Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νίκολα Τέσλα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νίκολα Τέσλα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Никола Тесла (Σερβικά)[1]
Γέννηση10  Ιουλίου 1856[2][3][1]
Σμιλιάν[4][1]
Θάνατος7  Ιανουαρίου 1943[4][2][3]
Νέα Υόρκη[4][1]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου[5][1]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[1]
Τόπος ταφήςΜουσείο Νίκολα Τέσλα (44°48′18″ s. š., 20°28′15″ v. d.)[1]
ΚατοικίαΠράγα (1880–1881)
Βουδαπέστη (1881–1882)
Γκρατς (1875–1878)[1]
Παρίσι (1882–1884)[1]
Κολοράντο Σπρινγκς (από 1899)[1]
Νέα Υόρκη (από 1884)[1]
Κάρλοβατς (1870–1873)
Σμιλιάν (1856–1870)
ΕθνικότηταΣέρβοι της Κροατίας[6][7][8]
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστριακή Αυτοκρατορία (1856–1867)[1]
Βασίλειο της Ουγγαρίας (1867–1918)
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (1891–1943)[1]
ΘρησκείαΣερβική Ορθόδοξη Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΣερβοκροατική γλώσσα[9]
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[1][10]
Γαλλικά[1]
Τσεχικά[1]
Ουγγρικά[1]
Γερμανικά[1]
λατινική γλώσσα[1]
Ιταλικά[1]
Κροατικά[2][9]
Σερβικά[11][10]
ΣπουδέςΓυμνάσιο του Κάρλοβατς (1870–1873)[1]
Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Γκράτς (1875–1878)[1]
Πανεπιστήμιο του Καρόλου[12]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεφευρέτης[1]
ηλεκτρολόγος μηχανικός[13][1]
μηχανολόγος μηχανικός[1]
φυσικός[1]
futurist
ΕργοδότηςΤέσλα Ηλεκτρικό Φως & Κατασκευές (από 1886)[1]
Γουεστινχάουζ Ελέκτρικ (από 1888)[1]
Επηρεάστηκε απόΕρνστ Μαχ[14]
Οικογένεια
ΓονείςΜιλουτίν Τέσλα[1] και Ντούκα Τέσλα[1]
ΑδέλφιαMarica Kosanovi[1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜέγας Σταυρός της Τάξης του Λευκού Αετού[15]
Μετάλλιο Έντισον (1916)[1]
Μετάλλιο Ελιότ Κρεσόν (1894)[1]
Μετάλλιο Τζον Σκοτ (1934)[1]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Σάββα
Αίθουσα Φήμης των Εθνικών Εφευρετών (1975)[1]
Επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ[1]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λευκού Λέοντος (1936)
Εταίρος του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών
μέλος της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης
Honorary doctor of the Technical University of Graz
Τάγμα του Λευκού Λέοντος[16]
Τάγμα του Αγίου Σάββα[16]
Τάγμα του Γιουγκοσλαβικού Στέμματος[16]
Τάγμα του Ηγεμόνα Ντανίλο Α΄[16]
doctor honoris causa from the University of Paris (1937)[17][18]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Νίκολα Τέσλα (σερβι­κά: Никола Тесла, Nikola Tesla, 10 Ιουλίου 1856 - 7 Ιανουαρίου 1943) ήταν Σέρβος και Αμερικανός εφευρέτης και μηχανικός. Ανακάλυψε και κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το περιστρεφόμενο μαγνητικό πεδίο, τη βάση των περισσότερων μηχανών εναλλασσόμενου ρεύματος. Ανέπτυξε επίσης το τριφασικό σύστημα μετάδοσης της ηλεκτρικής ενέργειας. Το 1891 εφηύρε το πηνίο Τέσλα, ένα επαγωγικό πηνίο που χρησιμοποιείται ευρέως στην τεχνολογία ραδιοφώνου.[19][20][21]

Γεννήθηκε στο Σμίλιαν στην περιοχή Λίκα της σημερινής Κροατίας, το οποίο ανήκε στη Σερβική κοινότητα της τότε Αυστριακής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας του ήταν ο ορθόδοξος ιερέας του χωριού Σμίλιαν,[22] Μιλούτιν Τέσλα (1819-1879), η μητέρα του ήταν η Γκεοργκίνα-Τζούκα Μάντιτς (1822-1892), κόρη ιερέα, ενώ και τα αδέρφια της ήταν μέλη του κλήρου της χώρας. Ο ένας ήταν ο Μητροπολίτης Νίκολα Μάντιτς και ο άλλος ο μοναχός Πέταρ Μάντιτς. Το όνομα Τέσλα δηλώνει το μικρό τσεκούρι με λεπίδα σε ορθή γωνία προς τη λαβή, ωστόσο, χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει ένα άτομο με προεξέχοντα δόντια, ένα κοινό χαρακτηριστικό των μελών της οικογένειας Τέσλα.[23]

Το ανακαινισμένο πατρικό σπίτι του Τέσλα μαζί με την εκκλησία και ανδριάντα του, στο Σμίλιαν της Κροατίας όπου γεννήθηκε.[24]

Είχε έναν μεγαλύτερο κατά επτά χρόνια αδελφό, τον Ντάνε Τέσλα, ο οποίος έχασε τη ζωή του όταν ο Νίκολα ήταν επτά ετών, πέφτοντας από το άλογο ενώ έκανε ιππασία[25]. Ο Νίκολα ζούσε στη σκιά του αδελφού του, ο οποίος αντιμετωπιζόταν από τους γονείς του ως ο πλέον ταλαντούχος και προοριζόταν να ακολουθήσει το παράδειγμα του πατέρα του και των θείων του.

