Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πρωθυπουργός της Μάλτας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πρωθυπουργός της Μάλτας
Prim Ministru ta' Malta
Έμβλημα της Δημοκρατίας της Μάλτας
Κάτοχος
Ρόμπερτ Αμπέλα
από 13 Ιανουαρίου 2020
ΠροσφώνησηΕντιμότατος
ΚατοικίαΒίλα Φράνσια (κύρια)
Ανάκτορο Γκιργκέντι (θερινή)
Διορισμός απόΠρόεδρος της Μάλτας
Αρχικός κάτοχοςΤζόζεφ Χάουαρντ
Δημιουργία1923
Μισθός€50.276 ετήσια[1]
Ιστοσελίδαhttp://opm.gov.mt/

Ο Πρωθυπουργός της Μάλτας (Μαλτέζικα: Prim Ministru ta' Malta) είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης και του υπουργικού συμβουλίου της Μάλτας.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τις ταραχές της 7ης Ιουνίου 1919 στη Μάλτα, οι ντόπιοι απέκτησαν περισσότερη αυτονομία από τους Βρετανούς. Με το Σύνταγμα του 1921 ιδρύθηκε μία αυτόνομη Μαλτέζικη κυβέρνηση υπό Βρετανική κυριαρχία, με υπουργικό συμβούλιο και Πρωθυπουργό, και ένα κοινοβούλιο δύο σωμάτων, με Γερουσία και αιρετή Νομοθετική Συνέλευση[2]. Ο πρώτος Πρωθυπουργός της Μάλτας ήταν ο Τζόζεφ Χάουαρντ. Η δεκαετία του 1930 ήταν μία περίοδος αστάθειας στις σχέσεις μεταξύ της της Μαλτέζικης πολιτικής αριστοκρατίας, της Καθολικής Εκκλησίας και των Βρετανών αποικιοκρατών[3]. Το Σύνταγμα τέθηκε σε αναστολή δύο φορές προτού ανακληθεί οριστικά το 1936. Μετά, η Μάλτα επανήλθε σε αποικιοκρατικό καθεστώς και η αυτόνομη κυβέρνηση διαλύθηκε.

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με το Σύνταγμα του 1947 αποκαταστάθηκε η κυβέρνηση της Μάλτας και το αξίωμα του Πρωθυπουργού. Ο Πολ Μπόφα έγινε ο 5ος Πρωθυπουργός της χώρας. Τον Απρίλιο του 1958, εν μέσω κρίσης, ο 8ος Πρωθυπουργός, ο Ντομ Μιντόφ, παραιτήθηκε, το Σύνταγμα του '47 τέθηκε σε αναστολή και η Μάλτα επανήλθε σε αποικιοκρατικό καθεστώς. Την 5η Μαρτίου 1962 αποκαταστάθηκε η θέση του Πρωθυπουργού[4] , όπως ορίστηκε με το Σύνταγμα του 1961. Τότε άρχισε τη δεύτερη θητεία του ο Τζορτζ Μποργκ Ολίβιερ. Με το Σύνταγμα της 21ης Σεπτεμβρίου 1964 η Μάλτα ανεξαρτητοποιήθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο και στο νεοσύστατο Κράτος το καθεστώς ήταν συνταγματική μοναρχία, με την Ελισάβετ Β' ως αρχηγό του κράτους. Από τότε, η 21η Σεπτεμβρίου 1964 εορτάζεται ως Ημέρα της Ανεξαρτησίας. Ο Τζορτζ Ολίβιερ διατήρησε τη θέση του ως Πρωθυπουργός, και το 1966 επανεξελέγη για τρίτη θητεία. Μετά τις εκλογές του 1971, το Εργατικό Κόμμα έγινε κυβερνών και ο Ντομ Μιντόφ κέρδισε δεύτερη θητεία ως Πρωθυπουργός. Την 13η Δεκεμβρίου 1974, με ένα πακέτο συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, το καθεστώς της Μάλτας έγινε δημοκρατία. Στις εκλογές του 1976 και του 1981 επανεξελέγη Πρωθυπουργός ο Ντομ Μιντόφ[5].

