Τζουλιέτα Μασίνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζουλιέτα Μασίνα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Giulietta Masina (Ιταλικά)
Γέννηση22  Φεβρουαρίου 1921[1][2]
Σαν Τζόρτζο ντι Πιάνο
Θάνατος23  Μαρτίου 1994[3][4][1]
Ρώμη[5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος του πνεύμονα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςFellini tomb[6][7]
ΚατοικίαΒασίλειο της Ιταλίας
Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Ιταλίας (από 1920)
Ιταλία (1946–1994)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[8][9]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Σαπιέντσα Ρώμης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός ταινιών
ηθοποιός[2]
σεναριογράφος[2]
television writer[10]
Περίοδος ακμής1948 - 1991
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦεντερίκο Φελίνι (1943–1993)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Γυναικείου ρόλου Φεστιβάλ Καννών (1957)
Μεγάλος ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας (1990)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τζούλια Άννα (Τζουλιέτα) Μασίνα (ιταλικά: Giulia Anna "Giulietta" Masina, 22 February 1921 – 23 March 1994) ήταν Ιταλίδα ηθοποιός του κινηματογράφου, περισσότερο γνωστή για τις ερμηνείες της ως Τζελσομίνα στο Λα στράντα (1954) και ως Καμπίρια στο Οι νύχτες της Καμπίρια (1957). Ο ιστορικός του κινηματογράφου Πίτερ Μποντανέλα περιέγραψε τη δουλειά της Μασίνα ως "αριστοτεχνική" και "αλησμόνητη", [11] ενώ ο Τσάρλι Τσάπλιν, με τον οποίο συχνά παραλληλίζεται,[12] είπε για κείνη ότι ήταν "η ηθοποιός που τον συγκινούσε περισσότερο".

Τόσο το La Strada όσο και Οι νύχτες της Καμπίρια κέρδισαν Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Και για τις δύο ταινίες ο Φελίνι έλεγε ότι είχε εμπνευστεί από την «ανθρωπιά» της Μασίνα. [13] [14]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζιούλια Άννα Μασίνα, το μεγαλύτερο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειάς της, γεννήθηκε στο Σαν Τζόρτζιο ντι Πιάνο, κοντά στη Μπολόνια. Ο πατέρας της ήταν βιολιστής και η μητέρα της δασκάλα. Όταν η Μασίνα ήταν τεσσάρων ετών, ο θείος της την πήγε να συναντήσει τον θεατρικό συγγραφέα Λουίτζι Πιραντέλλο, ο οποίος αργότερα θα κέρδιζε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Λίγα χρόνια αργότερα, όταν πέθανε αυτός ο θείος, η χήρα του, θεία της Μασίνα, ρώτησε τους γονείς της Μασίνα αν της επιτρέπουν να πάει στη Ρώμη να μείνει μαζί της. Οι γονείς της Μασίνα συμφώνησαν, εν μέρει επειδή πίστευαν ότι στη Ρώμη η Μασίνα θα πετύχαινε περισσότερο στις τέχνες, στις οποίες ήδη επιδείκνυε μοναδικό ταλέντο. [15]

Η Μασίνα παρακολούθησε ένα σχολείο του τάγματος των Ουρσουλινών και έκανε μαθήματα φωνής, πιάνου και χορού. Οι πρώτες της εμπειρίες στην υποκριτική έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ήταν μέλος του πανεπιστημιακού θεατρικού τμήματος του Gruppi Universitari Fascisti της Ρώμης. Αποφοίτησε με πτυχίο στη λογοτεχνία από το Πανεπιστήμιο Σαπιέντσα της Ρώμης. Άρχισε να εργάζεται ως ηθοποιός φωνής στο ραδιόφωνο κατά τη διάρκεια του πολέμου, κάτι που της απέφερε περισσότερα χρήματα και μεγαλύτερη φήμη από την υποκριτική. Ως καλλιτέχνιδα του ραδιοφώνου, η Μασίνα γνώρισε τον Φεντερίκο Φελίνι, όταν ήταν σεναριογράφος ραδιοφωνικών εκπομπών. Παντρεύτηκαν το 1943 και λίγους μήνες αργότερα η Μασίνα υπέστη αποβολή αφού έπεσε από μια σκάλα. Το 1944, έμεινε ξανά έγκυος. Ο Πιερφεντερίκο (με το παρατσούκλι Φεντεριτσίνο) γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου 1945 αλλά πέθανε από εγκεφαλίτιδα 11 ημέρες αργότερα. [16] Η Μασίνα και ο Φελίνι δεν έκαναν άλλα παιδιά. [17]

