμο. Οι τρομοκρατικές αυτές ενέργειες, αποδόθηκαν σε Τσετσένους τρομοκράτες, με τους οποίους η Ρωσία βρισκόταν σε πόλεμο ήδη από το 1994. Η αποφασιστική αντίδραση του Πούτιν, με τον ανηλεή βομβαρδισμό του Γκρόζνι, κατά τη διάρκεια του δεύτερου πολέμου στη Τσετσενία, τον Οκτώβριο του 1999, εκτόξευσε τη δημοτικότητά του, στο 79%, και του άνοιξε το δρόμο για την Προεδρία της χώρας.

Αμέσως μετά τα γεγονότα η Αντιπολίτευση, οι αντίπαλοι του προέδρου Γιέλτσιν, καταλόγισαν στην ρωσική υπηρεσία πληροφοριών FSB την ευθύνη για τα τρομοκρατικά χτυπήματα - ως μια απελπισμένη προσπάθεια να αυξήσουν τη δημοτικότητα του Πούτιν και να διασφαλίσουν την αποδοχή του από τον ρωσικό λαό. Την άποψη ότι το Κρεμλίνο οργάνωσε αυτή τη συνωμοσία, συμμερίστηκε, σύμφωνα με δημοσκόπηση, και το 40% των ρώσων πολιτών, ωστόσο μέχρι σήμερα κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχτεί.

Το όχημα του Πούτιν για την είσοδό του στο κοινοβουλευτικό σύστημα, ήταν το Ενωτικό Κόμμα της Ρωσίας. Το κόμμα, που δημιουργήθηκε το Σεπτέμβριο του 1999 από φίλους και προσκείμενους στον Μπορίς Γιέλτσιν, συμμάχησε με τον Πούτιν, που δήλωσε την υποστήριξή του σε αυτό, εν όψει των Βουλευτικών εκλογών του Δεκεμβρίου του 1999, ενώ το κόμμα υποστήριξε την εκλογή Πούτιν στις Προεδρικές εκλογές του 2000.

Υπηρεσιακός Πρόεδρος

Στις 31 Δεκεμβρίου 1999, ο Μπορίς Γιέλτσιν ανακοινώνει με τηλεοπτικό διάγγελμα την παραίτησή του από την Προεδρία, ενώ ταυτόχρονα ορίζει ως υπηρεσιακό Πρόεδρο τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Από τα πρώτα προεδρικά διατάγματα που υπέγραψε ο νέος Πρόεδρος ήταν και το «Σχετικά με τις εγγυήσεις προς τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ο οποίος έχει σταματήσει να ασκεί τις εξουσίες του, και τα μέλη της οικογένειάς του» Το διάταγμα προικοδοτεί τον Γιέλτσιν με οικονομικά προνόμια (ισόβια σύνταξη) και ασυλία, ωστόσο η προνομιακή μεταχείριση δεν επεκτείνεται σε μέλη της οικογένειάς του ή του προσωπικού του.

Το διάταγμα όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς πολλοί το έκριναν αντι-συνταγματικό, καθώς το Σύνταγμα προστατεύει με ασυλία μόνο τον εν ενεργεία Πρόεδρο της χώρας. Το Κομμουνιστικό Κόμμα, το πρώτο σε ψήφους κόμμα των βουλευτικών εκλογών του Δεκεμβρίου του 1999, κίνησε τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες για κατάργηση του διατάγματος,(ψήφισμα για επανεξέταση του διατάγματος από το Συνταγματικό Δικαστήριο). Η Κάτω Βουλή όμως, δεν επικρότησε την πρωτοβουλία και το ψήφισμα του Κ.Κ. απορρίφθηκε με 144 ψήφους υπέρ, 136 κατά και 27 αποχές.

Πρώτη προεδρική θητεία

Ο Πούτιν ορκίζεται πρόεδρος με τον Μπορίς Γιέλτσιν να παρακολουθεί, Μάιος 2000.

Ο Πούτιν ορκίστηκε επίσημα τον Μάιο του 2000. Ο Πούτιν άρχισε να συγκρούεται με αρκετούς ολιγάρχες, ενώ τον Ιούνιο του 2000 συνελήφθησαν ολιγάρχες μεγάλων εταιρειών. Ο Πούτιν επίσης άρχισε να λαμβάνει νομοθετικές πρωτοβουλίες προκειμένου να επαναφέρει την λαβή του ρωσικού κράτους στην επικράτεια του, καθώς ο Γιέλτσιν με συμφωνίες είχε παραχωρήσει σε ένα μεγάλο βαθμό τον έλεγχο ολόκληρων περιοχών της Ρωσίας. Για παράδειγμα, καθ'όλη τη δεκαετία του 1990, το Ταταρστάν λειτουργούσε σαν ημιανεξάρτητο κράτος.

Ένα από τα πρώτα πράγματα που έλαβαν χώρα στην θητεία του Πούτιν ήταν ο πόλεμος στην Τσετσενία. Η Ρωσία κατάφερε να επαναφέρει τον έλεγχο στη περιοχή με την βοήθεια πολεμάρχων που, είτε λόγω αντιπαλότητας, είτε για λόγους τακτικής τάχθηκαν στο πλευρό της ρωσικής κυβέρνησης. Αν και η Ρωσία κατάφερε να έχει κάποιες πρώτες νίκες αντικαθιστώντας εν μέρει τον έλεγχο, και στα επόμενα χρόνια σταθεροποίησε την περιοχή (αν και συνέχισαν περιστασιακές βομβιστικές ή άλλες επιθέσεις Τσετσένων) ήταν ένας πολύνεκρος πόλεμος ο οποίος προκάλεσε μεγάλες ζημιές και την σχεδόν πλήρη καταστροφή του Γκρόζνι, της πρωτεύουσας, η οποία έκτοτε ανοικοδομήθηκε. Το 2002 τέθηκε σε εφαρμογή ένα νομοσχέδιο απελευθέρωσης της αγοράς γης, χωρίς να επιτρέπεται η αγορά σε ξένους. Ο Πούτιν ήταν υποστηρικτής του νομοσχεδίου. Με τον πόλεμο στη Τσετσενία, τα ποσοστά αποδοχής του Πούτιν έφτασαν το 79%, για να παραμείνουν για χρόνια σε τέτοια επίπεδα.

Τον Αύγουστο του 2000 συνέβη η βύθιση του Κουρσκ. Τα μέλη του πληρώματος ανευρέθησαν μετά από μέρες χωρίς κάποιο να είναι ζωντανό, ενώ στις έρευνες συμμετείχαν και Νορβηγοί. Η βύθιση ήταν το πρώτο σημαντικό γεγονός που αμφισβήτησε την εξουσία του ίδιου. Ο Πούτιν άργησε μια βδομάδα για να κάνει την πρώτη δήλωσή του, ενώ η γενικότερη αντιμετώπιση της τραγωδίας επικρίθηκε ευρέως από τα ρωσικά μέσα όπως η Ιζβέστια, η οποία υποστήριξε ότι η κυβέρνηση κινήθηκε για να συγκαλύψει την αλήθεια, και επικρίθηκε ευρέως για το γεγονός ότι δεν διέκοψε τις διακοπές του στη Μαύρη Θάλασσα. Κατά την άποψη των συγγενών των αποθανόντων στο δυστύχημα η άρνηση αποδοχής της ξένης βοήθειας για μια βδομάδα επηρέασε καταλυτικά την τραγική κατάληξη του γεγονότος.

Τα τέσσερα πρώτα χρόνια της Ρωσίας χαρακτηρίστηκαν από μια μεταβατική περίοδο, στην οποία ο Πούτιν επέβλεψε την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης ρωσικής οικονομίας και την επαναφορά της σε ρυθμούς ανάπτυξης. Ο Πούτιν κέρδισε ένα συμβιβασμό με τους ολιγάρχες, επιτρέποντας τους να διατηρήσουν τις περισσότερες από τις εξουσίες τους με αντάλλαγμα την έκδηλη υποστήριξη και ταύτιση με τον Πούτιν.

Ο Ρωσοαρμένιος πολιτικός επιστήμονας Αντρανίκ Μιγκρανιάν υποστηρίζει ότι όταν ανέλαβε ο Πούτιν το κράτος ήταν στη χειρότερη δυνατή μορφή: οι ολιγάρχες είχαν καταλάβει την χώρα, ενώ οι τοπικές ελίτ είχαν απόλυτη εξουσία στη περιοχή τους και οι ολιγάρχες του Γιέλτσιν ασκούσαν υψηλή επιρροή. Ο Πούτιν μέσα σε δύο χρόνια κατάφερε να επαναφέρει την ιεράρχηση της εξουσίας, εξοβελίζοντας την πολιτική επιρροή των τοπικών ελίτ και των ολιγαρχών, όπως οι Γκουσίνσκι και Μπερεζόφσκι, που επιθυμούσαν να ιδιωτικοποιήσουν το κράτος. Ο Πούτιν προσπάθησε να επαναφέρει την επιρροή του κράτους σαν φορέα που θα μπορεί να εκφράζει την κοινή γνώμη και τους πόρους του. Γενικότερα, στα πρώτα τέσσερα χρόνια ένα σημαντικό επίτευγμα του Πούτιν είναι η επαναφορά της λειτουργικότητας της κυβέρνησης.

Δεύτερη θητεία

Ο Πούτιν εξελέγη με ποσοστό 71% στις εκλογές του 2004. Τον Σεπτέμβριο του 2004 ο Πούτιν αντιμετώπισε την ομηρία σε σχολείο στο Μπεσλάν, η οποία οδήγησε στον θάνατο περίπου 400 ανθρώπων. Το 2005 ο Πούτιν συναντήθηκε με τις μητέρες παιδιών που σκοτώθηκαν κατά την ομηρία, σε αντίθεση με τον γενικό κανόνα. Η κυβέρνηση επικρίθηκε πάντως για την ανικανότητα της αλλά και την απόκρυψη πληροφοριών.

