Πρωθυπουργός της Λιθουανίας

Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Λιθουανίας ; Lietuvos Ministras Pirmininkas
	Εθνόσημο της Λιθουανίας
	Κάτοχος; Ίνγκριντα Σιμονιτέ; από 25 Νοεμβρίου 2020
Διορισμός από	Πρόεδρος της Λιθουανίας
Διάρκεια θητείας	Βουλευτικές εκλογές για τη Seimas διεξάγονται το αργότερο κάθε 4 χρόνια και ο Πρωθυπουργός εγκρίνεται από τη Seimas. Δεν υπάρχουν όρια θητείας για το αξίωμα.
Αρχικός κάτοχος	Αουγκουστίνας Βολντεμάρας
Δημιουργία	11 Νοεμβρίου 1918
Μισθός	40.000 €(ετησίως, συμπεριλαμβανομένων των φόρων)
Ιστοσελίδα	(Επίσημη ιστοσελίδα, στα λιθουανικά και αγγλικά)

Ο Πρωθυπουργός της Λιθουανίας (λιθουανικά: Ministras Pirmininkas δηλαδή Υπουργός-Πρόεδρος) είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Λιθουανίας. Ο πρωθυπουργός είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της χώρας και διορίζεται από τον Πρόεδρο με τη σύμφωνη γνώμη του λιθουανικού κοινοβουλίου, του Σέιμας. Το σύγχρονο αξίωμα του πρωθυπουργού ιδρύθηκε το 1990, κατά τη διάρκεια της αναταραχής κατά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αν και ο επίσημος τίτλος έως τις 25 Νοεμβρίου 1992 ήταν «Πρόεδρος του Συμβουλίου των Υπουργών».

Ιστορικά, ο τίτλος του πρωθυπουργού είχε χρησιμοποιηθεί επίσης μεταξύ του 1918 και του 1940^[2] κατά τη διάρκεια της πρώτης Δημοκρατίας της Λιθουανίας, η οποία υπήρξε από την κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας μέχρι την προσάρτηση της χώρας από τη Σοβιετική Ένωση.

Δημοκρατία της Λιθουανίας (1918–1940)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σειρά	Όνομα (Γέννηση–Θάνατος)	Διάρκεια θητείας^[2]		Πολιτικό κόμμα
1	Αουγκουστίνας Βολντεμάρας (1883–1942) 1η φορά	11 Νοεμβρίου 1918	26 Δεκεμβρίου 1918	Κόμμα της Εθνικής Προόδου
2	Μίκολας Σλεζεβίτσιους (1882–1939) 1η φορά	26 Δεκεμβρίου 1918	5 Μαρτίου 1919	Ένωση Χωρικών
3	Πράνας Ντοβιντάιτις (1886–1942)	13 Μαρτίου 1919	12 Απριλίου 1919	Λιθουανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα
(2)	Μίκολας Σλεζεβίτσιους (1882–1939) 2η φορά	12 Απριλίου 1919	2 Οκτωβρίου 1919	Ένωση Χωρικών
4	Ερνέστας Γκλαβανάουσκας (1882–1967) 1η φορά	7 Οκτωβρίου 1919	15 Ιουνίου 1920	Ανεξάρτητος
5	Κάζις Γκρίνιους (1866–1950)	19 Ιουνίου 1920	18 Ιανουαρίου 1922	Λιθουανική Λαϊκή Ένωση Χωρικών
(4)	Ερνέστας Γκαλβανάουσκας (1882–1967) 2η φορά	2 Φεβρουαρίου 1922	17 Ιουνίου 1924	Ανεξάρτητος
6	Αντάνας Τουμένας (1880–1946)	18 Ιουνίου 1924	27 Ιανουαρίου 1925	Λιθουανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα
7	Βιτάουτας Πετρούλις (1890–1942)	4 Φεβρουαρίου 1925	19 Σεπτεμβρίου 1925	Ένωση Γεωργών
8	Λεόνας Μπίστρας (1890–1971)	25 Σεπτεμβρίου 1925	31 Μαΐου 1926	Λιθουανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα
(2)	Μίκολας Σλεζεβίτσιους (1882–1939) 3η φορά	15 Ιουνίου 1926	17 Δεκεμβρίου 1926	Λιθουανική Λαϊκή Ένωση Γεωργών
(1)	Αουγκουστίνας Βολντεμάρας (1883–1942) 2η φορά	17 Δεκεμβρίου 1926	19 Σεπτεμβρίου 1929	Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
9	Γιουόζας Τουμπέλις (1882–1939)	23 Σεπτεμβρίου 1929	8 Ιουνίου 1934	Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
		12 Ιουνίου 1934	6 Σεπτεμβρίου 1935
		6 Σεπτεμβρίου 1935	24 Μαρτίου 1938
10	Βλάντας Μιρόνας (1880–1953)	24 Μαρτίου 1938	5 Δεκεμβρίου 1938	Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
10	Βλάντας Μιρόνας (1880–1953)	5 Δεκεμβρίου 1938	28 Μαρτίου 1939	Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
11	Γιόνας Τσέρνιους (1898–1977)	28 Μαρτίου 1939	21 Νοεμβρίου 1939	Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση
12	Αντάνας Μέρκις (1887–1955)	21 Νοεμβρίου 1939	15 Ιουνίου 1940	Λιθουανική Εθνικιστική Ένωση

