Στέφανος του Περς, δούκας της Φιλαδέλφειας
| Στέφανος του Περς, δούκας της Φιλαδέλφειας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Étienne du Perche (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 12ος αιώνας |
| Θάνατος | 1205 ή 14 Απριλίου 1205 Αδριανούπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Ροτρού Δ΄ του Περς και Ματθίλδη του Μπλουά-Καμπανίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Στέφανος, γαλλ.: Stephen du Perche (απεβ. 14/17 Απριλίου 1205) από τον Οίκο του Σατωντάν και του Περς ήταν Γάλλος ευγενής και σταυροφόρος. Ήταν οπαδός των Ανζού (Πλανταγενετών) στη σύγκρουσή τους με το γαλλικό στέμμα και απέκτησε φέουδα από αυτούς. Μετά την Δ΄ Σταυροφορία έγινε δούκας της Φιλαδέλφειας στη Μ. Ασία.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αν και δευτερότοκος, κυβέρνησε την κομητεία του Περς για λογαριασμό του πατέρα και του αδελφού του, κατά τη διάρκεια της απουσίας τους σε Σταυροφορία. Ο ίδιος εντάχθηκε στην Δ΄ Σταυροφορία το 1202 και ταξίδεψε στους Αγίους Τόπους. Στη συνέχεια πήγε στη Λατινική αυτοκρατορία και διορίστηκε δούκας της Φιλαδέλφειας στη Μικρά Ασία το 1204. Πέθανε στη μάχη εναντίον των Βουλγάρων.
Νεανική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε πριν από το 1173 και ήταν ο δεύτερος γιος του Ροτρού Δ΄ του Περς και της Ματθίλδης των Μπλουά, κόρης του Θεοβάλδου Β΄ κόμη της Καμπανίας. Έλαβε το όνομα του θείου του Στεφάνου αρχιεπισκόπου του Παλέρμου. [1] Τα μικρότερα αδέλφια του ακολούθησαν σταδιοδρομία στην εκκλησία. [2]
Ο πατέρας του και ο μεγαλύτερος αδελφός του Γοδεφρείδος Γ΄ εντάχθηκαν στην Γ΄ Σταυροφορία το 1189. [3] Κατά τη διάρκεια της απουσίας τους, ο Στέφανος μοιράστηκε τη διοίκηση της κομητείας με τον σενεσάλη Γουέιριν της Λόνραϋ. [4] Μετά την επιστροφή του Γοδεφρείδου Γ΄ το 1192/93, ο Στέφανος τον συνόδευσε στην Αγγλία. [2] Μερικές φορές θεωρήθηκε ότι ο Στέφανος και ο Γοδεφρείδος Γ΄ χώρισαν το Περς μεταξύ τους, αλλά αυτό βασίζεται σε εσφαλμένη ανάγνωση ενός εγγράφου του 1202. [5]
Γύρω στο 1200 ο Στέφανος έδωσε γη, που κατείχε στο Αρπονέλ και στους δασικούς γκατινέ (χερσότοπους) μεταξύ Σαρτρ και Τιρόν-Γκαρνταί στους Ναΐτες Ιππότες. [6]
Στην Αγγλο-Νορμανδική υπηρεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη Δ΄ Σταυροφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1200, ο αδελφός του Στεφάνου, ο Γοδεφρείδος Γ΄, εντάχθηκε στην Δ΄ Σταυροφορία. Πέρασε πολύ χρόνο από τα επόμενα δύο χρόνια σε προετοιμασίες, αλλά απεβίωσε λίγο πριν το Πάσχα του 1202. [7] Μεταξύ των ευσεβών ενεργειών προετοιμασίας του ήταν η παραχώρηση καταστατικού στον καθεδρικό ναό του Λε Μαν, όπου ο κόμης υποσχέθηκε να προστατεύει την περιουσία του ναού στο Κουρζενάρ του Περς. Ο Στέφανος ορκίστηκε να σεβαστεί την υπόσχεση του Γοδεφείδου Γ΄ στον ναό του Λε Μαν. [6] Δεσμεύτηκε για τη Σταυροφορία ως τον Ιανουάριο του 1202, όταν υποθήκευσε τις ιδιοκτησίες του στο Λανζαί για να καλύψει τα