Η δεκαετής περίοδος πριν τον Πούτιν ήταν μια περίοδος αστάθειας και κατάρρευσης για την Ρωσία. Ο Πούτιν χαρακτήρισε μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του αιώνα την πτώση της ΕΣΣΔ το 2005 Πριν την άνοδο του Πούτιν στην εξουσία το προσδόκιμο ζωής από σχεδόν 70 χρόνια είχε φτάσει ακόμη και κάτω από 60 χρόνια στην κορύφωση της οικονομικής κατάπτωσης. Το 2005, το Εγχείρημα Εθνικής Προτεραιότητας, το οποίο ανακοίνωσε η κυβέρνηση είχε στόχο την βελτίωση του συστήματος υγείας, της εκπαίδευσης, του τομέα των ακινήτων και της γεωργίας. Τότε ήταν που άρχισαν οι θάνατοι στη Ρωσία να μειώνονται με γρήγορο ρυθμό, και οι γεννήσεις να αυξάνονται.

Τον Σεπτέμβριο του 2004 εισήγαγε ένα νόμο με τον οποίο ενισχύονται οι εξουσίες του κεντρικού κράτους εις βάρος των περιφερειών, και οι βουλευτές θα εκλέγονται από καταλόγους (λίστες) και όχι με το μεικτό σύστημα, ενώ ο Πούτιν είχε προτείνει την εκλογή των ηγετών των περιφερειών από τα κοινοβούλια και τη πρόταση τους από το Κρεμλίνο. Αυτή η απόφαση έλαβε κατά βάση επικριτικά σχόλια, καθώς θα μείωνε το επίπεδο δημοκρατίας στη Ρωσία.

Άλλο ένα σημαντικό γεγονός της δεύτερης τετραετίας ήταν η δίκη του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ιδρυτή της εταιρείας εξόρυξης και παραγωγής φυσικού αερίου και πετρελαίου, Γιούκος. Η δίκη αυτή θεωρείται μια μορφή αντιποίνων για τις δωρεές που έκανε ο Χοντορκόφσκι σε αντιπολιτευόμενα κόμματα, φιλελεύθερα και κομμουνιστικά. Ο ίδιος συνελήφθη, ενώ η εταιρεία του χρεοκόπησε και τα περιουσιακά της στοιχεία, τα οποία πουλήθηκαν μισοτιμής, κυρίως στην Rosneft. Η τύχη της Γιούκος είναι ενδεικτικό παράδειγμα της μετάβασης στον κρατικό καπιταλισμό στην Ρωσία. Τον Ιούλιο του 2014 το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο εκδίκασε την πληρωμή αποζημίωσης ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων στους μετόχους της εταιρείας.

Τον Φεβρουάριο του 2007 ο Πούτιν επέκρινε την Αμερική για το γεγονός ότι καταφεύγει την σχεδόν απεριόριστη προσφυγή στην πολεμική βία, σέρνοντας την ανθρωπότητα σε ένα άβυσσο αέναων συγκρούσεων, αλλά και το γεγονός ότι επιδιώκουν την ύπαρξη μονοπολικού κόσμου και επιβάλλουν την εκπαιδευτική, οικονομική και μη πολιτική σε άλλα έθνη. Αυτή η δήλωση αποτελεί ένα πρώτο παράδειγμα κριτικής του Πούτιν προς την Αμερική, ενώ την επέκρινε και για την επέκταση του ΝΑΤΟ στην ανατολή.

Στις 14 Ιουλίου 2007 η Ρωσία αποφάσισε να αναστείλει την συμμετοχή της στην Συμφωνία για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη με ισχύ 150 μέρες μετά, και να αναστείλει την διαδικασία επικύρωσης για την Προσαρμοσμένη Συμφωνία για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη η οποία επικρίθηκε από τις χώρες του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία πάντως συνέχισε να συμμετέχει στην συμβουλευτική ομάδα για τη συμφωνία επειδή πίστευε ότι ο διάλογος μπορούσε να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό, νέο σύστημα ελέγχου των συμβατικών όπλων στην Ευρώπη. Η Ρωσία δεν όρισε κάποιο μέτρο με το οποίο το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να πείσει τη Ρωσία να επιστρέψει. "Για παράδειγμα, θα μπορούσαν τα μέλη του ΝΑΤΟ να περικόψουν το προϋπολογισμό για την άμυνα και να περιορίσουν περαιτέρω τις προσωρινές εγκαταστάσεις οπλικών συστημάτων στην επικράτεια κάθε μέλους του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία επίσης ήθελε να έχει απόλυτη ελευθερία για τον αριθμό των στρατευμάτων που θα μπορούσε να τοποθετήσει στα βόρεια και νότια σύνορα της. Επίσης πιέζει τα μέλη του ΝΑΤΟ να επικυρώσουν την προσαρμοσμένη συμφωνία του 1999, απαιτώντας από την Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία και Σλοβενία να ενταχθούν σε αυτές." αναφέρει η ανακοίνωση.

Πρωθυπουργία (2008-2012)

Το σύνταγμα της Ρωσίας δεν επέτρεπε ως το 2020 στον πρόεδρο να διεκδικήσει τρίτη συναπτή θητεία. Έτσι στις 8 Μάϊου 2008 ο Πούτιν έγινε πρωθυπουργός της Ρωσίας ανταλλάζοντας την θέση του προέδρου με τον πρώτο αναπληρωτή πρωθυπουργό του Ντμίτρι Μεντβέντεφ.

Ο Πούτιν με τον Μεντβέντεφ, Μάρτιος 2008

Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι η αντιμετώπιση των συνεπειών της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008 ήταν ένα από τα δύο κύρια κατορθώματα της πρωθυπουργίας του. Το άλλο κατόρθωμα ήταν η σταθεροποίηση του πληθυσμού και η επιστροφή του σε ανοδικές τάσεις μετά από σχεδόν 20 χρόνια.

Στο συνέδριο του κόμματος Ενωμένη Ρωσία στη Μόσχα στις 24 Σεπτεμβρίου 2011, ο Μεντβέντεφ πρότεινε επίσημα στον Πούτιν το χρίσμα του κόμματος για να συμμετάσχει στις εκλογές του 2012, μια πρόταση που έγινε αποδεκτή από τον Πούτιν. Δεδομένης της σχεδόν πλήρους κυριαρχίας του κόμματος στη ρωσική πολιτική σκηνή, πολλοί παρατηρητές πίστευαν ότι ήταν βέβαιο ότι ο Πούτιν θα εκλεγεί για τρίτη θητεία ως πρόεδρος. Κατά τη διάρκεια της πρότασης, επίσης θεωρήθηκε ότι ο Μεντβέντεφ σχεδίαζε να θέσει υποψηφιότητα για τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου του 2011 ώστε να αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας μετά το τέλος της θητείας του το 2012.

Μετά τις βουλευτικές εκλογές που έλαβαν χώρα στις 4 Δεκεμβρίου 2011, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές συμμετείχαν στις διαδηλώσεις κατά της νοθείας. Αυτές είναι οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις που αντιμετώπισε ως τότε η κυβέρνηση Πούτιν. Οι διαδηλωτές ζήτησαν την ακύρωση των εκλογών και την παραίτηση της κυβέρνησης. Αυτές οι διαδηλώσεις οδήγησαν σε ανησυχίες περί του ξεσπάσματος μιας έγχρωμης επανάστασης στη Ρωσία. Έχει υποστηριχθεί ότι από το 2005 έως το 2012 έχουν σχηματιστεί από τον Πούτιν και την Ενωμένη Ρωσία μια σειρά από παραστρατιωτικές οργανώσεις πιστές στον ίδιο και το κόμμα. Στις προεδρικές εκλογές του 2012, κέρδισε ποσοστό άνω του 60% και ορκίστηκε ξανά στο ύπατο αξίωμα της χώρας.

Τρίτη προεδρία (2012-2018)

Πιστεύεται ότι ο Νικολάι Πατρούσεφ είναι ένας από τους πιο στενούς συμβούλους του Πούτιν.

Στο συνέδριο του κόμματος Ενωμένη Ρωσία στη Μόσχα στις 24 Σεπτεμβρίου 2011, ο Μεντβέντεφ πρότεινε επίσημα στον Πούτιν το χρίσμα του κόμματος για να συμμετάσχει στις εκλογές του 2012, μια πρόταση που έγινε αποδεκτή από τον Πούτιν. Οι δύο άνδρες είχαν συμφωνήσει στην τρίτη υποψηφιότητα του Πούτιν στις εκλογές του 2012.

Στις προεδρικές εκλογές του 2012, κέρδισε ποσοστό άνω του 60% και ορκίστηκε ξανά στο ύπατο αξίωμα της χώρας, αν και υπήρχαν αρκετές καταγγελίες για νοθεία. Η αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση για νοθεία. Ενώ η κυβέρνηση έκανε προσπάθειες να κάνει πιο διαφανή την εκλογική διαδικασία, τοποθετώντας κάμερες σε εκλογικούς σταθμούς, η ρωσική αντιπολίτευση και παρατηρητές από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη επέκριναν τη κυβέρνηση για νοθεία. Το ρωσικό κομμουνιστικό κόμμα επέκρινε την αντιμετώπιση των κομμάτων από τα ΜΜΕ, κατηγορώντας τα ότι εργάστηκαν αποκλειστικά για τον Πούτιν.

