Διεθνής Διαστημικός Σταθμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Spiros790 (συζήτηση | συνεισφορές)
Wikiphysicsgr (συζήτηση | συνεισφορές)
Προσθήκη λεπτομερειών παρακολούθησης του ΔΔΣ από τη Γη.
Γραμμή 3: Γραμμή 3:
| λεζάντα =
| λεζάντα =
| λογότυπο = [[Αρχείο:ISS insignia.svg|150px]]
| λογότυπο = [[Αρχείο:ISS insignia.svg|150px]]
| λεζάντα2 = Λογότυπο ISS
| λεζάντα2 = Λογότυπο του ΔΔΣ
| ονομασία = ''Alpha''
| ονομασία = ''Alpha''
| πλήρωμα = 6
| πλήρωμα = 6
Γραμμή 24: Γραμμή 24:
| id = 1998-067A
| id = 1998-067A
}}
}}
Ο '''Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ΔΔΣ)''' ([[Αγγλική γλώσσα|αγγλ.]] '''''I'''nternational '''S'''pace '''S'''tation - '''ISS''''') είναι ένας ερευνητικός [[διαστημικός σταθμός]] σε τροχιά γύρω από τη [[Γη]]. Η συναρμολόγησή του ξεκίνησε τον Νοέμβριο του [[1998]] ενώ το πρώτο του πλήρωμα εγκαταστάθηκε τον Νοεμβρίο του [[2000]]. Ο ΔΔΣ εξακολουθεί και σήμερα να βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης. Είναι ορατός από τη Γη δια γυμνού οφθαλμού, με την απόστασή του από την επιφάνειά της να κυμαίνεται μεταξύ 319,6 και 346,9 [[Χιλιόμετρο|χιλιομέτρων]] (198,6 έως 215,6 μίλια). Ταξιδεύει με μέση [[ταχύτητα]] ως προς την επιφάνεια της Γης 27.744 χιλιόμετρα ανά ώρα, συμπληρώνοντας 15,7 περιστροφές την ημέρα.
Ο '''Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ΔΔΣ)''' ([[Αγγλική γλώσσα|αγγλ.]] '''''I'''nternational '''S'''pace '''S'''tation - '''ISS''''') είναι ένας ερευνητικός [[διαστημικός σταθμός]] σε τροχιά γύρω από τη [[Γη]]. Η συναρμολόγησή του ξεκίνησε τον Νοέμβριο του [[1998]] ενώ το πρώτο του πλήρωμα εγκαταστάθηκε τον Νοεμβρίο του [[2000]]. Ο ΔΔΣ εξακολουθεί και σήμερα να βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης. Είναι ορατός από τη Γη δια γυμνού οφθαλμού, με την απόστασή του από την επιφάνειά της να κυμαίνεται μεταξύ 319,6 και 346,9 [[Χιλιόμετρο|χιλιομέτρων]]. Ταξιδεύει με μέση [[ταχύτητα]] ως προς την επιφάνεια της Γης 27.744 χιλιόμετρα ανά ώρα, συμπληρώνοντας 15,7 περιστροφές την ημέρα. Επειδή η περίοδος της τροχιάς του σταθμού γύρω από τη Γη είναι μία φορά κάθε 90 λεπτά, οι παρατηρητές εντός του ΔΔΣ βιώνουν μια ανατολή ή δύση του ηλίου περίπου κάθε 45 λεπτά.


