Μιχάλης Πρωτοψάλτης
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Γίνετε περισσότερο συγκεκριμένοι ως προς το τι χρειάζεται το λήμμα με {{επιμέλεια|αίτιο}} ή χρησιμοποιήστε ένα πρότυπο όπως το {{μορφοποίηση}}.Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων. |
| Μιχάλης Πρωτοψάλτης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1958 |
| Θάνατος | 20 Μαΐου 2014 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ακτιβιστής |
Ο Μιχάλης Πρωτοψάλτης (1958 - 20 Μαΐου 2014), ήταν Έλληνας αναρχικός. Έγινε γνωστός για την έντονη πολιτική δράση από τη δεκαετία του 1970, ενώ ήταν ενεργός σε πολλούς κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες και το κίνημα της ελεύθερης ραδιοφωνίας, πρωτεργάτης σε έκδοση πολιτικών εντύπων και εκδότης και διακινητής πολιτικών βιβλίων.
Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μιχαήλ Πρωτοψάλτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958. Οι γονείς του ήταν φιλόλογοι. Ξεκίνησε και ολοκλήρωσε τη Μέση Εκπαίδευση στη σχολή Μωραΐτη. Στη συνέχεια σπούδασε Σκηνοθεσία στη σχολή Σταυράκου, Ηλεκτρονικά στα ΚΑΤΕΕ Αθήνας και Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.[1]
Τη δεκαετία του ´70[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν πολιτικά ενεργός από τα χρόνια της εξέγερσης του 1973 και συμμετείχε στα κυνηγητά γύρω από την κατάληψη της Νομικής, ενώ πήρε το βάπτισμα του πυρός στις 4 Νοεμβρίου 1973, στη διαδήλωση μετά το μνημόσυνο του Γεωργίου Παπανδρέου. Βρέθηκε έξω από το κατειλημμένο Πολυτεχνείο και εμπνεύστηκε από τη συλλογική ψυχική ανάταση, ενώ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Ιωαννίδη σύστησε μικρή αντιστασιακή ομάδα μαζί με συμμαθητές του.[1]
Το 1975 ήταν ανάμεσα στους θαμώνες του πρώτου αναρχικού Βιβλιοπωλείο Octopus που λειτουργούσε ο Τέος Ρόμβος. Στο βιβλιοπωλείο συναντιόντουσαν περιθωριακοί, καλλιτέχνες, ποιητές, συγγραφείς και λάμβαναν χώρα πλήθος πολιτικών συζητήσεων.[2] Μετέπειτα ήταν ενεργός σε καταλήψεις σπιτιών, ενώ σύχναζε σε καφέ και μπαρ της εποχής όπως το Τσαφ, ο Ιπποπόταμος, και η Αίτνα.[3]
Για τη δράση του επανειλημμένα έχει συλληφθεί, διωχθεί και φυλακιστεί ενώ έχει υποστεί 13 κατ’ οίκον έρευνες από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς.[1] Το 1977 οδηγήθηκε σε δίκη, με την κατηγορία ότι στο μπαλκόνι των γραφείων της «Επιτροπής ενάντια στην επιστημονική καταπίεση», η οποία στεγαζόταν στο δικηγορικό γραφείο του δικηγόρου Γιώργου Νταλιάνη, υπήρχε το πανό «Κάτω το κράτος». Ο Μιχάλης Πρωτοψάλτης και οι άλλοι 7 κατηγορούμενοι, μεταξύ των οποίων οι Σοφία Αργυρίου, ο Νίκος Μπαϊκούσης (Βαρώνος) και ο Σάκης Παπαδόπουλος (Καρχαρίας), καταδικάστηκαν πρωτόδικα μετά από μια επεισοδιακή δίκη σε 11 μήνες φυλάκης, αλλά αθωώθηκαν στο Εφετείο.