Καθήκοντα - Αρμοδιότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως ορίζεται στο άρθρο 80 του Συντάγματος της Μάλτας, ο Πρόεδρος της Μάλτας διορίζει ως Πρωθυπουργό το μέλος του Μαλτέζικου Κοινοβουλίου που, κατά την κρίση του, είναι καταλληλότερο για να δεχτεί την υποστήριξη της πλειοψηφίας των μελών του Κοινοβουλίου, και αφού συμβουλευτεί τον Πρωθυπουργό, διορίζει τους υπόλοιπους Υπουργούς από τα μέλη του Κοινοβουλίου[6]. Πριν αναλάβει καθήκοντα ο Πρωθυπουργός, πρέπει να προηγηθεί μία τελετή ορκωμοσίας στην οποία θα ορκιστεί: «Ορκίζομαι επίσημα ότι θα ασκήσω τα καθήκοντά μου ως Πρωθυπουργός της Μάλτας με πίστη και ευσυνειδησία σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους της Μάλτας, χωρίς φόβο ή προκατάληψη. (Ας Με Βοηθήσει Ο Θεός)».

Ο Πρωθυπουργός είναι επικεφαλής του Υπουργικού Συμβουλίου και της Κυβέρνησης, που είναι το όργανο της εκτελεστικής εξουσίας. Η κυβέρνηση πρέπει να έχει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, και αν δεν την έχει ο Πρόεδρος έχει την εξουσία να καθαιρέσει τον Πρωθυπουργό (άρθρο 81). Ο Πρόεδρος μπορεί να αναθέσει στον Πρωθυπουργό, ή οποιονδήποτε άλλον Υπουργό, την ευθύνη για οποιαδήποτε Υπηρεσία της Κυβέρνησης, με συμπεριλαμβανόμενη την διοίκηση ενός οποιουδήποτε κυβερνητικού τμήματος (άρθρο 82). Όποτε ο Πρωθυπουργός απουσιάζει, στο εξωτερικό ή σε διακοπές, και δεν μπορεί να ασκήσει τα καθήκοντά του, τότε ο Πρόεδρος μπορεί να εξουσιοδοτήσει ένα οποιοδήποτε μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου για να αναπληρώσει τον Πρωθυπουργό (άρθρο 83). Όταν ο Πρωθυπουργός για να ασκήσει κάποια εξουσία απαιτείται πρώτα να συμβουλευτεί ένα πρόσωπο ή μία αρχή, διατηρεί το δικαίωμα να μην δεχτεί τη συμβουλή αυτή (άρθρο 84). Ο Πρωθυπουργός έχει το καθήκον να ενημερώνει τον Πρόεδρο για όλα τα θέματα που αφορούν την Κυβέρνηση (άρθρο 87). Ο Πρωθυπουργός διορίζει έναν Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, ο οποίος ενεργεί σύμφωνα με τις οδηγίες του Πρωθυπουργού και συντάσσει τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου (άρθρο 94). Ο Πρωθυπουργός μπορεί να συμβουλεύσει τον Πρόεδρο, για τον διορισμό κοινοβουλευτικών γραμματέων που θα αναλάβουν να βοηθήσουν τους υπουργούς στα καθήκοντά τους (άρθρο 88), για τον διορισμό Γενικού Εισαγγελέα (άρθρο 91), για τον διορισμό μόνιμων γραμματέων και επικεφαλής κυβερνητικών τμημάτων (άρθρο 92), για τον διορισμό των δικαστών των Ανώτατων Δικαστηρίων (άρθρο 96), για τον διορισμό των δικαστικών (άρθρο 100), και άλλων αξιωματούχων[6].