== Διεθνής συνεργασία ==
== Διεθνής συνεργασία ==
Γραμμή 35: Γραμμή 35:


== Πλήρωμα και αποστολές ==
== Πλήρωμα και αποστολές ==
Ο ΔΔΣ κατοικείται συνεχώς από τότε που το [[Expedition 1|πρώτο πλήρωμα]] μπήκε στον σταθμό στις [[2 Νοεμβρίου]] [[2000]], παρέχοντας έτσι συνεχή ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα. Το πλήρωμα της [[Expedition 22|22ης Αποστολής]] βρίσκεται αυτή τη στιγμή στον σταθμό. Ο ISS εξυπηρετείται κυρίως από τα ρωσικά [[Διαστημόπλοιο|διαστημόπλοια]] ''[[Πρόγραμμα Σογιούζ|Σογιούζ]]'' και ''[[Progress]]'', μέχρι το 2013 από τα αμερικανικά [[Διαστημικό Λεωφορείο|διαστημικά λεωφορεία]], και πρόσφατα και από το ευρωπαϊκό μεταφορικό σκάφος [[Automated Transfer Vehicle|ATV]] με κωδική ονομασία για την πρώτη αποστολή ''Jules Verne''. Η επόμενη αποστολή του ATV με όνομα ''Johannes Kepler'' θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2010. Ο σταθμός είχε τριμελές πλήρωμα μέχρι την 20ή Αποστολή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο αριθμός του πληρώματος αυξήθηκε στους έξι αστροναύτες.<ref>{{cite web|url=http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathworld_1_26/03/2009_272673 |title=Δ.Δ.Σ: Διευρύνεται η διαστημική έρευνα |accessdate=02/06/2009 |author= |date=26-03-09 |work=Τεχνολογία |publisher=Η Καθημερινή |pages= }}</ref> Ο [[Γερμανία|Γερμανός]] αστροναύτης της ESA, [[Thomas Reiter]], έγινε μέλος του πληρώματος της [[Expedition 13|13ης Αποστολής]] τον Ιούλιο του [[2006]], όντας έτσι το πρώτο μέλος πληρώματος από άλλο [[Διαστημικές Υπηρεσίες|οργανισμό διαστήματος]]. Ο σταθμός πάντως έχει δεχτεί συνολικά 186 [[Αστροναύτης|αστροναύτες]] από 15 χώρες. Ήταν επίσης ο προορισμός των επτά πρώτων [[διαστημικός τουρισμός|τουριστών του διαστήματος]], ενώ το 2012 το διαστημικό όχημα τύπου Dragon της [[SpaceX]] έγινε το πρώτο όχημα ιδιωτικής εταιρείας που προσέδεσε στον σταθμό μεταφέρωντας προμήθειες και εξοπλισμό.
Ο ΔΔΣ κατοικείται συνεχώς από τότε που το [[Expedition 1|πρώτο πλήρωμα]] μπήκε στον σταθμό στις [[2 Νοεμβρίου]] [[2000]], παρέχοντας έτσι συνεχή ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα. Το πλήρωμα της [[Expedition 22|22ης Αποστολής]] βρίσκεται αυτή τη στιγμή στον σταθμό. Ο ISS εξυπηρετείται κυρίως από τα ρωσικά [[Διαστημόπλοιο|διαστημόπλοια]] ''[[Πρόγραμμα Σογιούζ|Σογιούζ]]'' και ''[[Progress]]'', μέχρι το 2013 από τα αμερικανικά [[Διαστημικό Λεωφορείο|διαστημικά λεωφορεία]], και πρόσφατα και από το Ευρωπαϊκό μεταφορικό σκάφος [[Automated Transfer Vehicle|ATV]] με κωδική ονομασία για την πρώτη αποστολή ''Jules Verne'', η οποία πήρε το όνομά της από τον συγγραφέα [[Ιούλιος Βερν|Ιούλιο Βερν]]. Η επόμενη αποστολή του ATV με όνομα ''Johannes Kepler'' θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2010. Ο σταθμός είχε τριμελές πλήρωμα μέχρι την 20ή Αποστολή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο αριθμός του πληρώματος αυξήθηκε στους έξι αστροναύτες.<ref>{{cite web|url=http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathworld_1_26/03/2009_272673 |title=Δ.Δ.Σ: Διευρύνεται η διαστημική έρευνα |accessdate=02/06/2009 |author= |date=26-03-09 |work=Τεχνολογία |publisher=Η Καθημερινή |pages= }}</ref> Ο [[Γερμανία|Γερμανός]] αστροναύτης της ESA, [[Thomas Reiter]], έγινε μέλος του πληρώματος της [[Expedition 13|13ης Αποστολής]] τον Ιούλιο του [[2006]], όντας έτσι το πρώτο μέλος πληρώματος από άλλο [[Διαστημικές Υπηρεσίες|οργανισμό διαστήματος]]. Ο σταθμός πάντως έχει δεχτεί συνολικά 186 [[Αστροναύτης|αστροναύτες]] από 15 χώρες. Ήταν επίσης ο προορισμός των επτά πρώτων [[διαστημικός τουρισμός|τουριστών του διαστήματος]], ενώ το 2012 το διαστημικό όχημα τύπου Dragon της [[SpaceX]] έγινε το πρώτο όχημα ιδιωτικής εταιρείας που προσέδεσε στον σταθμό μεταφέροντας προμήθειες και εξοπλισμό.


