Κάτω Γραμματικό Πέλλας

Κάτω Γραμματικό
Κάτω Γραμματικό Κάτω Γραμματικό
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή Ενότητα	Πέλλας
Δήμος	Έδεσσας
Δημοτική Ενότητα	Βεγορίτιδας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Πέλλας
Υψόμετρο	820 μ.
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Γραματίκοβο
Ταχ. κώδικας	58002
Τηλ. κωδικός	+30 23810

Το Κάτω Γραμματικό είναι ορεινό χωριό του νομού Πέλλας σε υψόμετρο 820 μέτρων.

Γεωγραφία - Ιστορία

Το Κάτω Γραμματικό βρίσκεται στο όρια με την περιφερειακή ενότητα Φλώρινας. Είναι χτισμένο στις βόρειες πλαγιές του Βερμίου και νοτιοανατολικά της λίμνη Βεγορίτιδα. Απέχει 28 χλμ. ΝΔ. της Έδεσσας και 41 χλμ. ΒΑ. της Πτολεμαϊδας. Η παλιά ονομασία του χωριού, μέχρι το 1927, ήταν Γραμματίκοβο και την περίοδο της τουρκοκρατίας ήταν μικτό στην δε απογραφή του 1923 ο μουσουλμανικός πληθυσμός ήταν 510 άτομα. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τον Πόντο, οι οποίοι κατέληξαν σε αυτό μετά την καραντίνα στο Καραμπουρνού, τα Γιαννιτσά, το Φούφο της Πτολεμαϊδας. Σύμφωνα με την ΕΑΠ αρχικά εγκαταστάθηκαν 47 οικογένειες, 186 άτομα προσφυγικός πληθυσμός. Στο Κάτω Γραμματικό γεννήθηκε το 1768 ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Χρύσανθος, ο οποίος το 1807 ίδρυσε ιερατική σχολή με διευθυντή τον ελληνιστή ιερομόναχο Διονύσιο Προδρομίτη και προικοδότησε τη σχολή με δικό του κεφάλαιο ενώ από τους τόκους του πληρώνονταν οι διδάσκοντες. Αξιοθέατα θεωρούνται ο μεταβυζαντινός πύργος και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα μνημεία. Ο πύργος είναι "φρουριακή τετράπλευρη κατασκευή (διαστ. 6,50Χ6,00μ.) εποχής Τουρκοκρατίας (πιθανώς του 17ου αιώνα), που διατηρείται σε ύψος δύο ορόφων". Νοτιοανατολικά του χωριού υπάρχει τεχνητή λίμνη βάθους 16 μέτρων βάθους από την οποία αρδεύεται. Το έργο ξεκίνησε την Άνοιξη του 1998 και ολοκληρώθηκε το 2000.

Διοικητικά

Ως Γραμματίκοβο αναφέρεται επίσημα μετά την απελευθέρωση στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1927 με το ΦΕΚ 18Α - 01/02/1927 μετονομάστηκε σε Κάτω Γραμματικό. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με τον οικισμό Κάτω Γραμματικό συναποτελούν την Τοπική Κοινότητα Γραμματικού που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Βεγορίτιδας του Δήμου Έδεσσας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 183 κατοίκους.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Κάτω Γραμματικό - Άνω Γραμματικό