Το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης ανδρών του 2001, γνωστό και ως Ευρωμπάσκετ 2001, διοργανώθηκε για πρώτη φορά από την Τουρκία. Με την συμπαράσταση του κόσμου, η εθνική ομάδα της Τουρκίας έφτασε ως τον τελικό, αλλά ηττήθηκε από την ανωτερότητα της Γιουγκοσλαβίας (η οποία μάλιστα κατέκτησε τη διοργάνωση αήττητη, με νίκες 6-0) του Πρέντραγκ Στογιάκοβιτς και του Ντέγιαν Μποντίρογκα[1] με 78-69. Η Γερμανία, έχοντας για πρώτη φορά τον κορυφαίο παίκτη Ντιρκ Νοβίτσκι για επιθετικό όπλο, έφτασε ως τα ημιτελικά. Στον μικρό τελικό έχασαν το χάλκινο μετάλλιο από τους Ισπανούς, οι οποίοι παρουσίασαν την καινούρια τους φουρνιά από παίκτες, όπως τον (ύψους 2,13 μ. παίκτη της Μπαρτσελόνα) Πάου Γκασόλ. Η εθνική ομάδα της Ελλάδας δεν κατάφερε να προκριθεί στην τελική οκτάδα, εξαιτίας του Ντιρκ Νοβίτσκι, ο οποίος μόνος του ανέτρεψε διαφορά 20 πόντων και γύρισε το ματς υπέρ των Γερμανών στο μεταξύ τους ματς-πρόκρισης, με τελικό σκορ 80-75.
Το σύστημα διεξαγωγής ήθελε τους πρώτους των 4 ομίλων να περνάνε κατ' ευθείαν στα προημιτελικά, ενώ οι ομάδες που καταλάμβαναν τις θέσεις 2 και 3 να διασταυρώνονται μεταξύ τους σε αγώνες νοκ-άουτ. Ήταν επίσης το πρώτο τουρνουά που διεξήχθη τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο, μετά το Ευρωμπάσκετ του 1977, και το πρώτο τουρνουά στο οποίο ίσχυσαν οι νέοι κανονισμοί (διαίρεση των αγώνων σε 4 δεκάλεπτα αντί σε 2 εικοσάλεπτα, χρόνος επίθεσης 24 δευτερολέπτων αντί για 30 κτλ.).