Γραφείο του Πρωθυπουργού της Μάλτας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γραφείο του Πρωθυπουργού έχει την έδρα του στο Πανδοχείο της Καστίλλης στη Βαλέτα από το 1972. Η αποστολή του Γραφείου είναι να υποστηρίζει τον Πρωθυπουργό στην παροχή οδηγιών και κατευθύνσεων για μία σταθερή και αποτελεσματική κυβέρνηση. Είναι ένας κόμβος της Κυβέρνησης που έχει σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων, καθώς και η διοικητική έδρα της Κυβέρνησης. Η δομή και η οργάνωση του Γραφείου έχουν αλλάξει με τα χρόνια, αλλά κατά κανόνα περιλαμβάνει την Γραμματεία του Υπουργικού Συμβουλίου, τα Γραφεία Διοίκησης και Προσωπικού και το Τμήμα Πληροφοριών[7].

Επίσημες κατοικίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βίλα Φράντσια είναι η επίσημη κατοικία του Πρωθυπουργού, που βρίσκεται στη Λία της Μάλτας[8], ενώ το Ανάκτορο Γκιργκέντι είναι η θερινή του κατοικία. Και τα δύο θεωρούνται ως κτίρια πολιτιστικής και ιστορικής σημασίας, και χρησιμοποιούνται για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την υποδοχή σημαντικών προσώπων[9].

Κατάλογος πρωθυπουργών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολιτικά κόμματα

      Πολιτική Ένωση       Εθνικιστικό Κόμμα       Συνταγματικό Κόμμα       Εργατικό Κόμμα       Κόμμα Εργατών

Πρωθυπουργός Εκλογές Θητεία Πολιτικό κόμμα
Σειρά Πορτρέτο Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος) 		Από Έως Διάρκεια
1 Τζόζεφ Χάουαρντ
(1862–1925) 		1921 26 Οκτωβρίου 1921 13 Οκτωβρίου 1923 1 χρόνος, 352 ημέρες Πολιτική Ένωση
2 Φραντσέσκο Μπουχατζιάρ
(1876–1934) 		— 13 Οκτωβρίου 1923 22 Σεπτεμβρίου 1924 345 ημέρες Πολιτική Ένωση
3 Ούγκο Πασκουάλε Μιφσούντ
(1889–1942) 		1924 Σεπτέμβριος 1924 Αύγουστος 1927 2 χρόνια, 313 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
4 Τζέραλντ Στρίκλαντ
(1861–1940) 		1927 Αύγουστος 1927 21 Ιουνίου 1932 4 χρόνια, 317 ημέρες Συνταγματικό Κόμμα
(3) Ούγκο Πασκουάλε Μιφσούντ
(1889–1942) 		1932 21 Ιουνίου 1932 2 Νοεμβρίου 1933 1 χρόνος, 134 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
Η θέση καταργήθηκε (2 Νοεμβρίου 1933 – 4 Νοεμβρίου 1947)
5 Πολ Μπόφα
(1890–1962) 		1947 4 Νοεμβρίου 1947 15 Οκτωβρίου 1949 2 χρόνια, 326 ημέρες Εργατικό Κόμμα
(5) — 15 Οκτωβρίου 1949 26 Σεπτεμβρίου 1950 Κόμμα Εργατών
6 Ενρίκο Μίτσι
(1885–1950) 		1950 26 Σεπτεμβρίου 1950 20 Δεκεμβρίου 1950 85 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
7 Τζόρτζιο Μποργκ Ολίβιερ
(1911–1980) 		— 20 Δεκεμβρίου 1950 Μάιος 1951 4 χρόνια, 81 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
1951 Μάιος 1951 Δεκέμβριος 1953
1953 Δεκέμβριος 1953 11 Μαρτίου 1955
8 Ντομ Μιντόφ
(1916–2012) 		1955 11 Μαρτίου 1955 26 Απριλίου 1958 3 χρόνια, 46 ημέρες Εργατικό Κόμμα
Η θέση καταργήθηκε (26 Απριλίου 1958 – 5 Μαρτίου 1962)
(7) Τζόρτζιο Μποργκ Ολίβιερ
(1911–1980) 		1962 5 Μαρτίου 1962 Μάρτιος 1966 9 χρόνια,108 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
1966 Μάρτιος 1966 21 Ιουνίου 1971
(8) Ντομ Μιντόφ
(1916–2012) 		1971 21 Ιουνίου 1971 18 Σεπτεμβρίου 1976 13 χρόνια, 184 ημέρες Εργατικό Κόμμα
1976 18 Σεπτεμβρίου 1976 12 Δεκεμβρίου 1981
1981 12 Δεκεμβρίου 1981 22 Δεκεμβρίου 1984
9 Καρμένου Μιφσούντ Μπονίτσι
(1933-2022) 		— 22 Δεκεμβρίου 1984 12 Μαΐου 1987 2 χρόνια, 141 ημέρες Εργατικό Κόμμα
10 Έντι Φενέκ Αντάμι
(1934-) 		1987 12 Μαΐου 1987 22 Φεβρουαρίου 1992 9 χρόνια, 169 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
1992 22 Φεβρουαρίου 1992 28 Οκτωβρίου 1996
11 Άλφρεντ Σαντ
(1948-) 		1996 28 Οκτωβρίου 1996 6 Σεπτεμβρίου 1998 1 χρόνος, 313 ημέρες Εργατικό Κόμμα
(10) Έντι Φενέκ Αντάμι
(1934-) 		1998 6 Σεπτεμβρίου 1998 12 Απριλίου 2003 5 χρόνια, 199 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
2003 12 Απριλίου 2003 23 Μαρτίου 2004
12 Λόρενς Γκόνζι
(1953-) 		— 23 Μαρτίου 2004 10 Μαρτίου 2008 8 χρόνια, 353 ημέρες Εθνικιστικό Κόμμα
2008 10 Μαρτίου 2008 11 Μαρτίου 2013
13 Τζόζεφ Μούσκατ
(1974-) 		2013 11 Μαρτίου 2013 3 Ιουνίου 2017 6 χρόνια, 308 ημέρες Εργατικό Κόμμα
2017 3 Ιουνίου 2017 13 Ιανουαρίου 2020
14 Ρόμπερτ Αμπέλα
(1977-) 		— 13 Ιανουαρίου 2020 26 Μαρτίου 2022 70081566432000000004 έτη, 352 ημέρες Εργατικό Κόμμα
2022 26 Μαρτίου 2022 Σημερινός