Αρκετά χρόνια αργότερα, ο Νίκολα Τέσλα υπέφερε ακόμα από εφιάλτες και ψευδαισθήσεις που σχετίζονταν με το θάνατο του αδελφού του, ενώ εικάζεται πως πολυάριθμες φοβίες και εμμονές που χαρακτήριζαν τον Τέσλα ενδεχομένως ήταν απόρροια του αντίκτυπου που είχε κατά την παιδική του ηλικία η απώλεια του Ντάνε[26] και η προβληματική σχέση με τον πατέρα του. Αν και οι λεπτομέρειες του θανάτου του Ντάνε είναι άγνωστες, βέβαιο θεωρείται πως προκάλεσε μεγάλη θλίψη στην οικογένεια και επηρέασε τη σχέση του Νίκολα με τους γονείς του, οι οποίοι συντετριμμένοι από το θάνατο του Ντάνε αδυνατούσαν να εκτιμήσουν τις ικανότητες του Νίκολα.

Όπως περιγράφει ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του, το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μεγαλώσει χωρίς αυτοπεποίθηση. Ο Νίκολα από μικρή ηλικία έδειξε πως είχε ζωηρή φαντασία και ενδιαφέρον στις εφευρέσεις ακολουθώντας το παράδειγμα της μητέρας του, έτσι και έμαθε τη Γερμανική γλώσσα. Από μικρός ήταν επίσης βιβλιόφιλος καθώς διάβαζε τα περιοδικά που δημοσίευε ποίηση ο πατέρας του και λάτρευε τον Ιούλιο Βέρν (1828-1905) και τον Εμίλ Ζολά (1840-1902).

Το 1863 μετακόμισε με τους γονείς του στο Γκόσπιτς όπου ο Νίκολα έλαβε τη βασική εκπαίδευση και έμαθε τη γερμανική γλώσσα. Το 1870 συνέχισε την εκπαίδευση του μέχρι το 1873 στο Βασιλικό Γυμνάσιο στην πόλη Ράκοβατς, κοντά στο Κάρλοβατς (σημερινό Κόρντουν) όπου και έμενε στο σπίτι της θείας του Στάνκα Μπράνκοβιτς. Εκεί ο καθηγητής του Μάρτιν Σέκουλιτς, μαζί με το συμμαθητή του Ιούλιους Μπαρτόκοβιτς, τον παρότρυναν να ασχοληθεί περισσότερο με τη μελέτη του ηλεκτρομαγνητισμού.

Ο Τέσλα σε ηλικία 23 ετών το 1879.

Τελικά στις 26 Ιουνίου του έτους 1873 αποφοίτησε με βαθμό «πολύ καλά» και επέστρεψε στη γενέτειρά του όπου προσβλήθηκε από χολέρα. Χρειάστηκε εννέα μήνες για να αναρρώσει. Την ίδια περίοδο, ανακοίνωσε στον πατέρα του την πρόθεσή του να ακολουθήσει σπουδές μηχανολόγου, παρά την επιθυμία του τελευταίου να γίνει ιερέας. Καθώς ο Τέσλα ήταν σε ηλικία να υπηρετήσει τον Αυστριακό στρατό για τρία χρόνια, ο πατέρας του, από φόβο πως δεν θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στη σκληρή στρατιωτική ζωή, τον παρότρυνε να κρυφτεί στα βουνά του Γκόσπιτς, όπου έμεινε για εννέα μήνες μέχρι το καλοκαίρι του 1875.[27] Με δεδομένο πως μέλη της οικογένειας του πατέρα του ήταν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, θεωρείται πιθανό πως κατάφεραν με την επιρροή τους να εξασφαλίσουν πως δεν θα υπηρετούσε τη θητεία του.[28] Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στα βουνά, ο Τέσλα συνέλαβε δύο ευφάνταστες ιδέες οι οποίες, αν και αδύνατο να υλοποιηθούν στην πράξη, θεωρούνται ενδεικτικές της οικουμενικότητας των εφευρέσεων του. Η πρώτη αφορούσε ένα υποθαλάσσιο δίκτυο σωλήνων που θα επέτρεπε τη γρήγορη αποστολή αλληλογραφίας και δεμάτων από τη μία ήπειρο στην άλλη, και η δεύτερη ένα στάσιμο δακτύλιο κατά μήκος του Ισημερινού που θα επέτρεπε τους χρήστες του να μεταβαίνουν, χωρίς να μετακινούνται, σε διαφορετικά σημεία της Γης καθώς αυτή θα περιστρεφόταν ως προς το δακτύλιο.

Νεαρός άνδρας, πιθανόν με αλβανική ή μακεδονική λαϊκή φορεσιά, 19ος αιώνας.

Με προσπάθειες του πατέρα του εξασφάλισε υποτροφία από τη Στρατιωτική Περιφέρεια του Κάρλοβατς για την Ανώτατη Πολυτεχνική Σχολή του Γκρατς. Άλλες τρεις παρόμοιες σχολές βρίσκονταν στη Βιέννη, στο Μπρνο και στην Πράγα. Στη σχολή, ο Τέσλα παρακολούθησε μαθήματα γεωμετρίας, θεωρητικής και πειραματικής φυσικής, ολοκληρωτικού λογισμού, καθώς και αναλυτικής χημείας, βοτανικής, οπτικής, γαλλικών και αγγλικών. Δείχνοντας υπερβολικό ζήλο, εργαζόταν πολλές ώρες την ημέρα, έχοντας άριστες επιδόσεις. Η παρακολούθηση των διαλέξεων του καθηγητή Πεσλ έδωσε το έναυσμα να καταπιαστεί με την πρόκληση της ανάπτυξης ενός κινητήρα με χρήση εναλλασσόμενου ρεύματος, η οποία θα απασχολούσε τον Τέσλα τα επόμενα χρόνια.

