Μόρια Λέσβου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 02/02/2022.

Συντεταγμένες: 39°7′59.99″N 26°31′0.01″E / 39.1333306°N 26.5166694°E / 39.1333306; 26.5166694

Μόρια Λέσβου
Roman Aqueduct in Mytilini (Lesbos), Greece.jpg
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μόρια Λέσβου
39°8′0″N 26°31′0″E
ΧώραΕλλάδα[1]
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Μυτιλήνης
Έκταση16,179 km²[2]
Υψόμετρο32 μέτρα[2]
Πληθυσμός1.164 (2011)
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Μόρια, γνωστή και ως (τα) Μόρια, είναι χωριό στην ανατολική Λέσβο, με πληθυσμό 1.164 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.[3] Είναι κτισμένη σε μεσοσταθμικό υψόμετρο 30 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, στους πρόποδες του λόφου Άγιος Δημήτριος. Απέχει 1 ως 1,5 χιλιόμετρο από τη θάλασσα (όρμος Παναγιούδας) και μόλις 7,5 χιλιόμετρα οδικώς από την πρωτεύουσα του νησιού Μυτιλήνη. Διοικητικά η Μόρια υπάγεται σήμερα σε ομώνυμη δημοτική κοινότητα, στη Δημοτική Ενότητα Μυτιλήνης του Δήμου και Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου, της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Κοντινότεροι οικισμοί είναι το Μάρμαρο και η Αχλιά.

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εξέλιξη του πληθυσμού της Μόριας στις επίσημες απογραφές φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Είναι χαρακτηριστική η συνεχής μείωση που παρουσιάζει, παρά την εγγύτητα της πρωτεύουσας Μυτιλήνης.

Πληθυσμός της Μόριας
Έτος απογραφής Κάτοικοι
1951 1.701
1961 1.613
1971 1.463
1981 1.340
1991 1.283
2001 1.207
2011 1.164

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χαλκογραφία του τμήματος του Υδραγωγείου που βρίσκεται στη Μόρια. Από το βιβλίο του R. Pococke "A description of the East, London 1743.

Η Μόρια περιέχει αρκετά αξιοθέατα, ιστορικώς σημαντικά.

Υδραγωγείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το καλύτερα σωζόμενο τμήμα του αρχαίου Ρωμαϊκού Υδραγωγείου της πόλεως της Μυτιλήνης, οι «Καμάρες», βρίσκεται στην περιοχή της Μόριας, 500 μέτρα από τα τελευταία σπίτια του νότιου άκρου του χωριού. Η τοξοστοιχία που σώζεται έχει μήκος 170 μέτρα και 17 τόξα, με μέγιστο ύψος 27 μέτρα. Κάθε άνοιγμα αποτελείται από τρία επάλληλα τόξα, που στηρίζονται σε πεσσούς. Κάθε πεσσός έχει επίκρανο με κυμάτιο και άβακα. Οι πεσσοί και οι θολίτες των τόξων κατασκευάστηκαν από λεσβιακό γκρίζο μάρμαρο.[4] Πιθανολογείται ότι το υδραγωγείο κατασκευάσθηκε επί Αυτοκράτορα Αδριανού (2ος αι. μ.Χ.). Ξεκινούσε από τους πρόποδες του όρους Όλυμπος και με ένα σύστημα συλλογής υδάτων και δίκτυο καναλιών (υπόγειων και επιφανειακών) έφερνε το νερό μέχρι τον λόφο της Αγίας Κυριακής στην πόλη της Μυτιλήνης. Εκεί υπήρχε υδατοδεξαμενή, από την οποία αγωγοί μοίραζαν το νερό στις δημόσιες κρήνες, τα δημόσια λουτρά και τις επαύλεις. Το συνολικό μήκος του υδραγωγείου σύμφωνα με ιστορικές πηγές ήταν 26 χιλιόμετρα. Στην αρχή του δρόμου προς τη Μόρια διακρίνονται ίχνη αρχαίου λατομείου, από το οποίο ίσως να προέρχονται αρκετά από τα υλικά κατασκευής του υδραγωγείου.

Πυργόσπιτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Υδραγωγείο από χαρακτικό του βιβλίου του Φ. Πουκεβίλ του 1835.

Στη Μόρια σώζονται επίσης και πυργόσπιτα, δηλαδή οχυρές εξοχικές κατοικίες που εξυπηρετούσαν και αμυντικούς σκοπούς, αλλά και νεότερα αρχοντικά εξοχικά, καθώς το χωριό υπήρξε παλιά τόπος παραθερισμού των εύπορων Μυτιληναίων.

