Λούντβιχ Χόλμπεργκ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Λούντβιχ Χόλμπεργκ | |
|---|---|
 Λούντβιχ Χόλμπεργκ. Πίνακας του Ολλανδού ζωγράφου Γιόχαν Ροζέλιους (Johan Roselius) | |
| Ψευδώνυμο | Hans Mikkelsen[1] |
| Γέννηση | 3 Δεκεμβρίου 1684 Μπέργκεν |
| Θάνατος | 28 Ιανουαρίου 1754[2][3][4] Κοπεγχάγη[5] |
| Τόπος ταφής | Sorø Klosterkirke |
| Χώρα πολιτογράφησης | Νορβηγία Βασίλειο της Δανίας |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και Bergen Cathedral School |
| Ιδιότητα | συγγραφέας, φιλόσοφος, θεατρικός συγγραφέας, ιστορικός, δοκιμιογράφος, αυτοβιογράφος, μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος, διδάσκων πανεπιστημίου και ποιητής |
| Γονείς | Christen Nielsen Holberg και Karen Lem |
| Είδος τέχνης | θεατρικό έργο και πεζός λόγος |
| Σημαντικά έργα | The Political Tinker |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Λούντβιχ Χόλμπεργκ, βαρόνος του Χόλμπεργκ (Ludvig Holberg,3 Δεκεμβρίου 1684 - 28 Ιανουαρίου 1754) ήταν συγγραφέας, δοκιμιογράφος, ιστορικός και θεατρικός συγγραφέας, που γεννήθηκε στο Μπέργκεν της Νορβηγίας κατά την περίοδο της Δανονορβηγικής δυαδικής μοναρχίας. Επηρεάστηκε από τον Ανθρωπισμό, τον Διαφωτισμό και το μπαρόκ.
Μετά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, πρωτεύουσας τότε του δυαδικού βασιλείου Δανίας - Νορβηγίας, ταξίδεψε επί δώδεκα χρόνια στη δυτική Ευρώπη, ως επί το πλείστον πεζός, σπουδάζοντας στα πιο σπουδαία κέντρα μόρφωσης και κερδίζοντας τα προς το ζην διδάσκοντας μουσική και ξένες γλώσσες. Ο Χόλμπεργκ θεωρείται ιδρυτής της νεότερης Δανικής και Νορβηγικής λογοτεχνίας.[6][7] Είναι περισσότερο γνωστός για τις κωμωδίες που έγραψε το 1722-23 για το θέατρο Lille Gronnegade της Κοπεγχάγης. Τα έργα του για το φυσικό και το κοινό δίκαιο έχουν ευρέως διαβαστεί από πολλούς φοιτητές της νομικής επί διακόσια χρόνια, από το 1736 έως το 1936.
Σπουδές και διδασκαλία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χόλμπεργκ ήταν το μικρότερο από έξι αδέλφια. Ο πατέρας του, Κρίστιαν Νίλσεν Χόλμπεργκ, πέθανε πριν ο Λούντβιχ γίνει ενός έτους. Σπούδασε στην Κοπεγχάγη και ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της για πολλά χρόνια. Ταυτόχρονα ξεκίνησε την πετυχημένη καριέρα του ως συγγραφέας, γράφοντας την πρώτη από μια σειρά κωμωδίες.