Εν ζωή πρώην πρωθυπουργοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όνομα Διάρκεια θητείας Ημερομηνία γέννησης
Έντι Φενέκ Αντάμι 1987–1996
1998–2004 		7 Φεβρουαρίου 1934 (1934-02-07) (90 ετών)
Άλφρεντ Σαντ 1996–1998 28 Φεβρουαρίου 1948 (1948-02-28) (76 ετών)
Λόρενς Γκόνζι 2004–2013 1 Ιουλίου 1953 (1953-07-01) (71 ετών)
Τζόζεφ Μούσκατ 2013-2020 22 Ιανουαρίου 1974 (1974-01-22) (50 ετών)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «PAY RISE: proposal for PM's salary to double in 2018, PM opposes increase, PN reacts (UPDATE 2) - The Malta Independent». www.independent.com.mt. 
  2. ↑ «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2011. 
  3. ↑ Ardizzone, Pietro. «Le iniziative culturali italiane negli anni '30 per Malta e per le comunità maltesi all'estero». Studi maltesi – Lotte per l'egemonia culturale e politica a Malta: aspetti linguistici ed istituzionali (στα Ιταλικά). σελίδες 69–101. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2015. 
  4. ↑ «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2011. 
  5. ↑ Cremona, J. J. (1997). The Maltese constitution and constitutional history since 1813. San Gwann, Malta: Publishers Enterprises Group. ISBN 99909-0-086-8. 500000259. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Constitution of Malta» (PDF). 
  7. ↑ «Office of the Prime Minister - About OPM». web.archive.org. 7 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  8. ↑ «MaltaToday». archive.maltatoday.com.mt. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  9. ↑ «Girgenti Palace - Official Residence of the President of Malta». www.malta.com. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πρωθυπουργός_της_Μάλτας&oldid=10066254"