Έχοντας ολοκληρώσει το πρώτο έτος σπουδών του, επισκέφτηκε την οικογένειά του στο Γκόσπιτς. Ο πατέρας του έδειξε μικρό ενδιαφέρον για τις επιδόσεις του στη σχολή και τον παρότρυνε να παραμείνει στο Γκρόσπιτς, γεγονός που προκάλεσε ρήξη στις σχέσεις τους. Οι προθέσεις του Μιλούτιν Τέσλα ήταν στην πραγματικότητα αγνές, καθώς χωρίς να το γνωρίζει ο Νίκολα Τέσλα, με επιστολή τους προς τον πατέρα του, οι καθηγητές του είχαν εκφράσει φόβους για την υγεία του εξαιτίας της υπέρμετρης αφοσίωσης του στις σπουδές του. Ο σχεδόν μοναστικός τρόπος ζωής του αποτελούσε αντικείμενο χλευασμού εκ μέρους των συμφοιτητών του και μέχρι το τέλος του δεύτερου έτους σπουδών του ο Τέσλα, αντιδρώντας, στράφηκε στην άσωτη ζωή και τη χαρτοπαιξία. Κατά τη διάρκεια του τρίτου έτους σπουδών του σταμάτησε να παρακολουθεί μαθήματα και όπως μαρτυρούν τα αρχεία της σχολής του, την άνοιξη του 1878 δεν βρισκόταν μεταξύ των εγγεγραμμένων φοιτητών με αποτέλεσμα να διακοπεί η υποτροφία του.

Δεν αποφοίτησε ποτέ από τη σχολή του Γκρατς. Μετά από μια ανεπιτυχή προσπάθεια να εξασφαλίσει νέα υποτροφία για να συνεχίσει τις σπουδές του στη Βιέννη ή στο Μπρνο, εγκαταστάθηκε στο Μάρμπουργκ της σημερινής Σλοβενίας όπου εργάστηκε για μικρό χρονικό διάστημα ως μηχανικός. Εκεί τον επισκέφτηκε ο πατέρας του, ο οποίος προσπάθησε ανεπιτυχώς να τον πείσει να επιστρέψει στην οικογένεια του και να συνεχίσει πιθανώς τις σπουδές του στην Πράγα. Μερικές εβδομάδες αργότερα, ο Τέσλα συνελήφθη στο Μάριμπορ και οδηγήθηκε πίσω στο Γκόσπιτς υπό αστυνομική συνοδεία. Ο Μίλουτιν Τέσλα πέθανε τον Απρίλιο του 1879, απογοητευμένος από την τροπή των γεγονότων.[29]

Αποφασισμένος να ακολουθήσει την επιθυμία του πατέρα του, ο Τέσλα γράφτηκε τον Ιανουάριο του 1880 στο γερμανόφωνο Πανεπιστήμιο του Καρόλου της Πράγας, έχοντας αρχικά οικονομική στήριξη από τους θείους του, Πέταρ και Πάβλε Μάντιτς. Έναν χρόνο αργότερα, και ενώ δεν ήταν πλέον δυνατό να τον συντηρεί η οικογένειά του, αποφάσισε να εγκαταλείψει την Πράγα χωρίς να αποκτήσει κάποιο πτυχίο, και εγκαταστάθηκε στη Βουδαπέστη.

Αρχή της σταδιοδρομίας του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τέσλα επέλεξε τη Βουδαπέστη, καθώς εκείνη την περίοδο ο Τιβαντάρ Πούσκας, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, είχε εξασφαλίσει άδεια από τον Τόμας Έντισον για τη δημιουργία ενός τηλεφωνικού κέντρου στη Βουδαπέστη υπό την επίβλεψη του αδελφού του, Φέρεντς Πούσκας. Καθώς η χρηματοδότηση και οι εργασίες για την εγκατάστασή του δεν είχαν ολοκληρωθεί, ο Τέσλα προσελήφθη τελικά ως τεχνικός σχεδιαστής στο Κεντρικό Τηλεγραφικό Γραφείο της Ουγγαρίας αποκτώντας πολύτιμη πρακτική εμπειρία. Όταν λίγους μήνες μετά εγκαταστάθηκε τελικά το τηλεφωνικό κέντρο της Βουδαπέστης, ο Φέρεντς Πούσκας προσέλαβε τον Τέσλα, ο οποίος κατάφερε να υλοποιήσει αρκετές βελτιώσεις στον εξοπλισμό του κέντρου ενώ όπως ο ίδιος μαρτυρά στην αυτοβιογραφία του τελειοποίησε και έναν τηλεφωνικό ενισχυτή, τον οποίο όμως δεν κατοχύρωσε ως ευρεσιτεχνία[30]. Στην αυτοβιογραφία του, ο Τέσλα καταγράφει πως στη Βουδαπέστη αντιμετώπισε ένα σοβαρό νευρικό κλονισμό, τον οποίο ξεπέρασε με τη βοήθεια του συνεργάτη και στενού φίλου του Άντονη Σίγκετι.[30][31]

Μετά την πώληση του τηλεφωνικού κέντρου από τον Πούσκας, προσελήφθη στην Ηλεκτρική Εταιρεία Έντισον (Société Electrique Edison) με έδρα το Ιβρύ (σημερινό Ιβρύ-σιρ-Σεν), στα περίχωρα του Παρισιού. Ήδη από το 1881 είχε εγκατασταθεί στη Γαλλία ο στενός συνεργάτης του Έντισον, Τσαρλς Μπάτσελορ, ιδρύοντας τρεις εταιρείες: την Compagnie Continentale Edison (υπεύθυνη για τον έλεγχο των ευρεσιτεχνιών), τη Société Industrielle & Commerciale (υπεύθυνη για την κατασκευή του εξοπλισμού) και τη Société Electrique Edison (υπεύθυνη για την εγκατάσταση συστημάτων). Ήταν η πρώτη φορά που ο Τέσλα ήρθε σε άμεση επαφή με το έργο του Έντισον και απέκτησε βαθύτερη γνώση και εμπειρία γύρω από τις γεννήτριες και τους κινητήρες.