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δουλεύοντας μαζί με τον σύζυγό της, η Μασίνα έκανε τη μετάβαση από το ραδιόφωνο στην οθόνη. [18] Οι μισές από τις ιταλικές ταινίες της, οι πιο επιτυχημένες της, είτε γράφτηκαν είτε σκηνοθετήθηκαν από τον σύζυγό της. Η Μασίνα έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο με έναν μικρό ρόλο στο Αυτοί που έμειναν ζωντανοί (Paisà) του Ρομπέρτο Ροσελίνι (1946), όπου ο Φελίνι ήταν ένας από τους σεναριογράφους. Έλαβε τα πρώτα της εύσημα στην οθόνη στην ταινία του Αλμπέρτο Λατουάντα Η πόλη των οργίων (Senza pietà, 1948), το οποίο ήταν μια σεναριακή προσαρμογή του Φελίνι. 

Η Μασίνα πρωταγωνίστησε με τον Άντονι Κουίν στην ταινία του Φελίνι Λα στράντα (1954), υποδυόμενη ένα μέλος περιοδεύοντος τσίρκου. Κέρδισε Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας στο Φεστιβάλ των Καννών για την ερμηνεία της στον πρωταγωνιστικό ρόλο στο Οι νύχτες της Καμπίρια (1957) του Φελίνι, όπου έπαιζε μια πόρνη που υπομένει τις τραγωδίες και τις απογοητεύσεις της ζωής με αθωότητα και με καρτερία βιβλικών διαστάσεων. Η ταινία έλαβε Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Σε μια κριτική της εφημερίδας New York Times το 1998, η Τζάνετ Μάσλιν έγραψε ότι υπάρχει περισσότερη «χάρη και θάρρος» στην ερμηνεία της Μασίνα από ό,τι «σε όλες τις φαντασμαγορικές υπερπαραγωγές που έχει να προσφέρει το Χόλιγουντ». [19]

Η Μασίνα το 1960

Η καριέρα της Μασίνα καταστράφηκε από την κριτική και εισπρακτική αποτυχία της ταινίας Τα δάκρυα κυλούν μετά τα μεσάνυχτα (Das kunstseidene Mädchen, 1960) σε σκηνοθεσία Ζιλιέν Ντιβιβιέ. Στη συνέχεια, αφοσιώθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου στην προσωπική της ζωή και στον γάμο της. Ωστόσο, δούλεψε ξανά με τον Φελίνι στην Ιουλιέτα των πνευμάτων (Giulietta degli spiriti, 1965), ταινία η οποία κέρδισε Βραβείο Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης [20] και Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. [21]

Η Μασίνα έπαιξε στο Η τρελή του Σαγιό (The Madwoman of Chaillot, 1969), την πρώτη της ταινία στα αγγλικά, στην οποία πρωταγωνιστούσε και η Κάθριν Χέπμπορν. Μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες, κατά τις οποίες δούλεψε σποραδικά μόνο στην τηλεόραση, η Μασίνα εμφανίστηκε στην ταινία του Φελίνι Τζίντζερ και Φρεντ (Ginger e Fred, 1986) με τον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι. Στην ταινία, οι πρωταγωνιστές υποδύονται τους Ιταλούς μίμους των Φρεντ Αστέρ και Τζίντζερ Ρότζερς που ξανασμίγουν για ένα τηλεοπτικό αφιέρωμα. Στη συνέχεια, απέρριψε διάφορες προτάσεις για να φροντίσει την εύθραυστη υγεία του συζύγου της. Η τελευταία της ταινία ήταν το Aujourd'hui peut-être... (1991) του Ζαν-Λουί Μπερτουτσελί. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, η Μασίνα παρουσίασε τη δημοφιλή ραδιοφωνική εκπομπή Lettere aperte, στην οποία απαντούσε σε αλληλογραφία ακροατών της. Οι επιστολές αυτές δημοσιεύτηκαν τελικά σε βιβλίο. Από τη δεκαετία του 1970 εμφανιζόταν στην τηλεόραση.

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μασίνα πέθανε από καρκίνο στις 23 Μαρτίου 1994 σε ηλικία 73 ετών, πέντε μήνες μετά τον θάνατο του συζύγου της στις 31 Οκτωβρίου 1993. [22] Στην κηδεία της, ζήτησε από τον τρομπετίστα Μάουρο Μάουρ να παίξει το "La Strada" του Νίνο Ρότα, [23] ένα χαρακτηριστικό μοτίβο από την ομότιτλη ταινία. Αυτή και ο Φελίνι ενταφιάστηκαν μαζί στο νεκροταφείο του Ρίμινι σε έναν τάφο που κοσμείται από ένα έργο του γλύπτη Αρνάλντο Πομοντόρο.

