Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πατρίκ Μοντιανό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πατρίκ Μοντιανό
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Patrick Modiano (Γαλλικά)
Γέννηση30  Ιουλίου 1945[1][2][3]
Μπουλόν-Μπιγιανκούρ[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[5]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[6][7]
ΣπουδέςΛύκειο Ερρίκος Δ'
Λύκειο Μισέλ-Μονταίν
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασεναριογράφος
συγγραφέας[8]
θεατρικός συγγραφέας
στιχουργός
δοκιμιογράφος
Αξιοσημείωτο έργοLa Place de l'Étoile
Les Boulevards de ceinture
Οδός σκοτεινών μαγαζιών
Dora Bruder
Un pedigree
Villa triste
Περίοδος ακμής1968
Οικογένεια
ΣύζυγοςDominique Zehrfuss (από 1970)
ΤέκναMarie Modiano
Zina Modiano
ΓονείςAlbert Modiano και Louisa Colpeyn
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (31  Δεκεμβρίου 2014)[9][10]
βραβείο Γκονκούρ (1978)
Παγκόσμιο Βραβείο Τσίνο ντελ Ντούκα (2010)[11]
βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (2014)[12][13]
Roger Nimier Prix (1968)
Fénéon Prize (1968)
Μεγάλο Βραβείο μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας (1972)[14]
Prix des libraires (1976)
Βραβείο Ιδρύματος Πρίγκηπα Πιέρ (1984)
Grand prix de littérature Paul-Morand (2000)
Jean Monnet Prize (2002)
Γαλλικό Λογοτεχνικό Βραβείο (2011)
Preis der SWR-Bestenliste (2010)
Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (16  Ιουνίου 1994)[15]
Κρατικό Βραβείο της Αυστρίας για την Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (2012)[16]
Grand prix national des Lettres (1996)
Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής (29  Δεκεμβρίου 2022)[17]
Ιστότοπος
lereseaumodiano.blogspot.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζαν Πατρίκ Μοντιανό (γαλλικά: Jean Patrick Modiano, γεννήθηκε στις 30 Ιουλίου 1945), γνωστός ως Πατρίκ Μοντιανό, είναι Γάλλος μυθιστοριογράφος, που βραβεύθηκε το 2014 με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Το 1978 είχε τιμηθεί και με το Βραβείο Γκονκούρ για το μυθιστόρημά του Οδός σκοτεινών μαγαζιών. Ο Μοντιανό έχει έργα του μεταφρασμένα σε περισσότερες από 30 γλώσσες[18], ωστόσο τα περισσότερα μυθιστορήματά του δεν είχαν μεταφρασθεί στην αγγλική πριν πάρει το Βραβείο Νόμπελ.[19]

Οικογένεια, μαθητικά χρόνια και προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πατρίκ Μοντιανό γεννήθηκε στο προάστιο Μπουλόν-Μπιγιανκούρ, στα δυτικά του κέντρου του Παρισιού. Ο πατέρας του, Αλμπέρ Μοντιανό (1912–1977, γεννημένος στο Παρίσι), ήταν ιταλικής καταγωγής[20] και (από τον δικό του πατέρα) καταγόμενος από Σεφαρδίτες Εβραίους της Θεσσαλονίκης.[21] Η μητέρα του συγγραφέα, η Λουίζα Κολπέιν (1918-2015), ήταν Βελγοφλαμανδή ηθοποιός του κινηματογράφου.[22] Οι γονείς του Πατρίκ γνωρίστηκαν στο κατεχόμενο από τους Γερμανούς Παρίσι κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και άρχισαν τη σχέση τους μυστικά (χρειάστηκε να χωρίσουν λίγο μετά τη γέννηση του Πατρίκ).[23] Ο Αλμπέρ είχε αρνηθεί να φοράει το κίτρινο σήμα με το άστρο και δεν παρουσιάστηκε όταν οι Εβραίοι των Παρισίων συγκεντρώθηκαν για απέλαση στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως.[19] Προσάχθηκε τον Φεβρουάριο του 1942 και μόλις ξέφυγε από την απέλαση μετά από την παρέμβαση ενός φίλου.[23] Κατά τα έτη της Κατοχής, ο Αλμπέρ έγινε μαυραγορίτης, ενώ συγχρωτιζόταν και με τους Carlingue, τους Γάλλους βοηθούς της Γκεστάπο.[19][20] Ο Αλμπέρ Μοντιανό δεν μίλησε ποτέ ξεκάθαρα για τις κατοχικές δραστηριότητές του στον γιο του.[20]