Σύντομα ξεχώρισε για τις ικανότητές του, έχοντας μάλιστα ένα πλούσιο θεωρητικό επιστημονικό υπόβαθρο σε αντίθεση με τους περισσότερους υπαλλήλους του Έντισον, ενώ ανέπτυξε έναν αυτόματο ρυθμιστή για τα δυναμό του Έντισον, προκαλώντας τον ενθουσιασμό του προέδρου της Ηλεκτρικής Εταιρείας, Λουί Ρο[32]. Τον Οκτώβριο του 1883 ανέλαβε να επισκευάσει τον ηλεκτρικό σταθμό του Στρασβούργου στον οποίο σημειώθηκε έκρηξη κατά την επίσκεψη του Γερμανού Κάιζερ Γουλιέλμου Α'. Εκεί του δόθηκε επίσης η ευκαιρία να πραγματοποιήσει επιτυχημένα πειράματα πάνω στην ιδέα του για έναν κινητήρα εναλλασσόμενου ρεύματος. Οι προσπάθειές του εντούτοις να εξασφαλίσει οικονομική στήριξη για την εφεύρεσή του στέφθηκαν τότε με αποτυχία. Ο Τέσλα επέστρεψε στο Παρίσι το Φεβρουάριο του 1884. Την άνοιξη του ίδιου έτους, ο Μπάτσελορ τού πρότεινε να εργαστεί στην επιχείρηση του Έντισον στη Νέα Υόρκη.

Σχέδιο της ευρεσιτεχνίας του Νικολά για την γεννήτρια εναλλασσόμενου ρεύματος το 1888 με αριθμό US 390.721

Ο Τέσλα έφτασε στη Νέα Υόρκη τον Ιούνιο του 1884 με το πλοίο 'Saturnia στα 28 του χρόνια. Αμέσως συναντήθηκε με τον Έντισον, ο οποίος του ανέθεσε την πρώτη του δουλειά: να επισκευάσει τη γεννήτρια του ατμοπλοίου «Όρεγκον» (S. S. Oregon). Με μια ομάδα βοηθών και δουλεύοντας κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο Τέσλα κατάφερε να θέσει τις γεννήτριες του πλοίου σε λειτουργία εντυπωσιάζοντας τον Έντισον και κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του. Δύο ημέρες μετά την άφιξή του, ο Τέσλα ξεκίνησε να εργάζεται στο κατάστημα μηχανικών εργασιών του Έντισον. Οι σχέσεις των δυο ανδρών δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα θερμές. Ο Έντισον ήταν άνθρωπος πρακτικός και βασιζόταν περισσότερο στην εργατικότητα και στις εμπειρίες του, σε αντίθεση με τον Τέσλα που ήταν ένας άνθρωπος με ιδανικά, διανοούμενος και περισσότερο θεωρητικός. Ακόμα είχαν διαφωνίες στο αντικείμενο της εργασίας τους, καθώς ο Έντισον ήταν υποστηρικτής της χρήσης του συνεχούς ρεύματος, κυρίως για πρακτικούς λόγους και για ζητήματα ασφάλειας, ενώ ο Τέσλα υποστήριζε τη χρήση του εναλλασσόμενου ρεύματος. Στο διάστημα που εργάστηκε στο εργαστήριό του, ο Τέσλα επανασχεδίασε τις γεννήτριες του Έντισον βελτιώνοντας την απόδοσή τους και είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη ενός συστήματος λαμπτήρων τόξου. Απογοητευμένος από το γεγονός πως το σύστημα που σχεδίασε δεν τέθηκε τελικά σε εφαρμογή, αλλά και επειδή ποτέ δεν ανταμείφθηκε οικονομικά για τις πολύτιμες συνεισφορές του πέρα από τον μισθό του που έφτανε τα 18 δολάρια την εβδομάδα, παραιτήθηκε μόλις έξι μήνες μετά την έναρξη της συνεργασίας του με τον Έντισον.[33][34]

Ο Τέσλα μετά από κάποιες αποτυχημένες επιχειρηματικές ενέργειες βρίσκει νέο χρηματοδότη για τα πειράματα του το 1887. Ο νέος χρηματοδότης ήταν ο διευθυντής της τηλεγραφικής εταιρείας Western Union Α. Μπράουν, ο οποίος του έστησε το εργαστήριο του, λίγα τετράγωνα πιο πάνω από το εργαστήριο του Έντισον, στην οδό Λίμπερτυ στον αριθμό 89. Τον Οκτώβριο του 1887 η πατέντα του με το όνομα Πολυφασικό Σύστημα Τέσλα κατοχυρώθηκε στην Αμερικανική Επιτροπή Ευρεσιτεχνιών. Το 1888 ο Τέσλα έδωσε μια διάλεξη με θέμα «Το Νέο Σύστημα Κινητήρων και Μετασχηματισμών Εναλλασσόμενου Ρεύματος», στο Αμερικάνικο Ινστιτούτο Ηλεκτρομηχανικής, η οποία έδωσε το έναυσμα στον βιομήχανο Τζορτζ Γουέστινχαουζ (1846-1914) να συνεργαστεί μαζί του. Ο Έντισον με τον χρηματοδότη του Μόργκαν άνοιξαν μέτωπο δυσφήμισης εναντίον του Τέσλα και των χρηματοδοτών του Γουέστινχαουζ και Μπράουν και ειδικά όταν ο τελευταίος πούλησε στις φυλακές Σινγκ-Σινγκ το σχέδιο κατασκευής και λειτουργίας της ηλεκτρικής καρέκλας με εναλλασσόμενο ρεύμα του Τέσλα. Η διοίκηση συμφώνησε και το 1890 έπειτα από πολλές επαναλήψεις εκτέλεσαν τον πρώτο κατάδικο στην ηλεκτρική καρέκλα, τον Γουίλιαμ Κέμλερ. Στη συνέχεια ο Γουέστινχάουζ αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα και δεν μπόρεσε να καταβάλει την αμοιβή του Τέσλα, ο οποίος όμως συνέχιζε να δουλεύει αφιλοκερδώς για αυτόν. Την ίδια στιγμή η εταιρεία του Μόργκαν, Thompson Huston άνθιζε και εξαγόρασε την General Electric του Έντισον, η οποία συνεχίζει να υφίσταται μέχρι σήμερα με την ίδια ονομασία.

