Δυναστεία της Έμεσας
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η δυναστεία της Έμεσας, ή των Σαμψιγεραμιδών, είχε μέλη ιερείς-βασιλείς της Έμεσας (νυν Χομς Συρίας), οι οποίοι ήταν υποτελείς των Ρωμαίων. Ένας από τους πιo διάσημους γόνους της ήταν ο Ιάμβλιχος, διαπρεπής φιλόσοφος των Νεοπλατωνισμού.
Η θεότητα τού Ελ-Γκεμπάλ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Έμεσα ήταν διάσημη για τη λατρεία της ισχυρής παλαιάς παγανιστικής θεότητας Ελ-Γεβάλ ή αλλιώς Ελαγαβάλ. Η πόλη ήταν περίφημη για τον τόπο λατρείας τού Ελ-Γεβάλ, τον ναό τού Ηλίου. Η θεότητα λατρευόταν με τη μορφή κωνικού, μέλανος λίθου. Η λέξη είναι αραμαϊκή και σημαίνει ο θεός τού βουνού.
Ονομασίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πιο πολλές πηγές αναφέρουν τον Οίκο ως αραβικής προέλευσης. Μερικοί συγγραφείς ωστόσο συμβουλεύουν να μην το δεχθούμε αυτό απροβλημάτιστα, καθώς μερικοί βασιλείς είχαν αραμαϊκά ονόματα, όπως Σαμψιγέραμος, Ιάμβλιχος, κά. Πάντως άλλοι βασιλείς, όπως ο Αζίζος και και Σόαιμος είχαν αραβικά ονόματα· ο Ιάμβλιχος από τον Κικέρωνα περιγράφεται ως "φύλαρχος των Αράβων". Όπως και να έχει, οι ερευνητές συμφωνούν, στο ότι η Έμεσα και τα περίχωρά της είχαν ισχυρή παρουσία αραβόφωνου λαού την εποχή εκείνη.
Η γραμμή των βασιλέων της Έμεσας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από τον Σαμψιγέραμο Α΄ στον Σαμψιγέραμο Β΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σαμψιγέραμος Α΄ ήταν ο ιδρυτής της δυναστείας της Έμεσας τον 1ο αι. π.Χ. και ήταν αρχηγός φυλής. Οι πρόγονοι τού Σαμψιγέραμου Α΄ ήταν Βεδουΐνοι, που ταξίδευσαν στα Συριακά εδάφη, πριν αποφασίσουν να εγκατασταθούν στην κοιλάδα τού Ορόντη και νότια της περιοχής της Απάμειας. Αυτός, η οικογένειά του και οι πρόγονοί του έζησαν υπό την εξουσία της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών. Ο Σαμψιγέραμος Α΄ ήταν γιος του Αζίζ[ου] (π. 94 π.Χ.), γιού τού Ιάμβλιχου (π. 151 π.Χ.) και ίσως είχε αδελφό τον Πτολεμαίο, ο οποίος είχε γιο και πιθανόν απογόνους.
Στην Έμεσα ομιλούσαν Αραμαϊκά και Ελληνικά· αργότερα ίσως και Λατινικά. Μέσω της εξουσίας και τού πολιτισμού της δυναστείας των Σελευκιδών και της εγκατάστασης των Ελλήνων στην Αυτοκρατορία των Σελευκιδών, η Έμεσα είχε αφομοιώσει την Ελληνική γλώσσα και τον Ελληνικό πολιτισμό της Ελληνιστικής περιόδου. Έτσι ο Σαμψιγέραμος Α΄ και οι πρόγονοί του εξελληνίστηκαν.