== Κόστος ==
== Κόστος ==
Γραμμή 41: Γραμμή 41:


== Επιστημονική έρευνα ==
== Επιστημονική έρευνα ==
Ο ΔΔΣ χρησιμοποιείται ως ερευνητικό εργαστήριο [[μικροβαρύτητα]]ς και [[βιολογία]]ς σε περιβάλλον έλλειψης βαρύτητας. Τα μέλη των πληρωμάτων του ΔΔΣ εκτελούν πειράματα στον τομέα της βιολογίας, της ανθρώπινης βιολογίας, της [[φυσική]]ς, της [[αστρονομία]]ς, της [[μετεωρολογία]]ς κ.α. Ο σταθμός είναι επίσης κατάλληλος για τον έλεγχο διαστημικών συστημάτων και εξοπλισμού που απαιτείται για μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη<ref>[http://issresearchproject.grc.nasa.gov/ Ιστοσελίδα της ΝΑΣΑ για την έρευνα που επιτελείται στον ΔΔΣ (αγγλικά)]</ref>.
Ο ΔΔΣ χρησιμοποιείται ως ερευνητικό εργαστήριο [[μικροβαρύτητα]]ς και [[βιολογία]]ς σε περιβάλλον έλλειψης βαρύτητας. Τα μέλη των πληρωμάτων του ΔΔΣ εκτελούν πειράματα στον τομέα της βιολογίας, της ανθρώπινης βιολογίας, της [[φυσική]]ς, [[αστρονομία]]ς, [[μετεωρολογία]]ς, [[Ιατρική|ιατρικής]] κ.α. Ο σταθμός είναι επίσης κατάλληλος για τον έλεγχο διαστημικών συστημάτων και εξοπλισμού που απαιτείται για μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη<ref>[http://issresearchproject.grc.nasa.gov/ Ιστοσελίδα της ΝΑΣΑ για την έρευνα που επιτελείται στον ΔΔΣ (αγγλικά)]</ref>.