Η κορύφωση της δόξας και η προσπάθεια χαρακτηρισμού του ως τρελού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το περίπτερο όπου έχει εκτεθεί το Πολυφασικό Σύστημα Τέσλα στην έκθεση του Σικάγο το 1893.

Το διάστημα 1890-1891 ο Τέσλα έδωσε δεκάδες διαλέξεις για το εναλλασσόμενο ρεύμα και τη χρήση του. Το 1891 ο Τέσλα εφηύρε το πηνίο που φέρει το όνομά του. Το 1892 ο Τέσλα έλαβε μήνυμα ότι η μητέρα του πεθαίνει οπότε βρήκε ευκαιρία να δώσει σειρά διαλέξεων στο Λονδίνο και να γνωριστεί με τη βασιλική οικογένεια της Μεγάλης Βρετανίας και ύστερα στο Παρίσι. Στη συνέχεια πήγε να επισκεφθεί την ετοιμοθάνατη μητέρα του και μετά πήγε στο Βελιγράδι όπου τον βράβευσε ο βασιλιάς και η Σερβική Βασιλική Ακαδημία. Το 1892 έως το 1903 ο Τέσλα αγωνιζόταν να αποδείξει ότι η εκπομπή και λήψη ραδιοκυμάτων ήταν δική του εφεύρεση, καθώς στηριζόταν σε 13 δικές του πατέντες και όχι του Ιταλού Μαρκόνι. Τελικά ο Τέσλα δικαιώθηκε το 1943, ενώ αναγνωρίστηκε ως ο εφευρέτης του ραδιοφώνου το 1955.

Παράλληλα τη νύχτα της 1η Μαΐου του έτους 1893 στη Διεθνή Έκθεση του Σικάγο, ο Γκρόβερ Κλήβελαντ, ο 24ος πρόεδρος των Η.Π.Α., φωταγώγησε την πόλη του Σικάγου με λάμπες που λειτουργούσαν με εναλλασσόμενο ρεύμα. Στο περίπτερο του Τέσλα και του Γουέστινχαουζ στην έκθεση επικρατούσε πανηγυρικό κλίμα. Το 1895 ο Ρέντγκεν με τη βοήθεια του Τέσλα μπορούσε να παινευτεί ότι εφηύρε τις ακτίνες Χ και έτσι η φήμη του Τέσλα εκτοξεύτηκε. Κατόπιν δήλωσε ότι είχε καταγωγή από εξωγήινους πολιτισμούς, πράγμα που συνάδει με τη σημερινή θεωρία της πανσπερμίας του σύμπαντος. Το 1898 ισχυρίστηκε, δημιουργώντας και χρησιμοποιώντας μια συσκευή τηλεγεωδυναμικής, ότι ήταν υπεύθυνος για μικρό σεισμό που συνέβη στη Νέα Υόρκη.

Εκείνη την περίοδο, η φήμη του Τέσλα στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν μεγαλύτερη από κάθε άλλου εφευρέτη ή επιστήμονα στη λαϊκή συνείδηση, αλλά λόγω της εκκεντρικότητας του και των περίεργων και θεωρούμενων ως εξωφρενικών ισχυρισμών του για τις δυνατότητες της επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης να βοηθήσουν την εκτόξευση του ανθρώπινου πολιτισμού σε άλλη κλίμακα, τελικά εξοστρακίστηκε σαν τρελός επιστήμονας.

Ο Τέσλα στο εργαστήριο του στο Κολοράντο Σπρινγκς.
Ο πύργος του Ουόρντεκλιφ στο Λονγκ Άιλαντ το 1904. Το έργο προοριζόταν για ασύρματη μεταφορά ενέργειας σε πολύ μακρινές αποστάσεις, ωστόσο η χρηματοδότηση διακόπηκε πριν την ολοκλήρωση του.

Από το 1898 έως το 1903 ο Τέσλα άλλαξε αρκετούς χρηματοδότες ενώ είχε αποτραβηχτεί σε πειράματα για τη λεγόμενη «ελεύθερη ενέργεια» στο Κολοράντο Σπρινγκς και στο Λονγκ Άιλαντ, για τα οποία δεν γνωρίζουμε πολλά και τα οποία διακόπηκαν εντελώς ξαφνικά λόγω παύσης χρηματοδότησης όταν αποκάλυψε στο χρηματοδότη του Τζ. Π. Μόργκαν ότι η ελεύθερη ενέργεια θα μοιραζόταν δωρεάν.

Mark Twain in Tesla's lab, 1894
Ο Μαρκ Τουέιν στο εργαστήριο του Τέσλα το 1894.