Η παιδική ηλικία του Πατρίκ πέρασε μέσα σε μία μοναδική ατμόσφαιρα: Αρχικώς τον μεγάλωσαν οι γονείς της μητέρας του, που του έμαθαν τη φλαμανδική ως την πρώτη του γλώσσα.[24] Η απουσία του πατέρα του και συχνά και της μητέρας του, έφερε τον Πατρίκ κοντά στον κατά δύο έτη νεότερο αδελφό του, τον Ρούντι[23], ο οποίος πέθανε ξαφνικά από ασθένεια σε ηλικία 9 ετών (ο συγγραφέας αφιέρωσε όλα τα έργα που έγραψε από το 1967 έως το 1982 στον αδελφό του).

Ως μαθητής, ο Πατρίκ Μοντιανό πήγε στο δημοτικό σχολείο του Μονσέλ, στο προάστο Jouy-en-Josas, μετά στο Κολέγιο του Αγίου Ιωσήφ στο Τον της Άνω Σαβοΐας και τέλος στο Λύκειο Ερρίκος Δ΄ των Παρισίων. Ενώ ήταν στο λύκειο, πήρε και μερικά μαθήματα γεωμετρίας από τον συγγραφέα Ρεϊμόν Κενώ, που ήταν γνωστός της μητέρας του. Ο πατέρας του τον ενέγραψε στην προπαρασκευαστική τάξη για τις Ανώτατες Σχολές παρά τη θέληση του Πατρίκ, ο οποίος σύντομα σταμάτησε να παρακολουθεί μαθήματα. Το 1965 εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού προκειμένου να εξασφαλίσει αναβολή από τη στράτευση, αλλά δεν πήρε κάποιο τίτλο σπουδών.

Το 1970 ο Μοντιανό νυμφεύθηκε την Ντομινίκ Ζερφύς (Dominique Zehrfuss). Σε συνέντευξή της το 2003 η Ντομινίκ δήλωσε: «Έχω καταστροφικές αναμνήσεις από την ημέρα των γάμων μας. Έβρεχε... Κουμπάροι μας ήταν ο Κενώ, μέντορας του Πατρίκ από την εφηβεία του, και ο Μαλρώ, ως φίλος του πατέρα μου. Οπότε άρχισαν να διαφωνούν σε μια συζήτηση για τον Ντυμπυφέ, και ήταν σαν να βλέπαμε αγώνα τένις! ... Θα ήταν καλό να είχαμε κάποιες φωτογραφίες, αλλά ο μόνος που είχε μηχανή είχε ξεχάσει να βάλει φιλμ. Υπάρχει μόνο μία φωτογραφία μας από τον γάμο μας, που δείχνει τις πλάτες μας κάτω από μία ομπρέλα!»[25] Το ζεύγος απέκτησε δύο κόρες, τη Ζίνα (γεννήθηκε το 1974) και τη Μαρί (γενν. 1978).

Συγγραφική δραστηριότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρεϊμόν Κενώ ήταν ο άνθρωπος που εισήγαγε τον Μοντιανό στον κόσμο της λογοτεχνίας, δίνοντάς του την ευκαιρία να παρακολουθήσει μία δεξίωση του μελλοντικού εκδότη του. Το 1968, σε ηλικία 22 ετών, ο Μοντιανό δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, το La Place de l'étoile, ένα μυθιστόρημα της κατοχής με πρωταγωνιστή έναν Εβραίο συνεργάτη των Γερμανών, αφού πρώτα διάβασε το χειρόγραφο στον Κενώ. Το μυθιστόρημα δυσαρέστησε τον πατέρα του τόσο πολύ, ώστε προσπάθησε να αγοράσει όλα τα αντίτυπά του. Ως έφηβος ο Πατρίκ (1959) είχε ξεμείνει στο Λονδίνο και είχε καλέσει τον πατέρα του να του στείλει λίγα χρήματα, αλλά εκείνος τον είχε αποπάρει.[23] Από το πρώτο του αυτό μυθιστόρημα (που τιμήθηκε με τα βραβεία Φενεόν και Ροζέ Νιμιέ), ο Μοντιανό κάνει ήδη λόγο για το «τράβηγμα του παρελθόντος, την απειλή της εξαφάνισης, το ξεθώριασμα των ηθικών ορίων, τη σκοτεινή πλευρά της ψυχής».[19]