Ο πατέρας του, γνωστός ως Αζίζ[ος] ο Άραβας ή ο φύλαρχος των Αράβων, ήταν σύμμαχος των τελευταίων Σελευκιδών μοναρχών της Συρίας και σχετίζεται με τον Φίλιππο Α΄ Φιλάδελφο και τον αδελφό του Δημήτριο Γ΄ Εύκαιρο. Ο Αζίζος ίσως είχε συνδράμει τον πρώτο -λίγα έτη πριν το 87 π.Χ.- στο να νικήσει τον δεύτερο, ο οποίος διέφυγε στην Παρθία, όπου απεβίωσε. Ο Αζίζος βοήθησε τον Φίλιππο Β΄ Φιλορωμαίο, γιο τού Φιλίππου Α΄ θέτοντάς τον στον θρόνο: κανόνισε να τον συναντήσει και έθεσε το διάδημα στο κεφάλι εκείνου. Όμως ο Φίλιππος Β΄ είδε, πως ο Αζίζος του συμπεριφερόταν φιλικά με σκοπό να τον φονεύσει -ώστε να διαιρέσει τη Συρία και να κρατήσει ένα τμήμα της- και έφυγε στην Αντιόχεια.
Ο Σαμψιγέραμος Α΄, όπως και ο πατέρας του, διατήρησε τη συμμαχία με τους (τελευταίους) μονάρχες των Σελευκιδών. Είναι γνωστός ως φύλαρχος των Αράβων, όπως και ο πατέρας του. Στην εποχή του η Αυτοκρατορία των Σελευκιδών είχε γίνει αδύναμη και πάντα με την επίκληση στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία έλυνε προβλήματα πολιτικά ή διαδοχής. Περί το 64 π.Χ. ο Πομπήιος, στρατηγός και μέλος της Α΄ Τριανδρίας, αναδιοργάνωσε τη Συρία και τις γύρω περιοχές σε Ρωμαϊκές επαρχίες. Εγκατέστησε υποτελείς βασιλείς στην επικράτεια, που θα γινόταν σύμμαχοι με τη Ρώμη. Μεταξύ αυτών ήταν ο Σαμψιγέραμος Α΄ (που το όνομά του επίσης γράφεται και ως Σαμψικέραμος Α΄). Ο Μ. Τ. Κικέρων καλούσε τον Πομπήιο με το παρωνύμιο Σαμψιγέραμος για να αστειευτεί με την πρόθεση τού Πομπήιου να γίνει ένας ισχυρός ανατολίτης. Ο Πομπήος ζήτησε από τον Σαμψιγέραμο Α΄ να συλλάβει τον τελευταίο των Σελευκιδών Αντίοχο ΙΓ΄ Ασιατικό και να τον εκτελέσει το 64 π.Χ..
Έπειτα από το τέλος τού Αντιόχου ΙΓ΄, ο Σαμψιγέραμος Α΄ επιβεβαίωσε την ισχύ του και η οικογένειά του αφέθηκε να κυβερνά τη γύρω περιοχή υπό τη Ρωμαϊκή επικυριαρχία. Οι υποτελείς βασιλείς, όπως ο Σαμψιγέραμος Α΄, μπορούσαν να αστυνομεύουν τις οδούς και να διατηρούν τη Ρωμαϊκή ακεραιότητα, χωρίς κόστος για τη Ρωμαϊκή δύναμη ή το θησαυροφυλάκιο της Ρώμης· μάλλον πλήρωσαν σε εκείνη για να έχουν το προνόμιο αυτό.
Η Έμεσα προστέθηκε στις περιοχές τού Σαμψιγέρμου Α΄, αλλά η πρώτη Εμεσινή πρωτεύουσα ήταν η Αρέθουσα, πόλη βόρεια της Έμεσας, κατά μήκος τού ποταμού Ορόντη. Το βασίλειο τού Σαμψιγέραμου Α΄ ήταν το πρώτο από τα υποτελή στη Ρώμη βασίλεια στα όρια της ερήμου. Τα σύνορα ήταν από την κοιλάδα της Μπεκάα στα δυτικά ως τα όρια της Παλμύρας στα ανατολικά και από το Γιαμπρούντ στα νότια ως την Αρέθουσα & την Ηλιόπολη στα βόρεια. Κατά τη βασιλεία του ο Σαμψιγέραμος Α΄ έκτισε το κάστρο Σμέμις στην κορυφή ενός εσβεσμένου ηφαιστείου και ξαναέκτισε την πόλη της Σαλαμινίγιας, που οι Ρωμαίοι είχαν ενσωματώσει στο βασίλειό του. Ο βασιλιάς ίδρυσε και διαμόρφωσε την ισχυρή στην εξουσία δυναστεία και ένα σημαντικό βασίλειο στη Ρωμαϊκή ανατολή. Ο ιερατικός-βασιλικός Οίκος του κυβέρνησε από το 64 π.Χ. ως το 254 μ.Χ. τουλάχιστον.
