Άρτα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: fr:Arta (Grèce)
Γραμμή 71: Γραμμή 71:
[[eo:Artao (urbo)]]
[[eo:Artao (urbo)]]
[[es:Arta (ciudad)]]
[[es:Arta (ciudad)]]
[[fr:Arta (Grèce)]]
[[it:Arta]]
[[it:Arta]]
[[la:Arta]]
[[la:Arta]]

Έκδοση από την 02:47, 12 Φεβρουαρίου 2008

Συντεταγμένες: 39°09′00″N 20°59′00″E / 39.15°N 20.9833°E / 39.15; 20.9833

Άρτα
Πόλη
Αρχείο:Artalogo.gif
Έμβλημα
Άρτα is located in Greece
Άρτα
Άρτα
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςΠαναγιώτης Οικονομίδης
Έκταση48,29 km2
Πληθυσμός24.079[1]
Ταχυδρομικός κώδικας47100
Τηλεφωνικός κωδικός26810
Ιστοσελίδαhttp://www.arta.gr

Η Άρτα είναι η πρωτεύουσα του νομού Άρτας, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ηπείρου μετά τα Γιάννενα με πληθυσμό 19.435 κατοίκους (απογραφή 2001). Στην είσοδο της πόλης βρίσκεται το φημισμένο γεφύρι της Άρτας, γνωστό από το ομώνυμο δημοτικό ποίημα. Η Άρτα έχει σημαντική βυζαντινή παράδοση από την εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου (1229) και δείγματά της αποτελούν οι βυζαντινές εκκλησίες της Αγίας Θεοδώρας, των Βλαχερνών και της Παρηγορίτισσας, κτίσμα κυβόσχημο του 13ου αιώνα, μοναδικό αρχιτεκτονικό έργο με σπουδαία μωσαϊκά. Στο ναό της Παρηγορίτισσας υπάρχουν και μεταγενέστερες τοιχογραφίες.

Η πόλη είναι χτισμένη στην ίδια θέση που κατά την αρχαιότητα υπήρχε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Ελλάδας, η Αμβρακία. Κατά μία άλλη άποψη η ΄Αρτα είναι χτσμένη στη θέση της αρχαίας Αργιθέας ή κατ' άλλους του αρχαίου Αμφιλοχικού Άργους.

Η ευρύτερη περιοχή της Άρτας είναι γνωστή για την καλλιέργεια εσπεριδοειδών.

Ιστορία

Δεν γνωρίζουμε ποιοί πρωτόχτισαν την Αμβρακία. Πάντως αρχαίοι συγγραφείς αποκαλούν την περιοχή της Αμβρακίας Δρυόπιδα. Οι σχετικοί με τους οικιστές της Αμβρακίας μύθοι προδίδουν πρόθεση προβολής δικαιωμάτων στην περιοχή.
Η Αμβρακία δεν έλαβε μέρος στον Τρωικό πόλεμο. Πιθανότατα είχε κατακτηθεί από τους Δωριείς, ενώ ο Τρωικός ήταν πόλεμος των Αχαιών. Οι Δωριείς έφτιαξαν τον στόλο τους στο μοιχό του Αμβρακικού κόλπου, με την ξυλεία απ' τα πλούσια δάση της περιοχής της Αμβρακίας.
Οι Αμβρακιώτες πάντως έλαβαν μέρος στους πολέμους της Ελλάδας εναντίον των Περσών. Το τοπωνύμιο Αμβρακία οφείλεται κατά την μυθολογία στον Αμβρακία , γιο του Θεσπρωτού ή στην Αμβρακία, θυγατέρα του Μελανέα των Δρυόπων ή του Αυγείου της Ηλιδας ή του Φόρβαντα γιου του Ηλιου. Υπάρχει όμως και η άποψη πως το τοπωνύμιο ανταποκρίνεται στη εδαφομορφολογία της θέσης της Αμβρακίας, δηλαδή θέσης που από δω κι απ' εκεί (αμφί) έχει βραχώδεις ακτές (όχθες).
Το 625 π.Χ. εγκαταστάθηκαν στην Αμβρακία οι Κορίνθιοι - καλεσμένοι ίσως από τους παλιούς κατοίκους - με αρχηγό τους τον Γόργο, νόθο γιο του Κυψέλου, του τυράννου της Κορίνθου. Η Αμβρακία με τους Κορίνθιους πια, γνώρισε μεγάλη οικονομική ακμή και στρατιωτικοναυτική ισχύ όπως προκύπτει από τα αρχαία κείμενα και τα αρχαιολογικά ευρήματα. Κατά τους Περσικούς πολέμους έλαβε μέρος με εφτά πλοία στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και με πεντακόσιους οπλίτες στη μάχη των Πλαταιών.
Από το 625 π.Χ μέχρι την εποχή του Πύρρου, η Αμβρακία είχε κατά περιόδους τυραννικό, ολιγαρχικό - τιμοκρατικό ή δημοκρατικό πολίτευμα. Κατά μία άποψη, στην Αμβρακία δημιουργήθηκε το πρώτο δημοκρατικό καθεστώς μερικές δεκαετίες πριν απ' την δημοκρατία της Αθήνας.