Έως το 1910 ο Τέσλα είχε ξεχαστεί ή παραγκωνιστεί λόγω των νέων εφευρέσεων και θεωριών των αδερφών Ράιτ, των Μαρί και Πιέρ Κιουρί και του Άλμπερτ Αϊνστάιν και της εμμονής του Νικολά να θεωρεί τον εαυτό του και τις εφευρέσεις του υπαίτιους για την έκρηξη στη Τουγκούσκα. Από το 1915 έως το 1917 κέρδισε πολλές διακρίσεις από διάφορες ακαδημίες αλλά έχασε την ευκαιρία να προταθεί για Νόμπελ φυσικής από τον Έντισον.

Το 1916 νέα κόντρα ξεκίνησε στους κόλπους των φυσικών από τους οπαδούς της θεωρίας του Τέσλα, κυματική θεωρία, εναντίον των οπαδών της θεωρίας του Αϊνστάιν, ατομική θεωρία. Από το 1918 έως το 1922 κατοχύρωσε διάφορες πατέντες και ευρεσιτεχνίες για τη μηχανική των υγρών οι οποίες αγοράστηκαν από διάφορες εταιρίες για να τις εμπορευματοποιήσουν.

Το 1924 ο Τέσλα ισχυρίστηκε ότι είχε εφεύρει την περιβόητη «ακτίνα θανάτου», ένα υπερόπλο ικανό να καταστρέψει μεγάλες εκτάσεις, δηλαδή έως και 10.000 αεροπλάνα σε απόσταση 200 μιλίων (320 χιλιομέτρων), ενώ επίσης ισχυρίστηκε ότι αυτό ήταν υπεύθυνο για την έκρηξη της Τουνγκούσκα. Φυσικά οι δημοσιογράφοι και ο επιστημονικός κόσμος τον περιγέλασαν, ενώ μέχρι σήμερα οι μελετητές εντάσσουν αυτή την εφεύρεση στο τομέα των ανεξήγητων φαινομένων και γεγονότων.

Σήμερα η προσπάθεια αποκρυπτογράφησης μέρους των θεωριών και ανακαλύψεων του Τέσλα γίνεται με συστήματα όπως το Haarp. Το 1926, όταν έγινε 70 χρονών, τα πανεπιστήμια του Βελιγραδίου και του Ζάγκρεμπ τον εξέλεξαν ως επίτιμο διδάκτορα.

Το τέλος του Τέσλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δοχείο με την τέφρα του Τέσλα.

Από το 1936 έως τον θάνατό του, το FBI παρακολουθούσε τις συνομιλίες και τις κινήσεις του, θεωρώντας ότι είχε αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τη σταλινική Σοβιετική Ένωση.

Το 1937 ένα αμάξι χτύπησε τον Τέσλα σπάζοντάς του αρκετά πλευρά και κλονίζοντας σοβαρά την υγεία του. Όπως δήλωνε ο ίδιος, είχε να αρρωστήσει από τα τριάντα του χρόνια, πιστεύοντας πως για αυτό ευθύνονταν τα πειράματά του. Το κράτος της Γιουγκοσλαβίας, μετά το ατύχημά του, του έβγαλε ισόβια σύνταξη.

Το 1941, με την επέκταση του ναζισμού στην Ευρώπη και τον αναβρασμό του Β' παγκοσμίου πολέμου, ο Τέσλα ήθελε να κατασκευάσει ένα «νέο» υπερόπλο για να σώσει την πατρίδα του.

Πέθανε στις 7 Ιανουαρίου 1943 από θρόμβωση της στεφανιαίας στο ξενοδοχείο Νιου Γιορκ. Βρέθηκε νεκρός δύο μέρες αργότερα, καθώς είχε κρεμάσει στην πόρτα του δωματίου του την επιγραφή «Μην ενοχλείτε». Τα υπάρχοντά του, μεταξύ αυτών και οι σημειώσεις του γύρω από τις έρευνές του, περισυνέλλεξε το FBI, τα οποία και ανέλυσε ο καθηγητής του ΜΙΤ και ηλεκτρολόγος μηχανικός Τζον Τραμπ,[35] καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως παρά τις ιδέες του γύρω από την παραγωγή και ασύρματη μετάδοση ενέργειας, δεν είχε ανακαλύψει καμία εφαρμόσιμη μέθοδο.[36].

Ο Νικόλα Τέσλα είναι κυρίως γνωστός για τις επαναστατικές του συνεισφορές στους κλάδους του ηλεκτρισμού και του μαγνητισμού στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα. Οι ανακαλύψεις και η θεωρητική εργασία του, αποτέλεσαν τη βάση για την εφαρμογή του σημερινού συστήματος εναλλασσόμενου ρεύματος. Ο ίδιος δεν φαίνεται να ενστερνιζόταν τις σύγχρονές του αντιλήψεις για τη φύση του ηλεκτρικού πεδίου, το οποίο αντιλαμβανόταν ως είδος ρευστού με ξεχωριστές ιδιότητες, ανεξάρτητες της γνωστής ύλης.[37]. Επέκρινε επίσης τη Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν απορρίπτοντας την ισοδυναμία μάζας και ενέργειας,[38] αλλά και την καμπύλωση του χώρου. Σε επιστολή του, ισχυρίστηκε ότι είχε ήδη μια δική του ολοκληρωμένη δυναμική θεωρία της βαρύτητας [39], ωστόσο τα σωζόμενα γραπτά του δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο.[40]

Μουσείο Νικολά Τέσλα στο Βελιγράδι.

Εφευρέσεις όπως τα πολυφασικά συστήματα διανομής ισχύος και ο κινητήρας εναλλασσόμενου ρεύματος συνετέλεσαν στην εκδήλωση της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η μονάδα της έντασης του μαγνητικού πεδίου στο Διεθνές Σύστημα Μονάδων, το Τέσλα, ονομάστηκε προς τιμήν του στο Γενικό Συνέδριο Μέτρων και Σταθμών του Παρισιού το 1960.