Το 1973 ο Μοντιανό έγραψε από κοινού με τον Λουί Μαλ το σενάριο της ταινίας Επώνυμο: Λακόμπ, Ονομα: Λισιέν, που ιστορεί την πορεία ενός αγοριού που συνεργάζεται με τη φασιστική πολιτοφυλακή κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Η ταινία προκάλεσε συζητήσεις για την έλλειψη δικαιολογήσεως των πράξεων του βασικού χαρακτήρα.

Σχεδόν όλα τα μυθιστορήματα του Μοντιανό καταδύονται μέσα στο αίνιγμα της ταυτότητας και της προσπάθειας να αποκτηθούν στοιχεία για την ύπαρξη από τα ίχνη του παρελθόντος. Χαρακτηριζόμενος από εμμονή με την ταραχώδη και ντροπιαστική (εξαιτίας των σκοτεινών δραστηριοτήτων του πατέρα του) περίοδο της Κατοχής, ο συγγραφέας επιστρέφει στο θέμα σε όλα του τα μυθιστορήματα, κτίζοντας ένα αξιοσημείωτα ομογενές έργο. «Μετά από κάθε μυθιστόρημα, έχω την εντύπωση ότι έχω ξεμπερδέψει με το θέμα», είχε δηλώσει, «αλλά γνωρίζω πως θα επανέλθω πάλι και πάλι σε μικροσκοπικές λεπτομέρειες, μικρά πράγματα που αποτελούν μέρος αυτού που είμαι. Τελικά είμαστε όλοι καθορισμένοι από τον τόπο και τον χρόνο στον οποίο γεννηθήκαμε».[26] Γράφει επίσης συνεχώς για το Παρίσι, περιγράφοντας την εξέλιξη των δρόμων του, των τοπικών συνηθειών και των κατοίκων του.[26]

Το σύνολο των έργων του Μοντιανό είναι γραμμένα από μία θέση «μανίας» με τη μνήμη. Στην Οδό σκοτεινών μαγαζιών, ο ήρωας πάσχει από αμνησία και ταξιδεύει από την Πολυνησία στη Ρώμη σε μία προσπάθεια να επανασυνδεθεί με το παρελθόν του. Το μυθιστόρημα θέτει το θέμα της αιώνιας αναζητήσεως ταυτότητας σε έναν κόσμο όπου «η άμμος δεν κρατά τα ίχνη των βημάτων μας παρά για λίγες στιγμές». Στο Du plus loin de l'oubli ο αφηγητής ανακαλεί τη σκιώδη ερωτική του σχέση με μία αινιγματική γυναίκα στο Παρίσι και το Λονδίνο της δεκαετίας του 1960. Δύο από τις πλέον διαβόητες μορφές του μεταπολεμικού Λονδίνου, οι Πίτερ Ράχμαν και Έμιλ Σαβούντρα, γίνονται φίλοι του αφηγητή. Το τι είναι αληθινό και τι όχι παραμένει αβέβαιο στο ονειρικό μυθιστόρημα, που αποτελεί πρότυπο των έμμονων ιδεών και της ελεγειακού πεζού λόγου του συγγραφέα.[26]

Η θεματική της μνήμης διαφαίνεται καθαρότερα στο Dora Bruder, ένα υβρίδιο βιογραφίας, αυτοβιογραφίας και αστυνομικού μυθιστορήματος που διηγείται την ιστορία μιας δεκαπεντάχρονης κόρης Εβραίων μεταναστών από την Ανατολική Ευρώπη. Εκκινώντας εδώ από ένα υπαρκτό άσημο πρόσωπο, ο Μοντιανό ερευνά αναζητώντας μνήμες άλλων.[27] Τα ήρεμα και λιτά μυθιστορήματα του συγγραφέα, όπως τα παραπάνω, περιγράφονται ως αναγνώσματα παρόμοια με «θρίλερ που περιέχουν συμπάθεια και μεταμέλεια».[28]