Έπειτα από το τελεσίγραφο του 1940, οι δυνάμεις της Σοβιετικής Ένωσης εισέβαλαν στη Λιθουανία, αναγκάζοντας τον Αντάνας Σμέτονα να εγκαταλείψει τη χώρα. Ο Αντάνας Μέρκις, ο οποίος ανέλαβε τη θέση του υπηρεσιακού προέδρου σύμφωνα με το σύνταγμα, ανακοίνωσε επίσημα ότι ενέλαβε την προεδρία σε μόνιμη βάση και διόρισε τον Γιούστας Παλέκις, ο οποίος ήταν ευνοούμενος των σοβιετικών αρχών, ως πρωθυπουργό, ενόψει του σχηματισμού "λαϊκής κυβέρνησης". Σύντομα ο Μέρκις παραιτήθηκε, αφήνοντας τον Παλέκις να αναλάβει και υπηρεσιακός πρόεδρος.^[3] Η προεδρία του Μέρκις δεν αναγνωρίζεται ως νόμιμη στη σύγχρονη Λιθουανία. ^[4] Επίσης ο Παλέκις δεν συγκαταλέγεται στον κατάλογο των πρωθυπουργών του Μεσοπολέμου στις κυβερνητικές πηγές.

Σειρά	Όνομα (Γέννηση–Θάνατος)	Πορτρέτο	Διάρκεια θητείας^[2]		Πολιτικό κόμμα
	Γιούστας Παλέκις (1899–1980)		17 Ιουνίου 1940	24 Ιουνίου 1940

Λιθουανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία (1940–1990)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόεδρος του Συμβουλίου των Κομισαρίων του Λαού στη Λιθουανική ΣΣΔ

Μετσισλόβας Γκεντβίλας (1901-1981) (25 Αυγούστου 1940 – 2 Απριλίου 1946) (σε εξορία στη Ρωσική Σοσιαλιστική Δημοκρατία το 1941–1944)

Πρόεδροι του Συμβουλίου Υπουργών της Λιθουανικής Σ.Σ.Ρ.