Όταν ο Σαμψικέραμος Α΄ απεβίωσε το 48 π.Χ., τον διαδέχθηκε ο γιος του Ιάμβλιχος Α΄. Κατά τη βασιλεία του η Έμεσα έγινε εξέχουσα πόλη και μεγάλωσε, αφού την όρισε νέα πρωτεύουσα. Η οικονομία τού βασιλείου βασιζόταν στη γεωργία. Με το εύφορο χώμα της κοιλάδας τού Ορόντη και με μία μεγάλη λίμνη, καθώς επίσης και με έναν υδατοφράκτη επί τού Ορόντη -νότια της Έμεσας- να προσφέρει άφθονο νερό, η γη της Έμεσας ήταν ιδανική για καλλιέργεια. Τα αγροκτήματα παρείχαν σιτάρι, σταφύλια και ελιές. Η Έμεσα στην αρχαιότητα ήταν πολύ πλούσια πόλη. Ήταν μέρος της εμπορικής οδού από την Ανατολή, που μετά από την Παλμύρα περνούσε από την Έμεσα για να καταλήξει στην ακτή. Ένα παράδειγμα τού πόσο αφνειός ήταν ο χώρος της Έμεσας είναι τα κοσμήματα, που βρέθηκαν στη νεκρόπολη τού Τελλ Αμπού Σάμπουν και δείχνουν, ότι υπήρχε ζήτηση κατασκευής τους για τους κατοίκους γύρω από τη λίμνη. Η πόλη με το λιμάνι της ευημερούσε και ήταν η δεύτερη, μετά την Αντιόχεια, για τους Ρωμαίους επικυρίαρχους.
Κάθε έτος οι γειτονικοί πρίγκιπες και ηγεμόνες έστελναν πλούσια δώρα για να τιμήσουν τη θεότητα της Έμεσας στον Ναό τού Ηλίου. Το ιερατείο τού Ελ-Γεβάλ υποθέτουμε, ότι ήταν από απογόνους τού Σαμψιγέραμου Α΄ ή τού Σόαιμου: αποτελείτο από τον ίδιο τον ιερέα-βασιλιά ή άλλο μέλος τού Οίκου του. Ο ιερέας της λατρείας έφερε ένδυμα όμοιο με αυτό τού Πάρθου ιερέα, δηλ. έναν πορφυρό χιτώνα με χρυσά κεντήματα και μακριές χειρίδες, χρυσοπόρφυρες περισκελίδες και ένα με πολύτιμους λίθους διάδημα στην κεφαλή του.
Πριν διαδεχθεί τον πατέρα του, ο Ιάμβλιχος Α΄ εθεωρείτο από τον Κικέρωνα, πού το 51 π.Χ. ήταν κυβερνήτης της Κιλικίας, ως πιθανός σύμμαχος ενάντια στην Παρθία. Ο Ιάμβλιχος Α΄, λίγο μετά την ανάρρησή του, άσκησε συνετή πολιτική και υποστήριξε τον Γ. Ιούλιο Καίσαρα στη διαμάχη του στην Αλεξάνδρεια εναντίον τού Γ. Πομπήιου: έστειλε στρατό προς βοήθεια τού πρώτου· ο Πομπήιος, που ήταν ο προστάτης τού Οίκου τού Ιάμβλιχου Α΄, ηττήθηκε και σκοτώθηκε. Έτσι η δυναστεία πέρασε από την περίοδο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στην Αυτοκρατορική περίοδο, αποδεικνύοντας όταν ήταν πάντα πιστή στη Ρώμη.