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Πρωτότυπος τίτλος Ελληνικός τίτλος Ρόλος
1946 Paisà Αυτοί που έμειναν ζωντανοί κοπέλα στις σκάλες
1948 Senza pietà Η πόλη των οργίων Μαρτσέλα
1950 Luci del varietà Τα φώτα του βαριετέ Μελίνα Αμούρ
1951 Persiane chiuse Κλειστά παράθυρα Πίπο
Sette ore di guai κόρη του Ρομολίνι
Cameriera bella presenza offresi... Ερμελίντα
1952 Wanda, la peccatrice Βάντα, η ορφανή από αγάπη Ναντίνα
Lo sceicco bianco Ο λευκός σεΐχης Καμπίρια, πόρνη
Europa '51 Δεν σε είχα απατήσει Τζουλιέτα
Il romanzo della mia vita Το ρομάντσο της ζωής μου Πάολα
1953 Ai margini della metropoli Τζίνα Ίλαρι
1954 Donne proibite Απαγορευμένες γυναίκες Ροζίτα
Cento anni d'amore 100 χρόνια έρωτα γειτόνισσα στο πίσω παράθυρο
Via Padova 46 Δολοφόνος για κλάματα Ιρένε
La Strada Λα στράντα Τζελσομίνα
1955 Buonanotte... avvocato! Κάρλα Σάντι
Il bidone Σκιές του υποκόσμου Ίρις
1957 Le notti di Cabiria Οι νύχτες της Καμπίρια Μαρία Καμπίρια Τσεκαρέλι
1958 Fortunella Φορτουνέλα Νάντα Ντιοταλέβι (Φορτουνέλα)
1959 Nella città l' inferno Γυναίκες της αμαρτίας Λίνα
Jons und Erdme Έρντμε
1960 Das kunstseidene Mädchen Τα δάκρυα κυλούν μετά τα μεσάνυχτα Ντόρις Πούτσκε
1965 Giulietta degli spiriti Η Ιουλιέτα των πνευμάτων Τζουλιέτα Μπολντρίνι
1966 Scusi, lei è favorevole o contrario? Στοπ! Είστε υπέρ ή κατά του διαζυγίου; Άννα
1967 Non stuzzicate la zanzara Ξεφάντωμα με την Παβόνε Μαρία Χριστίνα, μητέρα της Ρίτας
1969 The Madwoman of Chaillot Η τρελή του Σαγιό Γκαμπριέλ
1985 Perinbaba Περινμπάμπα
1986 Ginger & Fred Τζίντζερ και Φρεντ Αμέλια Μπονέτι (Τζίντζερ)
1991 Aujourd'hui peut-être... Μπερίγ

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 BeWeB. 3971. Ανακτήθηκε στις 14  Φεβρουαρίου 2021.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/142305. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12495984j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  6. 6,0 6,1 bbcc.regione.emilia-romagna.it/pater/loadcard.do?id_card=152363.
  7. 7,0 7,1 riminiturismo.it/visitatori/scopri-il-territorio/arte-e-cultura/monumenti-alla-memoria/cimitero-monumentale-di-rimini.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12495984j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. pna2007389321. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. pna2007389321. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  11. Bondanella, Peter (2009). A History of Italian Cinema. New York: Continuum. σελίδες 148, 151. ISBN 9780826417855. 
  12. Crowther, Bosley. «The Screen: 'Cabiria'; Giulietta Masina Stars in Italian Import». 
  13. Fellini, Federico (1978). «My Experiences as a Director». Στο: Bondanella, Peter. Federico Fellini: Essays in Criticism. New York: Oxford University Press. σελ. 7. 
  14. «Τζουλιέτα Μασίνα, η αιώνια μούσα του Φελίνι». Protagon.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022. 
  15. Kezich, Tullio (1991). Giulietta Masina. Bologna: Cappelli. σελ. 22. 
  16. «Pierfederico's grave marker». 
  17. Information on miscarriage and death from encephalitis cited in Tullio Kezich, Fellini: His Life and Work (New York: Faber, 2006), pg. 74.
  18. «AllMovie - Movies and Films Database - Movie Search, Ratings, Photos, Recommendations, and Reviews». AllMovie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022. 
  19. Maslin, Janet (3 July 1978). «Resilience and Spirituality in a Fellini Treasure». The New York Times. https://www.nytimes.com/1998/07/03/movies/critic-s-choice-film-resilience-and-spirituality-in-a-fellini-treasure.html. Ανακτήθηκε στις 25 December 2020. 
  20. «New York Film Critics Circle Awards». Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  21. «Winners & Nominees 1966». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  22. Cowell, Alan. «Giulietta Masina, Italian Actress Who Inspired Fellini, Dies at 73». 
  23. gli amici ricordano Giulietta, archiviostorico.corriere.it; accessed 19 October 2018.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]