Μπρνο
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 49°11′43″N 16°36′30″E / 49.19528°N 16.60833°E
| Μπρνο | |||
|---|---|---|---|
.jpg) | |||
| |||
  Μπρνο | |||
| Χώρα | Τσεχία[1] | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Brno-City District | ||
| Ίδρυση | 1243 | ||
| Διοίκηση | |||
| • Δήμαρχος | Markéta Vaňková (από 2018)[2] | ||
| • Μέλος του/της | Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων[3] | ||
| Έκταση | 230,182739 τετραγωνικό χιλιόμετρο[4] | ||
| Υψόμετρο | 237 μέτρα | ||
| Ταχ. κωδ. | 60000–64000 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
.svg)
Το Μπρνο (τσέχικα: Brno, γερμανικά: Brünn) είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Τσεχίας, στην ανατολική Μοραβία (και η άτυπη πρωτεύουσα της ιστορικής περιοχής).
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήδη από τις αρχές του 11ου αιώνα το Μπρνο αποτέλεσε τόπο κατοικίας ενός πρίγκηπα του οίκου των Πρεμυσλιδών. Το Μπρνο μαζί με το Όλομοουτς και το Ζνόιμο ήταν τα βασικά κέντρα της Μοραβίας. Πρώτη αναφορά του Μπρνο συναντάται στα Χρονικά Βοημών του Κοσμά της Πράγας (1091) όταν ο Βρατίσλαος Β΄ της Βοημίας πολιόρκησε τον αδελφό του Κορράδο στο Κάστρο του Μπρνο.
Στα μέσα του 11ου αιώνα κάθε μεγάλη πόλη διοικούνταν από ηγεμόνα των Πρεμυσλιδών που λογοδοτούσε στον δούκα της Βοημίας στην Πράγα. Οι ηγεμόνες ενέδρευαν στις "πρωτεύουσες" των περιοχών, δηλαδή στα κάστρα Μπρνο, Όλομοουτς και Ζνόιμο. Στα τέλη του 12ου αιώνα ενοποιήθηκαν και δημιούργησαν το Μαργραβιάτο της Μοραβίας.
Το Μπρνο έλαβε προνόμια μεγάλης πόλης το 1243 από τον Βεγκέσλαο Α΄ της Βοημίας, πράξη που συνδέθηκε με την μετακίνηση γερμανόφωνων πληθυσμών όπως συνέβαινε συχνά κατά το Μεσαίωνα. Το 1324 η βασίλισσα Ελισάβετ Ριτσέζα θεμελίωσε τη Βασιλική της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Κατά τα μέσα του 14ου αιώνα έγινε ένα από τα κέντρα για τις περιφερειακές συνελεύσεις της Μοραβίας, οι συνεδριάσεις των οποίων εναλλάσσονταν μεταξύ του Μπρνο και Όλομοουτς. Αυτά τα περιφερειακά όργανα αρχής λάμβαναν τις αποφάσεις στα πολιτικά, νομικά και οικονομικά ζητήματα. Ήταν επίσης αρμόδια για τη συντήρηση των περιφερειακών αρχείων.
Κατά τη διάρκεια των Πολέμων των Χουσσιτών έγιναν προσπάθειες κατάληψης του Μπρνο από τους Χουσσίτες (1428, 1430) αλλά απέτυχαν.
Κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου, το 1643 και το 1645, το Μπρνο ήταν η μόνη πόλη που αντιστάθηκε επιτυχώς στα σουηδικά στρατεύματα, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να αναδιατάξει το στρατό της για να αποκρούσει τη σουηδική πίεση.
Το 1742 οι Πρώσοι προσπάθησαν, μάταια, να κατακτήσουν την πόλη υπό την ηγεσία του Φρειδερίκου Β΄. Τον 18ο αιώνα άρχισαν να αναπτύσσονται η βιομηχανία και το εμπόριο. Σύντομα μετά από την βιομηχανική επανάσταση η πόλη έγινε ένα από τα βιομηχανικά κέντρα της Μοραβίας.