Έπειτα από το τέλος τού Ι. Καίσαρα, ο Ιάμβλιχος Α΄ υποστήριξε τον Ρωμαίο κυβερνήτη της Συρίας, που ήταν ένας από τους φονείς τού δικτάτορα. Την εποχή των εμφυλίων πολέμων, ο Ιάμβλιχος Α΄ υποστήριξε τον Οκταβιανό, έτσι ήταν ύποπτος από τον Μάρκο Αντώνιο της Β΄ Τριανδρίας. Ο τελευταίος ενθάρρυνε τον Αλεξίωνα Α΄, αδελφό τού Ιάμβλιχου Α΄, να εκτελέσει τον βασιλιά και να σφετεριστεί τον θρόνο. Όταν έπειτα ο Οκταβιανός νίκησε τον Αντώνιο και αναδιοργάνωσε τις επαρχίες της Ανατολής, εκτέλεσε τον Αλεξίωνα Α΄ για προδοσία το 31 π.Χ.. Το βασίλειο διαλύθηκε το 30 π.Χ. και έγινε αυτόνομη κοινότητα, χωρίς ηγεμόνα, υπό την επιτήρηση τού Ρωμαίου κυβερνήτη της Συρίας.
Αργότερα, το 20 π.Χ. ο Οκταβιανός, τώρα ως Αυτοκράτορας Αύγουστος, αποκατέστησε το Εμεσηνό βασίλειο στον Ιάμβλιχο Β΄, γιο τού Ιάμβλιχου Α΄. Ήταν ο Ιάμβλιχος Α΄ (ή ο γιος του), που έγιναν Ρωμαίοι πολίτες από τον Ι. Καίσαρα (ή τον Αύγουστο) και έλαβαν το όνομα τού Ιούλιου γένους· το πρόσθεσαν στο Αραμαϊκό, Αραβικό, Ελληνικό και μετά Λατινικό όνομά τους. Ο Ιάμβλιχος Β΄ ήταν ιερέας-βασιλιάς το 20 π.Χ.-14 μ.Χ. Η βασιλεία του ήταν σταθερή και από την ειρήνη αυτή προήλθε η χρυσή εποχή της Έμεσας. Ο Ιάμβλιχος Β΄ απεβίωσε το 14 μ.Χ. και τον διαδέχθηκε ο γιος του Σαμψιγέραμος Β΄ ως ιερέας-βασιλιάς. Αυτός κυβέρνησε ως το 42, που απεβίωσε. Σύμφωνα με την επιγραφή στον ναό τού Μπελ (Βήλου) στην Παλμύρα, το 18/19 μ.Χ. μεσολάβησε μεταξύ Παλμύρας και Ρώμης. Εκεί αναφέρεται μαζί με τον στρατηγό Γερμανικό, ανιψιό (και υιοθετημένο γιο) τού Αυτοκράτορα Τιβερίου. Η ευδαιμονία της Έμεσας ήταν στενά δεμένη με τη γειτονική Παλμύρα. Πριν αποβιώσει ο βασιλιάς, μεταστράφηκε στον Ιουδαϊσμό από τον Ηρώδη Αγρίππα Α΄ (από την Ηρωδιανή Δυναστεία) στην Τιβεριάδα.
Ο Σαμψιγέραμος Β΄ είναι επίσης γνωστός και από άλλη μαρτυρία. Μία επιγραφή της βασιλείας του χαρακτηρίζει αυτόν και τη σύζυγό του Ιοτάπα των Οροντιδών ως το ευτυχές ζεύγος. Η μνήμη του τιμήθηκε από μία επιγραφή στα λατινικά, που έστησε ο γιος του Σόαιμος ως προστάτης της Ηλιόπολης, όταν έγινε βασιλιάς. Εκεί ο Σαμψιγέραμος Β΄ αναφέρεται ως Μέγας Βασιλεύς (Regis Magni). Έτσι τουλάχιστον απεκαλείτο από τους υπηκόους του.