Ναός του Αγίου Βασίλειου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κυριότερος ναός του χωριού είναι τρίκλιτη βασιλική αφιερωμένη στον Άγιο Βασίλειο και χρονολογείται από το 1769, ενώ στον περίβολό του διακρίνονται τμήματα παλαιοχριστιανικού ναού. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της βασιλικής φιλοτεχνήθηκε το 1781. Αξιόλογες είναι και οι εκεί φορητές εικόνες που αγιογράφησε ο ιερέας Βασίλειος Μπάμιας, ιδίως η «Παναγία Ασμάτων», από πηλό ζυμωμένο με αρωματικά υλικά: μαστίχα, λιβάνι, γαρίφαλα και τριαντάφυλλα.

Γυμνάσιο της Μόριας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτήριο του Γυμνασίου της Μόριας, έργο του 1848, είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα της προσπάθειας εύπορων Ελλήνων της τουρκοκρατούμενης Λέσβου να προσδώσουν μνημειακό ύφος στα δημόσια κτήριά τους.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η Μόρια τροφοδοτεί την πόλη της Μυτιλήνης με οπωροκηπευτικά, ενώ τα 5 ελαιοτριβεία που κτίσθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα στην περιοχή της μαρτυρούν την ποσότητα παραγωγής λαδιού και την κύρια ασχολία του πληθυσμού. Από αυτά, το ελαιοτριβείο του Ζερβίνη αποτελεί αξιόλογο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής.

Το τμήμα του Υδραγωγείου στη Μόρια

Το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Προσφύγων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τη δεκαετία του 2010 το χωριό έγινε παγκόσμια γνωστό από το «Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης» (ΚΥΤ) προσφύγων που εγκαταστάθηκε εκεί, έχοντας υποδομές για τη φιλοξενία 2.330 ατόμων.[5]

Το 2018 πάνω από 8.300 πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονται στον πρώην στρατόπεδο, διαμένοντας σε ναυτιλιακά εμπορευματοκιβώτια και σκηνές υπό συνθήκες που επικρίνονται ευρέως ότι δεν πληρούν τα βασικά πρότυπα.[6]

Εξεγέρσεις,[7] επεισόδια μεταξύ εθνοτικών ομάδων μεταναστών, συμπλοκές με χρήση μαχαιριών[8][9] που σε κάποιες περιπτώσεις ήταν θανάσιμες και απόπειρες αυτοκτονία έχουν καταγραφεί από τον ελληνικό και τον διεθνή τύπο λόγω των συνθηκών διαβίωσης[10].

Καταστροφές από συνεχόμενες πυρκαγιές προκλήθηκαν πρώτα το απόγευμα της Τετάρτης 9 Σεπτεμβρίου 2020.[11] Σύμφωνα με πληροφορίες, η φωτιά προκλήθηκε από μετανάστες του καταυλισμού ως αντίδραση κατά των περιοριστικών μέτρων για την εξάπλωση του COVID-19.[12] Οι καταστροφές καλύφθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο, από το BBC και το CNN, μεταξύ άλλων.[13] Διαδηλώσεις σχετικά με τις καταστροφές έγιναν σε δεκάδες Γερμανικές πόλεις.[14] Στις ΗΠΑ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε πως "λυπάται βαθιά" για τις πυρκαγιές. [15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf.
  3. ↑ Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός. Ελληνική Στατιστική Αρχή.
  4. ↑ http://www.lesvosgreece.gr/el/romaiko-ydragogeio-morias «Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μόριας»] στο LesvosGreece.gr
  5. ↑ «Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής - Κ.Υ.Τ. Λέσβου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2017. 
  6. ↑ «Φόβος και βία στη Μόρια». liberal.gr. 
  7. ↑ «Στη σκιά της τραγωδίας στη Μόρια». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. 
  8. ↑ «Κατεστάλη η εξέγερση στη Μόρια - επτά τραυματίες αστυνομικοί». liberal.gr. 
  9. ↑ «Μυτιλήνη: Επεισόδια το απόγευμα μεταξύ μεταναστών στη Μόρια». liberal.gr. 
  10. ↑ «Incendie meurtrier dans un camp de migrants à Lesbos». Libération.fr (στα Γαλλικά). 29 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. 
  11. ↑ Σουλιώτης, Γιάννης. «Αντίδραση στα μέτρα η φωτιά στη Μόρια». Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2020. 
  12. ↑ «Πρώτο Θέμα». 
  13. ↑ Σκαλιώνη, Δάφνη (9 Σεπτεμβρίου 2020). «Πυρκαγιά στη Μόρια: Τι γράφουν τα διεθνή ΜΜΕ». ert.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2020. 
  14. ↑ «in.gr». 
  15. ↑ «Στέιτ Ντιπάρτμεντ : Λυπούμαστε βαθιά για τις πυρκαγιές στη Μόρια». in.gr. 11 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2020. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Λέσβος, έκδ. «Explorer», Αθήνα 2007, ISBN 978-960-6686-14-6
  • Ελλάς: οδικοί-τουριστικοί χάρτες, έκδ. Ν. & Ι. Φώτης, 33η έκδοση, Αθήνα 2005/6
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μόρια_Λέσβου&oldid=9428472"