Το 1943 το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών τον αναγνώρισε ως τον εφευρέτη της ασύρματης επικοινωνίας. Ο Τέσλα ισχυριζόταν, μέσα σε όλες τις άλλες θεωρίες του, ότι το 2035 η μόλυνση του νερού θα είναι πολύ χαμηλή, τα ποσοστά παραγωγής δημητριακών πολύ υψηλά, αναδάσωση όλων των καμένων και άνυδρων περιοχών και εκμετάλλευση των πηγών ενέργειας με τρόπο φιλικό για το περιβάλλον.

Σύγχρονοι μελετητές του έργου του τον έχουν αποκαλέσει «τον άνθρωπο που εφηύρε τον Εικοστό Αιώνα» και «προστάτη άγιο του σύγχρονου ηλεκτρισμού».

Στις 15 Μαρτίου 2019 έγινε γνωστό ότι δύο επιστολές που είχε γράψει ο Νίκολα Τέσλα, οι οποίες θεωρούνταν μέχρι πρότινος χαμένες, βρέθηκαν στη Σερβία.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, οι επιστολές του Νίκολα Τέσλα γράφτηκαν τον Δεκέμβριο του 1934 και έχουν ως αποστολέα τον γενικό πρόξενο του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας στη Νέα Υόρκη, Ράντοε Γιάνκοβιτς. Στις επιστολές του ο Τέσλα μιλάει για τον σερβικής καταγωγής φυσικό Μιχαήλ Πούπινα.[41]

Η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία Tesla, Inc. που ιδρύθηκε το 2003 και σχεδιάζει, παράγει και πουλάει αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του.