Το μυθιστόρημα του Μοντιανό Στο café της χαμένης νιότης (2007) μάς μεταφέρει στο Παρίσι της δεκαετίας του 1960, όπου μια ομάδα ανθρώπων, μεταξύ των οποίων ένας ντετέκτιβ σκοτεινού παρελθόντος, αναρωτιούνται τι συμβαίνει ή τι συνέβη με μια νεαρή γυναίκα ονόματι Λουκί, που (το μαθαίνουμε στην τελευταία σελίδα) τελείωσε τη ζωή της πέφτοντας από ένα παράθυρο. Παρά το ότι δίνονται πολλές γεωγραφικές λεπτομέρειες, ο αναγνώστης αφήνεται με μια αίσθηση ασάφειας ως προς το τι και πότε συνέβη.[29] Για πρώτη φορά στο έργο του[30] ο Μοντιανό χρησιμοποιεί διάφορους αφηγητές, που διηγούνται από την άποψή τους τι νομίζουν ότι γνωρίζουν σχετικά με τη Λουκί. Ο συγγραφέας δημιουργεί μερικές «αστάθειες» σε διάφορα επίπεδα του κειμένου του και αυτό σηματοδοτεί το πώς μπορούν ή δεν μπορούν να δημιουργηθούν λογοτεχνικοί χαρακτήρες.[31]

Στο 26ο βιβλίο του Μοντιανό, το L'Horizon (2011), ο αφηγητής Ζαν Μποσμάν, ένας εύθραυστος άνδρας που καταδιώκεται από το φάντασμα της μητέρας του, ζει με τις μνήμες της νιότης του και των ανθρώπων που έχει χάσει. Ανάμεσά τους είναι και η αινιγματική Μαργκαρέτ Λεκόζ (Le Coz), την οποία είχε γνωρίσει και ερωτευθεί την δεκαετία του 1960. Οι δυο τους πέρασαν αρκετές εβδομάδες περιπλανώμενοι στους δρόμους του Παρισιού. Μια μέρα όμως, χωρίς να τον ειδοποιήσει, η Μαργκαρέτ επιβιβάσθηκε σε ένα τρένο και εξαφανίσθηκε. Σαράντα χρόνια αργότερα, ο Ζαν είναι έτοιμος να αναζητήσει τον χαμένο του έρωτα. Το μυθιστόρημα όχι μόνο αποτελεί μία επιτομή του ύφους και των ενδιαφερόντων του συγγραφέα, αλλά σημειώνει και ένα νέο βήμα στην προσωπική του αναζήτηση.[26]

Ο Μοντιανό έχει επίσης συγγράψει παιδικά βιβλία.[32]

Το πρώτο ήδη μυθιστόρημα του Μοντιανό, to La Place de l'étoile, τιμήθηκε με τα βραβεία Φενεόν και Ροζέ Νιμιέ το 1968. Ο συγγραφέας κέρδισε και το Βραβείο Γκονκούρ το 1978 για το μυθιστόρημά του Οδός σκοτεινών μαγαζιών. Το 1972 είχε τιμηθεί με το Μέγα Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας για το Les Boulevards de ceinture. Επιπλέον, κέρδισε το 2010 το Παγκόσμιο Βραβείο Σινό ντελ Ντικά για το σύνολο του έργου του και το 2012 το Αυστριακό Κρατικό Βραβείο Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας.