== Παρατήρηση του ΔΔΣ με γυμνά μάτια ==
== Παρατήρηση του ΔΔΣ με γυμνά μάτια ==
Ο ΔΔΣ είναι ορατός από τη γη με γυμνά μάτια. Εξαιτίας του μεγάλου, για ανθρώπινη κατασκευή, μεγέθους του (109m x 51m x 20m ), αλλά και των μεγάλων ανακλαστικών επιφανειών που διαθέτει (φωτοβολταϊκά) αντανακλά έντονα το  ηλιακό φως  και είναι ορατός από τη γη ως ένα από τα πιο λαμπρά, κινούμενα  αντικείμενα στον νυκτερινό ουρανό.
Ο ΔΔΣ είναι ορατός από τη γη με γυμνά μάτια. Εξαιτίας του αρκετά μεγάλου του μεγέθους, 109μ x 51μ x 20μ, αλλά και των μεγάλων ανακλαστικών επιφανειών που διαθέτει, αντανακλά έντονα το ηλιακό φως και είναι ορατός από τη γη ως ένα από τα πιο λαμπρά, κινούμενα  αντικείμενα στο νυκτερινό ουρανό. Οι καλύτερες προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να παρατηρήσουμε τον ΔΔΣ είναι:
# Μετά τη Δύση ή πριν την Ανατολή του ηλίου, όταν ο ουρανός είναι ακόμη σκοτεινός.
# Ο ΔΔΣ να βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα του παρατηρητή. Όταν το ύψος του ΔΔΣ είναι μεγαλύτερο από 15<sup>ο</sup> τότε η παρατήρησή του είναι εύκολη μιας και ξεπερνά σε λαμπρότητα τα φωτεινότερα αστέρια του ουρανού.
# Ο ΔΔΣ θα πρέπει να φωτίζεται από το ηλιακό φως, η αντανάκλαση του φωτός του οποίου είναι αυτή που φτάνει στα μάτια μας.
# Λόγω της μεγάλης ταχύτητας του ΔΔΣ, η παρατήρηση με τηλεσκόπιο δεν είναι εύκολη. Ωστόσο, ένα καλό ζευγάρι κιάλια μπορεί να αποκαλύψει κάποιες λεπτομέρειες της δομικής μορφής του διαστημικού οχήματος<ref>{{Cite web|title = How to See the Space Station From the Ground|url = https://www.nasa.gov/centers/glenn/events/stsight.html#.Vpvo_V5Tuth|website = NASA|accessdate = 2016-01-17|language = Αγγλικά|first = Kathy|last = Zona}}</ref>.
Υπάρχουν διάφορες εφαρμογές που ειδοποιούν τον χρήστη όταν ο ΔΔΣ βρίσκεται σε θέση παρατήρησης. Επί παραδείγματι, η [[NASA]] παρέχει μια δωρεάν υπηρεσία ειδοποιήσεων για να γνωρίζετε πότε ο ΔΔΣ περνάει πάνω από την πόλη σας<ref>{{Cite web|title = Βρείτε το Σταθμό|url = http://spotthestation.nasa.gov/|website = spotthestation.nasa.gov|accessdate = 2016-01-17|publisher = NASA|language = Αγγλικά}}</ref>. Οι πόλεις που συμμετέχουν είναι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και ο Πειραιάς. Παρά ταύτα, αν βρίσκεστε σε κάποια άλλη πόλη, επιλέξετε την πιο κοντινή από αυτές τις τέσσερις σε εσάς και με κάποιους απλούς μαθηματικούς υπολογισμούς μπορείτε να μάθετε αν ο Σταθμός θα είναι εμφανείς πάνω από τον ορίζοντα της πόλης σας. Για παράδειγμα αν βρίσκεστε στην Καστοριά, τότε η προφανής επιλογή είναι η Θεσσαλονίκη, από όπου θα μπορέσετε να δείτε τον ΔΔΣ με διαφορά λίγων μόνο λεπτών. Θα πρέπει να εγγραφείτε σε αυτή την υπηρεσία ώστε να λαμβάνετε ειδοποιήσεις μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, ημέιλ.


Αρκετοί Σύλλογοι Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, σε όλη τη χώρα, διοργανώνουν αστρονομικές παρατηρήσεις που περιλαμβάνουν και την παρατήρηση του ΔΔΣ.
Οι καλύτερες προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να παρατηρήσουμε τον ΔΔΣ είναι:


Επίσης μπορείτε να παρακολουθήσετε στιγμιότυπα σε ζωντανό χρόνο<ref>{{Cite web|title = Παρακολούθηση του ΔΔΣ ζωντανά|url = http://www.ustream.tv/channel/live-iss-stream|website = Ustream|accessdate = 2016-01-17|language = Αγγλικά}}</ref> από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, τα οποία περιλαμβάνουν το πλήρωμα όταν είναι σε υπηρεσία και τη θέα της Γης σε άλλες στιγμές. Στην πρώτη περίπτωση, τα στιγμιότυπα αυτά συνοδεύονται από τον ήχο συνομιλιών μεταξύ του πληρώματος και του κέντρου ελέγχου της αποστολής, αλλά είναι διαθέσιμα μόνο όταν ο διαστημικός σταθμός είναι σε επαφή με το έδαφος. Στη δεύτερη περίπτωση, κατά τις περιόδους δηλαδή που δεν υπάρχει σύνδεση σήματος με το έδαφος, οι θεατές έχουν πρόσβαση σε εικόνες της Γης την ημέρα ή το βράδυ. Όταν ο σταθμός βρίσκετε στο σκοτάδι, η εξωτερική κάμερα ενδέχεται να προσφέρει εντυπωσιακή θέα από κεραυνούς ή από τα φώτα των πόλεων από ψηλά.
1. Να έχει σκοτεινιάσει αρκετά και να είναι ορατά
τα πιο λαμπρά αστέρια.

2. Ο ΔΔΣ να βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα του παρατηρητή. Όταν το ύψος του ΔΔΣ είναι μεγαλύτερο από 15<sup>ο</sup> τότε η παρατήρησή του είναι εύκολη μιας και ξεπερνά σε λαμπρότητα ακόμη και τα πιο λαμπρά αστέρια.

3. Η παρατήρηση του ΔΔΣ είναι δυνατή λίγες ώρες μετά τη δύση του ήλιου και λίγες ώρες πριν την ανατολή του.

4. Ο ΔΔΣ θα πρέπει να φωτίζεται από το ηλιακό φως, ενώ ο παρατηρητής πρέπει να βρίσκεται σε περιοχή που έχει δύσει ο ήλιος ώστε ο ουρανός να είναι σκοτεινός.

Μπορούμε να βρούμε τις διελεύσεις του ΔΔΣ που είναι ορατές από τον τόπο μας επισκεπτόμενοι τη διεύθυνση:

http://www.heavens-above.com/<ref>{{Cite web|url = http://www.heavens-above.com/|title = Heavens - Above}}</ref>

Αρκετοί Σύλλογοι Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, σε όλη τη χώρα, διοργανώνουν αστρονομικές παρατηρήσεις που περιλαμβάνουν και την παρατήρηση του ΔΔΣ. Επίσης υπάρχουν εφαρμογές που ειδοποιούν τοn χρήστη όταν ο ΔΔΣ βρίσκεται σε θέση παρατήρησης και, καιρού επιτρέποντος, να τον δει.


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==
Γραμμή 68: Γραμμή 60:
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commons|International Space Station}}
{{commons|International Space Station}}
* [http://gr.euronews.com/tag/iss/ Ειδήσεις σχετικά με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στα Ελληνικά από euronews]
*[http://www.ustream.tv/channel/live-iss-stream Παρακολουθήστε Live την πορεία του ISS πάνω από την γη.]


{{Αποστολές στον Διαστημικό Σταθμό}}
{{Αποστολές στον Διαστημικό Σταθμό}}
{{Εξερεύνηση διαστήματος}}
{{Εξερεύνηση διαστήματος}}

Έκδοση από την 20:14, 17 Ιανουαρίου 2016

Διεθνής Διαστημικός Σταθμός
Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός τον Μάρτιο του 2009.
Λογότυπο του ΔΔΣ
NSSDC ID1998-067A
Κωδική ονομασίαAlpha
Πλήρωμα6
Ημερομηνία εκτόξευσης1998–2011
Εξέδρα ΕκτόξευσηςKSC LC-39,
Baikonur LC-1/5 & LC-81/23
Μάζαπερίπου 450 τόνοι
Μήκος51 m (167.3 ft)
from PMA-2 to Zvezda
Πλάτος109 m (357.5 ft)
along truss, arrays extended
Ύψοςπερ. 20 m (περ. 66 ft)
nadir–zenith, arrays forward–aft
(27 November 2009
Όγκος837 m3
(29.561 cu ft)
Ατμοσφαιρική πίεση101.3 kPa (1 atm)
Περίγειο347 km (187 nmi) AMSL
(18 June 2010)
Απόγειο360 km (194 nmi) AMSL
(18 June 2010)
Τροχιακή κλίση51,6 Μοίρες
Μέση ταχύτητα7.706,6 m/s
(27.743,8 km/h
Περίοδος τροχιάς91 λεπτά

Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ΔΔΣ) (αγγλ. International Space Station - ISS) είναι ένας ερευνητικός διαστημικός σταθμός σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η συναρμολόγησή του ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1998 ενώ το πρώτο του πλήρωμα εγκαταστάθηκε τον Νοεμβρίο του 2000. Ο ΔΔΣ εξακολουθεί και σήμερα να βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης. Είναι ορατός από τη Γη δια γυμνού οφθαλμού, με την απόστασή του από την επιφάνειά της να κυμαίνεται μεταξύ 319,6 και 346,9 χιλιομέτρων. Ταξιδεύει με μέση ταχύτητα ως προς την επιφάνεια της Γης 27.744 χιλιόμετρα ανά ώρα, συμπληρώνοντας 15,7 περιστροφές την ημέρα. Επειδή η περίοδος της τροχιάς του σταθμού γύρω από τη Γη είναι μία φορά κάθε 90 λεπτά, οι παρατηρητές εντός του ΔΔΣ βιώνουν μια ανατολή ή δύση του ηλίου περίπου κάθε 45 λεπτά.

Διεθνής συνεργασία

Ο ΔΔΣ αποτελεί κοινό πρόγραμμα μεταξύ των διαστημικών οργανισμών NASA των ΗΠΑ, Roscosmos Ρωσίας, JAXA Ιαπωνίας, CSA (Καναδά) και EΟΔ (Ευρώπης).[1]

Ο Βραζιλιάνικος Οργανισμός Διαστήματος (ΑΕΒ, Βραζιλία) συμμετέχει μέσω ξεχωριστού συμβολαίου με τη NASA. Ο Ιταλικός Οργανισμός Διαστήματος ομοίως έχει ανεξάρτητα συμβόλαια για διάφορες δραστηριότητες που δεν λαμβάνουν χώρα στα πλαίσια των εργασιών της ESA στον ISS (όπου η Ιταλία συμμετέχει πλήρως). Η Κίνα έχει επανειλημμένως εκφράσει το ενδιαφέρον της για το εγχείρημα, ειδικά αν μπορέσει να συνεργαστεί με τον RKA.[2] Προς το παρόν πάντως οι Κινέζοι δεν έχουν αναμιχθεί.

Παρελθόν και μέλλον

Ο ΔΔΣ είναι η συνέχιση αυτού που ξεκίνησε ως ο αμερικανικός διαστημικός σταθμός Freedom, η χρηματοδότηση του οποίου περικόπηκε σημαντικά, και αντιπροσωπεύει τη συγχώνευση του Freedom με προγράμματα διαστημικών σταθμών από άλλες χώρες, όπως του ρωσικού Μιρ-2, του ευρωπαϊκού «Κολόμβος» και του ιαπωνικού Κίμπο. Το προβλεπόμενο έτος ολοκλήρωσης είναι το 2011, με τον σταθμό να παραμένει σε λειτουργία μέχρι το 2016. Από το 2007 ο ΔΔΣ είναι ήδη ο μεγαλύτερος διαστημικός σταθμός σε σχέση με κάθε προηγούμενο.