Το 1805 έλαβε χώρα η μάχη του Άουστερλιτς κοντά στην πόλη ενώ ο Ναπολέων Βοναπάρτης έμεινε κάποια βράδια εκεί το διάστημα εκείνο και ξανά το 1809.
Το 1839 το πρώτο τραίνο έφθασε στο Μπρνο. Μαζί με την ανάπτυξη της βιομηχανίας ήρθε η αύξηση των προαστίων.
Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Δημοκρατίας της Τσεχοσλοβακίας (1918-1938) το Μπρνο συνέχισε να αναπτύσσεται. Το Πανεπιστήμιο Μάζαρυκ και το κρατικό οπλοστάσιο (Československá Statni Zbrojovka Brno) άνοιξαν το το 1919. Οι εκθεσιακοί χώροι του Μπρνο άνοιξαν το 1928 με μια έκθεση του σύγχρονου πολιτισμού. Η πόλη ήταν όχι μόνο κέντρο της βιομηχανίας και του εμπορίου, αλλά και της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος προκάλεσε σοβαρές ζημίες στο Μπρνο. Κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος πολλοί Τσέχοι πολίτες εκτελέσθηκαν. Όλοι οι γερμανόφωνοι κάτοικοι (Brünner-Deutsche= Γερμανοί του Μπρυν) αναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους μετά τον πόλεμο.
Σύντομα μετά από τον πόλεμο, η κομμουνιστική επανάσταση πραγματοποιήθηκε το 1948 και η κομμουνιστική εποχή τελείωσε το 1989 με τη «Βελούδινη επανάσταση».
Ο αστεροειδής 290 Μπρούνα (Bruna), που ανακαλύφθηκε το 1890, πήρε το όνομά του από το Μπρνο.
Διάσημα πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γκέοργκ Γιόζεφ Κάμελ (1661-1706), βοτανολόγος και Ιησουίτης ιεραπόστολος στις Φιλιππίνες.
- Αλέξανδρος Υψηλάντης (1725-1805), κατοίκησε στο Μπρνο μεταξύ του 1788 και του 1791. Σήμερα μια οδός στη γειτονιά του φέρει το όνομά του (Ypsilantiho).
- Γκρέγκορ Μέντελ (1822-1884), Αυστριακός μοναχός που διατύπωσε τους νόμους της κληρονομικότητας. Ο πατέρας της Γενετικής.
- Έρνστ Μαχ (1838-1916), φυσικός και φιλόσοφος.
- Μαρία Νερούντα (1840-1920), βιολίστρια.
- Άντολφ Λως (1870-1933), αρχιτέκτονας.
- Φέλιξ Πετύρεκ (1892-1951), Αυστριακός συνθέτης.
- Κουρτ Γκέντελ (1906-1978), φυσικός, μαθηματικός και φιλόσοφος.
- Μίλαν Κούντερα (1929-), συγγραφέας.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1755. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.
- ↑ «Podruhé žena. Primátorkou Brna se stala Markéta Vaňková z ODS». (Τσεχικά) Česká televize. 20 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ en
.unesco .org /creative-cities /brno. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. - ↑ 4,0 4,1 Τσεχική Στατιστική Υπηρεσία: «Malý lexikon obcí České republiky - 2017». d:Q56284482. Τσεχική Στατιστική Υπηρεσία. 15 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018.
.jpg)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημος ιστότοπος
- Brno — Basic facts, sights, and hotels
- Moravian Gallery in Brno
- Official Web site of Villa Tugendhat
- The Brno House of Art
- The Moravian Museum
- Πανεπιστήμιο Masaryk
- Ελληνική κοινότητα Μπρνο (Τσεχικά)
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Παραμονή του πρίγκηπα Αλεξάνδρου Υψηλάντη στο Μπρνο 1788 – 1791, MUDr. Zdeněk Franc, Μπρνο 2000
| |||||
|