Το 1977 καταδικάστηκε επειδή το περιοδικό του «Ο Κόκορας που λαλεί στο Σκοτάδι» περιείχε οδηγίες κατασκευής βόμβας Μολότοφ, αλλά δεν φυλακίστηκε. Τον Οκτώβρη του 1977 μαζί με άλλους εκδότες επαναστατικών εντύπων και τον Νικόλα Άσιμο, δικάστηκε και φυλακίστηκε για ενάμιση μήνα, ως ηθικός αυτουργός για τα επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας, τα οποία έγιναν ως διαμαρτυρία για το θάνατο των καταδικασμένων για τρομοκρατία Αντρέα Μπάαντερ, Γκούντρουν Έσλιν και Γιαν Καρλ Ράσπε, μέσα στα κελιά τους στις φυλακές Σταμχάιμ στη Γερμανία. Το 1978 συμμετείχε στο κίνημα αλληλεγγύης στους Φίλιππα και Σοφία Κυρίτση, που καταδικάστηκαν σε 9 και 5 χρόνια φυλακή αντίστοιχα, για κατασκευή, κατοχή και απόκρυψη 8 βομβών μολότοφ. Το 1979 συμμετείχε στις φοιτητικές καταλήψεις ως αυτόνομος.
Τη δεκαετία του ´80[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις αρχές τις δεκαετίας του 1980 συμμετείχε στο εγχείρημα της ελεύθερης ραδιοφωνίας "Τυφλοπόντικας στα FM", όπου υπήρξε εκφωνητής των ειδήσεων του ραδιοσταθμού, με νέα του εξωκοινοβουλευτικού χώρου.[4]
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 πρωτοστάτησε στην κυκλοφορία της αναρχικής εφημερίδας "Αλληλεγγύη"[1] και του περιοδικού "Τα Άνθη του Κακού", τα τεύχη του οποίου στη συνέχεια ανατυπώθηκαν και είναι διαθέσιμα μέχρι σήμερα.[3]
Το 1984 συμμετείχε στην Διεθνή Συνάντηση των Αναρχικών που έγινε στην Βενετία, με παρουσία πολλών γνωστών αναρχικών της εποχής, όπως ο Μάρεϋ Μπούκτσιν, ο Στιούαρτ Κρίστι, ο Άλμπερτ Μέλτζερ, ο Αλφρέντο Μπονάνο κ.ά., ενώ από την Ελλάδα μεταξύ άλλων συμμετείχαν ο Φίλιππας Κυρίτσης και η Πάολα Ρεβενιώτη.
Από το '90 μέχρι το 2014[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα τέλη της δεκαετίας του '80, έχοντας αναθεωρήσει πολλά από τα θέσφατα του αναρχισμού κυρίως σε θέματα βίας και μη συμμετοχής στους θεσμούς, προσχώρησε στην Οικολογική Εναλλακτική Ένωση Πολιτών, έγινε από τα ιδρυτικά μέλη των Οικολόγων Εναλλακτικών και κατήλθε υποψήφιος για το ευρωπαϊκό και εθνικό κοινοβούλιο στις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις του 1989 και του 1990.[1]
Το 1998 ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο "Βιβλιοπέλαγος"[2] που το 2001 επεκτάθηκε και στη διακίνηση βιβλίων. Διακινούσε αναρχικά και αντιεξουσιαστικά έντυπα, παρότι τέτοιο υλικό δεν είναι "ανταγωνιστικά" από εμπορική άποψη. Μεταξύ άλλων εξέδωσε ή διακίνησε βιβλία για τον Σπέρα, τον Δαρβέρη, την Κατερίνα Γώγου, την Ούλρικε Μάινχοφ, ενώ επανεξέδωσε πολιτικά βιβλία, όπως το Yerebatan του Γιάννη Μπουκετσίδη και το βιβλίο του Νικόλα Άσιμου. Τα βιβλία τα διέθετε ο ίδιος με δικό του πάγκο σε πολιτικά φεστιβάλ.
Ήταν γλεντζές, άλλοτε επιθετικός στην κουβέντα κι άλλοτε γλυκύτατος[2] και είχε ισχυρή αίσθηση του χιούμορ, και ακόμη είναι γνωστή η ρήση του "Προτιμάμε να έχουμε χιούμορ χωρίς κίνημα, παρά κίνημα χωρίς χιούμορ" που είπε σε συνέλευση της Νομικής Αθηνών το 1987.[5] Ήταν πάντα σκεπτόμενος, σεμνός, υπερήφανος και με το χαμόγελο στα χείλη, ό,τι κι αν συνέβαινε. Οι φίλοι τον αποκαλούσαν με το ψευδώνυμο "Κόκκορας", λόγω του ομώνυμου εντύπου που κυκλοφόρησε ο ίδιος.[6]
Παράλληλα με την εκδοτική του δραστηριότητα εργάστηκε ως καθηγητής φυσικής στη Μέση Εκπαίδευση. Απέκτησε δυο παιδιά, τον Ορφέα και την Εύα[7].