Χαρακτηριζόμενος «ένας σύγχρονος Μαρσέλ Προυστ»[33], ο Μοντιανό τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας του 2014 «για την τέχνη της μνήμης με την οποία περιέγραψε τα πλέον ασύλληπτα ανθρώπινα πεπρωμένα και απεκάλυψε τη ζωή και κόσμο της (γερμανικής) Κατοχής στη Γαλλία».[34][35] Ο συγγραφέας έμαθε για τη βράβευσή του από ένα τηλεφώνημα της κόρης του στο κινητό του τηλέφωνο, ενώ περπατούσε στο Παρίσι, «κοντά στον κήπο του Λουξεμβούργου», την περιοχή της κατοικίας του.[36] Η απονομή του Νόμπελ στον Μοντιανό χαρακτηρίσθηκε ως απροσδόκητη, ιδίως στον αγγλοσαξονικό κόσμο.[37] Ακόμα και ο Πέτερ Ένγκλουντ, ο μόνιμος γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας, ανέφερε πως πολλοί έξω από τη Γαλλία δεν θα είναι γνώστες του Μοντιανό και του έργου του. «Είναι πολύ γνωστός στη Γαλλία, αλλά πουθενά αλλού», είπε σε συνέντευξή του μετά την ανακοίνωση της βραβεύσεως.[38]. Με αφορμή τη βράβευση αυτή, διπλασιάστηκαν περίπου και οι ελληνικές μεταφράσεις έργων του Μοντιανό.

  • 1968: La Place de l'étoile (Βραβεία Fénéon και Roger Nimier, 1968)
  • 1969: La Ronde de nuit
  • 1972: Les Boulevards de ceinture
  • 1974: Lacombe, Lucien, σενάριο για την ταινία Επώνυμο: Λακόμπ, Ονομα: Λισιέν, γραμμένο μαζί με τον σκηνοθέτη Λουί Μαλ
    • Ελληνική μετάφραση: Λακόμπ Λυσιέν, μετάφ. Μαρία Γαβαλά, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2017, 144 σελ., ISBN 978-960-435-587-7
  • 1975: Villa Triste
    • Ελληνική μετάφραση: Η βίλα της θλίψης, μετάφ. Βάσω Νικολοπούλου και Νίκη Dougé, Εκδοτικός Οίκος Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 1995 (με τίτλο «Το άρωμα της Υβόννης») και 2014, ISBN 978-960-14-2884-0
  • 1977: Livret de famille
  • 1978: Rue des Boutiques obscures
  • 1981: Une jeunesse
  • 1981: Memory Lane
  • 1982: De si braves garçons
    • Ελληνική μετάφραση: Ήταν όλοι τους τόσο καλά παιδιά, μετάφ. Βάσω Νικολοπούλου και Νίκη Dougé, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2014, 180 σελ., ISBN 978-960-435-032-2
  • 1984: Quartier Perdu
    • Ελληνική μετάφραση: Η χαμένη γειτονιά, μετάφ. Μπάμπης Λυκούδης, εκδ. Χατζηνικολή, Αθήνα 1987
  • 1986: Dimanches d'août
    • Ελληνική μετάφραση: Κυριακές του Αυγούστου, μετάφ. Αντώνης Καραβασίλης, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1996, 184 σελ., ISBN 978-960-03-1089-4
  • 1988: Catherine Certitude (εικονογράφηση Ζαν Ζακ Σανπέ)
  • 1988: Remise de peine
  • 1989: Vestiaire de l'enfance
  • 1990: Voyage de noces
  • 1991: Fleurs de ruine
    • Ελληνική μετάφραση: `Ανθη ερειπίων, μετάφ. Μανώλης Κορνήλιος, εκδ. «Οδυσσέας», Αθήνα 1992, 157 σελ. ISBN 978-960-210-139-1
  • 1992: Un cirque passe
  • 1993: Chien de printemps
  • 1995: Du plus loin de l'oubli
  • 1997: Dora Bruder
    • Ελληνική μετάφραση: Ντόρα Μπρούντερ, μετάφ. Καλή Τζώρτζη, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2014, 117 σελ. ISBN 978-960-378-011-3
  • 1999: Des inconnues
  • 2001: La Petite Bijou
    • Ελληνική μετάφραση: Η μικρή Μπιζού, μετάφ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2014, 151 σελ., ISBN 978-960-8132-61-0
  • 2003: Accident nocturne
    • Ελληνική μετάφραση: Νυχτερινό ατύχημα, επιμέλεια Αντώνης Ιωάννου, μετάφ. Βάσω Νικολοπούλου και Νίκη Ντουζέ, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2014, 115 σελ., ISBN 978-960-435-058-2
  • 2004: Un pedigree
    • Ελληνική μετάφραση: `Ενα πεντιγκρί, μετάφ. Ελένη Τζιάφα, επιμέλ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2018, 136 σελ., ISBN 978-960-435-600-3
  • 2007: Dans le café de la jeunesse perdue
    • Ελληνική μετάφραση: Στο café της χαμένης νιότης, μετάφ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2014, 151 σελ., ISBN 978-960-435-185-5
  • 2010: L'Horizon
  • 2012: L'Herbe des nuits
  • 2013: Romans (10 μυθιστορήματα με πρόλογο του συγγραφέα)
  • 2014: Pour que tu ne te perdes pas dans le quartier
    • Ελληνική μετάφραση: Για να μη χάνεσαι στη γειτονιά, μετάφ. Ρούλα Γεωργακοπούλου, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2015, 200 σελ., ISBN 978-960-435-482-5
  • 2017: Souvenirs dormants
    • Ελληνική μετάφραση: Ναρκωμένες αναμνήσεις, μετάφ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. «Πόλις», Αθήνα 2018, 126 σελ., ISBN 978-960-435-644-7