Ο Αζίζος, ο Σόαιμος και μετέπειτα αυτών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έπειτα από το τέλος τού Σαμψιγέραμου Β΄, τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος γιος του Αζίζος (βασ. 42-54). Λίγα είναι γνωστά για τη βασιλεία του: νυμφεύτηκε τη Δρουσίλλα, αλλά δεν απέκτησε απογόνους. Ο γάμος είχε γίνει μετά το 51 με τον όρο να ασπαστεί τις Ιουδαϊκές συνήθειες (να περιτμηθεί). Αφού όμως έγινε αυτό, η Δρουσίλα σύντομα τον διαζεύχθηκε, όταν ερωτεύθηκε τον Μάρκο Αντώνιο Φήλικα, Έλληνα απελεύθερο, Ρωμαίο κυβερνήτη της Συρίας, που τον παντρεύτηκε.
Ο Αζίζος απεβίωσε το 54 και τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Σόαιμος (βασ. 54-73). Επί της βασιλείας του οι σχέσεις της Έμεσας με τη Ρώμη ήρθαν εγγύτερα. Το 70, στη Ρωμαϊκή πολιορκία της Ιερουσαλήμ, ο Σόαιμος έστειλε Εμεσηνούς τοξότες να συνδράμουν τον Ρωμαϊκό στρατό. Επίσης βοήθησε τον Βεσπασιανό το 72 να προσαρτήσει το υποτελές βασίλειο της Κομμαγηνής.
Τον Σόαιμο, που απεβίωσε το 72, διαδέθηκε ο γιος του Αλεξίων Β΄. Παρά το γεγονός ότι η δυναστεία ήταν πιστή στη Ρώμη, το Ρωμαϊκό κράτος -για άγνωστο λόγο- μείωσε την αυτονομία της Έμεσας. Φαίνεται, πως ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Έμεσας, διότι μετά το τέλος του το βασίλειο μάλλον προσαρτήθηκε στη Ρωμαϊκή επαρχία της Συρίας, αν και δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις γι' αυτό.
Ο Αλεξίων Β΄ και οι διάδοχοί του είχαν μόνο τελετουργική εξουσία. Εκείνος απεβίωσε το 78 και τον διαδέχθηκε ο γιος του Σαμψιγέραμος Γ΄. Λίγα γνωρίζουμε για μετά το 78. Ως τον 3ο αι. τα μέλη της δυναστείας είχαν γίνει κυβερνήτες της Έμεσας και μετά ιερείς-βασιλείς ενός υποτελούς στη Ρώμη βασιλείου. Το διάστημα 211-217 ο Καρακάλλας έκανε την Έμεσα Ρωμαϊκή αποικία (colonia), εν μέρει λόγω της καταγωγής της δυναστείας του των Σεβήρων από την Έμεσα. Με την επιρροή και την εξουσία της δυναστείας, η Έμεσα μεγάλωσε και έγινε μία από τις πιο σημαντικές πόλεις της Ρωμαϊκής Ανατολής. Παρά τον φιλοπόλεμο χαρακτήρα των κατοίκων, αυτοί εξήγαγαν σιτάρι, σταφύλια και ελιές σε όλο τον ρωμαϊκό κόσμο και η πόλη έγινε μέρος της ανατολικής οδού από την ενδοχώρα στην ακτή· αυτό ωφέλησε την τοπική και τη ρωμαϊκή οικονομία. Η Έμεσα έστειλε άνδρες στις ρωμαϊκές λεγεώνες και οι τοξότες της απετέλεσαν βοηθητικό σώμα τού αυτοκρατορικού στρατού. Στη σύγχρονη Συρία η Έμεσα/Χομς έχει διατηρήσει την τοπική υπεροχή της ως εμπορικό κέντρο των γύρω κωμών.
