Λιγνίνη
Η λιγνίνη[1] είναι τρισδιάστατο φαινολικό πολυμερές, του οποίου η ακριβής δομή δεν είναι ακόμα γνωστή.[2] Είναι το χημικό συστατικό που διακρίνει το ξύλο από τις άλλες κυτταρινικές ουσίες που παράγονται στη φύση. Η λιγνίνη βρίσκεται πάντοτε μαζί με την κυτταρίνη, ενώ η κυτταρίνη εμφανίζεται και χωρίς τη λιγνίνη, όπως λ.χ. στο βαμβάκι.
Ο ρόλος της στη φύση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η λιγνίνη (lignin) παίζει το ρόλο της συγκολλητικής ουσίας τόσο στο ξύλο όσο και σε όλους τους φυτικούς ιστούς.
Είναι η πλέον υδρόφοβη ουσία του και είναι πολύ ανθεκτική. Το ποσοστό της λιγνίνης στο ξύλο κυμαίνεται μεταξύ 17-35%. Ο βιολογικός προορισμός της είναι η ενίσχυση της μηχανικής αντοχής των κυτταρικών τοιχωμάτων αλλά συνάμα και η εξασφάλιση ελαστικότητας στο ξύλωμα (βλ. κορμός).
Η λιγνίνη συγκεντρώνεται κυρίως στη μεσοκυττάρια στρώση, συγκρατεί τα μικροϊνίδια της κυτταρίνης και βελτιώνει την αντοχή τους σε θλίψη. Η απόθεση της λιγνίνης (λιγνοποίηση) συμπληρώνεται μέχρι την πλήρη ανάπτυξη των κυττάρων.[3]
Ιδιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η λιγνίνη είναι αδιάλυτη στους γνωστούς διαλύτες και δεν υδρολύεται. Οι ιδιότητες αυτές εξηγούν γιατί δεν είναι ακόμη γνωστή η ακριβής δομή της. Γνωρίζουμε βέβαια κατά προσέγγιση τις 3 θεμελιώδεις δομικές μονάδες της.[4] Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν χημικοί δεσμοί μεταξύ της λιγνίνης και των πολυσακχαριτών του ξύλου (κυτταρίνη, ημικυτταρίνες). Μεγάλο ποσοστό της λιγνίνης (60-70%) βρίσκεται στη μεσοκυττάρια στρώση και το ποσοστό της μειώνεται προοδευτικά προς την κυτταρική κοιλότητα.
Η λιγνίνη στερείται κρυσταλλικότητας, είναι δηλαδή άμορφο πολυμερές. Τα μοριακά βάρη της λιγνίνης είναι πολύ μεγάλα (50.000-100.000). Η λιγνίνη είναι μακράν η πλέον υδροφοβική ένωση του ξύλου, σε σύγκριση με τους πολυσακχαρίτες. Αυτό οφείλεται στη χημεία της και τον ίδιο, τον φαινολικό χαρακτήρα της.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ https://www.biooekonomie-bw.de/en/articles/dossiers/lignin-a-natural-resource-with-huge-potential
- ↑ http://users.teilar.gr/~mantanis/xt6.pdf
- ↑ https://opencourses.auth.gr/modules/document/file.php/OCRS442/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/04%20-%20%CE%9B%CE%B9%CE%B3%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7%20Opencourses%20AUTh.pdf
- ↑ https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0958166918301289