Στις μέρες πριν και αμέσως μετά την εκλογή του Πούτιν έλαβαν χώρα διαμαρτυρίες κατά του Πούτιν. Η πιο γνωστή διαμαρτυρία ήταν αυτή της αντιπολιτευόμενης ομάδας Pussy Riot στις 21 Φεβρουαρίου και η δίκη των μελών της. Στις 6 Μαίου συμμετείχαν 8 με 20 χιλιάδες άτομα σε μια διαδήλωση στη Μόσχα, όπου ογδόντα άτομα τραυματίστηκαν, ενώ 450 συνελήφθησαν την ίδια μέρα και 120 την επομένη. Την ίδια μέρα έλαβε χώρα μια αντιδιαδήλωση 130.000 συμμετεχόντων στο στάδιο Λουζνικί. Μερικοί συμμετέχοντες δήλωσαν ότι υποχρεώθηκαν από τους εργοδότες τους να πάνε, άλλοι ότι πληρώθηκαν για να πάνε και ότι άλλοι παραπλανήθηκαν καθώς πίστευαν ότι θα πήγαιναν σε φεστιβάλ παραδοσιακής μουσικής. Είναι το μεγαλύτερο συλλαλητήριο υπέρ του Πούτιν στην ιστορία.

Ο Πούτιν με τον Μπαράκ Ομπάμα σε συνάντηση της Ομάδας των Οκτώ στην Βόρεια Ιρλανδία στο Ηνωμένο Βασίλειο, 17 Ιουνίου 2013.

Ο Πούτιν ορκίστηκε πρόεδρος για τρίτη φορά στις 7 Μαίου 2012. Στην πρώτη μέρα της προεδρίας του ο Πούτιν δημοσίευσε 14 διατάγματα. Ένα αφορούσε τους στόχους για την ρωσική οικονομία. Άλλα διατάγματα αφορούσαν τις σχέσεις μεταξύ των εθνών της Ρωσίας, την εκπαίδευση, τη στέγαση, την άμυνα, τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το 2012 με 2013 η κυβέρνηση αυστηροποίησε τους νόμους για τους ΛΟΑΤ, ψηφίζοντας τον λεγόμενο νόμο "κατά της προπαγάνδας των ΛΟΑΤ", την σημαία των ΛΟΑΤ, σύμφωνα και βιβλία για τους ΛΟΑΤ με ψήφισμα στην Κρατική Δούμα το 2013. Ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι ο νόμος ήταν στη πραγματικότητα μια "απαγόρευση στην προπαγάνδα υπέρ της παιδοφιλίας και της ομοφυλοφιλίας" και αρνήθηκε ότι υπήρχε κάποια μορφή διάκρισης εναντίον των ομοφυλοφίλων λόγω της ιδεολογίας τους.

Τον Ιούνιο του 2013 ο Πούτιν συμμετείχε σε μια συγκέντρωση που διοργάνωσε το Παρρωσικό Λαϊκό Μέτωπο, η οποία μεταδόθηκε στην κρατική τηλεόραση, και εξελέγη ηγέτης του. Το 2011 ιδρύθηκε αυτή η οργάνωση. Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του BBC στη Μόσχα Στιβ Ρόζενμπεργκ, το κίνημα έχει στόχο να φέρει το Κρεμλίνο πιο κοντά στο λαό και να αντικαταστήσει αν χρειαστεί το κόμμα Ενωμένη Ρωσία, του οποίου η δημοτικότητα μειώνεται και στηρίζει τον Πούτιν.

Το 2014 άρχισε όμως μια στασιμότητα στην ρωσική οικονομία, σαν αποτέλεσμα των κυρώσεων για την κρίση της Κριμαίας.

Εξωτερική πολιτική

Ο στόχος της επιστροφής της Ρωσίας στο χώρο των μεγάλων δυνάμεων αποτελεί και στόχο του ρωσικού λαού, καθώς η περίοδος Γιέλτσιν ήταν μια περίοδος οικονομικής κατάρρευσης, ανέχειας, και κατακόρυφης πτώσης του βιοτικού επιπέδου. Το καθεστώς Γιέλτσιν είχε την στήριξη της Δύσης και ορισμένων ολιγαρχών, που πλούτισαν από το ξεπούλημα και την ιδιωτικοποίηση της κρατικής περιουσίας. Ιδιαίτερα την εποχή εκείνη οι αυτοκτονίες, η εγκληματικότητα και η φτώχεια ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Ο Πούτιν είναι υποστηρικτής της άποψης ότι η Ρωσία πρέπει να είναι μεγάλη δύναμη. Έχει χαρακτηρίσει την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης ως τη μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του 20ού αιώνα, και είναι υποστηρικτής του ευρασιανισμού, δηλαδή ότι η Ρωσία πρέπει να διατελέσει ηγετικό ρόλο στην Ευρασία.

Επισκόπηση

Στην πρώτη πενταετία, η εξωτερική πολιτική του Πούτιν χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια της ισχυροποίησης της Ρωσίας στη διεθνή πολιτική σκηνή μέσα από τη συνεργασία και την οικονομική ανάπτυξη, τη μη αμφισβήτηση της Αμερικανικής υπεροχής και την πίστη στην παρούσα κατάσταση, και την προσπάθεια ένταξης στην Ευρώπη. Μάλιστα το 2000 είχε καταθέσει αίτημα για την ένταξη της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ. Ο Πούτιν επιβλέπει την επανένταξη της Τσετσενίας στη Ρωσία με δεύτερο πόλεμο το 1999-2000, μετά την προσάρτηση της οποίας η Ρωσία κατηγορήθηκε για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ ανέπτυξε και μια ισχυρή σχέση με τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τον Πούτιν σαν έξυπνο και ικανό πολιτικό. Παράλληλα, ο Πούτιν επικεντρώνεται και στην σύσφιγξη των σχέσεων με την Ευρώπη γενικότερα, αλλά και συγκεκριμένα με τη Γαλλία και τη Γερμανία μετά την νατοϊκή εισβολή στο Ιράκ. Παράλληλα, το ρωσικό αέριο αποτέλεσε βασικό οδηγό της γερμανικής ανάπτυξης στην αυγή του 21ου αιώνα, όπως φαίνεται και από τις σημαντικές συνέπειες που έχει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η διακοπή της τροφοδοσίας με ρωσικό αέριο. Παράλληλα, καθ'όλη τη δεκαετία του 2000, η Ρωσία είχε ισχυρά πλεονάσματα, βασιζόμενη στα ορυκτά καύσιμα και τα μέταλλα.

Τον Ιούνιο του 2000, ο Πούτιν είχε δηλώσει ότι η προτεραιότητα της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής αποτελούσε η αύξηση της επιρροής σε περιοχές κοντά στη Ρωσία, όπως η πρώην Σοβιετική Ένωση, παραδεχόμενος την μείωση του διεθνούς ρόλου της Ρωσίας μετασοβιετικά. Σήμερα, από πλευράς της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής στόχος είναι η επέκταση της πολύ πιο πέρα από την πρώην ΕΣΣΔ.

Η τετραετία 2005 με 2008 χαρακτηρίζεται από μια εντονότερη προσπάθεια αναβάθμισης της Ρωσίας σαν μεγάλη δύναμη αλλά και την τόνωση της ηγετικής της θέσης στο εγγύς εξωτερικό, όπως αποκαλείται στη Ρωσία η περιοχή των Σοβιετικών δημοκρατιών. Ενδεικτικό παράδειγμα της ισχύος της Ρωσίας στην πρώην ΕΣΣΔ είναι το σύμφωνο που υπέγραψε ο Πούτιν τον Νοέμβριο του 2005 με τον Ισλάμ Καρίμοφ του Ουζμπεκιστάν στο Κρεμλίνο, όπου η Ρωσία απέκτησε το δικαίωμα να αναπτύξει ρωσικά στρατεύματα εκεί και οι ρωσικές επιχειρήσεις πετρελαίου θα έχουν προνομιακή μεταχείριση, κίνηση που διαβάστηκε σαν πολιτική νίκη του Πούτιν. Η Ρωσία, καθώς είχε πλέον ισχυροποιηθεί οικονομικά, άρχισε να παύει να αποδέχεται, αν και συνέχισε να αναγνωρίζει την αμερικανική ηγεμονία. Η Ρωσία συνέχισε να επιδιώκει στενή συνεργασία με τη Δύση, αν και δεν δίστασε να συγκρουστεί για τα συμφέροντα της (π.χ. επέκταση του ΝΑΤΟ, πόλεμος στην Γεωργία). Η Ρωσία συμβάλλει στην συγκρότηση των BRICS, του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης και στην τότε Ευρασιατική Τελωνειακή Ένωση που την επόμενη περίοδο θα μετεξελιχθεί στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση. Τα BRICS συστάθηκαν το 2009 στο Γιεκατερινμπούργκ της Ρωσίας, συγκροτούμενα από μια ομάδα αναδυόμενων οικονομιών, συγκεκριμένα από τη Βραζιλία, την Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα.

Την περίοδο του 2009 με 2011 η Ρωσία προσπάθησε να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Αμερική, ενόσω ο Μεντβέντεφ ήταν πρόεδρος και ο Πούτιν πρωθυπουργός υπογράφοντας συμφωνίες, όπως αυτήν για την μείωση των πυρηνικών όπλων, την απόφαση του Προέδρου Ομπάμα να σταματήσει προσωρινά την εγκατάσταση της αντιβαλλιστικής ασπίδας στην Ανατολική Ευρώπη, την επιβολή κυρώσεων στο Ιράν αλλά και συμφωνία για την στήριξη από την Αμερική στις ενταξιακές προσπάθειες της Ρωσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Από τα μέσα του 2010 λίγες μέρες μετά την επίσκεψη του Μεντβέντεφ στις ΗΠΑ συνελήφθησαν δέκα Ρώσοι πράκτορες.

