Παναγιούδα Λέσβου

Η Παναγιούδα Λέσβου.

Ερειπωμένο ελαιοτριβείο ή σαπωνοποιείο στην Παναγιούδα.

Η Παναγιούδα είναι ένα σχετικά μικρό παραθαλάσσιο χωριό 6 χλμ. βόρεια της πόλης της Μυτιλήνης και έχει πληθυσμό περί τους 705 κατ. (2001) και κύρια ασχολία των κατοίκων είναι το ψάρεμα. Υπάρχουν σαν αξιοθέατα ο Ι.Ν. των Γενεθλίων της Θεοτόκου, αναπαλαιωμένα παλιά ελαιοτριβεία και η πλακόστρωτη παραλιακή οδός κατά μήκος του μικρού λιμανιού της.

Ο οικισμός της Παναγιούδας, ουσιαστικά είναι ένας προσφυγικός οικισμός "εσω-νησιωτικής" και Μικρασιατικής προσφυγιάς. Άρχισε να χτίζεται το 1867 από "πρόσφυγες" κατοίκους του γειτονικού οικισμού του Αφάλωνα, καθώς τότε ένας μεγάλος σεισμός κατέστρεψε πολλές απ' τις κατοικίες τους στο χωριό, και ο νεόδμητος αυτός οικισμός ονομάστηκε τότε "Νεοχώριον" ή "Νέος Αφάλων". Αρκετά αργότερα, το 1924 ήρθαν περίπου 100 πρόσφυγες από τα απέναντι Μικρασιατικά παράλια και έκτισαν τα σπίτια τους δημιουργώντας τον "Οικισμό Αλιέων" ή "Συνοικισμό".

Στα βόρεια όρια του οικισμού, υπάρχει ο συνοικισμός "Καλαμιάρης", από τον οποίο κατάγεται ο Παναγιώτης Αλεπουδέλλης, πατέρας του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Στο ίδιο μέρος υπάρχει και το σχετικά άγνωστο Φοινικόδασος Καλαμιάρης ή της Παναγιούδας αποτελούμενο από Phoenix canariensis.

Το χωριό οφείλει το όνομα του στον Ι.Ν της Παναγίας που σημαίνει "Μικρή Παναγία" (ντοπιολαλιά:"Παναγιούδα"). Αυτός ο ναός χτίστηκε το 1896 από τον μεγάλο Λέσβιο αρχιτέκτονα της εποχής: Αργύρη Αδαλή, με γοτθικού ρυθμού τρούλο όπως και του Αγίου Θεράποντος στην Μυτιλήνη και των Ταξιαρχών στο Καγιάνι.

Πηγές

• www.mytilene.gr [1]