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,38 1,39 1,40 «Nikola Tesla». Biography.com. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12567608n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6571dm6. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. www.teslauniverse.com/nikola-tesla-timeline-1943-tesla-dies-at-86.
  6. «Nikola Tesla: Physicist, Inventor, Electrical Engineer». 978-0-7565-4086-9. ISBN-13 978-0-7565-4086-9.
  7. news.bbc.co.uk/2/hi/europe/5167054.stm.
  8. www.history.com/topics/inventions/nikola-tesla.
  9. 9,0 9,1 John Joseph O'Neill: (Αγγλικά) Prodigal Genius: The Life of Nikola Tesla. 1944.
  10. 10,0 10,1 CONOR.SI. 16473955.
  11. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12567608n. Ανακτήθηκε στις 7  Δεκεμβρίου 2020.
  12. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  13. 119219166.
  14. «Nikola Tesla». Biography.com. Ανακτήθηκε στις 25  Αυγούστου 2018.
  15. «Nikola tesla». Biography.com. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2020.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 www.krugosvet.ru/articles/51/1005165/1005165a1.htm.
  17. books.google.fr/books?id=_lLqDwAAQBAJ&pg=PA1906&lpg=PA1906.
  18. L'Information universitaire. 3  Ιουλίου 1937. gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k4585709w/f1.item.r=honoris.zoom.
  19. «Nikola Tesla | Biography, Facts, & Inventions | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  20. Editors, Biography com. «Nikola Tesla». Biography (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  21. Editors. «Nikola Tesla». HISTORY. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021. 
  22. Το όνομα του χωριού μεταφράζεται ως ο «τόπος του βασιλικού» (βλ. Carlson, σ. 16)
  23. Carlson (2013), σελ. 14
  24. «Pictures of Tesla's home in Smiljan, Croatia and his father's church after rebuilding». Tesla Memorial Society of NY. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2013. 
  25. Κατά άλλη εκδοχή, ο θάνατος του Ντάνε προκλήθηκε από αιμάτωμα αφού έπεσε από σκάλες στο υπόγειο του σπιτιού της οικογένειας. Υποστηρίζεται ότι καθώς βρισκόταν σε παραλήρημα, κατηγόρησε τον αδελφό του, Νίκολα, πως τον έσπρωξε προκαλώντας την πτώση του (βλ. Cheney, σ. 53)
  26. Cheney (2001), σελ. 53
  27. Carlson (2013), σελ. 30
  28. Cheney (2001), σελ. 69
  29. Carlson (2013), σελ. 45-47
  30. 30,0 30,1 Tesla, Nikola. «My Inventions The Autobiography of Nikola Tesla». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2014. 
  31. Ο Τέσλα περιγράφει πως οι αισθήσεις του ήταν τόσο ευαίσθητες ώστε άκουγε το χτύπο ενός ρολογιού σε ένα απομακρυσμένο δωμάτιο ή αντιλαμβανόταν το έδαφος να τρέμει από το πέρασμα μιας αμαξοστοιχίας 20-30 μίλια / 30-50 χιλιόμετρα μακριά. Καταγράφει επίσης πως ένας φημισμένος γιατρός αποφάνθηκε πως η ασθένειά του ήταν μοναδική και ανίατη.
  32. Carson (2013), σελ. 131
  33. Seifer (1998), σελ. 112
  34. Carson (2013), σελ. 143
  35. «Nikola Tesla Timeline from Tesla Universe». Tesla Universe. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2017. 
  36. «The Missing Papers». PBS. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2012. 
  37. O'Neil (1944), σελ. 249
  38. O'Neil (1944), σελ. 247
  39. Prepared Statement by Nikola Tesla Αρχειοθετήθηκε 2011-07-24 στο Wayback Machine. downloadable from http://www.tesla.hu Αρχειοθετήθηκε 2018-12-25 στο Wayback Machine.
  40. Cheney (2001), σελ. 309.
  41. «Βρέθηκαν χαμένες επιστολές του Νίκολα Τέσλα». [νεκρός σύνδεσμος]
Βιβλία
  • Γιώργος Στάμκος, Νίκολα Τέσλα, ο προφήτης του 21ου αιώνα, εκδόσεις Αρχέτυπο, 2008, ISBN 978-960-7928-05-4.
  • Carlson, W. Bernard (2013): Tesla: Inventor of the electrical age, Princeton University Press
  • Cheney, M. (2001): Tesla: Man out of time, Touchstone
  • Tesla, Nikola, My Inventions, 1919
  • Glenn, Jim (1994). The Complete Patents of Nikola Tesla. ISBN 978-1-56619-266-8
  • Lomas, Robert (1999). The Man Who Invented the Twentieth Century: Nikola Tesla, forgotten genius of electricity. London: Headline. ISBN 978-0-7472-7588-6
  • Martin, Thomas C. (1894 (1996 reprint)), The Inventions, Researches, and Writings of Nikola Tesla, Montana: Kessinger. ISBN 978-1-56459-711-3
  • McNichol, Tom (2006). AC/DC The Savage Tale of the First Standards War, Jossey-Bass. ISBN 978-0-7879-8267-6
  • Peat, F. David (2003). In Search of Nikola Tesla (Revised έκδοση). Bath: Ashgrove. ISBN 978-1-85398-117-3. 
  • O'Neill, John J. (1944). Prodigal Genius: The Life of Nikola Tesla. Ives Washburn.
  • Seifer, M. (1998): Wizard: The Life & Times of Nikola Tesla. Citadel Press, Kensington Books
  • Trinkaus, George (2002). Tesla: The Lost Inventions, High Voltage Press. ISBN 978-0-9709618-2-2
  • Valone, Thomas (2002). Harnessing the Wheelwork of Nature: Tesla's Science of Energy. ISBN 978-1-931882-04-0
Δημοσιεύσεις
Περιοδικά
  • Pavićević, Aleksandra (2014). «From lighting to dust death, funeral and post mortem destiny of Nikola Tesla». Glasnik Etnografskog instituta SANU 62 (2): 125–139. doi:10.2298/GEI1402125P. ISSN 0350-0861. http://www.doiserbia.nb.rs/ft.aspx?id=0350-08611402125P. 
  • Carlson, W. Bernard, "Inventor of dreams." Scientific American, March 2005 Vol. 292 Issue 3 p. 78(7).
  • Jatras, Stella L., "The genius of Nikola Tesla." The New American, 28 July 2003 Vol. 19 Issue 15 p. 9(1)
  • Lawren, B., "Rediscovering Tesla." Omni, March 1988, Vol. 10 Issue 6.
  • Rybak, James P., "Nikola Tesla: Scientific Savant." Popular Electronics, 1042170X, November 1999, Vol. 16, Issue 11.
  • Thibault, Ghislain, "The Automatization of Nikola Tesla: Thinking Invention in the Late Nineteenth Century." Configurations, Volume 21, Number 1, Winter 2013, pp. 27–52.
  • Martin, Thomas Commerford, The Inventions, Researches, and Writings of Nikola Tesla, New York: The Electrical Engineer, 1894 (3rd Ed.); reprinted by Barnes & Noble, 1995
  • Anil K. Rajvanshi, Nikola Tesla – The Creator of Electric Age, Resonance, March 2007.
  • Roguin, Ariel, Historical Note: Nikola Tesla: The man behind the magnetic field unit. J. Magn. Reson. Imaging 2004;19:369–374. 2004 Wiley-Liss, Inc.
  • Sellon, J. L., The impact of Nikola Tesla on the cement industry. Behrent Eng. Co., Wheat Ridge, Colorado. Cement Industry Technical Conference. 1997. XXXIX Conference Record., 1997 IEEE/PC. Page(s) 125–133.
  • Valentinuzzi, M.E., Nikola Tesla: why was he so much resisted and forgotten? Inst. de Bioingenieria, Univ. Nacional de Tucuman; Engineering in Medicine and Biology Magazine, IEEE. July/August 1998, 17:4, pp. 74–75.
  • Secor, H. Winfield, Tesla's views on Electricity and the War, Electrical Experimenter, Volume 5, Number 4 August 1917.
  • Florey, Glen, Tesla and the Military. Engineering 24, 5 December 2000.
  • Corum, K. L., J. F. Corum, Nikola Tesla, Lightning Observations, and Stationary Waves. 1994.
  • Corum, K. L., J. F. Corum, and A. H. Aidinejad, Atmospheric Fields, Tesla's Receivers and Regenerative Detectors. 1994.
  • Meyl, Konstantin, H. Weidner, E. Zentgraf, T. Senkel, T. Junker, and P. Winkels, Experiments to proof the evidence of scalar waves Tests with a Tesla reproduction. Institut für Gravitationsforschung (IGF), Am Heerbach 5, D-63857 Waldaschaff.
  • Anderson, L. I., John Stone Stone on Nikola Tesla's Priority in Radio and Continuous Wave Radiofrequency Apparatus. The AWA Review, Vol. 1, 1986, pp. 18–41.
  • Anderson, L. I., Priority in Invention of Radio, Tesla v. Marconi. Antique Wireless Association monograph, March 1980.
  • Marincic, A., and D. Budimir, Tesla's contribution to radiowave propagation. Dept. of Electron. Eng., Belgrade Univ. (5th International Conference on Telecommunications in Modern Satellite, Cable and Broadcasting Service, 2001. TELSIKS 2001. pp. 327–331 vol.1)
Ταινίες και ντοκιμαντέρ

Τραγούδι στη μνήμη του Νίκολα Τέσλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]