Πρωθυπουργός της Λιθουανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Λιθουανίας
Lietuvos Ministras Pirmininkas
Coat of arms of Lithuania.svg
Κάτοχος
Ίνγκριντα Σιμονιτέ

από 25 Νοεμβρίου 2020
Διορισμός απόΠρόεδρος της Λιθουανίας
Διάρκεια θητείαςΒουλευτικές εκλογές για τη Seimas διεξάγονται το αργότερο κάθε 4 χρόνια και ο Πρωθυπουργός εγκρίνεται από τη Seimas. Δεν υπάρχουν όρια θητείας για το αξίωμα.
Αρχικός κάτοχοςΑουγκουστίνας Βολντεμάρας
Δημιουργία11 Νοεμβρίου 1918
Μισθός40.000 €[1](ετησίως, συμπεριλαμβανομένων των φόρων)
Ιστοσελίδα(Επίσημη ιστοσελίδα, στα λιθουανικά και αγγλικά)

Ο Πρωθυπουργός της Λιθουανίας (λιθουανικά: Ministras Pirmininkas δηλαδή Υπουργός-Πρόεδρος) είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Λιθουανίας. Ο πρωθυπουργός είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της χώρας και διορίζεται από τον Πρόεδρο με τη σύμφωνη γνώμη του λιθουανικού κοινοβουλίου, του Σέιμας. Το σύγχρονο αξίωμα του πρωθυπουργού ιδρύθηκε το 1990, κατά τη διάρκεια της αναταραχής κατά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αν και ο επίσημος τίτλος έως τις 25 Νοεμβρίου 1992 ήταν «Πρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών».

Ιστορικά, ο τίτλος του πρωθυπουργού είχε χρησιμοποιηθεί επίσης μεταξύ του 1918 και του 1940[2] κατά τη διάρκεια της πρώτης Δημοκρατίας της Λιθουανίας, η οποία υπήρξε από την κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας μέχρι την προσάρτηση της χώρας από τη Σοβιετική Ένωση.

Δημοκρατία της Λιθουανίας (1918–1940)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σειρά Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος)
Πορτρέτο Διάρκεια θητείας[2] Πολιτικό κόμμα
1 Αουγκουστίνας Βολντεμάρας
(1883–1942)
1η φορά
Augustinas Voldemaras.jpg 11 Νοεμβρίου 1918 26 Δεκεμβρίου 1918 Κόμμα της Εθνικής Προόδου
2 Μίκολας Σλεζεβίτσιους
(1882–1939)
1η φορά
SleževičiusMykolas.jpg 26 Δεκεμβρίου 1918 5 Μαρτίου 1919 Ένωση Χωρικών
3 Πράνας Ντοβιντάιτις
(1886–1942)
Pranas Dovydaitis.jpg 13 Μαρτίου 1919 12 Απριλίου 1919 Λιθουανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα
(2) Μίκολας Σλεζεβίτσιους
(1882–1939)
2η φορά
SleževičiusMykolas.jpg 12 Απριλίου 1919 2 Οκτωβρίου 1919 Ένωση Χωρικών
4 Ερνέστας Γκλαβανάουσκας
(1882–1967)
1η φορά
Ernestas-Galvanauskas.jpg 7 Οκτωβρίου 1919 15 Ιουνίου 1920 Ανεξάρτητος
5 Κάζις Γκρίνιους
(1866–1950)
Kazys Grinius.jpg 19 Ιουνίου 1920 18 Ιανουαρίου 1922 Λιθουανική Λαϊκή Ένωση Χωρικών
(4) Ερνέστας Γκαλβανάουσκας
(1882–1967)
2η φορά
Ernestas-Galvanauskas.jpg 2 Φεβρουαρίου 1922 17 Ιουνίου 1924 Ανεξάρτητος
6 Αντάνας Τουμένας
(1880–1946)
No image.svg 18 Ιουνίου 1924 27 Ιανουαρίου 1925 Λιθουανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα
7 Βιτάουτας Πετρούλις
(1890–1942)
PetrulisVyautas.jpg 4 Φεβρουαρίου 1925 19 Σεπτεμβρίου 1925 Ένωση Γεωργών
8 Λεόνας Μπίστρας
(1890–1971)
Leonas Bistras.jpg 25 Σεπτεμβρίου 1925 31 Μαΐου 1926 Λιθουανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα
(2) Μίκολας Σλεζεβίτσιους
(1882–1939)
3η φορά
SleževičiusMykolas.jpg 15 Ιουνίου 1926 17 Δεκεμβρίου 1926 Λιθουανική Λαϊκή Ένωση Γεωργών
(1) Αουγκουστίνας Βολντεμάρας
(1883–1942)
2η φορά
Augustinas Voldemaras.jpg 17 Δεκεμβρίου 1926 19 Σεπτεμβρίου 1929 Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
9 Γιουόζας Τουμπέλις
(1882–1939)
Bundesarchiv Bild 102-08510, Joseph Tubelis.jpg 23 Σεπτεμβρίου 1929 8 Ιουνίου 1934 Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
12 Ιουνίου 1934 6 Σεπτεμβρίου 1935
6 Σεπτεμβρίου 1935 24 Μαρτίου 1938
10 Βλάντας Μιρόνας
(1880–1953)
Vladas Mironas.jpg 24 Μαρτίου 1938 5 Δεκεμβρίου 1938 Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
5 Δεκεμβρίου 1938 28 Μαρτίου 1939
11 Γιόνας Τσέρνιους
(1898–1977)
Jonas Černius.jpg 28 Μαρτίου 1939 21 Νοεμβρίου 1939 Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
12 Αντάνας Μέρκις
(1887–1955)
Antanas Merkys.jpg 21 Νοεμβρίου 1939 15 Ιουνίου 1940 Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση

Έπειτα από το τελεσίγραφο του 1940, οι δυνάμεις της Σοβιετικής Ένωσης εισέβαλαν στη Λιθουανία, αναγκάζοντας τον Αντάνας Σμέτονα να εγκαταλείψει τη χώρα. Ο Αντάνας Μέρκις, ο οποίος ανέλαβε τη θέση του υπηρεσιακού προέδρου σύμφωνα με το σύνταγμα, ανακοίνωσε επίσημα ότι ενέλαβε την προεδρία σε μόνιμη βάση και διόρισε τον Γιούστας Παλέκις, ο οποίος ήταν ευνοούμενος των σοβιετικών αρχών, ως πρωθυπουργό, ενόψει του σχηματισμού "λαϊκής κυβέρνησης". Σύντομα ο Μέρκις παραιτήθηκε, αφήνοντας τον Παλέκις να αναλάβει και υπηρεσιακός πρόεδρος.[3] Η προεδρία του Μέρκις δεν αναγνωρίζεται ως νόμιμη στη σύγχρονη Λιθουανία. [4] Επίσης ο Παλέκις δεν συγκαταλέγεται στον κατάλογο των πρωθυπουργών του Μεσοπολέμου στις κυβερνητικές πηγές.

Σειρά Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος)
Πορτρέτο Διάρκεια θητείας[2] Πολιτικό κόμμα
Γιούστας Παλέκις
(1899–1980)
Justas Paleckis 1961b.jpg 17 Ιουνίου 1940 24 Ιουνίου 1940

Λιθουανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία (1940–1990)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόεδρος του Συμβουλίου των Κομισαρίων του Λαού στη Λιθουανική ΣΣΔ
  • Μετσισλόβας Γκεντβίλας (1901-1981) (25 Αυγούστου 1940 – 2 Απριλίου 1946) (σε εξορία στη Ρωσική Σοσιαλιστική Δημοκρατία το 1941–1944)
Πρόεδροι του Συμβουλίου Υπουργών της Λιθουανικής Σ.Σ.Ρ.

Προσωρινή Κυβέρνηση της Λιθουανίας (1941)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός της Προσωρινής Κυβέρνησης

Δημοκρατία της Λιθουανίας (1990–σήμερα)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις 11 Μαρτίου 1990 έπειτα από την υιοθέτηση της Πράξης Επανίδρυσης του Κράτους της Λιθουανίας, υπηρέτησαν τα ακόλουθα πρόσωπα:

Κόμματα

      LDDP       TS / TS-LKD       LLS       LSDP       Ανεξάρτητος

Σειρά Όνομα
(Γεννήθηκε–Πέθανε)
Πορτρέτο Βουλή
(Εκλογές)
Διάρκεια θητείας[5][α] Πολιτικό κόμμα
1 Καζιμίρα Προυνσκιένε
(1943–)
K. Prunskiene.jpg Ανώτατο Συμβούλιο
(1990)
17 Μαρτίου 1990 10 Ιανουαρίου 1991 Ανεξάρτητος
(εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
2 Αλμπέρτας Σιμένας
(1950–)
No image.svg 10 Ιανουαρίου 1991 13 Ιανουαρίου 1991 Ανεξάρτητος
(εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
3 Γκεντίμινας Βαγκνόριους
(1957–)
1η φορά
Gediminas Vagnorius (1996).png 13 Ιανουαρίου 1991 21 Ιουλίου 1992 Ανεξάρτητος
(εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
4 Αλεξάντρας Αμπισάλα
(1955–)
Aleksandras Abišala 2008.03.31.jpg 21 Ιουλίου 1992 26 Νοεμβρίου 1992 Ανεξάρτητος
(εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
5 Μπρονισλόβας Λούμπις
(1938–2011)
BronislLubys (cropped).jpg 6ο Σέιμας
(1992)
12 Δεκεμβρίου 1992 10 Μαρτίου 1993 Ανεξάρτητος
(εγκρίθηκε από το Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα)
6 Αντόλφας Σλεζεβίτσιους
(1948–2022)
No image.svg 10 Μαρτίου 1993 8 Φεβρουαρίου 1996 Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα
7 Λαουρίνας Στανκεβίτσιους
(1935–2017)
23 Φεβρουαρίου 1996 19 Νοεμβρίου 1996 Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα
(3) Γκεντίμινας Βαγκνόριους
(1957–)
2η φορά
Gediminas Vagnorius (1996).png 7ο Σέιμας
(1996)
4 Δεκεμβρίου 1996 3 Μαΐου 1999 Ένωση της Πατρίδας (Συντηρητικοί)
8 Ρολάντας Πάκσας
(1956–)
1η φορά
Paksas March 2003 (cropped).jpg 1 Ιουνίου 1999 27 Οκτωβρίου 1999 Ένωση της Πατρίδας (Συντηρητικοί)
9 Άντριους Κουμπίλιους
(1956–)
1η φορά
A.Kubilius 2010.png 3 Νοεμβρίου 1999 19 Οκτωβρίου 2000[6] Ένωση της Πατρίδας (Συντηρητικοί))
(8) Ρολάντας Πάκσας
(1956–)
2η φορά
Paksas March 2003 (cropped).jpg 8ο Σέιμας
(2000)
27 Οκτωβρίου 2000 20 Ιουνίου 2001 Φιλελεύθερη Ένωση
10 Άλγκιρντας Μπραζάουσκας
(1932–2010)
Algirdas Brazauskas 1998.jpg 4 Ιουλίου 2001 15 Νοεμβρίου 2004[7] Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
9ο Σέιμας
(2004)
29 Νοεμβρίου 2004 1 Ιουνίου 2006
11 Γκεντίμινας Κιρκίλας
(1951–)
Gediminas Kirkilas 2007.jpg 6 Ιουλίου 2006 17 Νοεμβρίου 2008 Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
(9) Άντριους Κουμπίλιους
(1956–)
2η φορά
A.Kubilius 2010.png 10ο Σέιμας
(2008)
28 Νοεμβρίου 2008 16 Νοεμβρίου 2012[8] Ένωση της Πατρίδας - Λιθουανοί Χριστιανοδημοκράτες
12 Άλγκιρντας Μπουτκεβίτσιους
(1958–)
Algirdas Butkevičius in Oct, 2014.jpg 11ο Σέιμας
(2012)
26 Νοεμβρίου 2012 14 Νοεμβρίου 2016 Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
13 Σαούλιους Σκβερνέλις
(1970–)
Saulius Skvernelis.jpg 12ο Σέιμας
(2016)
22 Νοεμβρίου 2016[9] 13 Νοεμβρίου 2020 Ανεξάρτητος
(εγκρίθηκε από την Ένωση Αγροτών και Πρασίνων)
14 Ίνγκριντα Σιμονιτέ
(1974–)
Ingrida Simonyte 2019.jpg 13ο Σέιμας
(2020)
25 Νοεμβρίου 2020[10] σήμερα Ανεξάρτητη
(εγκρίθηκε από την Ένωση της Πατρίδας)

Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Η θητεία ξεκινά από τον διορισμό του πρωθυπουργού με προεδρικό διάταγμα και τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο τερματισμός της θητείας γίνεται με την απόυση του Πρωθυπουργού ή της κυβέρνησης ή από την αποδοχή της παραίτησης με προεδρικό διάταγμα. Η διάρκεια θητείας δεν συμπεριλαμβάνει τις υπηρεσιακές θητείες, τυπικά το διάστημα μέχρι τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://m.delfi.lt/verslas/verslas/article.php?id=79837533
  2. 2,0 2,1 2,2 «Ankstesnės Vyriausybės. Laikotarpiu 1918-1940». Government of the Republic of Lithuania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016. 
  3. Senn, Alfred Erich (2007). Lithuania 1940: Revolution from Above. Rodopi. σελίδες 147–148. ISBN 9789042022256. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016. 
  4. «History». President of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. «Ankstesnės Vyriausybės. Po 1990 metų». Government of the Republic of Lithuania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016. 
  6. «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO JAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016. 
  7. «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO LAIKINAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016. 
  8. «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO JAI LAIKINAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2016. 
  9. «DELFI ŽINIOSDIENOS NAUJIENOSLIETUVOJE D. Grybauskaitė premjeru paskyrė S. Skvernelį». BNS. Delfi.lt. http://www.delfi.lt/news/daily/lithuania/d-grybauskaite-premjeru-paskyre-s-skverneli.d?id=72945976. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2016. 
  10. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2020.