Μετσισλόβας Γκεντβίλας (1901-1981) (2 Απριλίου 1946 – 16 Ιανουαρίου 1956)
Μοτιέγιους Σουμάουσκας (1905-1982) (16 Ιανουαρίου 1956 – 14 Απριλίου 1967)
Γιουόζας Μανιούσις (1910-1987) (14 Απριλίου 1967 – 16 Ιανουαρίου 1981)
Ρινγκάουντας Σονγκάιλα (1929-2019) (16 Ιανουαρίου 1981 – 18 Νοεμβρίου 1985)
Βιτάουτας Σακαλάουσκας (1933-2001) (18 Νοεμβρίου 1985 – 17 Μαρτίου 1990)

Προσωρινή Κυβέρνηση της Λιθουανίας (1941)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός της Προσωρινής Κυβέρνησης

Γιουόζας Αμπραζεβίσιους
(1903-1974) (23 Ιουνίου 1941 – 5 Αυγούστου 1941)

Δημοκρατία της Λιθουανίας (1990–σήμερα)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις 11 Μαρτίου 1990 έπειτα από την υιοθέτηση της Πράξης Επανίδρυσης του Κράτους της Λιθουανίας, υπηρέτησαν τα ακόλουθα πρόσωπα:

Κόμματα

LDDP TS / TS-LKD LLS LSDP Ανεξάρτητος

Σειρά	Όνομα (Γεννήθηκε–Πέθανε)	Βουλή (Εκλογές)	Διάρκεια θητείας^[5]^[α]		Πολιτικό κόμμα
1	Καζιμίρα Προυνσκιένε (1943–)	Ανώτατο Συμβούλιο (1990)	17 Μαρτίου 1990	10 Ιανουαρίου 1991	Ανεξάρτητος (εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
2	Αλμπέρτας Σιμένας (1950–)		10 Ιανουαρίου 1991	13 Ιανουαρίου 1991	Ανεξάρτητος (εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
3	Γκεντίμινας Βαγκνόριους (1957–) 1η φορά		13 Ιανουαρίου 1991	21 Ιουλίου 1992	Ανεξάρτητος (εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
4	Αλεξάντρας Αμπισάλα (1955–)		21 Ιουλίου 1992	26 Νοεμβρίου 1992	Ανεξάρτητος (εγκρίθηκε από το Σαγιούντις)
5	Μπρονισλόβας Λούμπις (1938–2011)	6ο Σέιμας (1992)	12 Δεκεμβρίου 1992	10 Μαρτίου 1993	Ανεξάρτητος (εγκρίθηκε από το Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα)
6	Αντόλφας Σλεζεβίτσιους (1948–2022)		10 Μαρτίου 1993	8 Φεβρουαρίου 1996	Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα
7	Λαουρίνας Στανκεβίτσιους (1935–2017)		23 Φεβρουαρίου 1996	19 Νοεμβρίου 1996	Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα
(3)	Γκεντίμινας Βαγκνόριους (1957–) 2η φορά	7ο Σέιμας (1996)	4 Δεκεμβρίου 1996	3 Μαΐου 1999	Ένωση της Πατρίδας (Συντηρητικοί)
8	Ρολάντας Πάκσας (1956–) 1η φορά		1 Ιουνίου 1999	27 Οκτωβρίου 1999	Ένωση της Πατρίδας (Συντηρητικοί)
9	Άντριους Κουμπίλιους (1956–) 1η φορά		3 Νοεμβρίου 1999	19 Οκτωβρίου 2000^[6]	Ένωση της Πατρίδας (Συντηρητικοί))
(8)	Ρολάντας Πάκσας (1956–) 2η φορά	8ο Σέιμας (2000)	27 Οκτωβρίου 2000	20 Ιουνίου 2001	Φιλελεύθερη Ένωση
10	Άλγκιρντας Μπραζάουσκας (1932–2010)	8ο Σέιμας (2000)	4 Ιουλίου 2001	15 Νοεμβρίου 2004^[7]	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
10	Άλγκιρντας Μπραζάουσκας (1932–2010)	9ο Σέιμας (2004)	29 Νοεμβρίου 2004	1 Ιουνίου 2006	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
11	Γκεντίμινας Κιρκίλας (1951–)	9ο Σέιμας (2004)	6 Ιουλίου 2006	17 Νοεμβρίου 2008	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
(9)	Άντριους Κουμπίλιους (1956–) 2η φορά	10ο Σέιμας (2008)	28 Νοεμβρίου 2008	16 Νοεμβρίου 2012^[8]	Ένωση της Πατρίδας - Λιθουανοί Χριστιανοδημοκράτες
12	Άλγκιρντας Μπουτκεβίτσιους (1958–)	11ο Σέιμας (2012)	26 Νοεμβρίου 2012	14 Νοεμβρίου 2016	Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
13	Σαούλιους Σκβερνέλις (1970–)	12ο Σέιμας (2016)	22 Νοεμβρίου 2016^[9]	13 Νοεμβρίου 2020	Ανεξάρτητος (εγκρίθηκε από την Ένωση Αγροτών και Πρασίνων)
14	Ίνγκριντα Σιμονιτέ (1974–)	13ο Σέιμας (2020)	25 Νοεμβρίου 2020^[10]	σήμερα	Ανεξάρτητη (εγκρίθηκε από την Ένωση της Πατρίδας)

Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ Η θητεία ξεκινά από τον διορισμό του πρωθυπουργού με προεδρικό διάταγμα και τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο τερματισμός της θητείας γίνεται με την απόυση του Πρωθυπουργού ή της κυβέρνησης ή από την αποδοχή της παραίτησης με προεδρικό διάταγμα. Η διάρκεια θητείας δεν συμπεριλαμβάνει τις υπηρεσιακές θητείες, τυπικά το διάστημα μέχρι τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ https://m.delfi.lt/verslas/verslas/article.php?id=79837533
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 «Ankstesnės Vyriausybės. Laikotarpiu 1918-1940». Government of the Republic of Lithuania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.
↑ Senn, Alfred Erich (2007). Lithuania 1940: Revolution from Above. Rodopi. σελίδες 147–148. ISBN 9789042022256. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.
↑ «History». President of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
↑ «Ankstesnės Vyriausybės. Po 1990 metų». Government of the Republic of Lithuania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.
↑ «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO JAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.
↑ «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO LAIKINAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.
↑ «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO JAI LAIKINAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2016.
↑ «DELFI ŽINIOSDIENOS NAUJIENOSLIETUVOJE D. Grybauskaitė premjeru paskyrė S. Skvernelį». BNS. Delfi.lt. http://www.delfi.lt/news/daily/lithuania/d-grybauskaite-premjeru-paskyre-s-skverneli.d?id=72945976. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2016.
↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2020.

[6] Η θητεία ξεκινά από τον διορισμό του πρωθυπουργού με προεδρικό διάταγμα και τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο τερματισμός της θητείας γίνεται με την απόυση του Πρωθυπουργού ή της κυβέρνησης ή από την αποδοχή της παραίτησης με προεδρικό διάταγμα. Η διάρκεια θητείας δεν συμπεριλαμβάνει τις υπηρεσιακές θητείες, τυπικά το διάστημα μέχρι τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.

[1] ttps://m.delfi.lt/verslas/verslas/article.php?id=79837533

[Iki1940-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 «Ankstesnės Vyriausybės. Laikotarpiu 1918-1940». Government of the Republic of Lithuania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.

[3] Senn, Alfred Erich (2007). Lithuania 1940: Revolution from Above. Rodopi. σελίδες 147–148. ISBN 9789042022256. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.

[4] «History». President of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}

[5] «Ankstesnės Vyriausybės. Po 1990 metų». Government of the Republic of Lithuania. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.

[7] «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO JAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.

[8] «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO LAIKINAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.

[9] «DĖL LIETUVOS RESPUBLIKOS VYRIAUSYBĖS GRĄŽINAMŲ ĮGALIOJIMŲ PRIĖMIMO IR PAVEDIMO JAI LAIKINAI EITI PAREIGAS». Seimas of the Republic of Lithuania. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2016.

[10] «DELFI ŽINIOSDIENOS NAUJIENOSLIETUVOJE D. Grybauskaitė premjeru paskyrė S. Skvernelį». BNS. Delfi.lt. http://www.delfi.lt/news/daily/lithuania/d-grybauskaite-premjeru-paskyre-s-skverneli.d?id=72945976. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2016.

[11] «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[α]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]