O Πλάτανος είναι χωριό και πρώην κοινότητα της επαρχίας Καινούργιου στο νομό Ηρακλείου, με 243 κατοίκους. Αποτελεί ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα που υπάγεται σήμερα στο δήμο Γόρτυνας. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 51 χιλιόμετρα. Η θέση του είναι στα 95 μ. κοντά στη Μεσαρά. Το όνομα του προέρχεται από αιωνόβιο δέντρο. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία και παράγεται ελαιόλαδο. Στον οικισμό βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου. Στο χωριό υπάρχει Δημοτικό Σχολείο.
Δ.δ. Πλατάνου
Το Δημοτικό διαμέρισμα απαρτίζεται από τους οικισμούς:
τον Πλάτανο [ 243 ] , έδρα.
τα Τρυπητά [ 20 ] .
Ιστορικά στοιχεία
Στη βενετική απογραφή και την τουρκική του 1671 δεν αναφέρεται. Το 1834 είχε 15 χριστιανικές οικογένειες και το 1881 162 χριστιανούς και 13 Μουσουλμάνους. Το 1878 συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 4.000 αδερφοχτοί για να διαμαρτυρηθούν επειδή δεν πήγαιναν προμήθειες για βοήθεια που έστελναν από την Ελλάδα και επειδή υπέστησαν καταπίεση από τους καπετάνιους για να εισπράττουν το φόρο της δεκάτης και το μισό της σοδειάς από τις εγκαταλελειμμένες τουρκικές περιουσίες. Μάλιστα, κατά τις συζητήσεις με τους καπεταναίους έφθασαν στο σημείο να σκοτώσουν το Γεώργιο Μαρή και το Γεώργιο Παπαχατζάκη. Στα δυτικά, σε απόσταση 500 μ. στη θέση Μοναστηριακές Αχλάδες και Γουδιές βρισκόταν Πρωτομινωικός συνοικισμός[1]. Ο Ξανθουδίδης ανακάλυψε το 1915 δύο θολωτούς τάφους, μέσα στους οποίους βρέθηκαν πρωτομινωικές σφραγίδες, λίθινα αγγεία κλπ.