Πλήρωμα και αποστολές

Ο ΔΔΣ κατοικείται συνεχώς από τότε που το πρώτο πλήρωμα μπήκε στον σταθμό στις 2 Νοεμβρίου 2000, παρέχοντας έτσι συνεχή ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα. Το πλήρωμα της 22ης Αποστολής βρίσκεται αυτή τη στιγμή στον σταθμό. Ο ISS εξυπηρετείται κυρίως από τα ρωσικά διαστημόπλοια Σογιούζ και Progress, μέχρι το 2013 από τα αμερικανικά διαστημικά λεωφορεία, και πρόσφατα και από το Ευρωπαϊκό μεταφορικό σκάφος ATV με κωδική ονομασία για την πρώτη αποστολή Jules Verne, η οποία πήρε το όνομά της από τον συγγραφέα Ιούλιο Βερν. Η επόμενη αποστολή του ATV με όνομα Johannes Kepler θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2010. Ο σταθμός είχε τριμελές πλήρωμα μέχρι την 20ή Αποστολή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο αριθμός του πληρώματος αυξήθηκε στους έξι αστροναύτες.[3] Ο Γερμανός αστροναύτης της ESA, Thomas Reiter, έγινε μέλος του πληρώματος της 13ης Αποστολής τον Ιούλιο του 2006, όντας έτσι το πρώτο μέλος πληρώματος από άλλο οργανισμό διαστήματος. Ο σταθμός πάντως έχει δεχτεί συνολικά 186 αστροναύτες από 15 χώρες. Ήταν επίσης ο προορισμός των επτά πρώτων τουριστών του διαστήματος, ενώ το 2012 το διαστημικό όχημα τύπου Dragon της SpaceX έγινε το πρώτο όχημα ιδιωτικής εταιρείας που προσέδεσε στον σταθμό μεταφέροντας προμήθειες και εξοπλισμό.

Κόστος

Ο ΔΔΣ είναι αναμφισβήτητα η πιο δαπανηρή ανθρώπινη κατασκευή που κατασκευάστηκε ποτέ, με κόστος περί τα 120 δισεκατομύρια ευρώ[4]. Η ύπαρξη και η λειτουργία του είναι αποτέλεσμα μιας από τις πιο σημαντικές διεθνείς συνεργασίες στη σύγχρονη ιστορία.

Επιστημονική έρευνα

Ο ΔΔΣ χρησιμοποιείται ως ερευνητικό εργαστήριο μικροβαρύτητας και βιολογίας σε περιβάλλον έλλειψης βαρύτητας. Τα μέλη των πληρωμάτων του ΔΔΣ εκτελούν πειράματα στον τομέα της βιολογίας, της ανθρώπινης βιολογίας, της φυσικής, αστρονομίας, μετεωρολογίας, ιατρικής κ.α. Ο σταθμός είναι επίσης κατάλληλος για τον έλεγχο διαστημικών συστημάτων και εξοπλισμού που απαιτείται για μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη[5].

Παρατήρηση του ΔΔΣ με γυμνά μάτια

Ο ΔΔΣ είναι ορατός από τη γη με γυμνά μάτια. Εξαιτίας του αρκετά μεγάλου του μεγέθους, 109μ x 51μ x 20μ, αλλά και των μεγάλων ανακλαστικών επιφανειών που διαθέτει, αντανακλά έντονα το ηλιακό φως και είναι ορατός από τη γη ως ένα από τα πιο λαμπρά, κινούμενα  αντικείμενα στο νυκτερινό ουρανό. Οι καλύτερες προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να παρατηρήσουμε τον ΔΔΣ είναι:

  1. Μετά τη Δύση ή πριν την Ανατολή του ηλίου, όταν ο ουρανός είναι ακόμη σκοτεινός.
  2. Ο ΔΔΣ να βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα του παρατηρητή. Όταν το ύψος του ΔΔΣ είναι μεγαλύτερο από 15ο τότε η παρατήρησή του είναι εύκολη μιας και ξεπερνά σε λαμπρότητα τα φωτεινότερα αστέρια του ουρανού.
  3. Ο ΔΔΣ θα πρέπει να φωτίζεται από το ηλιακό φως, η αντανάκλαση του φωτός του οποίου είναι αυτή που φτάνει στα μάτια μας.
  4. Λόγω της μεγάλης ταχύτητας του ΔΔΣ, η παρατήρηση με τηλεσκόπιο δεν είναι εύκολη. Ωστόσο, ένα καλό ζευγάρι κιάλια μπορεί να αποκαλύψει κάποιες λεπτομέρειες της δομικής μορφής του διαστημικού οχήματος[6].