Σενάρια

Μεταφορές βιβλίων του στον κινηματογράφο

  • Une jeunesse (από το ομώνυμο μυθιστόρημα), σκηνοθ. Μοσέ Μιζραχί, 1983
  • Le Parfum d'Yvonne (από το μυθιστόρημα Villa Triste), σκηνοθ. Πατρίς Λεκόντ, 1994
  • Te quiero (από το μυθιστόρημα Dimanches d'août), σκηνοθ. Μανυέλ Πουαριέ, 2001
  • Charell (από το μυθιστόρημα De si braves garçons), σκηνοθ. Mikhaël Hers, 2006 (μικρού μήκους)


  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6s18z8h. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Patrick-Modiano. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. LIBRIS. 3  Νοεμβρίου 2017. vs68bgnd3vqz8pb. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11916358n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. CONOR.SI. 33668963.
  8. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/133473. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. www.lefigaro.fr/actualite-france/2015/01/01/01016-20150101ARTFIG00020-legion-d-honneur-691-medailles-en-ce-1er-janvier.php.
  10. «Journal officiel de la République française» (Γαλλικά) 1  Ιανουαρίου 2015. PREX1429881D. Ανακτήθηκε στις 25  Απριλίου 2019. σελ. 9.
  11. grands-prix-2010.institut-de-france.fr/laureats_modiano.php. Ανακτήθηκε στις 9  Ιουλίου 2020.
  12. www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2014/.
  13. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  14. «Académie française» (Γαλλικά) grand-prix-du-roman. Ανακτήθηκε στις 27  Οκτωβρίου 2017.
  15. www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438. Ανακτήθηκε στις 25  Απριλίου 2019.
  16. (Γερμανικά) www.kunstkultur.bka.gv.at/staatspreis-fur-europaische-literatur. Ανακτήθηκε στις 8  Μαΐου 2009.
  17. PRER2229703D.
  18. Bas Wohlert, Camille (9 October 2014). «Patrick Modiano of France wins Nobel Literature Prize». The Rappler. http://www.rappler.com/life-and-style/arts-and-culture/71494-2014-nobel-prize-literature. Ανακτήθηκε στις 9 October 2014. 
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 Schwartz, Alexandra (9 Οκτωβρίου 2014). «Patrick Modiano's Postwar World». The New Yorker. http://www.newyorker.com/books/page-turner/patrick-modianos-postwar. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  20. 20,0 20,1 20,2 [Alan Riding: «In Search of the Irrevocable»], New York Times, Δεκέμβριος 2014
  21. Mario Modiano: Hamehune Modillano. The Genealogical Story of the Modiano Family from 1570 to Our Days Αρχειοθετήθηκε 2014-07-14 στο Wayback Machine. (pdf, 360 σελίδες), www.themodianos.gr + M. Modiano, Athens 2000
  22. «Ten Things to Know About Patrick Modiano», The Local, 9 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014.
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 «The Mysteries of Patrick Modiano», The New Yorker, άρθρο της Alexandra Schwartz, 5 Οκτωβρίου 2015
  24. Brown, Mark; Kim Willsher; Alison Flood (9 Οκτωβρίου 2014). «Nobel prize winner Patrick Modiano hailed as modern Marcel Proust». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/2014/oct/09/nobel-prize-literature-winer-patrick-modiano-hailed-modern-marcel-proust. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  25. Περιοδικό Elle, 6 Οκτωβρίου 2003
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 Julien Bisson: «Patrick Modiano: Literary Giant», France Today, 15 Νοεμβρίου 2011