Αρχισε να σπουδάζει θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και αργότερα δίδαξε ο ίδιος νομικά, ιστορία και γλώσσα. Δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τη θεολογία ως καριέρα και απέκτησε μόνο ένα attestats, που του έδινε το δικαίωμα να εργασθεί ως ιερέας. Δεν προσπάθησε να αποκτήσει πτυχίο, μάστερ ή διδακτορικό, ούτε ακολούθησε καριέρα ως καθηγητής θεολογίας, ιερέας ή επίσκοπος. Οταν ήταν νέος συνηθιζόταν να σπουδάζουν θεολογία και να ειδικεύονται, ανάλογα με τους βαθμούς τους, στα ελληνικά, τα λατινικά, τη φιλοσοφία και την ιστορία. Για να γίνει κάποιος δικηγόρος έπρεπε να σπουδάσει στο εξωτερικό. Το 1736 καθιερώθηκε στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης το πτυχίο Δανικού Δικαίου, πτυχίο που συνέχισε να απονέμεται επί 200 χρόνια και για το οποίο τα συγγράμματα του Χόλμπεργκ παρέμειναν διδακτική ύλη για όλο αυτό το διάστημα. Ο Χόλμπεργκ διορίστηκε επίσημα επίκουρος καθηγητής, αφού πρώτα εργάσθηκε ως άμισθος. Αποδέχθηκε την πρώτη διαθέσιμη θέση, που ήταν η διδασκαλία της μεταφυσικής. Αργότερα έγινε καθηγητής και δίδαξε ρητορική και λατινικά. Τελικά του δόθηκε θέση καθηγητή στο θέμα που διέπρεψε περισσότερο κσι ήτσν πιο παραγωγικός, την ιστορία.
Ο Χόλμπεργκ ήταν πολυσπουδαγμένος και πολυταξιδεμένος. Στην εφηβεία του επισκέφθηκε μεγάλες πόλεις σε χώρες, όπως η Ολλανδία και η Γαλλία και έζησε για λίγο καιρό στη Ρώμη και περισσότερο στην Οξφόρδη της Αγγλίας (1706-08), πράγμα σπάνιο για την εποχή, καθώς η πνευματική ζωή ήταν επικεντρωμένη στην ηπειρωτική Ευρώπη. Δεν έγινε επίσημα δεκτός στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, αλλά περνούσε τον χρόνο του εκεί στις βιβλιοθήκες και συμμετέχοντας σε συζητήσεις στα λατινικά με Άγγλους σπουδαστές.
Στην Οξφόρδη, όπου έμεινε από το 1706 μέχρι το 1708, φιλοξενήθηκε ιδιαιτέρως από τους σπουδαστές του Κολλεγίου Μώντλιν, οι οποίοι απολάμβαναν το παίξιμο της φλογέρας του και την πνευματώδη ομιλία του. Μετά ταύτα, εγκαταστάθηκε στην Κοπεγχάγη, όπου τελικά έγινε Καθηγητής της Ιστορίας κι απέκτησε πανευρωπαϊκή φήμη ως ηθικός φιλόσοφος και ιστορικός. Στα 1747 έλαβε και τον τίτλο του βαρόνου.
Συγγραφικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα ταξίδια του Χόλμπεργκ ήταν η κύρια πηγή έμπνευσης για τα μεταγενέστερα έργα του - αυτές οι εμπειρίες τον ωρίμασαν τόσο καλλιτεχνικά όσο και ηθικά.
Ο Χόλμπεργκ εμπνεύσθηκε από παλιές λατινικές κωμωδίες και νεότερες γαλλικές, που είχε δει στο Παρίσι και από το θέατρο δρόμου στη Ρώμη. Τα έργα μπορούν να χωριστούν σε τρεις περιόδους, κατά τις οποίες έγραψε κυρίως ιστορία (1711-18), σατιρική ποίηση και κωμωδίες (1719-31) και φιλοσοφία (1731-50). Η πλούσια παραγωγή κωμωδιών του κατά τη μέση περίοδο οφείλεται στον ρόλο του ως μόνιμου θεατρικού συγγραφέα του πρώτου δημόσιου θεάτρου της Δανίας, που άνοιξε στην Κοπεγχάγη το 1721. Αυτές οι κωμωδίες είναι τα έργα στα οποία στηρίζεται η σημερινή του φήμη και αποτέλεσαν άμεση και τεράστια επιτυχία. Εν τούτοις η φτώχεια που προκάλεσε η Πυρκαγιά της Κοπεγχάγης του 1728 έφερε στη χώρα ένα κύμα κατάθλιψης και πουριτανισμού, που ερχόταν σε αντίθεση με τα σατιρικά έργα του Χόλμπεργκ, που έτσι σταμάτησε τις κωμωδίες του στρεφόμενος σε φιλοσοφικά και ιστορικά θέματα το 1731.[8] Το μοναδικό μυθιστόρημα του Χόλμπεργκ, το σατιρικό-επιστημονική φαντασία Τα Υπόγεια Ταξίδια του Νιλς Κλιμ εκδόθηκε αρχικά στα λατινικά το 1741 ως Nikolai Klimii Iter Subterraneum.