Την νύχτα τής Τρίτης 20 Μαΐου 2014 υπέστη αλλεπάλληλα εγκεφαλικά επεισόδια και πέθανε τα ξημερώματα, όντας ηλικίας 56 ετών. Κηδεύτηκε την επόμενη στο νεκροταφείο Αγίων Αναργύρων.[7]
Ιδεολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
"Πολιτικά εμπνέεται από τη θεωρία της κοινωνικής οικολογίας και του ελευθεριακού δημοτισμού του Μάρεϋ Μπούκτσιν."[1]
"Δεν υποτιμούσε τη «μάζα», την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Χωρίς να εγκαταλείπει τις ιδεολογικές του αρχές, έψαχνε μέχρι τις τελευταίες στιγμές της ζωής του τρόπους μαζικής πολιτικής παρέμβασης."[6]
"Ποτέ δεν εγκατέλειψε την ιδέα ότι αν οι αναρχικοί ψηφίζανε, θα αναδεικνυόντουσαν σε ισχυρή πολιτική δύναμη. Δεν έβλεπε ασυμβατότητα μεταξύ αναρχισμού και εκλογών."
"Βάσιζε ελπίδες, τελευταία, στην Αναρχική Ευρώπη, συνδυασμό στις ευρωεκλογές, που θα ξανάπαιρνε πίσω απ’ τους κρατιστές τα γενέθλια σημαινόμενα της Αναρχίας."[3]
"Επέμενε ότι η ομοσπονδιακή Ευρώπη ήταν αναρχικό όραμα (Προυντόν) και δεν ήθελε να το χαρίσει στους Ευρωπαίους ηγέτες και στους τεχνοκράτες των «ισχυρών» κρατών."[2]
"Για την «υπόσταση» των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, [...] φοβόταν ότι υπέκρυπταν έναν λανθάνοντα (ή και φανερό) εθνικισμό. Τα τελευταία χρόνια αλανιζόταν από τη σχέση Δημοκρατίας-Αναρχίας· άλλοτε υπερτερούσε η μια, άλλοτε η άλλη."[2]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μιχάλης Πρωτοψάλτης (συνέντευξη 2002): το Πολυτεχνείο & οι αναρχικοί του ’70 Συνέντευξη του Μιχάλη Πρωτοψάλτη στο περιοδικό «Η Μαρμίτα», τεύχος 6, Ιανουάριος-Μάρτιος 2002.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Οικολόγοι Πράσινοι (Σεπτέμβριος 2009). «Βιογραφικό Μιχαήλ Πρωτοψάλτη». ecogreens. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Γιώργος Σταματόπουλος (2014-05-21). «Το τέλος του αναρχικού εκδότη». Εφημερίδα των Συντακτών. http://www.efsyn.gr/?p=199766. Ανακτήθηκε στις 2014-05-22.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Μετέωρος (2014-05-21). «Μια χαρακιά που σταματάει τον χρόνο». Εφημερίδα των Συντακτών. http://www.efsyn.gr/?p=200149. Ανακτήθηκε στις 2014-05-22.
- ↑ Άκης Ασπρογέρακας (1998). «Το ραδιόφωνο και οι Άλλοι». Άρδην. http://www.ardin.gr/?q=node/1675. Ανακτήθηκε στις 2014-05-22.
- ↑ Μιχάλης Πρωτοψάλτης, (1987), Ομιλία σε συνέλευση της Νομικής (ομιλία). Νομική Σχολή Αθηνών. Παρατίθεται από Rising Galaxy (21/05/2014) στο Twitter. Ανακτήθηκε στις 22/05/2014
- ↑ 6,0 6,1 Λεύτερης Τσιχριτζής, Μαρία Μπόλαρη (2014-05-21). «Καλό ταξίδι, σύντροφε Κόκορα». left.gr. http://left.gr/news/kalo-taxidi-syntrofe-kokora. Ανακτήθηκε στις 2014-05-22.
- ↑ 7,0 7,1 Εύα και Ορφέας Πρωτοψάλτη (2014-05-21). «Tον αγαπημένο μας πατέρα, σύντροφο και φίλο Μιχαήλ Πρωτοψάλτη, αριστοκράτη, βάνδαλο, κηδεύουμε». enallaktikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-23. https://web.archive.org/web/20140523061601/http://www.enallaktikos.gr/ar5103el_mixalis-prwtopsaltis-apoxairetoyme-enan-aristokrati-vandalo.html. Ανακτήθηκε στις 2014-05-22.