  27. «This passage perfectly captures Nobel laureate Patrick Modiano's obsession with memory». Vox. 9 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  28. Claire Armitstead, Alison Flood and Marta Bausells (9 Οκτωβρίου 2014). «Patrick Modiano wins the Nobel prize in literature 2014 – as it happened». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  29. Henri Astier: «Patrick Modiano – Dans le Cafe de la jeunesse perdue», στο: The Times Literary Supplement, No. 5492 (2008):32, 4 Ιουλίου 2008
  30. Colin Nettelbeck: "Comme l'eau vive: mémoire et revenance dans Dans le café de la jeunesse perdue (2007)", in: Modiano, ou, Les intermittences de la mémoire, edited by Anne-Yvonne Julien and Bruno Blanckeman, Table of contents (pdf), Hermann, Paris 2010, (ISBN 978-2-7056-6954-6), pp. 391–412
  31. Jurate Kaminskas: «Traces, traces et figures: Dans le cafe de la jeunesse perdue de Patrick Modiano», στο: French Cultural Studies, τόμ. 23, No. 4 (Νοέμβριος 2012), σσ. 350-357
  32. «Bio-bibliography». nobelprize.org. 9 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  33. Alter, Alexandra και Dan Bilefsky: «Patrick Modiano, a Modern 'Proust,' Is Awarded Nobel in Literature», The New York Times, 9 Οκτωβρίου 2014
  34. Niklas Pollard, Alistair Scrutton: «Patrick Modiano, French Sephardic Novelist, Wins Nobel for Literature», Forward, 9 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014
  35. «The Nobel Prize in Literature 2014». Nobelprize. 9 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  36. «Interview with Patrick Modiano». Nobelprize. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2014/modiano-interview.html. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  37. Thomson, Rupert (9 Οκτωβρίου 2014). «Patrick Modiano: an appreciation of the Nobel prize in literature winner». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/2014/oct/09/patrick-modiano-appreciation-nobel-prize-literature-2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  38. Gibson, Megan (9 Οκτωβρίου 2014). «Why You Haven't Heard of Patrick Modiano, Winner of the Nobel in Literature». Time Magazine. http://time.com/3484744/nobel-prize-literature-winner-patrick-modiano. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2014. 
  • Avni, Ora: «Patrick Modiano: A French Jew?», Yale French Studies, τόμ. 85 (1994), σσ. 227-247
  • Cook, Dervila: Patrick Modiano's (Auto)Biographical Fictions, εκδ. Rodopi, Amsterdam & Νέα Υόρκη 2005, ISBN 90-420-1884-4
  • Flower, John E. (επιμ.): Patrick Modiano, εκδ. Rodopi, Amsterdam & Νέα Υόρκη 2007, ISBN 90-420-2316-3
  • Guyot-Bender, Martine & William VanderWolk: Paradigms of Memory: The Occupation and Other Hi-Stories in the Novels of Patrick Modiano, εκδ. Peter Lang, Φραγκφούρτη 1998, ISBN 0-8204-3864-2
  • Heck, Maryline & Raphaëlle Guidée (επιμ.): Modiano, Cahiers de L'Herne, L'Herne 2010, ISBN 978-2-85197-1678
  • Kawakami, Akane: A Self-Conscious Art: Patrick Modiano's Postmodern Fictions, Liverpool University Press, 2000, ISBN 0-85323-526-0
  • Morris, Alan: Patrick Modiano, Oxford University Press, 1996, ISBN 1-85973-098-1
  • Scherman, Timothy H.: «Translating from Memory: Patrick Modiano in Postmodern Context», Studies in 20th Century Literature, τόμ. 16, no. 2 (1992), σσ. 289-303
  • VanderWolk, William: Rewriting the Past. Memory, History and Narration in the Novels of Patrick Modiano, εκδ. Rodopi, Amsterdam 1997, ISBN 90-420-0179-8

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]