Εγραψε ακόμη μια ιστορία της Ευρώπης και την για πρώτη φορά που επιχειρήθηκε ιστορία του κόσμου, καθώς και σατιρικά έργα τόσο σε πεζό λόγο όσο και σε στίχους. Ονομάστηκε "ο ιδρυτής της Δανικής λογοτεχνίας" και οι Δανοί τον ξέρουν μέχρι σήμερα ως "Μπάρμπα-Χόλμπεργκ". Η σημασία του γεγονότος αυτού πρέπει να εκτιμηθεί ιδιαιτέρως, αν σκεφτεί κανείς πως η ομιλούμενη γλώσσα της Δανικής Αυλής και της υψηλής κοινωνίας εκείνη την εποχή ήταν τα γερμανικά, πως οι περισσότεροι Δανοί συγγραφείς έγραφαν στα γερμανικά ή τα λατινικά και πως μέχρι το 1722, που δόθηκε η πρώτη μεταφρασμένη παράσταση του έργου του Μολιέρου " Ο Φιλάργυρος", γερμανικά ή γαλλικά ήταν η γλώσσα του θεάτρου. Τα λατινικά ήταν ακόμη η lingua franca των φιλολόγων κι ο Χόλμπεργκ ο ίδιος έγραφε φιλολογικά έργα σ' αυτή τη γλώσσα.
Ιδεολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο Παρίσι ο Χόλμπεργκ συνάντησε τον Δανό επιστήμονα Γιάκομπ Βίνσλοβ, που ήταν Καθολικός. Ο Βίνσλοβ προσπάθησε να τον προσηλυτίσει χωρίς επιτυχία.[9] Ο Χόλμπεργκ απολάμβανε τη συζήτηση μαζί του αλλά διαδόθηκε η φήμη στην Κοπεγχάγη ότι ο Χόλμπεργκ είχε ασπσσθεί τον Καθολικισμό, όπως και ο Βίνσλοβ, και κατά συνέπεια αισθάνθηκε υποχρεωμένος να το αρνηθεί στο κοινό της Δανίας, δίνοντας φωνή σε αντικαθολικές απόψεις σε αρκετές περιπτώσεις.[10]
Ο Χόλμπεργκ επέκρινε τα χριστιανικά δόγματα στο σχολείο, υποστηρίζοντας ότι "τα παιδιά πρέπει πρώτα να γίνουν άντρες πριν μπορέσουν να γίνουν Χριστιανοί" [11]και "αν κάποιος μάθει Θεολογία πριν μάθει να γίνει άνθρωπος, δεν θα γίνει ποτέ άνθρωπος".[12]
Ο Χόλμπεργκ πίστευε στο εσωτερικό θεικό φως της λογικής των ανθρώπων και για αυτόν ήταν σημαντικό πρώτος σκοπός της παιδείας να είναι να διδάξει τους σπουδαστές πώς να χρησιμοποιούν τις αισθήσεις τους και να διαλέγονται αντί να απομνημονεύουν ανώφελα σχολικά βιβλία. Αυτή ήταν μια νέα σύγχρονη αντίληψη του ζητήματος της θρησκείας και δείχνει ότι ήταν άνθρωπος του Διαφωτισμού. Ο Χόλμπεργκ ενδιαφερόταν για τον διάλογο γιατί ένιωθε ότι αυτός συνείχε την κοινωνία. Αναρωτιόταν επίσης γιατί υπήρχε τόσο κακό στον κόσμο, ιδίως ενώ θα μπορούσαμε να αφήσουμε τη λογική να μας οδηγήσει. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι πήρε αποστάσεις από μια θρησκευτική εξήγηση του κακού προς ένα ορθολογικό εμπειρικό τρόπο σκέψης και αυτό είναι σημαντικό, λόγω της ιδιότητάς του του συγγραφέα, τόσο για την εποχή του, όσο και για τη δική μας.