Υπάρχουν διάφορες εφαρμογές που ειδοποιούν τον χρήστη όταν ο ΔΔΣ βρίσκεται σε θέση παρατήρησης. Επί παραδείγματι, η NASA παρέχει μια δωρεάν υπηρεσία ειδοποιήσεων για να γνωρίζετε πότε ο ΔΔΣ περνάει πάνω από την πόλη σας[7]. Οι πόλεις που συμμετέχουν είναι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και ο Πειραιάς. Παρά ταύτα, αν βρίσκεστε σε κάποια άλλη πόλη, επιλέξετε την πιο κοντινή από αυτές τις τέσσερις σε εσάς και με κάποιους απλούς μαθηματικούς υπολογισμούς μπορείτε να μάθετε αν ο Σταθμός θα είναι εμφανείς πάνω από τον ορίζοντα της πόλης σας. Για παράδειγμα αν βρίσκεστε στην Καστοριά, τότε η προφανής επιλογή είναι η Θεσσαλονίκη, από όπου θα μπορέσετε να δείτε τον ΔΔΣ με διαφορά λίγων μόνο λεπτών. Θα πρέπει να εγγραφείτε σε αυτή την υπηρεσία ώστε να λαμβάνετε ειδοποιήσεις μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, ημέιλ.

Αρκετοί Σύλλογοι Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, σε όλη τη χώρα, διοργανώνουν αστρονομικές παρατηρήσεις που περιλαμβάνουν και την παρατήρηση του ΔΔΣ.

Επίσης μπορείτε να παρακολουθήσετε στιγμιότυπα σε ζωντανό χρόνο[8] από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, τα οποία περιλαμβάνουν το πλήρωμα όταν είναι σε υπηρεσία και τη θέα της Γης σε άλλες στιγμές. Στην πρώτη περίπτωση, τα στιγμιότυπα αυτά συνοδεύονται από τον ήχο συνομιλιών μεταξύ του πληρώματος και του κέντρου ελέγχου της αποστολής, αλλά είναι διαθέσιμα μόνο όταν ο διαστημικός σταθμός είναι σε επαφή με το έδαφος. Στη δεύτερη περίπτωση, κατά τις περιόδους δηλαδή που δεν υπάρχει σύνδεση σήματος με το έδαφος, οι θεατές έχουν πρόσβαση σε εικόνες της Γης την ημέρα ή το βράδυ. Όταν ο σταθμός βρίσκετε στο σκοτάδι, η εξωτερική κάμερα ενδέχεται να προσφέρει εντυπωσιακή θέα από κεραυνούς ή από τα φώτα των πόλεων από ψηλά.

Παραπομπές

  1. Ιστοσελίδα της ΝΑΣΑ για τις διεθνείς συνεργασίες στον ΔΔΣ (αγγλικά)
  2. «China Eyes Entry to ISS Project». Space Daily. 1 Μαΐου, 2001. Ανακτήθηκε στις 26-06-2007.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate=, |date= (βοήθεια)
  3. «Δ.Δ.Σ: Διευρύνεται η διαστημική έρευνα». Τεχνολογία. Η Καθημερινή. 26-03-09. Ανακτήθηκε στις 02/06/2009.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate=, |date= (βοήθεια)
  4. Ιστοσελίδα για το κόστος του ΔΔΣ (αγγλικά)
  5. Ιστοσελίδα της ΝΑΣΑ για την έρευνα που επιτελείται στον ΔΔΣ (αγγλικά)
  6. Zona, Kathy. «How to See the Space Station From the Ground». NASA (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2016. 
  7. «Βρείτε το Σταθμό». spotthestation.nasa.gov (στα Αγγλικά). NASA. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2016. 
  8. «Παρακολούθηση του ΔΔΣ ζωντανά». Ustream (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι