Σμόλιαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°35′N 24°42′E / 41.583°N 24.700°E / 41.583; 24.700



Σμόλιαν

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Σμόλιαν
41°34′31″N 24°42′46″E
ΧώραΒουλγαρία
Διοικητική υπαγωγήΔήμος του Σμόλιαν
Έκταση134,59 km²
Υψόμετρο1.002 μέτρα
Πληθυσμός27.769 (15  Δεκεμβρίου 2023)[1]
Ταχ. κωδ.4700
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Σμόλιαν (βουλγαρικά: Смолян) είναι πόλη και χιονοδρομικό κέντρο στο νότιο άκρο της Βουλγαρίας κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα. Είναι διοικητικό και οικονομικό κέντρο της ομώνυμης επαρχίας.Η πόλη βρίσκεται στην κοιλάδα των Ποταμών Τσέρνα ("Μαύρος") και Μπιάλα ("Ασπρος") στην κεντρική Ροδόπη, στους πρόποδες του υψηλότερου τμήματος της οροσειράς, νότια των δημοφιλών χιονοδρομικών κέντρων Παμπόροβο και Τσεπέλαρε. Έχει πληθυσμό 30.642 κατοίκους (2012).

Ονομα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα προέρχεται από την τοπική Σλαβική φυλή των Σμολιάνι, πιθανόν συγγενή με τη Σλαβική λέξη σμόλα (ρετσίνι).

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με αρχαιολογικές μαρτυρίες η περιοχή γύρω από το Σμόλιαν πρωτοκατοικήθηκε τη 2η-1η χιλιετία π.Χ. Το Μεσαίωνα πήρε το όνομά του από τη Σλαβική φυλή των Σμολιάνι, που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή τον 7ο αιώνα, και κυβερνήθηκε από τη Βυζαντινή και τη Βουλγαρική Αυτοκρατορία. Για ένα διάστημα το 14ο αιώνα περιήλθε υπό τον έλεγχο του Βούλγαρου φεουδάρχη Μομτζίλο, μαζί με όλη τη Ροδόπη, πριν υποταχθεί τελικά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, υπό την οποία παρέμεινε επί πέντε αιώνες, δήμος του Οθωμανικού Σαντζακίου της Γκιουμουλτζίνας του Βιλαετίου της Αδριανούπολης μεταξύ 1867 και 1912. Στα Οθωμανικά Τουρκικά ήταν γνωστό ως Πασμακλί ή Αχιτσελεμπί.

Η περιοχή απελευθερώθηκε από το 21ο Απόσπασμα της Σρέντνα Γκόρα υπό το Βλαντιμίρ Σεραφίμοφ το 1912, κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Η σύγχρονη πόλη του Σμόλιαν δημιουργήθηκε από τη συνένωση τριών υπαρχόντων χωριών - Ούστοβο, Ραϊκοβο και Εζέροβο - το 1960.

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός του Σμόλιαν αμέσως μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν περίπου 5.000. Από τότε άρχισε να αυξάνεται σταδιακά, κυρίως λόγω των μεταναστών από τις αγροτικές περιοχές και τις γύρω μικρότερες πόλεις, φτάνοντας το μέγιστό του στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ξεπερνώντας τις 34.000.

Εθνική και θρησκευτική σύνθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011 τα άτομα που δήλωσαν την εθνική τους ταυτότητα κατανέμονταν ως εξής :

Σύνολο: 30.642

Στο Δήμο του Σμόλιαν 32.708 δήλωσαν Βούλγαροι, 301 Ρομά, 170 Τούρκοι και 9.000 δε δήλωσαν την εθνική τους ταυτότητα.

Το 1912 ο Αχά Τσελεμπί ανέφερε ότι ζούσαν 8.252 οικογένειες, από αυτές 2.815 Βουλγάρων Εξαρχικών, 140 Βουλγάρων Πατριαρχικών και 5.297 Βουλγάρων Μουσουλμάνων ή Πομάκων (Λιούμπομιρ Μίλετιτς (Βούλγαρος ακαδημαϊκός, 1863-1937), "Ο αφανισμός των Βουλγάρων της Θράκης το 1913"). Στην πόλη ζούσαν 320 οικογένειες Βουλγάρων Μουσουλμάνων, 80 Βούλγαρων Εξαρχικών και 40 Πατριαρχικών, στο Ούστοβο 420 οικογένειες Βουλγάρων Εξαρχικών και στο Ραΐκοβο 700 οικογένειες Βουλγάρων Εξαρχικών, 100 Βουλγάρων Πατριαρχικών και 70 Βουλγάρων Μουσουλμάνων. Σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, οι υπόλοιποι είναι κυρίως η Μουσουλμανική μειονότητα.

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κοντά στην πόλη, στην κορυφή του Ορους Ρόζεν, βρίσκεται το Βουλγαρικό Εθνικό Αστεροσκοπείο, και ένα πλανητάριο στην πόλη. Υπάρχει ένα θέατρο, το Δραματικό Θέατρο της Ροδόπης, και κάθε καλοκαίρι πραγματοποιείται μια συνάντηση επαγγελματιών και μελετητών του θεάτρου γνωστή ως Διεθνές Θεατρικό Εργαστήρι Ροδόπης. Υπάρχει επίσης ένα επαρχιακό ιστορικό μουσείο, που ιδρύθηκε το 1935.

Η μεγαλύτερη εκκλησία της νότιας Βουλγαρίας, ο Καθεδρικός του Αγίου Βησσαρίωνα του Σμολιάν, εγκαινιάστηκε στην πόλη τον Ιούλιο του 2006.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλιματικά δεδομένα Σμολιάν
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F) 2.7 4.5 9.2 13.6 18.5 22.2 25.6 25.7 21.1 16.3 10.2 4.1 14,6
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −5.2 −3.4 −2.1 3.9 7.7 10.8 12.8 12.7 8.8 4.7 1.1 −3.8 4,0
Υετός mm (ίντσες) 80 70 90 90 200 100 80 30 10 90 180 210 1,290
υγρασίας 72 74 69 70 70 69 66 57 62 74 72 77 69
Πηγή: [2]

Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.grao.bg/tna/t41nm-15-12-2023_2.txt.
  2. «Weather Base». Weather Base. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2012.