Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κωνσταντίνος Γκούτας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κωνσταντίνος Γκούτας
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΜακεδονικός Αγώνας

Ο Κωνσταντίνος Γκούτας ή Γούδας ή Μπουρονίκος, ήταν σημαντικός Έλληνας Μακεδονομάχος οπλαρχηγός από το Μεσολούρι Γρεβενών.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κωνσταντίνος Γκούτας γεννήθηκε το 1835 στο Μεσολούρι Γρεβενών. Έδρασε ως κλέφτης και αρματολός στη Δυτική Μακεδονία (περιοχή Σαμαρίνας) και τον Όλυμπο για 30 χρόνια. Εγκατέστησε την οικογένειά του στο Μεγάροβο της Πελαγονίας[1]. Συμμετείχε στη Μακεδονική επανάσταση του 1896, συνεργαζομενος με τον Αθανάσιο Μπρούφα και το Λουκά Κόκκινο. Έκτοτε συνέχισε την κλέφτικη δράση έως το Μακεδονικό Αγώνα. Στη συνέχεια εγκατέστησε την οικογένειά του (σύζυγο και τέσσερις γιους) για λόγους ασφαλείας στον Τύρναβο. Στις 7 Μαρτίου του 1904 έσπευσε στη Μονή Ρουσάνης στην Καλαμπάκα να συνδράμει με τους άντρες του και το γιο του Στέργιο, στο σώμα του Στ. Δούκα (Μάλλιου) που ετοιμάζονταν να αναλάβει δράση στη Μακεδονία.

Τελικά ανέλαβε δράση στη Μακεδονία το Δεκέμβριο του ίδιου έτους και συγκεκριμένα στα Καστανοχώρια. Παρά τη μεγάλη του ηλικία, ήταν ετοιμοπόλεμος, αποκαλούνταν δε, συχνά, «γερο-Γκούτας» ή «παππούς». Στις 25 Μαρτίου του 1905 συμμετείχε με τους δυο γιους του Στέργιο και Θεόδωρο (μετέπειτα ήρωες των Βαλκανικών Πολέμων) και το ογδονταμελές σώμα του, στην Επιχείρηση της Ζαγορίτσανης, όπου καταστράφηκε ολοσχερώς άνδρο Βουλγάρων κομιτατζήδων. Στις 30 Απριλίου του 1905 συμμετείχε με το σώμα του στη Μάχη του Εζερετσίου (Πετροπουλακίου) κατά Βουλγάρων κομιτατζήδων. Στις 13 Ιουνίου του 1905 συμμετείχε στη Μάχη της Οσνίτσανης (Καστανόφυτου) κατά Βουλγάρων κομιτατζήδων. Ο Κωνσταντίνος Γκούτας με το σώμα του, συμμετείχε επίσης στη Μάχη του Παλιοκριμνίου στις 15 Ιουλίου του 1905 και στη Μάχη Πέτρας Μούκα του Γράμμου στις 27 Ιουλίου του ίδιου έτους με Οθωμανικά στρατιωτικά αποσπάσματα. Στην τελευταία μάχη μάλιστα διακρίθηκαν οι Κωνσταντίνος Γκούτας και Σ. Δούκας, καθώς μάχονταν όρθιοι επί ώρες. Το καλοκαίρι του ίδιου έτους πήρε μέρος στη δεύτερη Μάχη της Οσνίτσανης (Καστανόφυτου), στις 24 Αυγούστου, ενάντια στις ομάδες του Μήτρο Βλάχο και Κωνσταντίνο Κυριάζο.

Την άνοιξη του 1906 ανέλαβε δράση στο Βαρνούντα (Περιστέρι) και την Πελαγονία, ιδιαίτερα στις περιοχές Ρέσνας (σήμερα Ρέσεν) - Μηλόβιστας. Εκεί συναντήθηκε στα τέλη Μαΐου με τον Γ. Δικώνυμο Μακρή, με τον οποίο, κατόπιν, συνεργάστηκε στενά. Κατά τη συνάντησή τους στο Μεγάροβο περικυκλώθηκαν από Οθωμανικό απόσπασμα. Ο Γ. Δικώνυμος Μακρής τραυματίστηκε βαριά κατά τη συμπλοκή αλλά με τη βοήθεια του Κωνσταντίνου Γκούτα και του σώματός του κατάφερε να φυγαδευτεί από τους Ζαχαριουδάκη, τον Παύλο Ρακοβίτη και τον Δήμο Ευαγγέλου (από το Σρέμπενο). Από το καλοκαίρι του 1906 με το εξηνταμελές σώμα του ανέλαβε δράση με περιοχή ευθύνης, αυτήν του Σμιλέβου. Στις 26 Αυγούστου του ίδιου έτους συγκρούστηκε με κομιτατζήδες έξω από το Σμίλεβο και στη συνέχεια εισήλθε στο χωριό, όπου εκτέλεσε τους αρχικομιτατζήδες που το έλεγχαν. Φρόντισε μάλιστα να επανέλθουν τα ελληνικά εκκλησιαστικά βιβλία στο ναό που είχαν αφαιρέσει οι Βούλγαροι, αφού κατέστρεψε τα νεοεισαχθέντα βουλγαρικά[2]. Έδρασε στην περιοχή Βαρνούντα (Περιστερίου) και την Πελαγονίας έως το 1908, συνεργαζόμενος με τον Γ. Δικώνυμο Μακρή.

Το 1908 με την επανάσταση των Νεοτούρκων προσέφυγε στην ελεύθερη Ελλάδα για λόγους ασφαλείας, όπου διέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του.[3][4][5][6][7][8][9] Απόγονος του είναι ο Κώστας Γκούτας, γνωστή προσωπικότητα της Θεσσαλονίκης.

  1. «Ανέκδοτο Μητρώο των Μαχητών του μακεδονικού Αγώνα, Κωνσταντίνος Αποστόλου Βακαλόπουλος, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2018. 
  2. «Ανέκδοτο Μητρώο των Μαχητών του μακεδονικού Αγώνα, Κωνσταντίνος Αποστόλου Βακαλόπουλος, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2018. 
  3. «gistor, Το σώμα του Δούκα ή Μάλλιου (Μάρτιος 1905)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2013. 
  4. «Ο Μακεδονικός Αγώνας, Η έναρξη του Αγώνα, οι μάχες κατά την διάρκειά του και η πορεία των πρωταγωνιστών που έλαβαν μέρος, Οι επιχειρήσεις του Μακρή κατά το 1906». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2013. 
  5. Βασίλειος Κ. Γούναρης, The Macedonian Struggle 1903-1912. Paving the Way for the Liberation, σελ. 12
  6. ΓΕΣ, Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην Γεγονότα, Αθήνα 1979, σσ. 188, 218, 222
  7. Χ. Τζημουράκας, Ο γερο-Κώστας Γκούτας, Ένας αρματωλός από τους πρώτους του αγώνα, Μακεδονική Ζωή, τ.155 1979, σσ. 38, 39
  8. Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, επιστημονική επιμέλεια Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σελ. 21
  9. «Πρωινή των Γρεβενών, φύλλο 5606, Τα Γρεβενά στο Μακεδονικό Αγώνα, Μέρος ΣΤ΄, Οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Γκούτας, Χρήστος Δ. Βήττος υποστράτηγος ε.α, Τετάρτη 23 Μαΐου 2012» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013.