Ο Χόλμπεργκ ήταν ανοιχτός στην κριτική της Βίβλου και η θρησκευτική του αντίληψη ήταν, ως επί το πλείστον, ο ντεϊσμός. Ηταν επικριτικός για την έννοια του προπατορικού αμαρτήματος, προσυπογράφοντας αντιθέτως την έννοια της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου.
Οι δεδηλωμένες προθέσεις του Χόλμπεργκ με το συγγραφικό του έργο ήταν να διαφωτίσει τους ανθρώπους για μια καλύτερη κοινωνία. Αυτό συνάδει επίσης με την εικόνα του Χόλμπεργκ στο πλαίσιο της εποχής του Διαφωτισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χόλμπεργκ προτιμούσε τις μεγαλύτερες με πλούσια κουλτούρα - οι μικρές πόλεις και η φύση δεν τον ενδιέφεραν.
Οπως πολλοί λόγιοι της εποχής του ο Χόλμπεργκ επηρέασε επίσης την επιστήμη. Η άποψη του Χόλμπεργκ για την επιστήμη ήταν ότι θα έπρεπε να ήταν επαγωγική και πρακτική στη χρήση της. Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι το έργο του Betænkning over den nu regierende Qvæg-Syge (Μνημόνιο για την επικρατούσα ασθένεια των βοοειδών (1745)), όπου υποστηρίζει ότι η ασθένεια προκαλείται από μικροοργανισμούς.
Οικονομικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη νεότητά του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χόλμπεργκ υποχρεώθηκε να ζήσει μια μετρημένη ζωή στη νεότητα και στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής του. Κέρδιζε τα προς το ζην ως δάσκαλος και ταξιδιωτικός συνοδός ευγενών και προσπάθησε να εργασθεί ως ιδιωτικός προπονητής στο πανεπιστήμιο. Ελαβε περαιτέρω υποστήριξη από μια επιχορήγηση για να ταξιδέψει σε άλλα προτεσταντικά πανεπιστήμια σε άλλες χώρες, αλλά ήταν ένας όρος που δεν τήρησε, καθώς έψαχνε εκείνα τα μέρη, όπου οι συζητήσεις ήταν εντονότερες και οι εμπειρίες μεγαλύτερες.
Κατά την παραμονή του στην Αγγλία ο Χόλμπεργκ αφοσιώθηκε στην ακαδημαϊκή συγγραφή και όταν επέστρεψε άρχισε να γράφει για την ιστορία. Στη συνέχεια έγραψε επίσης για το φυσικό και το διεθνές δίκαιο, πιθανόν με την προτροπή ενός παλιότερου καθηγητή, που τον παρομοίωσε με καθηγητές του φυσικού και διεθνούς δικαίου, όπως οι Ούγκο Γκρότιους και Σάμουελ Πούφεντορφ.
Για να αποκομίσει το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, ο Χόλμπεργκ εξέδιδε ο ίδιος τα έργα του και τα πουλούσε με συνδρομή στους ενδιαφερόμενους, είτε βιβλιοδετημένα είτε σε φύλλα. Χρησιμοποίησε επίσης, με κάποια επιτυχία, έναν εκδότη στη Νορβηγία. Εκεί το βιβλίο του για το φυσικό και το διεθνές δίκαιο τυπώθηκε σε αρκετές εκδόσεις, αλλά δεν του απέφερε οικονομικά οφέλη.
Επενδύσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χόλμπεργκ ζούσε μετρημένα και μπορούσε να αποταμιεύει μεγάλο μέρος των κερδών του και να τα δανείζει ή να τα επενδύει πιο προσοδοφόρα. Πολλές φορές στα γραπτά του επέκρινε τους αστούς και τους ευγενείς, που χρησιμοποιούσαν τους πόρους τους για να περιφέρονται με άμαξες, να ζουν σε πολυτελείς κατοικίες και να ξοδεύουν χρήματα για χλιδή. Ετρωγε μετρημένα και δεν ξόδευε τα χρήματά του για να περιφέρεται εδώ κι εκεί. Ελεγε ότι τα ταξίδια με τα πόδια και το πολύ περπάτημα ήταν η αιτία που μπορούσε να διατηρήσει υπό έλεγχο την ελονοσία του, που τον μάστιζε στον νότο.
Οταν κατέληξε στο συμέερασμα ότι μπορούσε να τοποθετήσει τα χρήματά του επωφελέστερα, άρχισε να επενδύει σε ακίνητα. Η πρώτη τέτοια μεγάλη του αγορά, το Μπρόρουπγκαρντ κοντά στο Χάβρεμπγεργκ της Δανίας, πρώτα δάνεισε χρήματα στον ιδιοκτήτη και στη συνέχεια απέκτησε ο ίδιος το αγρόκτημα.
Μερικά χρόνια αργότερα ο Χόλμπεργκ αγόρασε επίσης το Τερλέσεγκαρντ στο Ντιάναλουντ της Δανίας, το μόνο από τα ακίνητά του που σώζεται, γιατί τα άλλα στο Μπέργκεν, στην Κοπεγχάγη και το Χάβρεμπγεργκ έχουν είτε καεί είτε καταρρεύσει.
Η Ακαδημία Σόρε και η διαθήκη του Χόλμπεργκ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χόλμπεργκ ήταν άγαμος και άτεκνος, αλλά στο τέλος της ζωής του είχε αποκτήσει μια μικρή περιουσία. Ενδιαφερόταν να αφήσει ένα κληροδότημα και άφησε την περιουσία του στην Ακαδημία Σόρε, που ήταν μια βασιλική ακαδημία, με σκοπό την ίδρυση μιας σχολής πανεπιστημιακού επιπέδου για νέους προερχόμενους από την αριστοκρατία. Ο Χόλμπεργκ υποστήριξε την ιδέα της ακαδημίας, επεξεργάστηκε προτάσεις για το ποιά ακαδημαϊκή κατεύθυνση να ακολουθήσει και του ζητήθηκε από τον εποπτεύοντα του βασιλιά να αναφέρει μερικούς καθηγητές για τη σχολή. Ο επιδραστικός συγγραφέας του Διαφωτισμού Γενς Σιέλντερουπ Σνέεντορφ διορίστηκε καθηγητής στην Ακαδημία Σόρε μετά από αίτημα του Χόλμπεργκ.
.jpg)
Η συμφωνία με τον βασιλιά προέβλεπε, μεταξύ άλλων, ότι ο Χόλμπεργκ θα απαλλασσόταν από φόρους για τα εισοδήματα από τα αγροκτήματά του, γιατί τα ποσά που θα δώριζε στη σχολή θα ήταν μεγαλύτερα από εκείνα που θα πλήρωνε για φόρους. Την ίδια στιγμή του απονεμήθηκε ο τίτλος του Βαρόνου του Χόλμπεργκ.
Το φέρετρο του Χόλμπεργκ, έργο του Γιόχανες Βίντεβελτ, βρίσκεται στην Εκκλησία του Μονσστηριού Σόρε.