Αρχαιολογικά ευρήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο βασιλικός Οίκος της Έμεσας δεν είναι πλήρως γνωστός. Ό,τι γνωρίζουμε για τη δυναστεία και το βασίλειο, είναι από σωζόμενα αρχαιολογικά τεκμήρια, καθώς οι αρχαίες ιστορικές πηγές δεν παρέχουν αρκετές πληροφορίες. Είναι από τις διασωθείσες επιγραφές, που ξέρουμε τα ονόματα των Εμεσηνών ιερέων-βασιλέων, τους Εμεσηνούς ιερείς, τους γνωστούς συγγενείς τους και τις περιορισμένες πληροφορίες γι' αυτούς. Ως πρωτεύουσα βασιλείου υποτελούς στη Ρώμη, η Έμεσα εμφανίζει χαρακτηριστικά μίας Ελληνικής πόλης-κράτους και φέρει ίχνη σχεδίασης μίας ρωμαϊκής πόλης.
Αρχαιολογικά τεκμήρια παρέμειναν στην πόλη Σαλαμίγια, που ξανακτίστηκε υπό τον Σαμψιγέραμο Α΄. Σωζόμενα μνημεία που οικοδομήθηκαν από την Εμεσηνή δυναστεία, είναι το κάστρο της Σμένις, στην κορυφή ενός ηφαιστειακού κώνου, κτισμένο από τον ίδιο βασιλιά και ο τύμβος της δυναστείας της Έμεσας. Εκεί ετάφη ο Αλεξίων Α΄, ο Σόαιμος και ο Ιούλιος Αλέξανδρος. Άλλο σωζόμενο μνημείο είναι ο μνημειώδης τάφος, που κτίστηκε από τον Σαμψιγέραμο Γ΄ το 78/79 π.Χ..
Έχουν διασωθεί νομίσματα, που τα πιο παλαιά κόπηκαν για τον εορτασμό της λατρείας τού Ελ-Γεβάλ από τον Αντωνίνο Πίο (βασ. 138-161). Εμφανίζουν έναν αετό επάνω σε έναν μέλανα λίθο και έναν περίτεχνο μνημειώδη βωμό. Από επάνω υπάρχουν δύο σειρές εσοχών, μεταξύ δύο ψευδοκιόνων, που στηρίζονται επί ογκώδους βάσης, με αγάλματα σε κάθε μία από τις έξι κόγχες. Επάνω είναι ένας μικρός βωμός, με πιο επάνω τον ίδιο τον μεγάλο λίθο, διακοσμημένο με δυσερμήνευτα σημάδια.
Γενεαλογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ιάμβλιχος π. 151 π.Χ. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Αζίζος π. 94 π.Χ. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Σαμψιγέραμος Α΄ βασ. της Έμεσας (64-48 π.Χ.) | Πτολεμαίος | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Κλεοπάτρα Ζ΄ βασ. της Αιγύπτου ΔΥΝ. ΠΤΟΛΕΜΑΙΩΝ | Μάρκος Αντώνιος μέλος της Β΄ Τριανδρίας | Ιάμβλιχος Α΄ βασ. της Έμεσας (48-31 π.Χ.) | Αλεξίων Α΄ βασ. της Έμεσας (31 π.Χ.) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Κλεοπάτρα Σελήνη Β΄ | Ιάμβλιχος Β΄ βασ. της Έμεσας (20 π.Χ.-14 μ.Χ.) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Πτολεμαίος της Μαυριτανίας σύζ. Ιουλία Ουρανία | Γάιος Ιούλιος Σαμψιγέραμος Β΄ βασ. της Έμεσας (14 μ.Χ.