έξοδά του. [7] Ο Γοδεφρείδος Γ΄, στην επιθανάτιο κλίνη του στο Λε Τέιλ, ανέθεσε τη διοίκηση του σώματος Περσερόν στον Στέφανο. [8] Τον Μάιο του 1202 ο βασιλιάς Ιωάννης ήταν εγγυητής για ένα δάνειο προς τον Στέφανο από τους Ναΐτες και τους Ιωαννίτες Ιππότες. [9] Κατά τη διάρκεια του διαστήματος μεταξύ του τέλους του αδελφού του και της αναχώρησής του, ο Στέφανος φαίνεται να κυβερνούσε και πάλι την κομητεία του Περς. [10] Μετά την αναχώρησή του, η χήρα του Γοδεφρείδου Ματθίλδη ανέλαβε την επιτροπεία για τον ανήλικο γιο της Θωμά. [8]
Τον Ιούνιο ο Στέφανος και το σώμα Περσερόν εντάχθηκαν στην κύρια γαλλική δύναμη που συγκεντρώθηκε στο Σαρτρ. [9] Ο Στέφανος έκανε πολλά θρησκευτικά κληροδοτήματα πριν αναχωρήσει, [11] συμπεριλαμβανομένης μίας δωρεάς για μία αναμνηστική λειτουργία υπέρ αναπαύσεως για να τελείται στον καθεδρικό ναό του Σαρτρ κάθε χρόνο στην επέτειο του τέλους του. Τον Ιούνιο επιβεβαίωσε επίσης ότι η κουνιάδα του έδωσε μία ετήσια δωρεά για να τελείται ακολουθία υπέρ αναπαύσεως για τον αδελφό του. [6] Πιθανότατα ταξίδεψε μαζί με τον εξάδελφό του Λουδοβίκο Α΄ κόμη του Μπλουά. [8]
Ο Στέφανος συνάντησε τους Σταυροφόρους στη Βενετία τον Οκτώβριο του 1202, αλλά δεν μπορούσε να φύγει με τον στρατό. Το πλοίο του Violet είχε βυθιστεί λίγο μετά τον απόπλου του και δεν είναι σαφές, εάν ο Στέφανος τραυματίστηκε στο ναυάγιο, ή εάν δεν είχε επιβιβασθεί λόγω ασθένειας. Με αυτόν τον τρόπο απέφυγε την αμφιλεγόμενη πολιορκία της Ζάρα τον Νοέμβριο. Τον Μάρτιο του 1203 αποφάσισε να μην επανέλθει στον κύριο στρατό, και πήγε στη νότια Ιταλία με τον Ροτρού του Μονφόρ και τον Υβ του Λα Ζαιλ. [12] Από εκεί έπλευσαν κατευθείαν στους Αγίους Τόπους, πιθανώς με το ίδιο πλοίο (ή στολίσκο) με τον Σίμωνα του Moνφόρ. [13]
Βαρόνος στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μόνο μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης (1204), ο Στέφανος επανήλθε στο στρατό για να βοηθήσει στην υπεράσπιση των κατακτήσεων. Επέστρεψε από τους Αγίους Τόπους με τον Ρενώ του Μονμιραίλ . [12] Το 1204, μετά τον διαμερισμό της Ρωμανίας (Βυζαντινής Αυτοκρατορίας) από τους σταυροφόρους, ο νέος αυτοκράτορας Bαλδουίνος Α΄ παραχώρησε στον Στέφανο το δουκάτο της Φιλαδέλφειας στη Μικρά Ασία ως αυτοκρατορικό φέουδο. [14] Δεν είναι πιθανό ότι ένα μεγάλο (ή μικρό) μέρος αυτού του φέουδου ήταν υπό τον έλεγχο σταυροφόρων εκείνη την εποχή. [6] [15] Ωστόσο ο Στέφανος διένειμε φέουδα σε υποτελείς του μέσα στο δουκάτο του. Η παραχώρηση ενός μεγάλου και αυτόνομου φέουδου, όπως υποδηλώνεται από τον όρο «δουκάτο», αποτελεί ένδειξη ότι ο Στέφανος θεωρήθηκε μεταξύ της πρώτης τάξης των σταυροφόρων. [16] Ο πραγματικός ηγέτης της Φιλαδέλφειας, ο Θεόδωρος Μαγκαφάς, ηττήθηκε από τον αυτοκρατορικό απεσταλμένο Ερρίκο της Φλάνδρας στη μάχη του Αδραμυττίου στις 19 Μαρτίου 1205, φέρνοντας τουλάχιστον ένα μέρος της περιοχής υπό τον έλεγχο των σταυροφόρων. [17]
Ο Στέφανος ήταν ένας από τους δώδεκα βαρόνους που συμμετείχε στο συμβούλιο που συμβούλευε τον αυτοκράτορα. [18] Στην Κωνσταντινούπολη φαίνεται να εισήλθε στην ακολουθία του Λουδοβίκου του Μπλουά. Στις 3 Απριλίου 1205 βρισκόταν στην πολιορκία της Αδριανούπολης, την οποία είχε καταλάβει ο Καλογιάν της Βουλγαρίας. Ακολούθησε τους Λουδοβίκο του Μπλουά και Ρενώ του Μονμιραίλ σε μία εκστρατεία για αναζήτηση τροφής και στις 14 Απριλίου οι τρεις τους σκοτώθηκαν, ενώ κατεδίωκαν μία δύναμη Κουμάνων. Ωστόσο σύμφωνα με τον κατάλογο τεθνεώτων του Σαρτρ, η κηδεία του έγινε στις 17 Απριλίου. [6]
Τη συμμετοχή του Στεφάνου στη Σταυροφορία και τη σύντομη σταδιοδρομία του στην Ελλάδα αφηγείται ο Γοδεφρείδος στο Χρονικό του Βιλλεαρδουίνου και το έργο Devastatio Constantinopolitana (Η Καταστροφή της Κωνσταντινούπολης). [12]
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Thompson 1995, σελ. 26.
- ↑ 2,0 2,1 Thompson 1995, σελ. 80.
- ↑ Thompson 2002, σελ. 115.
- ↑ Thompson 2002, σελ. 116.
- ↑ Thompson 1995, σελ. 143, n7.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Longnon 1978, σελ. 105.
- ↑ 7,0 7,1 Thompson 2002, σελ. 143.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Thompson 1995, σελ. 143.
- ↑ 9,0 9,1 Thompson 2002, σελ. 146.
- ↑ Thompson 1995, σελ. 84.
- ↑ For an annotated list of all Stephen's surviving acts, see Thompson 1995, pp. 203–204.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Queller, Compton & Campbell 1974, σελ. 449.
- ↑ Queller, Compton & Campbell 1974, σελ. 453, n61.
- ↑ Wolff 1969, σελ. 192.
- ↑ Van Tricht 2011, σελ. 106.
- ↑ Van Tricht 2011, σελ. 109.
- ↑ Hendrickx 2015, σελ. 309.
- ↑ Van Tricht 2011, σελ. 254.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Hendrickx, Benjamin (2015). «Les duchés de l'Empire latin de Constantinople après 1204: origine, structures et statuts». Revue belge de Philologie et d'Histoire 93 (2): 303–328. doi:. https://www.persee.fr/doc/rbph_0035-0818_2015_num_93_2_8837.
- Longnon, Jean (1978). Les compagnons de Villehardouin: Recherches sur les croisés de la quatrième croisade. Geneva: Librairie Droz.
- Queller, D. E.; Compton, T. K.; Campbell, D. A. (1974). «The Fourth Crusade: The Neglected Majority». Speculum 49 (3): 441–465. doi:. https://archive.org/details/sim_speculum_1974-07_49_3/page/441.
- Thompson, Kathleen H. (1995). The Counts of the Perche, c.1066–1217 (PDF) (PhD diss.). University of Sheffield. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021.
- Thompson, Kathleen H. (2002). Power and Border Lordship in Medieval France: The County of the Perche, 1000–1226. Boydell Press.
- Wolff, Robert L. (1969). «The Latin Empire of Constantinople, 1204–1261». Στο: R. L. Wolff· H. W. Hazard. History of the Crusades, Vol. 2: The Later Crusades, 1189–1311. University of Wisconsin Press. σελίδες 186–233.
- Van Tricht, Filip (2011). The Latin Renovatio of Byzantium: The Empire of Constantinople (1204–1228). Brill.
|