Παραδείγματα οικονομικής διαχείρισης του Χόλμπεργκ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από την αλληλογραφία του Χόλμπεργκ φαίνεται ότι ήταν πολύ σφιχτός με τα χρήματα, όπου πίστευε ότι θα ξοδεύονταν άσκοπα. Για παράδειγμα ήταν κατά της αύξησης του μισθού των παιδαγωγών του Χάβρεμπγεργκ.
Ο Χόλμπεργκ σχολίαζε πολλές φορές ότι επιθυμούσε να ξοδεύει χρήματα μόνο για σωστό σκοπό, για παράδειγμσ για φάρμακα και προμήθειες για τους εργάτες του, αν τραυματίζονταν ή αρρώσταιναν.
Αν η ακαδημία είχε μεγάλες οικονομικές δυσκολίες, γιατί η χρηματοδότηση ήταν πολύ περιορισμένη, ο Χόλμπεργκ συμφωνούσε να τη συνδράμει, ενόσω ζούσε.
Τιμητικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χόλμπεργκ πέθανε το 1754 στην Κοπεγχάγη. 'Ενα μεγάλων διαστάσεων μπρούτζινο άγαλμά του (μαζί μ' εκείνο του Δανού δραματουργού 'Ανταμ Ελενσλέγκερ) στέκει μπροστά στην κύρια είσοδο του Βασιλικού Θεάτρου της Κοπεγχάγης.
Ο Νορβηγός Έντβαρντ Γκρηγκ συνέθεσε τη Σουίτα του Χόλμπεργκ για να τον τιμήσει. Η σουίτα έχει το στιλ των παραδοσιακών χορών της εποχής του Χόλμπεργκ. Το 1911 ο Γιόχαν Χάλβορσεν συνέθεσε ένα μουσικό κομμάτι για μια παραγωγή του Barselstuen του Χόλμπεργκ στο Όσλο. Ο Χάλβορσεν αργότερα ενέταξε τη μουσική αυτή στη Suite Ancienne του, που αφιέρωσε στη μνήμη του.
Το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν απονέμει το Διεθνές Αναμνηστικό Βραβείο Χόλμπεργκ. Το χρηματικό βραβείο των 4,5 εκατομμυρίων κορώνων (περίπου 520.000 ευρώ) απονεμήθηκε στην Τζούλια Κρίστεβα το 2004, στο Γιούργκεν Χάμπερμας το 2005 και στον Σμούελ Άιζενσταντ το 2006.
Υπάρχει μια πόλη που πήρε το όνομά της από το Χόλμπεργκ στα βόρεια του Νησιού Βανκούβερ, της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά. Ιδρύθηκε από Δανούς μετανάστες το 1907.
Η όπερα του Νταν Σορ The Beautiful Bridegroom, για έξι σοπράνο, βασίζεται στο τελευταίο θεατρικό έργο του Χόλμπεργκ, Den forvandlede Brudgom. [13][14]
Υπάρχει ένα άγαλμα του Χόλμπεργκ και μια λεωφόρος που πήρε το όνομά του (Holbergsallmenningen) στο κέντρο του Μπέργκεν της Νορβηγίας. Ένας κρατήρας στον Ερμή πήρε επίσης το όνομά του.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κωμωδίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Den Politiske Kandestøber, 1722 (Ο Πολιτικός Γανωματής)
- Den vægelsindede, 1722 Ο Αναποφάσιστος / Ο Ανεμοδούρας)
- Jean de France eller Hans Frandsen, 1722
- Jeppe på bjerget eller den forvandlede Bonde, 1722 (Ο Γέπε στον Λόφο, ή ο Μεταμορφωμένος Χωρικός)
- Mester Gert Westphaler, 1722 (Ο Γκερτ από τη Βεστφαλία)
- Barselstuen, 1723
- Den ellefte Junii, 1723
- Jacob von Tyboe eller den stortalende Soldat, 1723
- Ulysses von Ithacia, 1723 (Ο Οδυσσέας από την Ιθάκη)
- Erasmus Montanus eller Rasmus Berg, 1723 (Ο Εράσμους Μοντάνους ή Ράσμους Μπεργκ)
- Don Ranudo de Colibrados, 1723
- Uden Hoved og Hale, 1723 (Χωρίς Κεφάλι ή Ουρά)
- Den Stundesløse, 1723
- Hexerie eller Blind Allarm, 1723 (Μαγεία ή Ψεύτικος Συναγερμός)
- Melampe, 1723
- Det lykkelige Skibbrud, 1724 (Η Ευτυχισμένη Ανατροπή)
- Det Arabiske Pulver, 1724 (Eng. The Arabian Powder)
- Mascarade, 1724 (Μεταμφίεση)
- Julestuen, 1724 (Το Χριστουγεννιάτικο Πάρτι)
- De Usynlige, 1724 ( Οι Αόρατες / Οι Μεταμφιεσμένες Κυρίες)
- Diderich Menschenskraek, 1724 (Diderich the Terrible)
- Kildereisen, 1725 (Το Ταξίδι προς την Πηγή)
- Henrich og Pernille, 1724–1726 (Χένρικ και Περνίλε)
- Den pantsatte Bondedreng, 1726 (Ο βοηθός των Υποθηκευμένων Χωρικών / Ο Υποθηκευμένος Χωρικός)
- Pernilles korte Frøkenstand, 1727 (Η Σύντομη Εμπειρία της Περνίλε ως Κυρίας)
- Den Danske Comoedies Liigbegængelse, 1727 (Κηδεία Δανικής Κομωδίας)
- Den honette Ambition, 1731 (Η τίμια / έντιμη φιλοδοξία)
- Den Forvandlede Brudgom, 1753 (Ο Αλλαγμένος Γαμπρός)
- Plutus eller Proces imellom Fattigdom og Riigdom, εκδ. 1753
- Husspøgelse eller Abracadabra, εκδ.. 1753 (Eng. Το Φάντασμα του σπιτιού ή Αμπρακατάμπρα)
- Philosophus udi egen Indbildning, εκδ. 1754
- Republiqven eller det gemeene Bedste, εκδ. 1754
- Sganarels Rejse til det philosophiske Land, εκδ. 1754 (Το Ταξίδι του Σγαναρέλου στη Χώρα των Φιλοσόφων)
Ποιήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Peder Paars, 1720
- fire Skæmtedigte, 1722 (Τέσσερα αστεία ποιήματα)
- Metamorphosis eller Forvandlinger, 1726 (Μεταμόρφωση ή Αλλαγές)
Μυθιστορήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Nicolai Klimii iter subterraneum, 1741. (Μεταφράστηκε στα Δανικά από το Χανς Χάγκερουπ το 1742 ως Niels Klims underjordiske Rejse.) (Τα Υπόγεια Ταξίδια του Νηλς Κλιμ)
Δοκίμια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Moralske Tanker, 1744 (Ηθικές σκέψεις)
- Epistler, 1748–54
- Moralske Fabler, 1751 (Eng. Ηθικοί Μύθοι)
- Tre latinske levnedsbreve, 1728–1743
Ιστορικά Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Introduction til de fornemste Europæiske Rigers Historier, 1711 (Εισαγωγή στις Μεγαλύτερες Ιστορίες των Ευρωπαϊκών Αυτοκρατοριών)
- Morals Kierne eller Introduction til Naturens og Folke-Rettens Kundskab, 1716 (Eng. Ο Πυρήνας της Ηθικής ή Εισαγωγή στο Φυσικό και Διεθνές Δίκαιο)
- Dannemarks og Norges Beskrivelse, 1729 (Περιγραφή της Δανίας και της Νορβηγίας)
- Dannemarks Riges Historie, 1732–35 (Η Δανική Αυτοκρατορία / Ιστορία του Βασιλείου)
- Den berømmelige Norske Handel-Stad Bergens Beskrivelse, 1737 (Περιγραφή του Περίφημου Νορβηγικού Εμπορικού Κέντρου Μπέργκεν)
- Almindelig Kirke-Historie, 1738 (Γενική Εκκλησιαστική Ιστορία)
- Den jødiske Historie fra Verdens Begyndelse, fortsat til disse Tider, 1742 (Η Εβραϊκή Ιστορία από την Αρχή του Κόσμου, Συνεχιζόμενη μέχρι Σήμερα)
- Adskillige store Heltes og berømmelige Mænds sammenlignede Historier, 1739–53 (Συγκριτικές Ιστορίες Πολλών Μεγάλων Ηρώων και Διάσημων Ανδρών)
- Adskillige Heltinders og navnkundige Damers sammenlignede Historier, 1745 (Συγκριτικές Ιστορίες Πολλών Ηρωίδων και Αξιομνημόνευτων Κυριών)
Απομνημονεύματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Απομνημονεύματα του Λούντβιχ Χόλμπεργκ, 1737
Nέα έκδοση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Θεατρικά Εργα Τόμος I. Οι Σκέψεις του Γιουστ Γιούστεσεν για το Θέατρο, ο Γίπε στο Λόφο, ο Οδυσσέας από την Ιθάκη. Εκδόθηκε και μεταφράστηκε από Bent Holm και Gaye Kynoch. Hollitzer, Βιέννη 2020, (ISBN 978-3-99012-594-6).
Οι επιρροές που δέχθηκε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χόλμπεργκ, όπως παραδεχόταν ανεπιφύλακτα, όφειλε πολλά τόσο στο Μολιέρο όσο και στην ιταλική "κομέντια ντελ άρτε" (ιταλ. commedia dell' arte), όμως η δράση των έργων του λαμβάνει χώρα σε χαμηλότερο κοινωνικό επίπεδο. Όφειλε επίσης πολλά στον Πλαύτο και τον Τερέντιο, τους Ρωμαίους κωμωδιογράφους, αλλά και στον Αθηναίο κωμικό ποιητή Μένανδρο, τους οποίους θαύμαζε υπερβολικά.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Reginald Spink: "Three Comedies by Ludvig Holberg", William Heinemann Ltd, Melbourne - London - Toronto, 1957.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000602978. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11907650r. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118552961. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. 352355. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ Andersen, Jens Kr. «Ludvig Holberg – Forfatterportræt» (στα Δανικά). Arkiv for Dansk Litteratur. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2006.
- ↑ Brandes, Georg (1884). Ludvig Holberg – et festskrift (στα Δανικά). Copenhagen: Gyldendalske boghandels forlag. σελ. 1.
- ↑ «Ludvig Holberg». NNDB. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2006.
- ↑ Holberg, Ludvig (1965) [1728]. «Første Brev Til en Højvelbaaren Herre». Στο: Kragelund, Aage. Ludvig Holbergs tre levnedsbreve 1728–1743 Bind I (στα Λατινικά και Δανικά). Copenhagen: G.E.C. Gads Forlag. σελίδες 110–113.
- ↑ Kragelund, Aage (1965). «Indledning». Στο: Kragelund, Aage. Ludvig Holbergs tre levnedsbreve 1728–1743 Bind I (στα Δανικά). Copenhagen: G.E.C. Gads Forlag. σελίδες XVIII–XIX.
- ↑ "Børn maa gjøres til Mennesker, førend de blive Christne."
- ↑ "Hvis een lærer Theologie, førend han lærer at blive Menneske, bliver han aldrig Menneske."
- ↑ Richard Duckett, "Opera Works' Next Sounds 'Mozart-ian," Worcester Telegram and Gazette, 17 February 2008
- ↑ [1]