-42) | Ιοτάπα της Κομμαγηνής ΔΥΝ. ΟΡΟΝΤΙΔΩΝ | Πολέμων Α΄ βασ. του Πόντου σύζ. Πυθοδωρίδα | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Δρουσίλλα ΔΥΝ. ΗΡΩΔΗ | Αντώνιος Φήλιξ κυβερνήτης της Ιουδαίας | Δρουσίλα η Νεότερη της Μαυριτανίας | Γάιος Ιούλιος Σόαιμος Φιλοκαίσαρ Φιλορωμαίος βασ. της Έμεσας (54-73) | Γάιος Ιούλιος Αζίζος βασ. της Έμεσας (42-54) σύζ. Δρουσίλλα ΔΥΝ. ΗΡΩΔΗ | Ιοτάπα της Έμεσας σύζ. Αριστόβουλος ο Νεότερος ΔΥΝ. ΗΡΩΔΗ | Ιουλία Μαμαία | Πολέμων Β΄ βασ. του Πόντου | Βερενίκη ΔΥΝ. ΗΡΩΔΗ | Ηρώδης Ε΄ ηγεμ. της Χαλκίδας στην Ιτρουρέα ΔΥΝ. ΗΡΩΔΗ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Γάιος Ιούλιος Αλεξίων Β΄ βασ. της Έμεσας (73-78) | Πολέμων Ευπάτωρ διάδοχος τού Πόντου | Ροιμητάλκης Φιλοκαίσαρ πρίγκιπας τού Πόντου | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Σαμψιγέραμος Γ΄ βασ. της Έμεσας (78- ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Γάιος Ιούλιος Λογγίνος Σόαιμος | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Σόαιμος βασ. της Αρμενίας (144-161) | Ιάμβλιχος μυθιστορηματογράφος | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιούλιος Αλέξανδρος πρίγκιπας | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιούλιος Αγρίππας ευγενής | Ιούλιος | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιούλιος Βασσιανός | Λ. Ι. Αυρήλιος Σουλπίκιος Σεβήρος Ουράνιος Αντωνίνος σφετεριστής 235-254 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιουλία Μαίσα σύζ. Ιούλιος Άβιτος | Ιουλία Δόμνα σύζ. Σεπτίμιος Σεβήρος Αυτ. των Ρωμαίων (193-211) ΔΥΝ. ΣΕΒΗΡΩΝ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιουλία Σοαιμιάς σύζ. Σέξτος Βάριος Μάρκελλος | Ιουλία Αβίτα Μαμαία σύζ. Μ. Ι. Γ. Μαρκιανός | Καρακάλλας Αυτ. των Ρωμαίων (211-217) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ελαγάβαλος Αυτ. των Ρωμαίων (218-222) | Αλέξανδρος Σεβήρος Αυτ. των Ρωμαίων (222-235) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ζηνοβία βασ. της Παλμύρας σύζ. Οδαίναθος βασ. της Παλμύρας | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιάμβλιχος Νεοπλατωνικός φιλόσοφος | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Θεοδώρα της Έμεσας λόγια | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- W. Ball, Rome in the East: The Transformation of an Empire, Routledge, 2000
- A. R. Birley, Septimius Severus: The African Emperor, Routledge, 2002
- G. H. Halsberghe, The Cult of Sol Invictus, Brill, 1972
- B. Levick, Julia Domna, Syrian Empress, Taylor & Francis, 2007
- Fergus Millar. The Roman Near East.
- R. Morkot, The Penguin Historical Altas of Ancient Greece, Penguin Group, 1996
- D. W. Roller, The Building Program of Herod the Great, University of California Press, 1998
- C. Settipani, Continuité gentilice et continuité familiale dans les familles sénatoriales romaines à l’époque imperial, Oxford, 2000
- Sullivan, Richard D. (1978). "The Dynasty of Emesa". In Hildegard Temporini; Wolfgang * * Haase (eds.). Politische Geschichte (Provinzen und Randvölker: Syrien, Palästina, Arabien). Berlin: Walter de Gruyter. pp. 198–219. doi:10.1515/9783110866940-008.