Η Αμβρακία είχε ένα από τα τελειότερα πολεοδομικά συστήματα της αρχαιότητας, ονομαστά δε ήταν τα γυναικεία αμβρακιώτικα υποδήματα, γνωστά σ' όλη την Ελλάδα με το όνομα Αμβρακίδες. Το 295 π.Χ. η Αμβρακία παραχωρήθηκε από τους Μακεδόνες στον Ηπειρώτη Πύρρο. Ο Πύρρος την έκανε πρωτεύουσα του Κράτους του κι απ΄αυτή εξορμούσε για τη λοιπή Ελλάδα και την Ιταλία. Ο Πύρρος γέμισε την Αμβρακία με μεγάλες οικοδομές, ναούς, αγάλματα,ζωγραφικούς πίνακες κλπ.
Το 189π.Χ. κατέλαβαν την Αμβρακία οι Ρωμαίοι, ύστερα από σθεναρή αντίστασή της. Οι Ρωμαίοι την απογύμνωσαν από όλα της τα καλλιτεχνήματα, αργότερα δε (μετά το 31 π.Χ.) και από τον πληθυσμό της, που τον εγκατέστησαν στη Νικόπολη. Στην Αμβρακία έμεινε μικρός αριθμός κατοίκων.

Από την Αμβρακία διασώθηκαν ελάχιστα μνημεία, αρκετά όμως έργα τέχνης:
α) Στον δρόμο ενός ταφικού περιβόλου, στην ανατολική πλευρά της Ιερά Οδού της Αμβρακίας, διασώθηκε μια σημαντικότατη - για το είδος και τον τρόπο γραφής- επιγραφή του 6ου π.Χ.,
β) Δίπλα στο σημερινό ναό του Αγ. Κωνσταντίνου αποκαλύφθηκε ένα θεατράκι - ίσως το μικρό θέατρο που μνημονεύει ο Διονύσιος Αλικαρνασσέας - με την ορχήστρα του και τέσσερις σειρές κερκίδων,
γ) Κοντά στην πλατεία Κιλκίς διασώθηκε τμήμα του μεγάλου ναού του Πύθιου Απόλλωνα Σωτήρα - το μέχρι την ευθυντηρία τμήμα - διαστάσεων 20,75Χ44μ. Εκεί βρέθηκε και ανεπίγραφη στήλη με κείμενο συνθήκης καθορισμού ορίων μεταξύ Αμβρακίας και Χαράδρου,
δ) Διασώθηκαν τμήματα του αρχαίου τείχους, που δείχνουν πως το τείχος ήταν επιβλητικό και επιμελημένης κατασκευής . Στο βορειοανατολικό τμήμα του επιχτίστηκε αργότερα το βυζαντινό κάστρο (13ος αιώνας) που είναι από τα ωραιότερα ελληνικά κάστρα και διασώζεται, με επισκευές των Τούρκων, σε άριστη κατάσταση,
ε) Στα μουσεία της Αρτας, των Ιωαννίνων, της Αθήνας, της Ρώμης, του Λονδίνου, υπάρχουν αγάλματα, επιγραφές, κοσμήματα, νομίσματα, αγγεία, ειδώλια κ.λ.π. προερχόμενα από την Αμβρακία.

Εκκλησίες

Η Άρτα είναι φημισμένη για τις πολλές και καλά διατηρημένες Βυζαντινές Εκκλησίες της. Ορισμένες από αυτές:

Διάσημοι Αρτινοί

Πηγές