Από το 2011 και εντεύθεν η Ρωσία έχει μπει σε μια τροχιά αμφισβήτησης της Δύσης, ενώ έχει εντείνει, κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου της προεδρίας του Πούτιν, την συνεργασία με την Κίνα και άλλες αναδυόμενες δυνάμεις. Το 2014 ο Πούτιν με τον κινέζο ομόλογό του συναντήθηκαν και υπέγραψαν μια συμφωνία ύψους 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καλύπτοντας θέματα φυσικού αερίου, υποδομής και άλλων, ένδειξη της αυξανόμενης σύγκλισης των δύο χωρών. Παράλληλα η Ρωσία έχει συνεργαστεί με τη Κίνα σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών και διπλωματίας, με κοινά βέτο, βέτο του ενός όταν υπάρχει ψήφισμα που ενοχλεί τα συμφέροντα του άλλου, αλλά και σε άλλα θέματα. Στόχος της εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν είναι η δημιουργία μιας νέας τάξης πραγμάτων και ενός πολυπολικού κόσμου.

Το 2015 ο Τζόζεφ Ντάνφορντ, αμερικάνος στρατηγός και επικεφαλής του Αμερικανικού ΓΕΣ, χαρακτήρισε την Ρωσία του Πούτιν "μεγαλύτερο εχθρό για την Αμερική". Επί Πούτιν η Ρωσία έχει μια σαφή σφαίρα επιρροής στην Σοβιετική Ένωση, ιδίως στην Λευκορωσία και την Κεντρική Ασία, και έχει επεκτείνει την επιρροή της στο εξωτερικό. Παράλληλα, ο Πούτιν είναι κατά της επέκτασης του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη.

Πολιτική στο εσωτερικό

Οι πολιτικές του Πούτιν στο εσωτερικό, ιδιαίτερα στην αρχή της πρώτης προεδρίας του, στόχευαν στη δημιουργία μιας κάθετης δομής εξουσίας. Στις 13 Μαΐου 2000, ο Πούτιν εξέδωσε ένα διάταγμα σύμφωνα με το οποίο χώριζε τα 89 ομοσπονδιακά υποκείμενα της Ρωσίας σε επτά διοικητικά ομοσπονδιακά διαμερίσματα, διορίζοντας έναν προεδρικό απεσταλμένο υπεύθυνο για καθεμία από αυτές τις περιφέρειες, τον πληρεξούσιο αντιπρόσωπο της ρωσικής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με τον Στίβεν Ουάιτ, η Ρωσία του Πούτιν κατέστησε σαφές ότι δεν είχε πρόθεση να δημιουργήσει μια «δεύτερη έκδοση» του αμερικανικού ή βρετανικού πολιτικού συστήματος, αλλά ένα σύστημα που θα ανταποκρινόταν όσο το δυνατόν περισσότερο στις παραδόσεις και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ρωσικού έθνους. Ορισμένοι σχολιαστές έχουν περιγράψει ότι ο Πούτιν ακολουθεί το μοντέλο της «κυρίαρχης δημοκρατίας». Σύμφωνα με τους υποστηρικτές αυτής της άποψης (όπως ο Βλαντισλάβ Σουρκόφ), οι ενέργειες και οι πολιτικές της κυβέρνησης πρέπει να απολαμβάνουν την υποστήριξη του λαού της Ρωσίας, να υπαγορεύονται από την ίδια την κυβέρνηση και να μην είναι επηρεασμένες ή υπαγορευμένες από κάποιον ξένο φορέα ή χώρα.

Ο Πούτιν έχει επίσης προσπαθήσει να μειώσει την επιρροή των ολιγαρχών και έχει ενισχύσει τον κρατικό τομέα, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ρωσικής οικονομίας.

Το σύστημα διακυβέρνησης του Πούτιν χαρακτηρίζεται από τον Σουηδό οικονομολόγο Άντερς Ώσλουντ ως ένα σύστημα χειροκίνητης διαχείρισης: «Αφού ο Πούτιν ανέλαβε εκ νέου την προεδρία το 2012, η διακυβέρνησή του περιγράφεται καλύτερα ως «χειροκίνητη διαχείριση», όπως οι Ρώσοι συνηθίζουν να λένε. Ο Πούτιν έχει δηλαδή ελευθερία κινήσεων για να κυβερνήσει, συχνά με ανεπαρκή αξιολόγηση των συνεπειών μιας απόφασης. Ο λόγος που ο Πούτιν δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομία είναι η άποψη του ότι οι οικονομικές κρίσεις αποσταθεροποιούν πολιτικά μια χώρα, μια άποψη που προέρχεται από το κραχ του 1998. Επομένως, νοιάζεται για την οικονομική σταθερότητα»

Την περίοδο μετά το 2012 έχουν σημειωθεί μαζικές διαμαρτυρίες κατά της νοθείας, της λογοκρισίας και της αυστηροποίησης των νόμων του συνέρχεσθαι. Τον Ιούλιο του 2000, σύμφωνα με ένα νόμο που πρότεινε ο ίδιος και εγκρίθηκε από την Ομοσπονδιακή Συνέλευση της Ρωσίας, ο Πούτιν απέκτησε το δικαίωμα να απολύσει τους επικεφαλής των 89 ομοσπονδιακών υποκειμένων. Το 2004, η άμεση εκλογή των επικεφαλής των ομοσπονδιακών υποκειμένων καταργήθηκε. Πλέον τους επικεφαλής των ομοσπονδιακών υποκειμένων τους προτείνει ο πρόεδρος και ο διορισμός παραπέμπεται στο τοπικό κοινοβούλιο για να εγκριθεί.

Ο Πούτιν θεώρησε αυτή την απόφαση σαν μια απαραίτητη κίνηση για να σταματήσει τις αποσχιστικές τάσεις που υπήρχαν σε ορισμένες δημοκρατίες αλλά και για να απαλλαγεί από εκείνους τους κυβερνήτες που είχαν δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα. Αυτή αλλά και άλλες αποφάσεις του Πούτιν έχουν επικριθεί από πολλά ανεξάρτητα ρωσικά μέσα ενημέρωσης και δυτικούς σχολιαστές ως αντιδημοκρατικές. Το 2012, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, διάδοχος του Πούτιν, άλλαξε το νόμο και οι επικεφαλείς των ομοσπονδιακών υποκειμένων της Ρωσίας εκλέγονται από τον λαό.

Κατά την πρώτη του θητεία, ο Πούτιν αντιτάχθηκε σε ορισμένους από τους ολιγάρχες που έβγαλε η εποχή Γιέλτσιν, καθώς και στους πολιτικούς του αντιπάλους, με αποτέλεσμα την εξορία ή τη φυλάκιση ανθρώπων όπως ο Μπορίς Μπερεζόφσκι, ο Βλαντίμιρ Γκουσίνσκι και ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ενώ ολιγάρχες όπως οι Ρομάν Αμπράμοβιτς και Αρκάντι Ροτενμπέργκ είναι φίλοι και σύμμαχοι με τον Πούτιν. Ο Αμπράμοβιτς, μάλιστα, ήταν κυβερνήτης της Τσετσενίας για οχτώ χρόνια, επενδύοντας περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ στη περιοχή. Ο Πούτιν πέτυχε να κωδικοποιήσει το δίκαιο της γης και το φορολογικό δίκαιο και δημοσίευσε νέους κώδικες για το εργατικό, διοικητικό, ποινικό, εμπορικό και αστικό δικονομικό δίκαιο. Υπό την προεδρία του Μεντβέντεφ, η κυβέρνηση του Πούτιν εφάρμοσε ορισμένες βασικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της κρατικής ασφάλειας, ψηφίζοντας νόμους για τη μεταρρύθμιση της ρωσικής αστυνομίας και του στρατού.

Οικονομικές, βιομηχανικές και ενεργειακές πολιτικές

Το ρωσικό ΑΕΠ από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης μέχρι το 2014. Μετά το 2014 υπάρχουν προβλέψεις.

Ο Σεργκέι Γκουρίεφ διακρίνει την οικονομική πολιτική του Πούτιν σε τέσσερις διακριτές περιόδους: τα χρόνια των «μεταρρυθμίσεων» στην πρώτη θητεία του (1999–2003), τα χρόνια της «κρατικοποίησης» στη δεύτερη θητεία του (2004 – πρώτο εξάμηνο 2008), οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και ανάκαμψης (δεύτερο εξάμηνο 2008–2013), αλλά και οι επιπτώσεις της αντιπαράθεσης με την Ουκρανία, τις δυτικές κυρώσεις, την πτώση των τιμών των ορυκτών καυσίμων και τη στασιμότητα (2014–σήμερα).

Το 2000, ο Πούτιν ξεκίνησε το «Πρόγραμμα για την Κοινωνικοοικονομική Ανάπτυξη της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην περίοδο 2000–2010», αλλά εγκαταλείφθηκε το 2008 όταν το πρόγραμμα είχε ολοκληρωθεί μόνο κατά 30%. Τροφοδοτημένος από την άνθηση του εμπορίου κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 2000, συμπεριλαμβανομένης της ανόδου των τιμών του πετρελαίου σε επίπεδα ρεκόρ, υπό την κυβέρνηση Πούτιν από το 2000 έως το 2016, το εισόδημα του μέσου ρώσου πολίτη αυξήθηκε κατά 4.5 φορές. Κατά τη διάρκεια των πρώτων οκτώ ετών της διακυβέρνησης Πούτιν, η βιομηχανία αναπτύχθηκε σημαντικά, τόσο ως προς την βιομηχανική παραγωγή αλλά και την παρουσία των βιομηχανικών επιχειρήσεων, με τον τομέα των κατασκευών, τα πραγματικά εισοδήματα, και η μεσαία τάξη να καταγράφουν μεγάλη άνοδο και βελτίωση στο βιοτικό τους επίπεδο. Το ρωσικό ταμείο εναπόθεσης εισπράξεων από τα πετρέλαια επέτρεψε στη Ρωσία να αποπληρώσει όλα τα χρέη που κληρονόμησε από την Σοβιετική Ένωση ως το 2005. Η Ρωσία προσχώρησε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου στις 22 Αυγούστου 2012.

Το 2006, ο Πούτιν ξεκίνησε ένα πρόγραμμα ενοποίησης της ρωσικής αεροδιαστημικής βιομηχανίας, για να φέρει τις μεγάλες εταιρείες παραγωγής υπό την επίβλεψη μιας ενιαίας εταιρείας, της Ενωμένης Αεροδιαστημικής Επιχείρησης (ρωσικά: Объединённая авиастроительная корпорация‎‎). Τον Σεπτέμβριο του 2020, ο γενικός διευθυντής της επιχείρησης ανακοίνωσε ότι η επιχείρηση θα λάβει το μεγαλύτερο πακέτο στήριξης στην αεροναυπηγική βιομηχανία που έχει καταβάλλει από το 1991 η ρωσική κυβέρνηση προκειμένου να πληρώσει και να επαναδιαπραγματευτεί το χρέος της.

Το 2014, ο Πούτιν υπέγραψε συμφωνία προμηθεύοντας στην Κίνα 38 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Το εγχείρημα Δύναμη της Σιβηρίας, το οποίο ο Πούτιν αποκάλεσε το «μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο στον κόσμο», ξεκίνησε το 2019 και αναμένεται να συνεχιστεί για 30 χρόνια κοστίζοντας στην Κίνα 400 δισεκατομμύρια δολάρια σε 30 χρόνια. Η οικονομική κρίση της Ρωσίας ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του 2014 όταν το ρωσικό ρούβλι κατέρρευσε λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου και των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ενώ το 2017 η Ρωσία επέστρεψε σε ρυθμούς ανάπτυξης. Αυτά τα γεγονότα με τη σειρά τους οδήγησαν στην απώλεια της εμπιστοσύνης των επενδυτών στη ρωσική οικονομία και την εκροή κεφαλαίων, αν και έχει επίσης υποστηριχθεί ότι οι κυρώσεις είχαν ελάχιστη έως καθόλου επίδραση στην οικονομία της Ρωσίας. Το 2017 η Ρωσία επανήλθε σε ρυθμούς ανάπτυξης, καταγράφοντας ανάπτυξη 1.8% το 2017, 2.8% το 2018 και 2.2% το 2019. Ακόμη και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που οδήγησε σε κυρώσεις αρκετά μεγαλύτερης κλίμακας από αυτές του 2014, με τις αποχωρήσεις εταιρειών που απασχολούσαν χιλιάδες άτομα στη Ρωσία, έχει οδηγήσει σε χαμηλότερη του αναμενομένου ύφεση. Ο Πούτιν έχει επικριθεί για την διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα, κερδίζοντας από το Έργο Αναφοράς της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος τον τίτλο του προσώπου της χρονιάς για το 2014.

Σύμφωνα με το αντιπολιτευόμενο Meduza, ο Πούτιν έχει προβλέψει από το 2007 σε πολλές περιπτώσεις ότι η Ρωσία θα γίνει μία από τις πέντε μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Το 2013, είπε ότι το ΑΕΠ της Ρωσίας ήταν ένα από τα πέντε μεγαλύτερα παγκοσμίως, αλλά η ρωσική οικονομία εξακολουθεί να υστερεί σε σχέση με άλλες χώρες σε δείκτες όπως η παραγωγικότητα της εργασίας.

Περιβαλλοντική πολιτική

Το 2004, ο Πούτιν υπέγραψε τη συνθήκη του Πρωτοκόλλου του Κιότο, ένα πρωτόκολλο του οποίου η εφαρμογή αποσκοπούσε στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, η Ρωσία υποχρεώθηκε σε μείωση των εκπομπών αερίων, επειδή το Πρωτόκολλο του Κιότο λαμβάνει σαν πρότυπο τα επίπεδα εκπομπών του 1990 και οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου της Ρωσίας έπεσαν πολύ μετά το 1990 λόγω της αποβιομηχάνισης που προέκυψε με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Η ίδια κατακόρυφη πτώση συνέβη και στα άλλα πρώην κομμουνιστικά κράτη.

Ο Πούτιν επιβλέπει προσωπικά μια σειρά προγραμμάτων προστασίας για σπάνια και απειλούμενα ζώα στη Ρωσία, όπως η τίγρη του Αμούρ, η λευκή φάλαινα, η πολική αρκούδα, και η λεοπάρδαλη του χιονιού.

Θρησκευτική πολιτική

Ο Πούτιν συναντιέται με τον Ρώσο πατριάρχη, και θρησκευτικούς ηγέτες των Μουσουλμάνων και Βουδιστών της Ρωσίας, Φεβρουάριος 2001.

Ο Πούτιν παρακολουθεί τακτικά τις πιο σημαντικές λειτουργίες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας τις κύριες ιερές ημέρες και έχει δημιουργήσει καλή σχέση με τους Πατριάρχες της Ρωσικής Εκκλησίας, τον αείμνηστο Αλέξιο Β΄ της Μόσχας και τον σημερινό Κύριλλο της Μόσχας. Ως πρόεδρος, ο Πούτιν συμμετείχε στην προώθηση της πράξης κανονικής επανένωσης με το Πατριαρχείο Μόσχας, η οποία υπεγράφη στις 17 Μαΐου 2007, η οποία αποκατέστησε τις σχέσεις μεταξύ της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εκτός Ρωσίας μετά από ένα σχίσμα 80 ετών.

Υπό τον Πούτιν, η Χασιδική Ομοσπονδία Εβραϊκών Κοινοτήτων της Ρωσίας έχει αυξήσει την επιρροή της στην εβραϊκή κοινότητα, εν μέρει λόγω της επιρροής επιχειρηματιών που υποστήριζαν την Ομοσπονδία, όπως οι Λεβ Λεβίεφ και Ρομάν Αμπράμοβιτς. Σύμφωνα με το Εβραϊκό Τηλεγραφικό Πρακτορείο, ο Πούτιν είναι δημοφιλής πολιτικός στην κοινότητα των Ρωσοεβραίων, η οποία τον βλέπει σαν δύναμη σταθερότητας. Ο αρχιραβίνος της Ρωσίας, Μπερέλ Λαζάρ, έχει υποστηρίξει ότι ο Πούτιν «έδινε μεγάλη προσοχή στις ανάγκες της κοινότητάς μας και συνδέθηκε με εμάς με βαθύ σεβασμό». Το 2016, ο Ρόναλντ Σ. Λάουντερ, πρόεδρος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Κογκρέσου, επαίνεσε επίσης τον Πούτιν επειδή αυτός έκανε την Ρωσία «μια χώρα όπου οι Εβραίοι είναι ευπρόσδεκτοι».

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υποστηρικτές της θρησκευτικής ελευθερίας έχουν επικρίνει την κατάσταση της θρησκευτικής ελευθερίας στη Ρωσία. Το 2016, ο Πούτιν επέβλεψε την ψήφιση νομοθεσίας που απαγόρευε την δράση ιεραποστόλων στη Ρωσία. Θρησκευτικές μειονότητες έχουν καταπιεστεί σύμφωνα με τους νόμους κατά του εξτρεμισμού, ιδιαίτερα οι Μάρτυρες του Ιεχωβά.

Μία από τις τροποποιήσεις του 2020 στο Σύνταγμα της Ρωσίας έχει οδηγήσει στην αναφορά του Θεού στο σύνταγμα της Ρωσίας.

Στρατιωτική ανάπτυξη

Ο Πούτιν με τον επί μακρόν υπουργό Άμυνας της Ρωσίας, Στρατηγό Στρατού Σεργκέι Σοϊγκού, στην Ανατολική Στρατιωτική Περιφέρεια, το 2013.

Μετά την ανακοίνωση της επανέναρξης των μεγάλης απόστασης πτήσεων των στρατηγικών βομβαρδιστικών αεροπλάνων της Ρωσίας ακολούθησε η ανακοίνωση του Ρώσου υπουργού Άμυνας Ανατόλι Σερντιουκόφ κατά τη συνάντησή του με τον Πούτιν στις 5 Δεκεμβρίου 2007, ότι 11 πλοία, συμπεριλαμβανομένου του αεροπλανοφόρου Ναύαρχος Κουζνετσόφ, θα συμμετείχαν στο πρώτο μεγάλο ναυτικό ταξίδι του ρωσικού ναυτικού στη Μεσόγειο από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Ενώ από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Ρωσία άρχισε να αφιερώνει ένα μεγαλύτερο χρηματικό ποσό στη στρατιωτική και αμυντική βιομηχανία της, μόλις το 2008 ξεκίνησε η πλήρης μεταρρύθμιση του ρωσικού στρατού, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και την αύξηση της αποτελεσματικότητάς τους και του αξιόμαχού τους. Η μεταρρύθμιση πραγματοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον υπουργό Άμυνας Σερντιουκόφ κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μεντβέντεφ, υπό την επίβλεψη τόσο του Πούτιν, ως αρχηγού της κυβέρνησης, όσο και του Μεντβέντεφ, ως αρχιστράτηγου των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Τα βασικά στοιχεία της μεταρρύθμισης του ρωσικού στρατού περιελάμβαναν τη μείωση των ενόπλων δυνάμεων σε ένα εκατομμύριο, τη μείωση του αριθμού των αξιωματικών, τον συγκεντρωτισμό με την αλλαγή του τρόπου εκπαίδευσης των αξιωματικών καθώς οι 65 στρατιωτικές σχολές έγιναν 10 «συστημικά» στρατιωτικά κέντρα εκπαίδευσης, τη δημιουργία ενός επαγγελματικού σώματος Υπαξιωματικών, τη μείωση του μεγέθους της κεντρικής στρατιωτικής διοίκησης, την εισαγωγή περισσότερης επιμελητείας από πολίτες και βοηθητικού προσωπικού, την αναδιοργάνωση των εφεδρειών, την αναδιοργάνωση του στρατού πάνω σε ένα σύστημα ταξιαρχιών και την αναδιοργάνωση των αεροπορικών δυνάμεων σε σύστημα βασισμένο στις αεροπορικές βάσεις και όχι στα συντάγματα.

Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, ο Πούτιν ξεκίνησε το πρόγραμμα ανάπτυξης των πυρηνικών δυνατοτήτων της Ρωσίας λόγω της μονομερούς απόφασης του Προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συνθήκη του 1972 κατά των βαλλιστικών πυραύλων. Για να αντιμετωπίσει, κατά τον Πούτιν, την αμερικανική προσπάθεια για την υπονόμευση των δυνατοτήτων πυρηνικής αποτροπής της Ρωσίας, η Μόσχα έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα ανάπτυξης νέων όπλων ικανών να νικήσουν κάθε νέο αμερικανικό σύστημα άμυνας βαλλιστικών πυραύλων ή αναχαίτισης. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι αυτή η στρατηγική πυρηνικού επανεξοπλισμού της Ρωσίας επί Πούτιν παραβιάζει τους όρους της Συνθήκης για τις πυρηνικές δυνάμεις μέσου βεληνεκούς που συνήψαν τον Δεκέμβριο του 1987 οι Γκορμπατσώφ και Ρήγκαν.

Ως εκ τούτου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ δεν θα θεωρούν πλέον ότι δεσμεύονται από τους όρους της συνθήκης, αυξάνοντας τις εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών. Έπειτα ο Πούτιν δηλώσει ότι η Ρωσία δεν θα ξεκινήσει πρώτη σε μια πυρηνική σύγκρουση, αλλά θα απαντήσει και θα εκμηδενίσει τον αντίπαλο, και ότι η Ρωσία θα είναι το θύμα. Παράλληλα ισχυρίστηκε ότι οι Ρώσοι θα πάνε στο παράδεισο σαν μάρτυρες.

Ο Πούτιν επιδίωξε επίσης να αυξήσει τις εδαφικές διεκδικήσεις της Ρωσίας στην Αρκτική και τη στρατιωτική της παρουσία εκεί. Τον Αύγουστο του 2007, η ρωσική αποστολή Αρκτική 2007, η οποία αποτελεί μέρος της έρευνας που σχετίζεται με τη ρωσική αξίωση εδαφικής επέκτασης του 2001, τοποθέτησε μια ρωσική σημαία στον βυθό της θάλασσας στο Βόρειο Πόλο. Τόσο η παρουσία του ρωσικού στρατού και των υποβρυχίων στην Αρκτική αυξάνεται.

Πολιτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Διαμαρτυρία της ρωσικής αντιπολίτευσης στη Μόσχα, 26 Φεβρουαρίου 2017.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ισχυρίζεται ότι από τον Μάιο του 2012, όταν ο Πούτιν επανεξελέγη πρόεδρος, η Ρωσία έχει θεσπίσει πολλούς περιοριστικούς νόμους, έχει ξεκίνησε επιθεωρήσεις σε μη κυβερνητικές οργανώσεις, έχει παρενοχλήσει και φυλακίσει πολιτικούς ακτιβιστές και έχει αρχίσει να περιορίζει τους επικριτές του καθεστώτος. Η Ρωσία έχει ψηφίσει νόμο για τους «ξένους πράκτορες», ο οποίος θεωρείται υπερεκτενής καθώς περιλαμβάνει ρωσικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που χρηματοδοτούνται από κυβερνήσεις και οργανώσεις του εξωτερικού, το νόμο περί προδοσίας και το νόμο του συνέρχεσθαι που τιμωρεί πολλές εκφράσεις διαφωνίας.

Οι ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων επέκριναν τη Ρωσία για λογοκρισία κατά των ΛΟΑΤ με τις διατάξεις του «νόμου για την προπαγάνδα των ομοφυλοφίλων». Ο νόμος αναφέρεται στην απαγόρευση προώθησης μηνυμάτων που στρέφονται εναντίον της παραδοσιακής έννοιας της οικογένειας. Σύμφωνα με τα δυτικά ΜΜΕ, η ύπαρξη του νόμου αυτού έχει αυξήσει τη βία κατά των ΛΟΑΤ.

Νόμος για τους «ξένους πράκτορες» στη Ρωσία

Το 2012, υπερψηφίστηκε από το ρωσικό κοινοβούλιο, νόμος που καθόριζε ότι οργανώσεις που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό και εμπλέκονται σε πολιτικές δραστηριότητες θεωρούνται ως «ξένοι πράκτορες» που δρουν ενάντια στα συμφέροντα της Ρωσίας. Ο νόμος συμπεριέλαβε ΜΜΕ και οργανώσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Με μετέπειτα προσθήκες συμπεριέλαβε μεμονωμένους δημοσιογράφους και μπλόγκερ. Με την τελευταία τροποποίηση του νόμου, που έγινε το 2020, άτομα που λαμβάνουν χρηματοδότηση από το εξωτερικό προκειμένου να διερευνήσουν στρατιωτικές ή στρατιωτικές - τεχνικές δραστηριότητες εντός της Ρωσίας θα χαρακτηρίζονται ως ξένοι πράκτορες. Με το νόμο θεσπίζεται η υποχρέωση όλων όσων χαρακτηρίζονται ξένοι πράκτορες - να αναφέρουν τις δραστηριότητές τους και να υπόκεινται σε συχνούς φορολογικούς ελέγχους. Οι υπερασπιστές του νόμου θεωρούν ότι είναι απαραίτητος προκειμένου να προστατευθούν τα συμφέροντα της Ρωσίας και να ελεγχθεί η ανάμιξη των ξένων στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας.

Πολιτική για τα ΜΜΕ

Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα η Ρωσία ήταν 148η στην ελευθερία του τύπου το 2013, σε κατάλογο 179 χωρών. Ιδιαίτερα επέκρινε τη Ρωσία για την καταστολή της αντιπολίτευσης και την αποτυχία των αρχών να καταδιώξουν σθεναρά και να προσαγάγουν στη δικαιοσύνη εγκληματίες που έχουν δολοφονήσει δημοσιογράφους. Το Freedom House κατατάσσει τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ως "μη ελεύθερα", υποδεικνύοντας ότι απουσιάζουν βασικές διασφαλίσεις και εγγυήσεις για την ασφάλεια και την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων και τις επιχειρήσεις των μέσων ενημέρωσης να κάνουν την δουλειά τους ελεύθερα.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Πούτιν και ο κύκλος του άρχισαν να προωθούν στα ΜΜΕ την εικόνα των σταθεροποιητών που δημιουργούν μια νέα ισχυρή Ρωσία, παρομοιάζοντας την διακυβέρνησή τους με αυτή των ηγετών του 17ου αιώνα που τερμάτισαν την πιο δύσκολη περίοδο του Βασιλείου της Ρωσίας την επονομαζόμενη «Εποχή των αναστατώσεων» της Ρωσίας,

Παρά το γεγονός ότι τα ελαττώματα της κυβέρνησης Πούτιν είναι γνωστά, οι νέοι θαυμάζουν τον Πούτιν για πολλούς λόγους, όπως η σταθερότητα, η ανάπτυξη, η επαναφορά της εθνικής υπερηφάνειας με διπλωματικές και στρατιωτικές νίκες, με τα ΜΜΕ να έχουν παίξει ρόλο σε αυτό.

Προώθηση του συντηρητισμού

Ο Πούτιν παρευρίσκεται στην Ορθόδοξη λειτουργία για τα Χριστούγεννα στο χωριό Τουργκίνοβο στην επαρχία Καλίνινσκι στη περιφέρεια Τβερ, στις 7 Ιανουαρίου 2016.

Ο Πούτιν έχει προωθήσει συντηρητικές πολιτικές σε κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά ζητήματα, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ο Πούτιν έχει επιτεθεί στην παγκοσμιοποίηση και στον νεοφιλελευθερισμό. Οι μελετητές συνδέουν τον Πούτιν με τον ρωσικό συντηρητισμό. Ο Πούτιν έχει προωθήσει νέες δεξαμενές σκέψης που συγκεντρώνουν ομοϊδεάτες διανοούμενους και συγγραφείς. Για παράδειγμα, ο σύλλογος Ιζμπόρσκι, ο οποίος ιδρύθηκε το 2012 από τον συντηρητικό δεξιό δημοσιογράφο Αλεξάντερ Προχάνοφ, τονίζει τον ρωσικό εθνικισμό, την αποκατάσταση του ιστορικού μεγαλείου της Ρωσίας και τη συστηματική αντίθεση στις φιλελεύθερες ιδέες και πολιτικές. Ο Βλαντισλάβ Σουρκόφ, ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος, έχει αποτελέσει έναν από τους βασικούς συμβούλους του Πούτιν σε θέματα οικονομίας.

Σε πολιτιστικά και κοινωνικά ζητήματα ο Πούτιν έχει συνεργαστεί στενά με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ο Πατριάρχης της Μόσχας Κύριλλος, επικεφαλής της ρωσικής Εκκλησίας, ενέκρινε την εκλογή του το 2012 δηλώνοντας ότι η θητεία του Πούτιν ήταν σαν «ένα θαύμα από τον Θεό». Στην Σοβιετική εποχή η εκκλησία δεχόταν καταπιέσεις. Πλέον έχει σημαντική επιρροή στη κοινωνία και είναι πολύ σεβαστή. Έτσι ο Κύριλλος έχει ενισχύσει την σύσφιγξη των δεσμών των πιστών με το κράτος.

Η Ρωσική Εκκλησία έχει υποστηρίξει την επέκταση της ρωσικής εξουσίας στην Κριμαία και την ανατολική Ουκρανία. Ορισμένοι Ρώσοι ορθόδοξοι θεωρούν τον Πούτιν διεφθαρμένο και βάναυσο ισχυρό άνδρα ή ακόμα και τύραννο. Άλλοι δεν τον θαυμάζουν, αλλά εκτιμούν το γεγονός ότι μάχεται ενάντια στους πολιτικούς τους αντιπάλους. Άλλοι πάλι εκτιμούν το γεγονός ότι ο Πούτιν υπερασπίζεται μερικές Ορθόδοξες διδασκαλίες, είτε πιστεύει σε αυτές είτε όχι.

Για τις αμβλώσεις, ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι «Στον σύγχρονο κόσμο, η απόφαση εξαρτάται από την ίδια τη γυναίκα». Αυτό τον έφερε σε αντίθεση με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Το 2020, υποστήριξε τις προσπάθειες για τη μείωση του αριθμού των αμβλώσεων αντί της απαγόρευσής τους.

Ο Πούτιν υποστήριξε το ρωσικό συνταγματικό δημοψήφισμα του 2020. Μεταξύ άλλων, στο Σύνταγμα της Ρωσίας περιγράφεται ότι ο γάμος είναι η νομική ένωση ενός άνδρα και μιας γυναίκας.

Διεθνείς αθλητικές εκδηλώσεις

Το 2007, ο Πούτιν ηγήθηκε της επιτυχημένης προσπάθειας εκ μέρους του Σότσι να διοργανώσει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες και τους Χειμερινούς Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2014, τους πρώτους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που φιλοξενήθηκαν από τη Ρωσία. Το 2008, η πόλη του Καζάν ανέλαβε να διοργανώσει την θερινή Πανεπιστημιάδα του 2013. Στις 2 Δεκεμβρίου 2010, η Ρωσία κέρδισε το δικαίωμα να φιλοξενήσει το Κύπελλο Συνομοσπονδιών 2017 και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2018 για πρώτη φορά στη ρωσική ιστορία. Το 2013, ο Πούτιν δήλωσε ότι οι ομοφυλόφιλοι αθλητές δεν θα αντιμετωπίσουν καμία διάκριση από το κράτος όσο συμμετέχουν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 στο Σότσι.

Προσωπική ζωή

Οικογένεια

Ο Πούτιν και η Λιουντμίλα Πούτινα στον γάμο τους στις 28 Ιουλίου 1983.

Στις 28 Ιουλίου 1983, ο Πούτιν παντρεύτηκε τη Λιουντμίλα Σκρέμπνιεβα και έζησαν μαζί στην Ανατολική Γερμανία από το 1985 έως το 1990. Έχουν δύο κόρες, τη Μαρία Βοροντσόβα, η οποία γεννήθηκε στις 28 Απριλίου 1985 στο Λένινγκραντ (τώρα Αγία Πετρούπολη) και την Κατερίνα Τίχονοβα, η οποία γεννήθηκε στις 31 Αυγούστου 1986 στη Δρέσδη της Ανατολικής Γερμανίας. Ο Πούτιν έχει δύο εγγόνια., έναν εγγονό από την πρώτη του κόρη και σύμφωνα με κάποια ανεπιβεβαίωτα δημοσιεύματα, μια εγγονή από την δεύτερη κόρη του.

Στις 6 Ιουνίου 2013, ο Πούτιν και η Λιουντμίλα ανακοίνωσαν το τέλος του γάμου τους. Την 1η Απριλίου 2014, το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε ότι το διαζύγιο είχε οριστικοποιηθεί. Μετά τον χωρισμό του, σύμφωνα με συνεχόμενες πληροφορίες των ΜΜΕ, δημιούργησε δεσμό με την Αλίνα Καμπάγιεβα. Τα δυτικά μέσα δημοσιεύουν κατά καιρούς εικασίες ως προς τη σχέση του με την Καμπάγιεβα, ενώ δεν έχει επιβεβαιωθεί από καμία επίσημη πηγή.

Ανεπίσημες πηγές κάνουν λόγο κατά καιρούς για ύπαρξη εξώγαμων παιδιών. Ως μητέρες των παιδιών έχουν αναφερθεί η Σβετλάνα Κριβονόγκιχ και η Αλίνα Καμπάγιεβα. Μάλιστα, η εφημερίδα Μοσκόβσκι Κορρεσποντέντ ισχυρίστηκε ότι προετοιμαζόταν ο γάμος Πούτιν - Καμπάγιεβα.

Ο ξάδερφός του, Ίγκορ Πούτιν, ήταν διευθυντής στη Master Bank με έδρα τη Μόσχα. Έχει κατηγορηθεί για διάφορα σκάνδαλα ξεπλύματος χρημάτων.

Προσωπικός πλούτος

Τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν κατά τις βουλευτικές εκλογές του 2007 δηλώνουν ότι ο Πούτιν έχει περίπου 280.000 δολάρια (3.7 εκατομμύρια ρούβλια με την τότε ισοτιμία) σε τραπεζικούς λογαριασμούς, διαμέρισμα 77.4 τ.μ. στην Αγία Πετρούπολη και άλλες ιδιοκτησίες. Ενώ το 2006 ο Πούτιν είχε περίπου 152.000 δολάρια εισόδημα, δηλαδή περίπου 2 εκατομμύρια ρούβλια. Το 2012, ο Πούτιν ανέφερε εισόδημα 3.6 εκατομμυρίων ρουβλίων (περίπου 270.000 δολάρια).

Ο στενός συνεργάτης του Πούτιν, Αρκάντι Ροτενμπέργκ, αναφέρεται στα Panama Papers. Εδώ είναι φωτογραφημένος το 2018.

Σύμφωνα με Ρώσους πολιτικούς και δημοσιογράφους της αντιπολίτευσης, ο Πούτιν έχει μια περιουσία δισεκατομμυρίων την οποία έχει αποκτήσει με συμμετοχές σε διάφορες ρωσικές εταιρείες. Σύμφωνα με ένα άρθρο στην Washington Post, ο Πούτιν κατέχει ντε φάκτο ένα αριθμό αεροσκαφών, κάτι το οποίο δεν υποστηρίζεται από την ρωσική κυβέρνηση. Ένας δημοσιογράφος του RIA Novosti υποστήριξε ότι «οι [δυτικές] υπηρεσίες πληροφοριών... δεν μπορούσαν να βρουν τίποτα» για να στηρίξουν αυτές τις εικασίες, που έχουν προωθηθεί κυρίως σε δυτικά μέσα. Αυτοί οι αντιφατικοί ισχυρισμοί αναλύθηκαν από το Polygraph.info, που εξέτασε τα αντεπιχειρήματα των ρώσικων ΜΜΕ, και τις εκτιμήσεις του Άντερς Ώσλουντ (100 με 160 δισεκατομμύρια δολάρια), του Στανισλάβ Μπελκόφσκι (περίπου 40 δισεκατομμύρια δολάρια, όπως και η εκτίμηση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών για το 2007). Η ιστοσελίδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πληροφορίες του Ρώσου δημοσιογράφου είναι παραπλανητικές, σύμφωνα με τα διαθέσιμα έγγραφα.

Τον Απρίλιο του 2016, 11 εκατομμύρια έγγραφα που ανήκαν στη δικηγορική εταιρεία του Παναμά Mossack Fonseca διέρρευσαν στη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung και στη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων με έδρα την Ουάσινγκτον. Το όνομα του Πούτιν δεν εμφανίζεται σε κανένα από τα έγγραφα και ο Πούτιν αρνήθηκε την εμπλοκή του με την εταιρεία. Ωστόσο, διάφορα μέσα ενημέρωσης αναφέρουν τρεις συνεργάτες του Πούτιν στον κατάλογο. Σύμφωνα με τη διαρροή των Panama Papers, έμπιστοι συνεργάτες του Πούτιν έχουν υπεράκτιες εταιρείες οι οποίες συνολικά αξίζουν 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung θεωρεί εύλογη την πιθανότητα αυτά τα χρήματα να έχουν ωφελήσει οικονομικά την οικογένεια του Πούτιν.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια είχαν τοποθετηθεί σε τράπεζες και επιχειρήσεις-βιτρίνες, από στενούς συνεργάτες του Πούτιν όπως οι Αρκάντι και Μπορίς Ροτενμπέργκ. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ο Πούτιν έχει δείξει ότι είναι πρόθυμος να λάβει επιθετικά μέτρα για να διατηρήσει τη μυστικότητα [αυτών των πραγμάτων] και να προστατεύσει [τέτοια] κοινά περιουσιακά στοιχεία».

Ο Σεργκέι Ρολντούγκιν, φίλος του Πούτιν, έχει εμπλακεί σημαντικά στην μεταφορά αυτού του ποσού. Αν και ο ίδιος έχει δηλώσει ότι είναι μουσικός και όχι επιχειρηματίας, έχει συγκεντρώσει σημαντική περιουσία. Έχει προταθεί ότι ο Ρόλντουγκιν ανέλαβε να μεταφέρει τα χρήματα λόγω του χαμηλού προφίλ του. Παράλληλα, αντιπολιτευόμενες και δυτικές πηγές υποστηρίζουν ότι πραγματικός ιδιοκτήτης των περιουσιακών στοιχείων είναι ο Πούτιν. Ο Γκάρι Κασπάροφ ισχυρίζεται ότι ο Πούτιν ελέγχει περισσότερα χρήματα από οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο στην ιστορία.

Κατοικίες

Επίσημες κρατικές κατοικίες

Ο Πούτιν δέχεται τον Μπαράκ Ομπάμα στην κατοικία του στο Νόβο-Ογκαριόβο, το 2009.

