Πάμφιλα Λέσβου
| Πάμφιλα Λέσβου | |
|---|---|
  Πάμφιλα Λέσβου | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Βορείου Αιγαίου |
| Δήμος | Μυτιλήνης |
| Γεωγραφία και στατιστική | |
| Νομός | Λέσβου |
| Υψόμετρο | 50 μέτρα |
| Πληθυσμός | 1.413 (2011) |
| Ταχ. κωδ. | 81100 |
Τα Πάμφιλα Λέσβου, γνωστά επίσης και ως Πάμφυλλα, είναι χωριό στην δημοτική ενότητα Μυτιλήνης, στον δήμο Λέσβου της περιφέρειας Βόρειου Αιγαίου στην Ελλάδα. Βρίσκεται κοντά στην θάλασσα, στη βορειοανατολική Λέσβο. Είναι το βορειότερο χωριό του διευρυμένου Δήμου της Μυτιλήνης. Είναι 270 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Αθήνας και 7 χιλιόμετρα βόρεια της Μυτιλήνης.
Περιγραφή του χωριού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Πάμφιλα γειτονεύουν τη Παναγιούδα και τον Αφάλωνα.
Το χωριό απλώνεται σε δύο λόφους, τον «Ατήγανο» και το «Βουνάρι». Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται το «Βοστάνειο» δημοτικό σχολείο, χτισμένο στα 1928 με χορηγία των Παναγιώτη και Γεωργίου Βοστάνη, ταυτοποιημένο σήμερα ως διατηρητέο. Ακριβώς απέναντι, βρίσκεται το Γυμνάσιο Παμφίλων και το Λύκειο Παμφίλων, κατασκευασμένα το 1976 και 1986 αντίστοιχα.[2] Υπάρχουν πολλές κρύμνες, οι οποίες χρονολογούνται στην Τουρκοκρατία.
Αγία Βαρβάρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται ο Ι.Ν της Αγίας Βαρβάρας, η κυριότερη εκκλησία του χωριού, όπου γίνονται συχνά λειτουργίες. Άρχισε να κτίζεται το 1859 σε θέση παλαιότερου ναού, και ολοκληρώθηκε το 1881. Το μαρμάρινο τέμπλο του ναού είναι έργο του Ιωάννη Χαλεπά.[3]
Σκάλα Παμφίλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραθαλάσσια, υπάρχει η Σκάλα Παμφίλων, με ένα πάρκο στο οποίο γίνονται μερικές φορές εκδηλώσεις, τον Ι.Ν του Αγίου Νικόλαου, καθώς και τη παραλία Πλαζ Βίγλα. Ακριβώς απέναντι, είναι ορατή μία βραχονησίδα, γνωστή ως «Πάμφιλος». Είναι ορατά τα ερείπια ελαιοτριβίων και αποθηκών.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η παλαιότερη χρονολογική καταγραφή των Παμφίλων έγινε το 1566/7, στον κώδικα της Μητροπόλεως Μυτιλήνης. Ιστορικά, κατοικούνταν αμιγώς από Χριστιανούς.[4] Στο χωριό κτίστηκαν πολλά πυργόσπιτα, όμως τα μόνα που μας σώζονται σήμερα είναι του Σάλτα, του Χατζησάββα, των Βοστάνηδων και του Χονδρού.[5][3] Τα πυργόσπιτα κάλυπταν την ανάγκη των χωριανών για άμυνα ενάντια της πειρατίας. Η Σκάλα Παμφίλων ιδρύθηκε αφού η πειρατεία σταμάτησε να πλήττει τη περιοχή, και κατ'επέκταση επέτρεψε στους κατοίκους να ζουν με ασφάλεια παραθαλάσσια. Στη Σκάλα Παμφίλων υπήρξε, μεταξύ άλλων, έντονη εμπορική δραστηριότητα, αποθήκες εμπορευμάτων, καθώς και διάφορα βιομηχανικά κτήρια[4] όπως ελαιοτριβία. Η περιοχή ήταν σημαντικότατη τον 19ο αιώνα, με πολλές τεχνολογικές καινοτομίες να υιοθετούνται πρώτα εκεί.[3]
Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η αρχαιότερη δημογραφική πληροφορία που διαθέτουμε είναι μία φορολογική δήλωση του 1840, καταγράφοντας 186 οικογένειες.[3] Το 1849, το χωριό αποτελούταν από 300 σπίτια, ενώ το 1908 είχε 550 σπίτια. Το 1928 είχε πληθυσμό 2.198 κατοίκων, αριθμός αρκετά φουσκομένος λόγω των Μικρασιατικής Καταστροφής και την στεγαστική κρίση που ακολούθησε στη Λέσβο. Το 1971 ο πληθυσμός μειώθηκε στους 1.482 κατοίκους. Το 1981 και το 1991 υποχώρησε περαιτέρω στους 1.342 και 1.224 κατοίκους.[3][6] Το 2001, το χωριό είχε μία μειωστή αύξηση, αριθμώντας στους 1.247 κάτοικους, με περαιτέρω αύξηση το 2011 στους 1.413 κατοίκους.[7] Πολλοί από τους κάτοικους σήμερα είναι απόγονοι των Μικρασιάτων προσφύγων.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ «Πάμφιλα». lyk-pamfil.les.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Αναγνώστου. Η Παλιά Μυτιλήνη. σελ. 399-400. ISBN 978-960-99290-4-2.
- ↑ 4,0 4,1 Αναγνώστου, Στρατής Ι. (2011). «1». Τοπική Ιστορία: Αναφορές στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία της Λέσβου. Μυτιλήνη: Εκδ. ΕΝΤΕΛΕΧΕΙΑ. σελ. 28-32. ISBN 978-960-7886-17-0. 900601037.
- ↑ «Τα «πυργόσπιτα» της ΝΑ Λέσβου - emprosnet.gr». web.archive.org. 25 Ιανουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ «ΠΑΜΦΙΛΑ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ - GTP». gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Ο Πληθυσμός της Λέσβου (Πίνακας)». lesvosnews.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2022.
| |||||||||||||||||||||||