Με τις ιδιότητες του ως πρόεδρος και πρωθυπουργός, ο Πούτιν έχει ζήσει σε πολλές επίσημες κατοικίες σε όλη τη χώρα. Ο Πούτιν έχει ζήσει στο Κρεμλίνο της Μόσχας, στο Νόβο-Ογκαριόβο στην περιφέρεια της Μόσχας, στο συγκρότημα Γκόρκι-9 κοντά στη Μόσχα, στο Μποτσαρόφ Ρουτσέι στο Σότσι, στο Ντόλγκιε Μποροντί στο Όμπλαστ του Νόβγκοροντ και στη Ριβιέρα στο Σότσι. Τον Αύγουστο του 2012, οι επικριτές του Πούτιν ανέφεραν ότι ο Πούτιν είχε στην κατοχή του 20 βίλες και παλάτια, εκ των οποίων τα εννιά χτίστηκαν μετά το 2000.

Προσωπικές κατοικίες

Λίγο μετά την επιστροφή του Πούτιν στο Λένινγκραντ από την Ανατολική Γερμανία, όπου εργαζόταν στη Δρέσδη για λογαριασμό της Κα Γκε Μπε, έχτισε μια ντάτσα στη Σολοβιόφκα στην ανατολική όχθη της λίμνης Κομσομόλσκογιε στον ισθμό της Καρελίας στην επαρχία Πριοζιόρσκι της περιφέρειας Λένινγκραντ, κοντά στην Αγία Πετρούπολη. Το 1996 η ντάτσα κάηκε και ο Πούτιν έχτισε μια πανομοιότυπη καινούρια ντάτσα. Το 1996, ο ίδιος και εφτά φίλοι του έχτισαν έναν συνεταιρισμό, τον Όζερο και την μετέτρεψαν σε περιφραγμένη κοινότητα.

Ο Πούτιν με τον Βέρνι, ένα σκύλο που του δωρίστηκε από το Τουρκμενιστάν, το 2017.

Ο Πούτιν και η σύζυγός του Λιουντμίλα εικονίζονται στη Νέα Υόρκη όπου συμμετέχουν σε μια υπηρεσία για τα θύματα των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου στις 16 Νοεμβρίου 2001.

Μια τεράστια έπαυλη ιταλικού τύπου έχει κοστίσει σύμφωνα με αναφορές 1 δισεκατομμύριο δολάρια και ονομάστηκε Το παλάτι του Πούτιν είναι υπό κατασκευή κοντά στο χωριό Πρασκοβέγιεφκα στην Μαύρη Θάλασσα. Το 2012, ο Σεργκέι Κολέσνικοφ, πρώην επιχειρηματικός συνεργάτης του Πούτιν, είχε δηλώσει στο πρόγραμμα Newsnight του BBC ότι είχε λάβει εντολή από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ίγκορ Σέτσιν να επιβλέπει την κατασκευή του παλατιού. Δήλωσε επίσης ότι η έπαυλη, χτίστηκε σε γη που ανήκει στο κράτος και διαθέτει τρία ελικοδρόμια, καθώς και έναν ιδιωτικό δρόμο του οποίου η λειτουργία χρηματοδοτήθηκε από τα κρατικά ταμεία και φυλάσσεται από αξιωματούχους που φορούν στολές σαν αυτές της επίσημης φρουράς του Κρεμλίνου. Όλα αυτά έχουν κατασκευαστεί για ιδιωτική χρήση του Πούτιν. Ο εκπρόσωπος του Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ απέρριψε τους ισχυρισμούς του Κολέσνικοφ για την κατασκευή του παλατιού, υποστηρίζοντας ότι «ο Πούτιν δεν είχε ποτέ καμία σχέση με αυτό το παλάτι».

Στις 19 Ιανουαρίου 2021, δύο ημέρες αφότου ο Αλεξέι Ναβάλνι συνελήφθη από τις ρωσικές αρχές αμέσως μετά την επιστροφή του στη Ρωσία, το Ίδρυμα Καταπολέμησης της Διαφθοράς κατηγόρησε τον Πούτιν ότι χρησιμοποίησε πόρους που συνελλέχθησαν με μη θεμιτά μέσα, ενώ το ίδρυμα αποκάλεσε την κατασκευή του παλατιού «μεγαλύτερη δωροδοκία του κόσμου». Στην έρευνα, ο Ναβάλνι είπε ότι η έπαυλη και οι συναφείς εκτάσεις είχαν έκταση 39 φορές μεγαλύτερη από το Μονακό και κόστισε πάνω από 100 δισεκατομμύρια ρούβλια (1.35 δισεκατομμύρια δολάρια) για την κατασκευή της. Το ντοκιμαντέρ δείχνει εναέριες φωτογραφίες του παλατιού και τη δομή του, που κατά τον Ναβάλνι ελήφθησαν από έναν εργολάβο. Το ντοκιμαντέρ επίσης έκανε λόγο για ένα περίπλοκο σχέδιο διαφθοράς στο οποίο συμμετείχαν διάφορα μέλη του στενού κύκλου του Πούτιν, επιτρέποντας του να αποκρύψει την ύπαρξη δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Θρησκεία

Ο Πούτιν είναι Ρώσος Ορθόδοξος. Η μητέρα του ήταν Ορθόδοξη Χριστιανή και συμμετείχε σε λειτουργίες, ενώ ο πατέρας του ήταν άθεος. Ο Πούτιν βαπτίστηκε κρυφά στη βρεφική ηλικία και συχνά πήγαινε σε λειτουργίες με τη μητέρα του.

Ο Πούτιν ονομάζει σαν σημαντικά για το θρησκευτικό του αίσθημα την πυρκαγιά στην ντάτσα του το 1996 και το τραυματισμό της γυναίκας του σε τροχαίο το 1993. Ο Πούτιν φορά τον βαπτιστικό του σταυρό από τότε που παρέστη σε μια επίσημη επίσκεψη στο Ισραήλ.

Ο Πούτιν δεν έχει δηλώσει δημοσίως αν πιστεύει στην ύπαρξη Θεού. Ο επίσκοπος Τίχον Σεβκουνόφ, από οικογένεια Ελλήνων του Γκελέντζικ, θεωρείται πνευματικός σύμβουλος του Πούτιν, αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο. Ο Σεργκέι Πουγκατσόφ, πρώην μέλος του εσωτερικού κύκλου του Πούτιν, έχει απορρίψει την πιστότητα της πίστης του Πούτιν.

Αθλητισμός

Τον Μάρτιο του 2022, ο Πούτιν έχασε όλες τις θέσεις που είχε στη Διεθνή Ομοσπονδία Τζούντο.

Ο Πούτιν είναι οπαδός της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης. Ενδιαφέρεται για το χόκεϊ επί πάγου και το μπάντι, και κατά καιρούς έχει συμμετάσχει σε αγώνες χόκεϊ, οι οποίοι έχουν καλυφθεί από τα ρωσικά ΜΜΕ. Ο Πούτιν ασκείται στο τζούντο από την ηλικία των 11 ετών, και από την ηλικία των 14 ετών ασκείται και στο ρωσικής εμπνεύσεως σάμπο. Ο Πούτιν έλαβε το όγδοο νταν της μαύρης ζώνης στο τζούντο το 2012, και έγινε ο πρώτος Ρώσος που πέτυχε κάτι τέτοιο, ενώ ασχολείται και με το καράτε.

Ο ίδιος έχει συμβάλλει στην συγγραφή βιβλίου για το τζούντο.

Δημόσια εικόνα

Το 2013, ο Πούτιν κατέλαβε την πρώτη θέση στην ετήσια κατάταξη των "πιο επιδραστικών ανθρώπων στον κόσμο" από το περιοδικό Forbes, αφήνοντας τον Μπαράκ Ομπάμα στη δεύτερη θέση. Σύμφωνα με τους συντάκτες της κατάταξης, ο Πούτιν άξιζε την πρώτη θέση, αφού το 2013 αναδείχθηκε ως "αυτοκράτορας που επέδειξε ενεργά δύναμη στη χώρα του και στη διεθνή σκηνή". Το αποτέλεσμα επαναλήφθηκε το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και την έναρξη του πολέμου στην ανατολική Ουκρανία και στη συνέχεια, και το 2016.

Ο ίδιος ο Πούτιν τον Οκτώβριο του 2015 χαρακτήρισε τον εαυτό του ως "περιστέρι με σιδερένια φτερά" και κατονόμασε το ψέμα και την ανικανότητα τις πιο δυσάρεστες ανθρώπινες ιδιότητες σύμφωνα με τη γνώμη του.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος έχει συναντηθεί επανειλημμένα με τον Πούτιν, σημείωσε στα απομνημονεύματά του που δημοσιεύθηκαν το 2020 ότι ο Πούτιν του θύμισε "άτομα αναθρεμμένα σύμφωνα με τους νόμους των δρόμων, σκληρά αφεντικά που κυβερνούσαν το Σικάγο".

Στα ΜΜΕ έχει σχηματιστεί μια εικόνα του Πούτιν ως αρρενωπού ηγέτη, η οποία καλλιεργήθηκε από τον ίδιο τον Πούτιν ως τρόπο επίδειξης εξουσίας, αλλά και για λόγους δημοσίων σχέσεων. Στα δυτικά ΜΜΕ, αυτή η εικόνα έλαβε την ονομασία "τοξικός ματσισμός". Πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, ο πολιτολόγος Ανατόλ Λίβεν μίλησε για τη σκόπιμη οικοδόμηση μιας δυσάρεστης εικόνας του Πούτιν, έτσι ώστε να αποσπαστεί η προσοχή από τα λάθη των δικών τους πολιτικών, αλλά ο ίδιος χαρακτήρισε αργότερα τις απόψεις του Ρώσου προέδρου ως "εθνικιστικές".

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Vladimir Putin στο Wikimedia Commons